English
한국어
日本語
中文 (中国)
Viêm lưỡi là một tình trạng khá phổ biến và khiến cho lưỡi của bạn sưng tấy, thay đổi màu sắc và xuất hiện các biểu hiện bất thường. Các nhú lưỡi trên bề mặt lưỡi, chứa hàng nghìn nụ vị giác giúp bạn có thể cảm nhận được thức ăn, cũng có thể bị ảnh hưởng trong trường hợp viêm lưỡi nghiêm trọng. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng viêm lưỡi, bạn có thể cần phải thay đổi cách ăn uống và nói chuyện để giảm thiểu tình trạng đau, sưng và đỏ lưỡi. Hãy cùng tìm hiểu về tình trạng này và những giải pháp để giảm thiểu khó chịu từ viêm lưỡi.
Viêm lưỡi bệnh lý & Các bệnh về viêm lưỡi thường gặp
Viêm lưỡi do nhiễm khuẩn, dị ứng, mẫn cảm có thể là bệnh điển hình của lưỡi hoặc triệu chứng của một bệnh khác như cơ thể thiếu vitamin, chủ yếu là vitamin nhóm B, thiếu vitamin PP, thiếu máu bẩm sinh hay thiếu kẽm; các rối loạn da tiến triển toàn thân như tróc sừng, áp tơ, vảy nến, ung thư v.v Biểu hiện chung là lưỡi bị đỏ, sưng nề, nổi mụn nước, nứt nẻ kẽ lưỡi, loét hay hồng, khô, trơn láng, có hoặc không.
- Viêm lưỡi cấp tính: Xảy ra đột ngột do nhiễm khuẩn, virus hoặc phản ứng dị ứng, khiến lưỡi sưng, đau rát và khó ăn uống.
- Viêm lưỡi mạn tính: Kéo dài hoặc tái phát nhiều lần, thường liên quan đến thiếu hụt vitamin B12, sắt hoặc các bệnh tự miễn, làm lưỡi trơn láng, đau rát.
- Viêm lưỡi bản đồ: Xuất hiện các mảng đỏ, viền trắng trên bề mặt lưỡi, có thể thay đổi vị trí theo thời gian, gây khó chịu khi ăn thực phẩm cay, nóng.
- Viêm lưỡi di trú (Lưỡi nứt): Lưỡi có các rãnh nứt sâu, có thể gây đau và dễ tích tụ vi khuẩn, thường do di truyền hoặc thiếu vitamin B.
- Viêm lưỡi do nhiễm nấm Candida: Lưỡi có các mảng trắng giống sữa đông, gây đau rát và mất vị giác, thường gặp ở người suy giảm miễn dịch hoặc dùng kháng sinh lâu dài.
- Viêm lưỡi do dị ứng hoặc kích ứng: Phản ứng của lưỡi với thực phẩm, hóa chất hoặc thuốc, gây sưng, đau rát và có thể nổi mụn nhỏ.
- Viêm lưỡi do thiếu hụt dinh dưỡng: Thiếu sắt, vitamin B12 hoặc axit folic làm lưỡi đỏ, trơn láng, đau rát và nhạy cảm hơn với thức ăn nóng hoặc cay.
Ngoài ra, còn một số loại viêm lưỡi khác như: viêm gai lưỡi kéo dài, viêm gai cuống lưỡi, viêm amidan lưỡi, viêm niêm mạc lưỡi, viêm lưỡi gà, viêm loét lưỡi kéo dài. Dấu hiệu viêm gai lưỡi sẽ có bao gồm như bị sưng đau mặt lưỡi, xuất hiện các nốt đỏ và trắng, có cảm giác ngứa và nóng rát.
Tìm hiểu thêm về: Bột tẩy trắng răng
Nguyên nhân dẫn đến viêm lưỡi?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm lưỡi, và dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:
- Tác nhân gây dị ứng: Tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như thuốc hoặc thực phẩm có thể gây viêm lưỡi và xuất hiện các biểu hiện khác. Việc xử lý sớm là quan trọng để ngăn chặn nguy cơ cho người bệnh.
- Nhiễm virus: Một nguyên nhân phổ biến của viêm lưỡi là nhiễm virus. Các loại virus có thể tấn công cơ quan lưỡi, làm suy yếu hệ miễn dịch và gây ảnh hưởng cho nhú lưỡi và mô cơ lưỡi. Ví dụ, virus Herpes simplex thường gây ra đau lưỡi, sưng lưỡi, và mụn rộp xung quanh miệng.
