Điều trị bệnh nấm lưỡi cho trẻ và người lớn là sử dụng thuốc chống nấm tại chỗ với trường hợp nhẹ, hoặc chống nấm tại chỗ với trường hợp nghiêm trọng, tuỳ thuộc theo lứa tuổi, sức khoẻ và triệu chứng bệnh. 

1. Tổng quan về bệnh nấm lưỡi

Bệnh nấm lưỡi hay nấm miệng là hiện tượng lưỡi bị tổn thương khi nấm Candida tăng trưởng quá mức trong miệng, lưỡi hoặc hai má trong, và nấm có thể lan ra vòm miệng, môi hoặc dưới cổ họng. Nghiêm trọng hơn nữa, nấm còn đi xuống tận đường tiêu hoá, từ thực quản đến ruột, hoặc một số cơ quan khác như phổi, gan và xảy ra tình trạng viêm nấm đa phủ tạng. Những người đã nhiễm HIV và mắc một số bệnh lý khác như đái tháo đường, suy thận hay ung thư cần được chăm sóc hồi sức tích cực trong thời gian dài có nguy cơ cao phát triển bệnh nấm lưỡi này. 

Bất cứ ai cũng có thể bị lở lưỡi, loét miệng, tuy nhiên nhóm đối tượng hay gặp nhất của bệnh nấm lưỡi đó lại là trẻ nhỏ và người lớn tuổi. Vì sức đề kháng, hệ miễn dịch của trẻ em còn non nớt và người già bị suy yếu miễn dịch. Vì vậy, phát hiện và điều trị bệnh nấm lưỡi cho trẻ em và người già rất cần thiết. 

Biểu hiện nấm lưỡi ở người lớn

Ở người lớn, bệnh nấm lưỡi gây ra những tổn thương trong miệng, lưỡi như sau:

• Xuất hiện những mảng giả mạc trắng hoặc viêm đỏ: Khi bị nấm lưỡi, trong khoang miệng và trên lưỡi sẽ xuất hiện các mảng trắng ngà hoặc trắng kem, có thể giống như váng sữa. Đây là lớp giả mạc do nấm Candida phát triển. Nếu bệnh tiến triển nặng hơn, niêm mạc miệng có thể bị viêm đỏ, thậm chí xuất hiện các mụn nhỏ màu đỏ, gây đau rát.
• Miệng và lưỡi có cảm giác khô hoặc dính: Khi nấm phát triển, nó có thể làm mất cân bằng môi trường trong khoang miệng, khiến lưỡi và niêm mạc trở nên khô hơn, gây cảm giác khó chịu và dính miệng.
• Sưng đỏ và nóng rát ở lưỡi, nướu: Bệnh nấm lưỡi có thể khiến lưỡi và nướu sưng đỏ, kèm theo cảm giác nóng ran, nhất là khi ăn thức ăn cay, nóng hoặc chua. Nếu không điều trị kịp thời, nấm có thể lan xuống sâu hơn, gây khó khăn trong việc ăn uống và nuốt nước bọt. Một số trường hợp nặng có thể cảm thấy căng cứng vùng cổ và bị sốt.
• Mất vị giác hoặc thay đổi vị giác: Khi nấm phát triển mạnh, lưỡi bị bao phủ bởi các mảng trắng dày, làm ảnh hưởng đến các gai vị giác. Điều này khiến người bệnh có thể mất vị giác hoặc cảm thấy mùi vị thức ăn bị biến đổi.
• Dễ bị trầy xước khi tiếp xúc: Lớp giả mạc trên lưỡi và niêm mạc miệng rất mỏng, khi chạm vào hoặc chà xát có thể dễ bị bong tróc, gây chảy máu hoặc tổn thương nhẹ.
• Khóe môi viêm đỏ và đau: Bệnh nấm lưỡi cũng có thể ảnh hưởng đến vùng khóe miệng, gây viêm đỏ, nứt nẻ và đau khi há miệng hoặc nói chuyện.

