Ngày nay, vật lý trị liệu phục hồi chức năng được áp dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh do tính an toàn và hiệu quả mang lại. Tuy nhiên, hầu như hiếm ai hiểu rõ vật lý trị liệu, phục hồi chức năng là gì và khi nào nên sử dụng. 

=>> Tham khảo thêm : Hóc xương cá và 9 cách điều trị hóc xương cá tại nhà

1.Vật lý trị liệu là gì? 

 Vật lý trị liệu là phương pháp chữa bệnh không cần đến thuốc tây. Bằng cách dùng các yếu tố tự nhiên như vận động cơ học, âm thanh, ánh sáng, nhiệt độ. .. tác động lên cơ thể để giúp cơ thể hồi phục các chức năng suy giảm, vật lý trị liệu hỗ trợ giảm đau nhức sẽ đem lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ. 

Vai trò của vật lý trị liệu 

•  Hỗ trợ giảm đau, giúp người bệnh hạn chế dần việc uống thuốc điều trị để tránh các tác dụng xấu đến cơ thể. 
•  Tránh nguy cơ phẫu thuật đau. 
•  Cải thiện và phục hồi chức năng vận động sau chấn thương, bại liệt hay sau phẫu thuật, giúp người bệnh nhanh chóng trở lại cuộc sống thường ngày. 
•  Thường xuyên thực hiện các biện pháp vật lý trị liệu sẽ giúp ngăn ngừa những vấn đề sức khoẻ liên quan đến tuổi tác. 

Ai nên tập vật lý trị liệu?
Bất cứ ai cũng có thể tập vật lý trị liệu. Tuy nhiên, không phải hình thức nào cũng được áp dụng cho tất cả mọi người.

Người bệnh sẽ cần tiến hành thăm khám sức khoẻ tổng quát để bác sĩ xác định rõ sinh hiệu, và mức độ bệnh lý rồi tư vấn phương pháp điều trị thích hợp.

Với phụ nữ mang thai, người mắc nhiễm khuẩn cấp tính sẽ ưu tiên phương pháp vận động trị liệu hơn là tác nhân vật lý nhằm bảo vệ sức khoẻ. Ngoài ra, người bệnh đang có tâm lý lo sợ, không muốn điều trị cũng nên thông báo với bác sĩ để có những hướng xử lý phù hợp nhất.

Các loại vật lý trị liệu

• Vật lý trị liệu có thể giúp bệnh nhân khôi phục được sự vận động hoặc sức mạnh sau khi bị chấn thương hoặc bệnh tật. 
• Tương tự như vậy với tất cả những hình thức điều trị y khoa khác, việc chọn lựa hình thức điều trị tuỳ thuộc theo bệnh lý và mục đích. Tuỳ theo sự phát triển của hệ thống bệnh viện tại từng khu vực sẽ quy định về sự phù hợp của từng phương pháp trị liệu:
• Vật lý trị liệu chỉnh hình điều trị chấn thương cơ xương, ảnh hưởng lên hệ cơ, xương, khớp, mô mềm và dây chằng cho những tình trạng bị gãy xương, bong gân, viêm khớp, viêm màng hoạt dịch, điều trị bệnh lý mãn tính và phục hồi sau phẫu thuật chỉnh hình.
•  Bệnh nhân được điều trị thông qua vận động khớp, trị liệu cơ học, rèn luyện sức mạnh, rèn luyện khả năng vận động và những phương pháp trị liệu khác.
• Vật lý trị liệu lão khoa có thể giúp những bệnh nhân cao tuổi bị các bệnh ảnh hưởng đến khả năng vận động và thể lực bao gồm viêm khớp, Parkinson, bệnh Alzheimer, thay thế khớp háng nhân tạo, rối loạn thăng bằng và không kiểm soát. Loại vật lý trị liệu này nhằm mục đích phục hồi khả năng vận động, giảm đau nhức và tăng cường độ những vận động thể lực.
• Vật lý trị liệu thần kinh sẽ giúp những bệnh nhân bị rối loạn thần kinh trung ương và những bệnh về Alzheimer, chấn thương não, xuất huyết não, đa xơ cứng, bệnh Parkinson, chấn thương tuỷ sống và đột quỵ. 
• Điều trị giúp tăng phản xạ tay chân, điều trị bại liệt giúp tăng sức mạnh cơ bắp, cải thiện tình trạng teo cơ bắp.Phục hồi chức năng tim mạch và phổi cải thiện sức khoẻ tim phổi ở những bệnh nhân đã từng trải qua những ca phẫu thuật.
• Vật lý trị liệu nhi khoa nhằm mục đích phát hiện, điều trị và cải thiện các tình trạng ở trẻ sơ sinh, trẻ em và người lớn, bao gồm: chậm tăng trưởng, bại não, tật nứt cột sống, vẹo cổ và các tình trạng khác liên quan đến hệ cơ xương khớp.

