Hiện nay, nhiều bậc phụ huynh quan tâm đến vấn đề sâu răng và dự phòng sâu răng ở trẻ em từ rất sớm. Đây là điều nên làm bởi Sâu răng là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn. Sâu răng là tình trạng mất mô cứng của răng do quá trình khử khoáng và hình thành các lỗ nhỏ trên răng do vi khuẩn trong mảng bám gây ra.
Sâu răng là gì và dự phòng sâu răng ở trẻ em
Sâu răng là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. Sâu răng là tình trạng mất mô cứng của răng do quá trình khử khoáng và hình thành các lỗ nhỏ trên răng do vi khuẩn trong mảng bám gây ra.
Sâu răng do nhiều nguyên nhân gây nên, bao gồm vi khuẩn, các thói quen ăn vặt hay tiêu thụ thực phẩm và đồ uống có nhiều đường, đặc biệt vệ sinh răng miệng kém.
Sâu răng và sức khỏe răng miệng của trẻ em đang là vấn đề ngày càng được quan tâm, nhưng vẫn là bệnh thường gặp ở trẻ em. Theo thống kê của trường Cao đẳng Răng hàm mặt Trung ương, số trẻ em Việt Nam bị sâu răng đang có xu hướng gia tăng, có tới 80% trẻ từ 4-8 tuổi bị sâu răng, và có tới 91% trẻ chăm sóc răng miệng tốt.
Các triệu chứng và ảnh hưởng của sâu răng
Các dấu hiệu và triệu chứng của sâu răng phụ thuộc vào mức độ và vị trí. Trong giai đoạn đầu của bệnh, trẻ có thể không có bất kỳ triệu chứng nào. Khi bệnh tiến triển, bạn có thể gặp các dấu hiệu và triệu chứng sau:
- Răng bị đổi màu ở một số khu vực nhất định, trên mặt nhai, hoặc ở một số điểm giữa các răng.
- Đau răng, đau khi nhai, hoặc đau tự phát không rõ lý do
- Răng nhạy cảm, đau dữ dội khi ăn đồ ngọt, nóng hoặc lạnh, hoặc thức ăn mắc kẹt giữa các kẽ răng
- Bề mặt xung quanh hố sâu chuyển sang màu nâu và đen.
Từ những lỗ sâu răng nhỏ không được điều trị, sâu răng có thể phát triển thành bệnh lý tủy răng, gây đau nhức kéo dài. Tình trạng nhiễm trùng lâu ngày có thể lan ra xung quanh chân răng, gây áp xe và viêm nhiễm vùng mặt. Trường hợp nặng có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết nguy hiểm đến tính mạng, điều trị tốn kém.
Ngoài nguy cơ nhiễm trùng tại chỗ và toàn thân, đây còn là nguyên nhân làm nặng thêm một số bệnh toàn thân.
Yếu tố nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ em
- Thói quen chăm sóc răng miệng không đúng cách: Răng trẻ em dễ bị sâu khi chăm sóc răng miệng không đúng cách, bao gồm không đánh răng đủ lâu, không sử dụng kem đánh răng chứa fluoride, và không sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch khoảng cách giữa răng.
- Tiếp xúc với đường ăn ngọt: Trẻ em thường tiêu thụ nhiều đường ăn ngọt, như đồ ngọt, nước ngọt, kẹo cao su và bánh kẹo. Đường tạo ra môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sâu răng phát triển và gây hư hại men răng.
- Thiếu fluoride: Fluoride là một yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ men răng khỏi sự tấn công của axit và tái tạo men răng bị tác động. Thiếu fluoride có thể làm tăng nguy cơ sâu răng ở trẻ em.
- Di truyền: Yếu tố di truyền có thể góp phần vào việc trẻ em dễ mắc sâu răng nếu có sự gia đình có tiền sử sâu răng.
- Kỹ năng chăm sóc răng miệng của phụ huynh: Phụ huynh có vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn và giám sát chăm sóc răng miệng của trẻ em. Nếu không có kiến thức và ý thức đúng về chăm sóc răng miệng, trẻ em có nguy cơ cao bị sâu răng.