Biểu hiện bị nấm lưỡi trẻ em

Tương tự người lớn, nấm lưỡi ở trẻ cũng gây ra những tổn thương như sau:

• Xuất hiện những mảng trắng trên lưỡi và niêm mạc miệng: Bệnh nấm lưỡi đặc trưng bởi những mảng trắng trên bề mặt lưỡi hoặc xung quanh niêm mạc miệng. Các mảng này có thể dễ bong ra nhưng để lại lớp niêm mạc đỏ và có thể gây chảy máu nhẹ khi cọ xát. Nếu bệnh kéo dài, các mảng này có thể lan rộng ra toàn bộ khoang miệng, gây cảm giác khó chịu, đau rát.
• Trẻ nhỏ quấy khóc, biếng ăn: Trẻ sơ sinh và trẻ bị nấm lưỡi thường cảm thấy đau đớn, khó chịu, dẫn đến quấy khóc nhiều hơn bình thường. Do cảm giác rát bỏng trong miệng, trẻ có thể bỏ bú, biếng ăn, làm ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất.
• Lây nhiễm từ trẻ sang mẹ khi bú sữa: Nếu trẻ sơ sinh bị nấm lưỡi, nấm lưỡi Candida có thể lây sang vú mẹ trong quá trình bú. Điều này khiến vùng vú của mẹ bị viêm đỏ, bong tróc da, có cảm giác ngứa ngáy và đau rát khi cho con bú. Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây nhiễm trùng kéo dài, ảnh hưởng đến quá trình nuôi con bằng sữa mẹ.

2. Nguyên nhân và tác hại của bệnh nấm lưỡi

Nhiễm nấm Candida: Bệnh nấm lưỡi chủ yếu do sự phát triển quá mức của nấm Candida albicans trong khoang miệng. Loại nấm này thường tồn tại tự nhiên trong cơ thể nhưng có thể phát triển mạnh khi hệ miễn dịch suy yếu hoặc môi trường miệng mất cân bằng.

• Suy giảm hệ miễn dịch: Những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ sơ sinh, người cao tuổi, người mắc bệnh tiểu đường, HIV/AIDS hoặc đang điều trị ung thư bằng hóa trị, xạ trị có nguy cơ cao mắc nấm lưỡi.
• Vệ sinh răng miệng kém: Không vệ sinh răng miệng đúng cách hoặc không làm sạch lưỡi thường xuyên sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển mạnh, dẫn đến nhiễm trùng nấm miệng.

Nhiễm nấm Canada là nguyên nhân chính gây ra bệnh nấm lưỡi, cùng với đó là các vấn đề về sức khoẻ và vệ sinh răng miệng kém là nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp gây bùng phát bệnh. Ngoài ra, còn một số nguyên nhân bổ trợ khác có thể cũng là yếu tố dẫn đến các dấu hiệu bệnh.

• Dùng kháng sinh kéo dài: Việc sử dụng kháng sinh lâu dài có thể tiêu diệt vi khuẩn có lợi trong khoang miệng, làm mất cân bằng hệ vi sinh, tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển và gây bệnh.
• Dùng corticosteroid hoặc thuốc ức chế miễn dịch: Những người sử dụng thuốc corticosteroid dạng hít (như thuốc điều trị hen suyễn) hoặc thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ cao bị nấm lưỡi nếu không súc miệng sạch sau khi dùng thuốc.
• Khô miệng kéo dài: Thiếu nước bọt do tác dụng phụ của thuốc hoặc mắc hội chứng Sjögren có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm Candida trong miệng.
• Dinh dưỡng kém, thiếu vitamin: Thiếu hụt vitamin B, sắt hoặc kẽm có thể làm suy yếu niêm mạc miệng, tạo điều kiện cho nấm phát triển.

Đặc biệt, căn bệnh này còn có khả năng lây nhiễm cao từ mẹ sang con. Lây nhiễm từ mẹ sang con: Trẻ sơ sinh có thể bị nhiễm nấm lưỡi từ mẹ trong quá trình sinh nếu mẹ bị nấm âm đạo do Candida. Ngoài ra, nếu mẹ bị nấm trên vú, trẻ bú mẹ cũng có nguy cơ cao bị lây nhiễm.

Tác hại của bệnh nấm lưỡi: Nấm lưỡi có nguy hiểm không?