• Liệu pháp điều trị vết thương sẽ giúp bảo đảm các vết thương đang hồi phục sẽ được cấp đầy đủ oxy và máu cao bằng việc cải thiện lưu lượng tuần hoàn. Vật lý trị liệu có thể bao gồm việc áp dụng những liệu pháp cơ học, kích thích thần kinh, trị liệu áp lực và chăm sóc vết thương.
• Liệu pháp tiền đình nhằm mục đích điều trị những rối loạn thăng bằng mà nguyên nhân chủ yếu là do những rối loạn ở tai trong. Vật lý trị liệu tiền đình bao gồm một số phương pháp và thủ thuật nhằm giúp bệnh nhân khôi phục được cân bằng và trở lại những sinh hoạt như thông thường.
• Điều trị thông xoang có thể giúp dẫn lưu dịch cho bệnh nhân bị phù nề bạch huyết và những bệnh lý khác dẫn đến ứ dịch bạch huyết trong cơ thể.
• Phục hồi sàn xương chậu có thể giúp điều trị tiểu không kiểm soát hoặc táo bón, rối loạn tiểu tiện, đau nhức vùng xương chậu ở đàn ông và phụ nữ sau chấn thương, phẫu thuật, hoặc vì một số tình trạng khác.

Những phương pháp thông dụng trong vật lý trị liệu

Để có hiệu quả cao nhất liệu trình vật lý trị liệu thường kết hợp nhiều phương pháp điều trị khác nhau: sóng, nhiệt, ánh sáng và tác động cơ học. Trong vật lý trị liệu, phổ biến nhất là:

Tác động vật lý

Các tác nhân cơ học là yếu tố quan trọng nhất của vật lý trị liệu, giúp giảm đau, giãn cơ, giải toả áp lực, tăng tuần hoàn máu hiệu quả.

Trị liệu dùng nhiệt (nhiệt nóng hoặc lạnh): dùng lò vi sóng, nhiệt lạnh, sóng siêu âm kết hợp nhiệt hồng ngoại, . .. Nhiệt độ tác động lên hệ tế bào thần kinh trung ương giúp giãn cơ, giảm co cứng mô cơ, giảm truyền cảm nhận đau trên thần kinh trung ương giúp bệnh nhân thư giãn, giảm đau nhức.

Trị liệu dùng nước: thường áp dụng phương pháp thuỷ trị liệu với nhiệt độ khoảng 33-35 độ C, điều trị các bệnh: viêm khớp, gout, đau mỏi vai gáy, . ..

 Hơi nóng của nước giúp cho mô cơ được nghỉ ngơi, thư giãn, thả lỏng cơ, tăng khả năng vận động của khớp. Dòng chảy, lực cản của nước có tác dụng tăng cường sức mạnh cho cơ bắp.

• Trị liệu bằng nhiệt: đèn hồng ngoại, tia cực tím, . .. giúp tiêu diệt vi sinh vật gây viêm, thúc đẩy cơ thể tăng sản xuất collagen phục hồi mô gân, cơ bắp bên trong. Cách thức điều trị bệnh bằng nhiệt thường dựa trên các bước sóng có trong tia sáng được xác định vô hại với cơ thể.
• Trị liệu bằng sóng: sóng ngắn, sóng siêu âm, sóng laser, . .. có công dụng gây tê, giảm phù nề, di chuyển nhân nhầy thoát vị đến đúng chỗ, phục hồi chức năng vận động ở bệnh nhân. .. thông qua việc gây phản xạ của những tế bào trong mô dưới tác động của nhiều loại sóng gây ra.

Tác động Cơ – lực học tập kéo giãn

Điển hình là những kỹ thuật di vận động khớp, kỹ thuật di mô mềm, nắn chỉnh cột sống, . .. Đây là phương pháp tác động cơ học nhằm kéo giãn những cơ cột sống, thúc đẩy hấp thụ thuốc và chất dinh dưỡng tại cột sống, giảm tối đa diện tích phình đĩa đệm.

 Những trường hợp đau khớp, khó vận động sau phẫu thuật được khuyên áp dụng phương pháp trị liệu này nhằm tăng khả năng vận động của cơ, giãn cơ phòng tránh tình trạng co cơ, giảm vận động tạm thời sau thời gian dài bó bột hoặc nằm viện. 

Hiện nay có nhiều phương pháp kéo giãn, nắn bóp khác nhau, nhưng để đạt được hiệu quả cần có hướng dẫn của chuyên gia, kỹ thuật viên được đào tạo chuyên sâu.

