Tin tức
Những điều cần biết về thanh quản
1) Vị Trí thanh quản
Thanh quản là cơ quan trong cổ của động vật bốn chân dùng để phát âm và để hô hấp.
Thanh quản là một đoạn của hệ hô hấp nằm ngay phía dưới nơi đường hầu họng tách ra thành khí quản và thực quản, nối yết hầu với khí quản nằm ở phần trước của cổ. Về mặt giải phẫu nằm ở đốt sống C 2 – C 6 ở người lớn và bắt đầu ở vị trí C 2 – C 3 ở trẻ em.
Thanh quản di động ngay dưới da vùng cổ trước khi có động tác nuốt, hoặc khi cúi xuống, ngẩng lên. Nó phát triển cùng với bộ máy sinh dục và khi trưởng thành giọng nói cũng thay đổi gây nên hiện tượng vỡ giọng.
2) Cấu tạo của Thanh quản
Thanh quản giống hình tháp, có 3 mặt, dài khoảng 44mm ở nam và 36mm ở nữ. Đường kính ngang 41-43 mm, đường kính trước sau 26-36 mm.
Cấu tạo của Thanh quản bao gồm phần lớn các sụn được gắn với nhau và với các cấu trúc xung quanh bởi các cơ hoặc bởi các thành phần mô sợi và đàn hồi.
Cấu tạo của thanh quản từ các sụn và được nối lại với nhau bằng các khớp, dây chằng, các cơ và các màng.
Sụn thanh quản
Được cấu tạo bởi 2 loại sụn là
Sụn đơn
- Sụn giáp: có một sụn bao gồm hai mảnh, nối tiếp nhau ở phía trước tạo thành góc sụn giáp, ở nam góc này nhọn nên, ở nữ giới là góc tù.
- Sụn nhẫn: Hình vòng giống như nhẫn mặt vuông, nằm dưới sụn giáo. Gồm hai phần: phần trước là cung giáp nhẫn tiếp với sụn giáp, phần sau là mặt nhẫn, phẳng và tiếp với sụn phễu. Ở dưới sụn nhẫn tiếp với vòng sụn khí quản đầu tiên.
- Sụn nắp thanh môn: hình chiếc lá, nằm ở phía sau lưỡi xương móng và phía trước thanh môn.
- Sụn liên phễu nối hai sụn phễu với nhau.
Sụn kép hay sụn đôi
- Sụn sừng nằm phía trên đỉnh sụn phễu.
- Sụn chêm nằm trên dây chằng phễu nắp thanh hầu.
- Sụn thóc nằm ở bờ sau ngoài vùng giáp móng.
- Sụn vừng nằm ở đầu dưới dây thanh âm và bờ ngoài sụn phễu.
- Sụn phễu: Ở phía sau tiếp khớp với bờ trên của mặt nhẫn. Sụn phễu hình tháp tam giác, giống cái phễu, có 3 mặt trước, sau và trong. Đỉnh ở phía trên của đáy ngồi trên sụn nhẫn có hai mỏm là mỏm thanh âm ở trước trong và có dây thanh âm bám dưới. Mỏm cơ ở sau ngoài có nhiều sơ bám vào.
Các sụn được nối vào các cơ lân cận hoặc nối với nhau bằng các dây chằng và các khớp thanh quản
Các màng thanh quản
- Màng giáp móng: căng từ sụn giáp đến xương móng
- Màng nhẫn giáp: dày và chắc có cơ nhẫn giáp che phủ
- Màng tứ giác căng từ nếp tiền đình đến nếp phễu nắp
- Màng nhẫn thanh âm còn gọi là nón đàn hồi: căng từ nếp thanh âm đến bờ trên sụn nhẫn.
- Màng nhẫn khí quản là nơi mở khí quản
Các dây chằng
- Dây chằng giáp móng: bắt đầu từ sụn giáp đến xương móng
- Dây chằng nhẫn giáp: nối từ sụn phễu đến sụn giáp
- Dây chằng phễu nắp thanh hầu : từ sụn phễu đến sụn nắp thanh hầu
- Dây chằng nhẫn hầu: đi từ phần sụn tách ra sau tới đường giữa và tận hết trong niêm mạc của hầu
- Dây chằng nhẫn phễu là dây chằng của khớp nhẫn phễu, đi từ mặt sau ra gần bờ trên mảnh sụn nhẫn tới bờ sau của đáy sụn phễu.
- Dây chằng thanh âm trên là tổ chức xơ sợi đi từ góc sụn giáp đến sụn châm
- Dây chằng âm dưới là tổ chức cơ sợi đi từ mỏm thanh am của sụn phễu đến góc sụn giáp. Dây chằng âm dưới là dây phát âm chính của thanh quản, rộng hơn dây thanh âm trên nên khi soi thanh quản thấy rơ hai dây thanh âm dưới.
- Các dây chằng của nắp thanh môn là dây chằng móng nắp thanh môn, dây chằng lưỡi nắp thanh môn và dây chằng giáp nắp thanh môn.