- Thiếu sắt: Viêm lưỡi cũng có thể là dấu hiệu của bệnh thiếu hụt sắt. Sắt là yếu tố quan trọng trong tạo hồng cầu và myoglobin, có vai trò quan trọng trong cấu trúc mô cơ lưỡi. Thiếu sắt có thể góp phần vào tình trạng viêm lưỡi.
- Chấn thương vùng miệng: Các tác động mạnh có thể gây chấn thương vùng miệng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công và gây viêm lưỡi.
Dấu hiệu đặc trưng của viêm lưỡi?
Nếu bạn gặp phải những biểu hiện bất thường sau đây ở lưỡi, có khả năng cao bạn đang mắc bệnh viêm lưỡi:
- Lưỡi sưng và đau: Khi bị viêm, lưỡi có thể sưng lên, khiến người bệnh cảm thấy đau nhức, đặc biệt là khi ăn uống hoặc nói chuyện. Tình trạng sưng cũng có thể làm lưỡi cọ sát vào răng và gây thêm tổn thương.
- Xuất hiện nứt trên bề mặt lưỡi: Một số trường hợp viêm lưỡi khiến bề mặt lưỡi xuất hiện các đường nứt, rãnh sâu. Những vết nứt này có thể là nơi tích tụ thức ăn và vi khuẩn, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và hôi miệng.
- Thay đổi màu sắc của lưỡi: Lưỡi có thể chuyển sang màu đỏ đậm, nhợt nhạt hoặc xuất hiện các mảng trắng, tùy vào nguyên nhân gây viêm. Sự thay đổi màu sắc này thường đi kèm với cảm giác đau rát hoặc khó chịu.
- Ngứa rát lưỡi thường xuyên: Người bị viêm lưỡi có thể cảm thấy ngứa ngáy hoặc nóng rát, đặc biệt khi ăn thực phẩm cay nóng, chua hoặc mặn. Tình trạng này có thể kéo dài và gây khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày.
- Khó khăn trong các hoạt động cơ bản như ăn uống và nói chuyện: Lưỡi sưng đau có thể cản trở hoạt động nhai nuốt, khiến người bệnh cảm thấy khó khăn khi ăn uống. Viêm lưỡi cũng ảnh hưởng đến phát âm, làm giọng nói bị thay đổi hoặc mất tự nhiên.
- Mất nhú lưỡi, làm mất khả năng cảm nhận mùi vị thức ăn: Khi bị viêm kéo dài, các nhú lưỡi có thể bị tổn thương hoặc teo dần, làm giảm khả năng cảm nhận mùi vị. Người bệnh có thể thấy thức ăn nhạt nhẽo hoặc mất hoàn toàn vị giác.
- Lưỡi trở nên cực kỳ nhạy cảm khi bị viêm: Viêm lưỡi có thể làm tăng độ nhạy cảm với nhiệt độ, axit và gia vị trong thức ăn. Người bệnh dễ bị đau rát khi ăn đồ nóng, lạnh hoặc cay, làm ảnh hưởng đến khẩu vị và chất lượng cuộc sống.
Chuyên gia khuyên rằng không nên bỏ qua bất kỳ sự thay đổi nào ở lưỡi, dù là nhỏ nhất. Điều quan trọng là nên đi khám sớm để có chẩn đoán và điều trị kịp thời, giảm nguy cơ biến chứng.
Một số phương pháp điều trị viêm lưỡi hiệu quả nhất hiện nay
Viêm lưỡi có thể được điều trị hiệu quả bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu viêm lưỡi do nhiễm trùng nấm, vi khuẩn hoặc virus, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng nấm như Nystatin, Fluconazole, kháng sinh hoặc thuốc kháng virus để kiểm soát tình trạng viêm.
Điều trị dựa vào nguyên nhân gây bệnh
Trong trường hợp viêm lưỡi do thiếu hụt vi chất như vitamin B12, sắt hoặc folate, người bệnh cần bổ sung các dưỡng chất này thông qua thực phẩm hoặc thuốc bổ sung. Ngoài ra, thuốc giảm đau như Paracetamol hoặc Ibuprofen có thể giúp giảm cảm giác đau rát, trong khi các loại thuốc kháng viêm có chứa corticosteroid dạng súc miệng hoặc bôi trực tiếp sẽ hỗ trợ giảm sưng viêm hiệu quả.