Ngoài ra, có thể kết hợp các kỹ thuật vận động giúp rút ngắn quá trình điều trị gồm:

• Vận động chủ động có trợ giúp: sử dụng với các bệnh nhân có chức năng vận động kém, nhược cơ, cơ co, cử động khó, cần có sự hỗ trợ của bác sĩ hoặc kỹ thuật viên.
• Vận động có hỗ trợ: kết hợp với một số dụng cụ đính kèm: tạ, vật nặng, . .. nhằm tăng khả năng chống đỡ của cơ thể, tăng thêm lực khi vận động.

Có thể tập vật lý trị liệu và phục hồi chức năng tại nhà đc không?

• Có không ít người tự ý tập vật lý trị liệu phục hồi chức năng tại nhà sau khi đọc được các nội dung trên những trang web thông tin điện tử hay trên mạng xã hội. Tuy nhiên, cách này chỉ áp dụng với những động tác cơ bản và chỉ gặp chấn thương nhẹ. 
• Ngoài ra, hiệu quả khi tập vật lý trị liệu, phục hồi chức năng tại nhà cũng không cao nếu người bệnh chọn động tác chưa hợp lý, tập không đúng kỹ thuật, không đủ thời gian.
• Lưu ý, với những trường hợp phục hồi chức năng sau phẫu thuật, bị những bệnh về khớp nặng. .. tuyệt đối không được tự tập tại nhà bởi dễ bị tác dụng phụ, dẫn đến các chấn thương nặng nề.
• Để có kết quả phục hồi cao, tốt nhất người bệnh nên khám, tuân thủ theo liệu trình điều trị của bác sỹ phối hợp trị liệu thần kinh cột sống và tập vật lý trị liệu – phục hồi chức năng, dưới sự trợ giúp của nhiều trang thiết bị hiện đại và có chuyên gia hỗ trợ, theo dõi.
• Vật lý trị liệu phục hồi chức năng mang tới vô vàn ích lợi đối với sức khoẻ cộng đồng. 
• Nếu gặp vấn đề với cơ xương khớp, không thể vận động, người bệnh cũng nên chủ động tập vật lý trị liệu và phục hồi chức năng kịp thời, càng sớm càng tốt nhằm nhanh chóng quay trở lại sinh hoạt thường ngày.

2.Phục hồi chức năng là gì? 

 Phục hồi chức năng là phương pháp giúp phục hồi khả năng hoạt động của một số bộ phận trên cơ thể (tay, chân, cổ. ..) sau khi bị ảnh hưởng bởi những chấn thương như tai nạn, đột quỵ hay bại liệt do biến chứng của bệnh viêm khớp. 

Phục hồi chức năng đem lại những hiệu quả nhất định, tuy nhiên muốn làm được điều này, người bệnh phải kiên trì tập luyện theo lời chỉ dẫn của thầy thuốc. 

Tham khảo thêm: Đau lưng: 1 Số nguyên nhân và triệu chứng

 2.1. Vai trò của phục hồi chức năng 

 Mục đích của phục hồi chức năng là nhằm giúp người bệnh phục hồi khả năng lao động, biết tự chăm sóc mình, sinh hoạt bình thường và có cuộc sống tốt đẹp hơn. Ngoài ra, phương pháp này cũng mang đến các tác dụng phụ khác như: 

•  Giúp cải thiện sức khoẻ, đồng thời phòng ngừa sự tái phát sau điều trị cũng như ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng do chấn thương gây nên. 
•  Giảm nguy cơ mắc một số bệnh lý mãn tính như tiểu đường, ung thư và bệnh tim mạch. 
•  Giúp người bệnh suy nghĩ lạc quan hơn, tinh thần sảng khoái, giảm triệu chứng stress và tâm lý mặc cảm để họ có thể tái hoà nhập cộng đồng. 

 2.2. Các hình thức phục hồi chức năng 

 Phục hồi chức năng có 3 hình thức là phục hồi chức năng tại viện, trung tâm; phục hồi tại gia đình; phục hồi trong cộng đồng. Khi thực hiện, sẽ kết hợp các phương pháp phục hồi chức năng với nhau nhằm đem lại hiệu quả tổng thể. 

 Các phương pháp phục hồi chức năng chuyên biệt gồm: 

•  Vật lý trị liệu. 
•  Vận động tâm lý. 
•  Tâm lý xã hội. 
•  Ngôn ngữ trị liệu. 
•  Hoạt động trị liệu. 

 Hiện nay, liệu trình phục hồi chức năng Pneumex PneuBack hiện đại tại nhiều phòng khám lớn .

Với phác đồ điều trị bao gồm 7 bước cùng sự hỗ trợ của những trang thiết bị hiện đại như thiết bị rung PneuVibe Pro, bàn giảm áp xung động PneuVibro, ghế tập phục hồi cơ bắp PneuBack Chair, liệu trình Pneumex PneuBack giúp tăng cường sức mạnh cho các cơ bị tổn thương và phục hồi chức năng vận động tối ưu. 