Bệnh nấm lưỡi là một bệnh lý phổ biến ở cả nam và nữ, kể cả những người có hệ miễn dịch yếu hoặc những người đang dùng thuốc trong thời gian dài. Tác hại của bệnh nấm lưỡi có thể bao gồm:

• Gây đau rát, khó chịu: Các mảng trắng trên lưỡi kèm theo cảm giác nóng rát, đau nhức khiến việc ăn uống trở nên khó khăn.
• Ảnh hưởng đến vị giác: Nấm lưỡi có thể làm giảm khả năng cảm nhận mùi vị, khiến người bệnh mất cảm giác ngon miệng.
• Dễ lây lan và tái phát: Nếu không kiểm soát tốt, nấm có thể lan rộng xuống họng, thực quản hoặc tái phát nhiều lần.
• Nguy cơ nhiễm trùng toàn thân: Ở người có hệ miễn dịch kém (trẻ sơ sinh, người già, bệnh nhân tiểu đường), nấm có thể lan vào máu, gây nhiễm trùng nghiêm trọng.
• Ảnh hưởng đến giao tiếp: Nấm lưỡi kéo dài có thể gây hôi miệng, mất tự tin khi giao tiếp.

Vì vậy, nếu bạn có các triệu chứng của bệnh nấm lưỡi, cần điều trị sớm để giảm bớt tác hại của bệnh và tránh tình trạng bệnh lây lan ra cộng đồng.

3. Điều trị bệnh nấm lưỡi ở người lớn và trẻ em

Tuỳ theo thể trạng và lứa tuổi, cách điều trị bệnh nấm lưỡi cho trẻ em và người lớn sẽ khác nhau. Nhưng việc điều trị luôn hướng vào mục đích là ngăn ngừa nấm phát triển. 

Điều trị nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh

Việc chữa trị nấm lưỡi cho trẻ khi đang bú mẹ cần phải làm với cả trẻ và mẹ nhằm ngăn ngừa tái phát nhiễm trùng. Thuốc trị nấm lưỡi sẽ được dùng với trẻ và kem bôi chống nấm ở vú cho mẹ. Đối với trẻ bú bình, mọi dụng cụ như bình sữa, núm vú và một số phần của máy bơm sữa cần phải tách riêng và làm sạch sẽ với nước và xà phòng. Ngoài ra, cần tiến hành chăm sóc và đánh răng đối với trẻ mắc bệnh nấm lưỡi như sau: 

• Đặt trẻ nằm ngửa 
• Cha mẹ rửa tay thật kỹ rồi lấy một miếng gạc vải sạch và mềm để buộc vào đầu ngón trỏ. Sau đó, dùng ngón trỏ chấm thuốc chống nấm do bác sĩ kê cho rồi cho vào miệng trẻ và liếm nhẹ nhàng 1 lần từ trong ra ngoài bề mặt của lưỡi. 
• Phải làm lại thêm 1 lần nữa nếu cảm thấy bề mặt lưỡi không sạch sẽ. Cần sử dụng các động tác nhanh và mạnh mà không khiến trẻ bị hóc hoặc nghẹn. 

Điều trị nấm lưỡi ở người lớn 

Với mức độ nhẹ, nên dùng thuốc xịt diệt nấm và thuốc súc miệng để hạn chế tình trạng viêm nhiễm do nấm gây ra. Bên cạnh đó, kết hợp sử dụng sữa chua hay viên nang acidophilus giúp phục hồi hệ vi sinh vật tự nhiên của cơ thể. 

Với mức độ trung bình và việc uống thuốc xịt diệt nấm tại chỗ không hiệu quả thì bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng nấm toàn thân, liều sử dụng là 1 – 2 tuần. 

Nếu bệnh nặng thêm và với những đối tượng đã suy giảm miễn dịch, thời gian điều trị bệnh nấm lưỡi sẽ dài hơn, có thể đến 2-3 tháng. Một số nhóm thuốc kháng nấm bác sĩ có thể chỉ định gồm amphotericin B, Clotrimazol, Fluconazol, Miconazol và Nystatin. .. 

4. Chăm sóc và phòng ngừa bệnh nấm lưỡi

Trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh mắc bệnh nấm lưỡi và không được điều trị, chăm sóc kỹ lưỡng rất ảnh hưởng đến sức khỏe. Vì vậy, cha mẹ cần lưu ý:

• Không hôn trẻ bằng miệng sẽ tránh lây nhiễm vi trùng và nấm sang trẻ. 
• Mẹ cần làm khô vú với khăn sạch và ấm trước cũng như sau khi cho trẻ bú. 
• Vệ sinh đồ chơi của trẻ với xà phòng kháng khuẩn và nước ấm, lau sạch hoặc để khô trước khi dùng cho trẻ. 