Các khớp
- Khớp nhẫn giáp: giữa sừng giáp dưới với sụn nhẫn
- Khớp nhẫn phễu: là khớp tục có hai động tác
Các cơ thanh quản
- Các cơ thanh quản có tóc dụng đến các sụn thanh quản, làm di chuyển và thay đổi kích thước của thanh môn và độ thanh âm để hô hấp và phát âm. Được phân làm 3 nhóm chính
Nhóm cơ làm hẹp thanh môn: có tác dụng làm hẹp hai dây thanh âm dưới
- Cơ nhẫn phễu bên: hay dây thanh âm là mỏm phát âm xoay vào trong.
- Cơ giáp phễu: từ mặt trong của mảnh sụn giáp rồi đi ra sau lên trên bám vào mỏm cơ của sụn phễu.
- Cơ phễu chéo và ngang: Khi hai phễu lại gần nhau làm cho hai dây thanh dưới khép lại.
- Cơ phễu nắp thanh hầu: khi bị co lại làm hẹp lỗ vào của thanh quản dẫn đến làm đóng nắp thanh quản khi nuốt.
Nhóm cơ làm rộng nắp thanh môn
- Cơ nhẫn phễu sau: Khi hai dây thanh âm dưới mở ra dẫn đến khe thanh môn rộng ra.
- Cơ giáp nắp thanh hầu: Khi co hạ sụn nắp thanh quản dẫn tới mở rộng phần tiền đình thanh thất
Nhóm cơ làm căng và chùng dây thanh âm
- Cơ nhẫn giáp: là cơ nhỏ nhưng mạnh nhất. Có tác dụng làm cho hai dây thanh âm căng ra.
- Cơ thanh âm: có tác dụng làm hẹp thanh môn, một phần lại làm chùng dây thanh âm.
3) Chức năng của Thanh quản
Chức năng hô hấp
Hô hấp là một chức năng quan trọng trong việc duy trì sự sống. Đây là chức năng mở thanh môn do cơ nhẫn – phễu sau đảm nhận trách nhiệm. Khi thanh môn không mở rộng được hoặc bị tắc nghẽn vì bất cứ nguyên nhân gì sẽ dẫn đến hiện tượng khó thở có thể gây nguy hại đến tính mạng, cần phải xử trí kịp thời bằng việc làm khai thông đường thở và thậm chí phải phẫu thuật mở khí quản.
Bảo vệ đường hô hấp dưới
- Vai trò quan trọng của thanh quản là chức năng tự vệ của nó để phòng ngừa dị vật xâm nhập vào phổi bằng cách ho và các hành động phản xạ khác nhằm đẩy dị vật ra ngoài đường hô hấp.
- Khi thanh quan mở rộng rồi đóng cùng với việc nâng áp lực bên trong của lồng ngực sau đó mở ra tức thì làm cho luồng khí đẩy mạnh trở lại, từ đó sẽ tống dị vật ra ngoài.
Ho và hắt hơi
- Là một phản xạ hô hấp do luồng khí bị đẩy mạnh ra một cách nhanh chóng, mạnh và đột ngột do khe thanh môn đóng lại rồi mở ra bất ngờ.
- Nấc là do cơ hoành bất thần trong thì hít vào , khe thanh môn đóng lại một phần hoặc toàn phần.
- Cười tạo nên do sự thở ra ngắt quãng kèm theo với sự phát âm.
Tạo âm thanh
- Là chức năng quan trọng có ý nghĩa cả về mặt xã hội, góp phần tạo nên giọng nói, ngôn ngữ để con người nói chuyện, truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm. .. m thanh được tạo ra trong thanh quản vì đó là nơi điều chỉnh cao độ và âm lượng.
- Do luồng khí được đẩy từ phổi ra ngoài nhờ sự co bóp của cơ hoành, các cơ rộng bụng và cơ gian sườn. Luồng khí làm rung chuyển dây thanh âm từ đó phát ra âm thanh.
- Thao tác của thanh quản được sử dụng để tạo ra âm thanh nguồn với tần số cơ bản hoặc cao độ cụ thể. âm thanh nguồn này bị thay đổi khi nó đi qua đường hô hấp, được cấu hình khác nhau dựa trên vị trí của lưỡi, môi, miệng và hầu họng.
4) Viêm thanh quản
– Định nghĩa: Viêm thanh quản là chứng viêm của thanh quản, thường do một vi-rút hoặc sử dụng giọng quá mức. Kết quả là sự thay đổi cấp tính trong giọng nói, với âm lượng giảm và khàn tiếng. Chẩn đoán dựa trên hình ảnh lâm sàng. Cần nội soi thanh quản nếu các triệu chứng kéo dài> 3 tuần. Viêm thanh quản do virus thường tự khỏi. Các nguyên nhân nhiễm trùng khác hoặc gây kích thích có thể cần điều trị thêm
– Nguyên nhân gây ra:
Nhiễm trùng đường hô hấp trên do virus
Viêm thanh quản gây ra do ho có thể xảy ra trong viêm phế quản, viêm phổi, cúm, ho gà, sởi, và bạch hầu. Việc sử dụng quá nhiều giọng nói (chủ yếu là khi nói hoặc hát) , phản ứng dị ứng, trào ngược dạ dày thực quản , chứng cuồng ăn, hoặc hít các chất gây kích thích (ví dụ: khói thuốc lá hoặc thuốc xịt mũi) có thể gây viêm thanh quản cấp tính hoặc mãn tính.
