Viêm tuyến nước bọt là bệnh nhiễm trùng tuyến nước bọt do vi khuẩn, thường là do sỏi gây tắc hoặc tuyến giảm bài tiết. Các triệu chứng là sưng, đau, đỏ và ấn đau. Chẩn đoán là lâm sàng. CT, siêu âm và MRI có thể giúp xác định nguyên nhân. Điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Tuyến nước bọt là gì?
Tuyến nước bọt là gì? Tuyến nước bọt hay còn được gọi là tuyến nước bọt nằm trong miệng, là một hệ thống tuyến nhỏ sản xuất ra và bài tiết ra nước bọt. Nước bọt là một chất lỏng được sản xuất từ các tuyến nước bọt và có vai trò quan trọng đối với quá trình hô hấp.
Có ba loại tuyến nước bọt chính trong miệng:
Tuyến nước bọt nhỏ: Đây là các tuyến lớn nhất và thường nằm dưới da trên khắp mặt và cổ.
Tuyến nước bọt có cung: Đây là những tuyến nhỏ nằm xung quanh các mô đệm (dây thần kinh) sẽ cung cấp nước bọt để hỗ trợ làm ẩm và bôi trơn những mô mềm trong quá trình nuốt thức ăn.
Tuyến nước bọt tuỳ chỉnh: Đây là những tuyến nước bọt nằm trong khoang miệng, môi và mũi. Chúng cũng tiết ra nước bọt khi ta nhai thức ăn hoặc có cảm giác thèm nhai.
Nước bọt chứa tinh bột và enzym amylase để hỗ trợ quá trình tiêu hoá thức ăn, cung cấp muối khoáng và một số chất kháng khuẩn. Nước bọt giúp làm sạch miệng và giảm sự trơn trượt cho thức ăn và bảo vệ nướu và niêm mạc miệng trước vi khuẩn.
Xem thêm: 6 TÁC DỤNG CỦA NƯỚC BỌT MÀ BẠN CẦN BIẾT
Các loại bệnh viêm tuyến nước bọt
Theo giải phẫu bệnh, tình trạng nhiễm trùng tuyến nước bọt thường xảy ra ở 3 tuyến nước bọt chính:
- Viêm tuyến nước bọt mang tai: Là tình trạng nhiễm trùng tuyến nước bọt nằm ở 2 bên má và phía trước tai. Đây là tuyến nước bọt quan trọng nhất của cơ thể.
- Viêm tuyến nước bọt dưới hàm: Là tình trạng nhiễm trùng các tuyến nước bọt nằm vùng dưới hàm. Đây là những tuyến nước bọt lớn thứ hai.
- Viêm tuyến nước bọt dưới hàm: Là tình trạng nhiễm trùng của tuyến nước bọt nằm ở hai bên lưỡi và nằm dưới sàn miệng. Đây là tuyến nhỏ nhất trong số các tuyến nước bọt chính.
Nguyên nhân bị viêm tuyến nước bọt
Nguyên nhân bị viêm tuyến nước bọt là gì? Viêm tuyến nước bọt thường là do nhiễm khuẩn. Staphylococcus aureus được coi là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm tuyến nước bọt và các vi khuẩn khác như: Streptococci, coliform và các vi khuẩn kỵ khí khác. Ngoài ra cũng có thể xuất phát từ những yếu tố sau:
- Vệ sinh răng miệng không sạch sẽ.
- Đã từng điều trị xạ trị vùng đầu và cổ.
- Bị sỏi tuyến nước bọt.
- Ống tuyến nước bọt bị tắc nghẽn do đờm nhầy.
Bị suy dinh dưỡng và mất nước cũng là một trong số những nguyên nhân bị viêm tuyến nước bọt.
Khi bị viêm tuyến nước bọt, người bệnh rất ít khi gặp phải các biến chứng. Tuy nhiên, nếu tình trạng viêm tuyến nước bọt không được điều trị, mủ có thể tích tụ và tạo áp xe trong tuyến nước bọt. Viêm tuyến nước bọt do khối u lành tính có thể làm cho các tuyến bị phình ra. Khối u ác tính có thể phát triển nhanh chóng và gây khó khăn cho các chuyển động ở mặt.