Để phòng ngừa mắc bệnh nấm lưỡi ở trẻ em và người lớn, cần chú ý:

• Giữ gìn vệ sinh răng miệng bằng việc dùng nước muối sinh lý hay nước xúc miệng giúp sát khuẩn nấm, khuẩn, đồng thời điều hoà độ ẩm trong miệng và lưỡi. Tuy nhiên, tránh lạm dụng trong thời gian dài. 

•  Từ bỏ những thói quen xấu gây hại cho sức khoẻ răng miệng nói riêng và tổng thể nói chung như lạm dụng rượu, hút thuốc, hay các chất kích thích. 
•  Chế độ ăn cần đủ chất dinh dưỡng, kết hợp với tập luyện thể thao đều đặn giúp cơ thể tăng cường miễn dịch. 
•  Không sử dụng chung đồ dùng sinh hoạt cá nhân hay tiếp xúc gần với người mắc bệnh nấm lưỡi cũng như các loại nấm gây bệnh khác nhằm tránh lây truyền nấm. 
•  Nếu có dự định mang thai thì cần chữa bệnh nấm âm đạo trước để trong thời gian mang thai và sinh con tránh lây nhiễm nấm cho trẻ bị bệnh nấm lưỡi. 

Ngay khi phát hiện ra bệnh nấm lưỡi, trẻ em và người lớn cần được khám và điều trị cụ thể, không để nấm lan xuống miệng, họng, đường tiêu hoá cùng nhiều nội tạng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ. 

Những lưu ý khi bị nấm lưỡi

Khi bị nấm lưỡi, bạn nên có những biện pháp sau:

• Giữ cho miệng và lưỡi sạch: Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày và sử dụng chỉ tăm để chải các kẽ răng. Sử dụng nước muối sinh lý hoặc dung dịch nước oxy già để vệ sinh miệng và lưỡi.
• Đổi bàn chải đánh răng mới: Thay bàn chải đánh răng sau mỗi 3-4 tháng sử dụng trừ trường hợp bàn chải đánh răng bị hỏng.
• Hạn chế ăn đường và tinh bột: Những loại đường và tinh bột sẽ giúp vi khuẩn và nấm tăng trưởng nhanh hơn, vì vậy bạn cần tránh sử dụng.
• Tăng cường sử dụng những loại trái cây nhiều chất xơ như chuối và hoa quả: Những loại trái cây này giúp cải thiện tiêu hoá và phòng ngừa bệnh nấm lưỡi.
• Tránh sử dụng thuốc kháng sinh một cách bừa bãi: Việc sử dụng thuốc kháng sinh một cách bừa bãi sẽ không giúp giải quyết vấn đề mà còn có thể tạo ra những phản ứng phụ và làm gia tăng khả năng tái phát nấm lưỡi.

Điều trị bệnh lý khác: Nếu bạn đang bị các bệnh khác như tiểu đường, AIDS, ung thư hoặc mắc bệnh về hệ thống miễn dịch thì cần điều trị và kiểm soát tình trạng bệnh của bản thân nhằm giảm thiểu khả năng tái phát bệnh nấm lưỡi.

Đi khám bác sĩ chuyên khoa răng miệng: Nếu bạn bị các triệu chứng nấm lưỡi như nóng rát, khó ăn, hoặc cảm thấy lưỡi bị nổi mẩn đỏ, bạn cần đi gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị sớm.

Niềng răng trả góp có được hay không

Trồng răng implant

Chữa tủy răng có được bảo hiểm y tế không

Bọc răng sứ giá bao nhiêu

Trấm răng thừa

Tư vấn chuyên môn bài viết:

TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG

Phó trưởng khoa tạo hình thẩm mỹ

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ

BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU

CHI NHÁNH HÀ NỘI

CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090

CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090

CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)

CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080

CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam -  093 181 0680

CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN

CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090

GIỜ HOẠT ĐỘNG:

09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần

Website: https://bedental.vn/