- Hạn chế truy cập vào dịch vụ nha khoa: Thiếu kiểm tra định kỳ và điều trị nha khoa định kỳ là một yếu tố khác góp phần vào sự phát triển của sâu răng ở trẻ em.
- Không đủ sự hỗ trợ và giám sát từ trường học: Trường học có vai trò quan trọng trong việc giáo dục trẻ em về chăm sóc răng miệng và đảm bảo rằng các biện pháp phòng ngừa sâu răng được thực hiện đúng cách.
Ảnh hưởng của thói quen ăn uống và vệ sinh răng miệng đến sâu răng ở trẻ em
Thói quen ăn uống và vệ sinh răng miệng đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến sâu răng ở trẻ em. Dưới đây là một số ảnh hưởng chính:
- Thói quen ăn uống: Trẻ em thường tiêu thụ nhiều đường và thức uống ngọt như nước ngọt, nước trái cây có đường, sữa chua có đường và bánh kẹo. Đường tạo ra môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sâu răng phát triển và gây tổn hại men răng. Ngoài ra, các loại thức uống có màu sẫm như cà phê, trà đen và nước ép có thể gây mờ màu men răng.
- Kỹ năng vệ sinh răng miệng: Sự thiếu sót trong kỹ năng chải răng đúng cách và không đủ thời gian chải răng hàng ngày có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn sâu răng phát triển. Đồng thời, trẻ em cũng có thể không biết cách sử dụng chỉ nha khoa và lưỡi chải để làm sạch toàn bộ miệng.
- Thiếu fluoride: Fluoride là một yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ men răng khỏi sự tấn công của axit và tái tạo men răng bị tác động. Nếu không sử dụng kem đánh răng chứa fluoride hoặc không được tiếp xúc đủ fluoride từ các nguồn khác như nước uống có fluoride, men răng của trẻ em sẽ yếu và dễ bị sâu răng.
- Thiếu kiểm tra định kỳ và điều trị nha khoa: Sự thiếu hụt trong việc kiểm tra định kỳ và điều trị nha khoa định kỳ là một yếu tố khác góp phần vào sự phát triển của sâu răng ở trẻ em. Kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe răng miệng và điều trị kịp thời để ngăn chặn sự tiến triển của sâu răng.
- Môi trường gia đình: Môi trường gia đình có ảnh hưởng lớn đến thói quen ăn uống và vệ sinh răng miệng của trẻ em. Nếu không có sự hỗ trợ và giám sát từ phụ huynh trong việc chăm sóc răng miệng, trẻ em có thể không nhận được đủ kiến thức và ý thức về việc giữ gìn sức khỏe răng miệng.
Lưu ý rằng, các yếu tố trên không đại diện cho tất cả trẻ em, mà có thể thay đổi tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, những yếu tố này cần được xem xét và giải quyết để giảm nguy cơ sâu răng ở trẻ em.
Diễn biến của sâu răng từ giai đoạn ban đầu đến giai đoạn nghiêm trọng
Sâu răng là một vấn đề phổ biến trong nha khoa và có thể có các diễn biến khác nhau từ giai đoạn ban đầu đến giai đoạn nghiêm trọng. Dưới đây là một số diễn biến phổ biến của sâu răng:
- Giai đoạn ban đầu: Trong giai đoạn này, men răng bị tác động bởi axit gây ra bởi vi khuẩn trong miệng. Ban đầu, men răng bị ảnh hưởng nhỏ và có thể xuất hiện một vết nhạt hoặc mờ trắng trên bề mặt răng. Đây là dấu hiệu của vi khuẩn đang phá hủy men răng. Tại giai đoạn này, sâu răng có thể được chữa trị bằng việc tẩy trắng và áp dụng các biện pháp vệ sinh miệng đúng cách.
- Giai đoạn tiến triển: Nếu không được chữa trị kịp thời, sâu răng sẽ tiến triển và xâm nhập sâu vào men răng. Vi khuẩn sẽ tiếp tục tạo ra axit và phá hủy men răng, tạo ra lỗ răng. Lỗ răng sẽ ngày càng lớn hơn và ảnh hưởng đến các phần khác của răng, bao gồm mô dentin và dây thần kinh. Trong giai đoạn này, răng có thể bị nhạy cảm và đau khi tiếp xúc với thức ăn nóng, lạnh hoặc ngọt.