Viêm lưỡi uống thuốc gì?
Điều trị viêm lưỡi bằng thuốc phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng:
- Thuốc kháng sinh: Nếu viêm lưỡi do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê kháng sinh như Amoxicillin, Azithromycin hoặc Metronidazole để tiêu diệt vi khuẩn gây viêm.
Thuốc kháng nấm: Trong trường hợp viêm lưỡi do nấm Candida, các loại thuốc như Nystatin, Fluconazole hoặc Clotrimazole có thể được sử dụng để kiểm soát tình trạng nhiễm nấm.
Thuốc kháng virus: Nếu viêm lưỡi do virus Herpes hoặc các loại virus khác, bác sĩ có thể chỉ định Acyclovir hoặc Valacyclovir để giảm triệu chứng và kiểm soát virus.
Thuốc giảm đau và chống viêm: Paracetamol hoặc Ibuprofen có thể giúp giảm đau, giảm sưng viêm ở lưỡi, đặc biệt khi viêm gây khó chịu nhiều.
Vitamin và khoáng chất: Nếu viêm lưỡi liên quan đến thiếu hụt vitamin B12, sắt hoặc axit folic, việc bổ sung các dưỡng chất này sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh.
Dung dịch súc miệng sát khuẩn: Sử dụng nước súc miệng chứa Chlorhexidine hoặc Betadine giúp loại bỏ vi khuẩn, ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm lan rộng.
Thuốc bôi giảm đau, kháng viêm: Một số loại gel bôi như Kamistad hoặc Oracort có thể giúp giảm đau, bảo vệ niêm mạc lưỡi và hỗ trợ quá trình lành thương.
Việc sử dụng thuốc cần có sự tư vấn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Nếu tình trạng viêm lưỡi kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, bạn nên đi khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
Duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách
Bên cạnh việc dùng thuốc, việc duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách cũng đóng vai trò quan trọng. Người bệnh nên đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng bàn chải mềm và kem đánh răng không chứa chất kích ứng, đồng thời súc miệng bằng nước muối ấm hoặc nước súc miệng kháng khuẩn để ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Chế độ ăn uống hợp lý cũng giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục, trong đó nên tránh thực phẩm cay nóng, chua, mặn hoặc có nhiều gia vị, vì chúng có thể làm tổn thương lưỡi nặng hơn. Thay vào đó, nên bổ sung rau xanh, hoa quả giàu vitamin C, B12 và sắt để hỗ trợ quá trình tái tạo tế bào.
Duy trì độ ẩm cho lưỡi và tránh các tác nhân gây kích ứng
Ngoài ra, duy trì độ ẩm cho lưỡi và khoang miệng là điều cần thiết, vì khô miệng có thể khiến tình trạng viêm lưỡi trở nên nghiêm trọng hơn. Người bệnh cần uống đủ nước mỗi ngày hoặc nhai kẹo cao su không đường để kích thích tiết nước bọt. Đồng thời, cần tránh các tác nhân gây kích ứng như rượu, thuốc lá, cà phê và đồ uống có cồn, vì chúng có thể khiến lưỡi trở nên nhạy cảm và viêm nặng hơn. Trong một số trường hợp, viêm lưỡi có thể xuất phát từ dị ứng thực phẩm hoặc hóa chất trong kem đánh răng, nên cần xác định nguyên nhân và loại bỏ tác nhân gây dị ứng.
Nếu tình trạng viêm kéo dài hơn hai tuần, có dấu hiệu nhiễm trùng nặng như sưng đau nhiều, sốt hoặc có mủ, người bệnh nên đi khám bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bạn có thể tham khảo thêm:
Những trường hợp nên bọc răng sứ và không nên bọc răng sứ
5 lưu ý khi tiêm tai tài lộc – Be Dental
3+ tác dụng của hoa đậu biếc – Be Dental
6 vị trí mọc mụn cảnh báo sức khỏe mà bạn cần lưu tâm – Be Dental
Tư vấn chuyên môn bài viết:
TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/
Pingback: What is loss of taste – How to deal with loss of taste in Vietnam? – Be Dental
Pingback: Ways for tongue cleaning & the benefits – Be Dental