Thuốc có thể gây ra phù nề thanh quản và đe doạ đến tính mạng, chẳng hạn đây là một tác dụng phụ của thuốc ức chế men chuyển angiotensin. Viêm thanh quản do vi khuẩn rất hiếm. Hút thuốc có thể gây ra phù nề Reinke, đó là sự phù nề ở hai dây thanh.
5) Yếu tố nguy cơ và nguyên nhân gây viêm thanh quản
Người lớn và trẻ nhỏ đều có khả năng bị viêm thanh quản. Ở từng độ tuổi khác nhau thì yếu tố nguy cơ sẽ khác nhau. Cụ Thể:
Với người lớn:
– Người thường xuyên tiếp xúc với các hoá chất độc hại, chất gây dị ứng
– Người bị trào ngược axit dạ dày
– Người bị viêm mũi xoang nhiều lần
– Người thường xuyên hút thuốc hoặc ở gần những người hút thuốc
– Người sử dụng giọng nói quá nhiều như giáo viên, ca sĩ, MC, kinh doanh, v.v. ..
– Người bị nhiễm nấm do hay sử dụng ống hít hen suyễn
Với trẻ nhỏ :
– Trẻ thường xuyên viêm mũi họng và sau đó viêm thanh quản
– Trẻ hay la hét hoặc hát quá nhiều gây phù nề dây thanh quản
– Viêm thanh quản sau nhiễm cúm
- Viêm thanh quản cấp tính
Viêm thanh quản cấp tính là một vấn đề sức khoẻ tạm thời. Nguyên nhân có thể do lạm dụng dây thanh quản hay do bị nhiễm trùng. Điều trị căn nguyên sẽ giúp thanh quản hết viêm. Theo đó viêm thanh quản cấp tính có thể do:
– Nhiễm virus, vi khuẩn
– Sau viêm đường hô hấp như viêm mũi xoang, viêm Amidan, viêm VA ở trẻ em
– Sử dụng giọng gắng sức: nói nhiều, la hét, hát to
– Uống rất nhiều rượu bia
- Viêm thanh quản mạn tính
Viêm thanh quản mạn tính xảy ra do thanh quản tiếp xúc thời gian dài với các chất gây kích ứng. Tình trạng này thường ảnh hưởng diễn ra lâu hơn so với viêm thanh quản cấp tính.
Viêm thanh quản mạn tính có thể do những nguyên nhân sau:
– Tiếp xúc thường xuyên với hoá chất độc hoặc chất gây dị ứng
– Trào ngược axit từ dạ dày
– Viêm mũi xoang thường xuyên
– Hút thuốc khi ở gần những người hút thuốc
– Lạm dụng giọng nói
– Bội nhiễm nấm do sử dụng thường xuyên thuốc hít điều trị hen suyễn
– Thay đổi hình dạng dây thanh do tuổi cao cũng có thể gây khàn giọng dai dẳng
6) Điều trị viêm thanh quản
Điều trị triệu chứng (ví dụ, thuốc chống ho, hạn chế giọng nói, khí dung)
Không có phương pháp điều trị cụ thể nào cần đối với virut viêm thanh quản.
Thuốc giảm ho, hạn chế giọng nói, và khí dung làm giảm các triệu chứng và thúc đẩy việc giải quyết viêm thanh quản cấp tính. Ngưng hút thuốc và điều trị viêm phế quản cấp tính hoặc mạn tính có thể làm giảm viêm thanh quản.
Tuỳ thuộc vào nguyên nhân giả định , các phương pháp điều trị đặc hiệu để kiểm soát trào ngược dạ dày thực quản khi chúng ham ăn quá mức, hoặc viêm thanh quản do thuốc gây ra có thể có lợi.
7) Phòng ngừa viêm thanh quản
Để ngăn ngừa tình trạng viêm thanh quản, bạn cần tuân theo những quy tắc phòng bệnh sau:
– Tránh hút thuốc và tránh xa khói thuốc
– Hạn chế rượu và cafein
– Uống nhiều nước, khoảng 2 lít nước mỗi ngày
– Tránh dùng thức ăn cay chua, tránh ăn khuya, để tránh trào ngược dạ dày thực quản
– Sử dụng thực phẩm lành mạnh: ăn nhiều trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt.
– Tránh hắng giọng, hạn chế nói nhiều, nói to, nói liên tục, la hét
– Tránh nhiễm trùng đường hô hấp trên: Rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc gần với những người đang bị nhiễm siêu vi.
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ VÕ HUY VI
Xem thêm >> Mất khứu giác là gì ? 7 điều cần phải biết khi mắc phải