- Giai đoạn nghiêm trọng: Nếu không được điều trị kịp thời, sâu răng có thể tiến triển thành một vấn đề nghiêm trọng. Lỗ răng sẽ trở nên sâu và có thể lan rộng vào các phần khác của răng, bao gồm cả mô nha chu. Vi khuẩn có thể tấn công mô xung quanh răng, gây viêm nhiễm và nhiễm trùng. Trong giai đoạn này, các triệu chứng như đau nhức nặng, sưng, viêm nhiễm và thậm chí mất răng có thể xảy ra.
Để ngăn chặn sâu răng tiến triển đến giai đoạn nghiêm trọng, quan trọng nhất là phát hiện và điều trị sớm. Việc duy trì một chế độ vệ sinh răng miệng hàng ngày, thực hiện kiểm tra định kỳ và điều trị các vấn đề nha khoa kịp thời là cách tốt nhất để bảo vệ răng khỏi sâu răng và các diễn biến xấu hơn.
Sâu răng và dự phòng sâu răng đơn giản, hiệu quả
Ngăn ngừa sâu răng bằng cách vệ sinh răng miệng thường xuyên
Trẻ em cần được vệ sinh răng miệng thường xuyên và giữ vệ sinh răng miệng ngày 2 lần sáng và tối giống như người lớn.
Bàn chải tốt nhất cho trẻ em là bàn chải lông mềm với tay cầm đủ lớn để dễ dàng hỗ trợ trẻ và đầu nhỏ. Đối với trẻ mới biết đi, mới mọc một vài chiếc răng rụng lá, bàn chải ngón tay là một lựa chọn.
Chú ý đến cách bạn đánh răng
- Phương pháp chải ngang dễ sử dụng cho hầu hết trẻ em
- Chải răng theo chiều ngang kết hợp với chải răng quay để làm sạch răng hiệu quả hơn
- Trẻ thường bỏ qua các mặt nhai, mặt lưỡi, cổ gần lợi nên cha mẹ cần giúp trẻ vệ sinh những vùng này.
- Cha mẹ khuyến khích trẻ tự đánh răng, nhưng cũng cần có sự giám sát và hỗ trợ cho đến khi trẻ đủ kỹ năng để tự đánh răng
- Trung bình mất 2,5-3 phút để chải tất cả các bề mặt răng.
- Bé sơ sinh cần khăn lau hàng ngày để làm sạch và làm quen với việc vệ sinh răng miệng.
- Khi trẻ mọc răng, hãy sử dụng bàn chải ngón tay và không sử dụng bất kỳ loại kem đánh răng nào.
Thay đổi chế độ ăn uống của bé
Ở trẻ sơ sinh bú sữa mẹ, nên giới hạn cho bú khoảng 8 cữ mỗi ngày và không quá 2 cữ bú đêm (đối với trẻ dưới 6 tháng). Nên từ bỏ sự thoải mái khi cho con bú. Không thêm chất tạo ngọt hoặc hương vị vào sữa. Không cho trẻ bú bình khi trẻ đang ngủ. Trẻ lớn hơn cần hạn chế tần suất ăn vặt và cắt giảm đồ ăn nhiều đường, nhiều tinh bột và đồ uống có ga. Đặc biệt không được uống sữa vào ban đêm.
Nên có chế độ ăn giàu canxi và vitamin như phomai, rau xanh… và uống nhiều nước trong ngày.
Khám răng định kỳ
Cho trẻ đi khám răng định kỳ 6 tháng / lần để được can thiệp kịp thời các vấn đề răng miệng ở giai đoạn sớm nhất. Cha mẹ được hướng dẫn cách chăm sóc răng miệng của con mình. Nếu con bạn bị mất răng sữa sớm, bác sĩ sẽ phải tạo khoảng trống để cho phép răng vĩnh viễn mọc đúng cách.
ĐỂ LẠI THÔNG TIN NẾU BẠN MUỐN NHA KHOA TƯ VẤN THÊM
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ VÕ HUY VI
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: 343 Tây Sơn, Ngã Tư Sở, Đống Đa, Hà nội ( nút giao ngã tư sở) - 0934.61.9090
CS3: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 140 Nguyễn Văn Thủ, Đa Kao, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/