3.Vật lý trị liệu phục hồi chức năng khuyên dùng cho bệnh lý nào? 

 Vật lý trị liệu – phục hồi chức năng có thể hỗ trợ điều trị các bệnh lý về cơ xương khớp, thần kinh, tim mạch. .. 

Thông thường, vật lý trị liệu và phục hồi chức năng sẽ được chỉ định với những trường hợp sau: 

•  Mắc các bệnh cơ xương khớp: Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ hoặc cột sống lưng, viêm cột sống, vẹo cột sống, thoái hoá khớp, viêm khớp, hội chứng ống cổ tay, viêm đa rễ, liệt dây thần kinh. .. 
•  Tổn thương hệ thần kinh trung ương và cơ: Ví dụ như xuất huyết não, chấn thương sọ não, đột quỵ, viêm màng não, tổn thương tuỷ sống. 
•  Dị tật bẩm sinh, rối loạn chuyển hoá. 
•  Người đang gặp phải các chấn thương: Trật khớp, giãn dây chằng khớp gối, co dãn cơ. .. 
•  Phục hồi chức năng sau tai biến: Bệnh nhân sau tai biến, khi sức khoẻ tạm ổn thì cần tập luyện phục hồi chức năng càng sớm càng tốt nhằm giúp các bộ phận đã hư hại được khôi phục lại chức năng vốn có. Nhờ vậy, người bệnh có trí nhớ cao và làm việc, sinh hoạt tốt. 
•  Phục hồi sau khi phẫu thuật: Phẫu thuật kết hợp xương, phẫu thuật tháo khớp gối, thay thế khớp gối, háng nhân tạo hoặc các phẫu thuật liên quan đến chấn thương cột sống, não. .. 
•  Mắc các bệnh lý đường hô hấp: Hen phế quản, tắc phổi, viêm phổi. 
•  Mắc các bệnh mãn tính: Đái tháo đường, cao huyết áp, đau dạ dày, viêm đại tràng mãn tính. 
•  Ngoài ra, người hay mất ngủ, ngủ không đủ giấc, đau đầu, nhức nửa đầu, trầm cảm, tự kỷ cũng có thể áp dụng một số biện pháp vật lý trị liệu và phục hồi chức năng để cải thiện. 
•  Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể áp dụng phương pháp này. Để tập luyện vật lý trị liệu và phục hồi chức năng, người bệnh cần thăm khám cho bác sĩ biết được tình trạng sức khoẻ, sau đó mới quyết định có nên thực hiện hay không. 

=>> Tham khảo thêm : Massage là gì? 1 số Lợi ích và các phương pháp massage phổ biến

4.Có thể tập vật lý trị liệu và phục hồi chức năng tại nhà được không? 

•  Có không ít người tự tập luyện vật lý trị liệu phục hồi chức năng tại nhà sau khi tìm hiểu kỹ các hướng dẫn trên một số trang thông tin điện tử hoặc qua mạng xã hội.
• Tuy nhiên, cách này chỉ áp dụng với những bài tập đơn giản và đối tượng bị chấn thương nhẹ. Ngoài ra, hiệu quả khi tập vật lý trị liệu, phục hồi chức năng tại nhà cũng không cao nếu người bệnh chọn bài tập chưa thích hợp hoặc tập không đúng phương pháp và không đúng thời điểm. 
• Lưu ý, với các đối tượng phục hồi chức năng sau phẫu thuật, bị một số bệnh xương khớp nguy hiểm. .. tuyệt đối không được tự tập luyện tại nhà bởi dễ gây tác dụng phụ và dẫn đến tình trạng chấn thương nặng. 
•  Để đạt hiệu quả phục hồi cao, tốt nhất người bệnh nên khám, tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ kết hợp trị liệu thần kinh cột sống và tập luyện vật lý trị liệu – phục hồi chức năng, dưới sự trợ giúp của các trang thiết bị hiện đại và có chuyên viên hướng dẫn, kiểm soát. 
•  Vật lý trị liệu phục hồi chức năng mang lại nhiều lợi ích đối với sức khoẻ con người. Nếu gặp vấn đề về sức khoẻ xương khớp hoặc hạn chế vận động, người bệnh cần được tập luyện vật lý trị liệu và phục hồi chức năng tích cực, càng sớm càng tốt nhằm nhanh chóng hoà nhập lại cuộc sống thường ngày. 

Tư vấn chuyên môn bài viết:

BÁC SĨ VÕ HUY VI

Bác sĩ chỉnh nha tổng hợp

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Anh

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ

BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU

CHI NHÁNH HÀ NỘI

CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090

CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090

CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)

CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080

CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam -  093 181 0680

CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN

CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090

GIỜ HOẠT ĐỘNG:

09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần

Website: https://bedental.vn/