Tác hại của viêm tuyến nước bọt
Viêm tuyến nước bọt hay thường được gọi là viêm tuyến nước bọt ở trong miệng (sialadenitis), là một tình trạng viêm nhiễm của các tuyến nước bọt trong miệng. Viêm tuyến nước bọt có thể gây ra những triệu chứng sau:
Đau và sưng: Viêm tuyến nước bọt thường đi kèm với tình trạng đau và sưng ở các tuyến bị viêm. Đau có thể làm khó khăn trong việc ăn và trò chuyện.
Rối loạn chức năng nước bọt: Viêm tuyến nước bọt sẽ làm suy giảm việc tiết ra nước bọt. Điều này có thể gây khó khăn trong việc tiết nước bọt và làm khô miệng. Nước bọt cung cấp sự bôi trơn và bảo vệ niêm mạc miệng và răng khỏi nhiễm trùng, vì vậy, rối loạn chức năng nước bọt có thể làm gia tăng nguy cơ gặp các bệnh về răng và niêm mạc miệng.
Nhiễm trùng: Nếu viêm tuyến nước bọt không được điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiễm trùng. Nhiễm trùng sẽ lan rộng và gây ra viêm nhiễm nghiêm trọng, đau và sưng nhiều lần. Nếu không được điều trị sớm, nhiễm trùng sẽ lan ra những vùng xung quanh và gây ra những hậu quả nghiêm trọng hơn nữa.
Sialolithiasis: Đây là tình trạng tạo sỏi trong các tuyến nước bọt. Sỏi có thể làm tắc đường thoát nước bọt và gây ra viêm tuyến nước bọt. Nếu sỏi không được điều trị, nó sẽ gây đau và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Để chẩn đoán và điều trị viêm tuyến nước bọt rất quan trọng là tìm sự thăm khám và điều trị bởi bác sĩ hoặc chuyên gia y tế chuyên về miệng và răng nhằm ngăn ngừa những tác hại tiềm tàng và giảm đau.
Xem thêm: Tác dụng của nước bọt?
Dấu hiệu và triệu chứng viêm tuyến nước bọt
Dấu hiệu và triệu chứng viêm tuyến nước bọt, người bệnh có thể có những dấu hiệu và triệu chứng sau:
Người bệnh thấy dấu hiệu sưng tuyến mang tai đột ngột trong khi nuốt. Ban đầu có những biểu hiện giống như bệnh quai bị cho nên không ít người nhầm lẫn.
- Thấy có mùi hôi và có cảm giác bất thường trong miệng.
- Sau hiện tượng sưng tuyến mang tai sẽ có dấu hiệu toàn thân như sốt, mệt mỏi.
- Cảm thấy đau hoặc khó chịu khi mở miệng.
- Không Thể mở miệng to hơn.
- Cảm thấy khô miệng
- Trong miệng xuất hiện mủ
- Cảm thấy đau trong miệng
- Đau mặt
- Hàm ở phía trước tai, dưới hàm hoặc trên cùng của miệng có dấu hiệu sưng , đỏ.
- Cổ hoặc mặt bị sưng lên
Những dấu hiệu và triệu chứng phổ biến này có thể xảy ra khi bị viêm tuyến nước bọt. Tuy nhiên, các triệu chứng viêm tuyến nước bọt thường lại rất hay bị nhầm với một số triệu chứng ở bệnh lý khác.
Vì vậy, người bệnh cần đi thăm khám để được chẩn đoán chính xác. Bên cạnh đó, người bị viêm tuyến nước bọt khi có dấu hiệu khó thở, sốt cao, khó nuốt hay các triệu chứng ngày càng nghiêm trọng thì cần đến ngay bệnh viện thăm khám và điều trị.
Các biến chứng của bệnh viêm tuyến nước bọt
Tình trạng viêm tuyến nước bọt nếu không điều trị kịp thời có thể gây biến chứng nguy hiểm như:
Áp xe tuyến nước bọt: Tình trạng nhiễm trùng không được kiểm soát hoặc điều trị kịp thời để lâu có thể gây tích tụ mủ và biến chứng thành áp xe.
Phì đại tuyến nước bọt: Viêm nhiễm tuyến nước bọt mạn tính có thể dẫn đến phì đại tuyến nước bọt. Bên cạnh đó, phì đại tuyến nước bọt có thể do nguyên nhân tự miễn , u tân sinh
Tắc nghẽn đường hô hấp: Nhiễm trùng không được kiểm soát có thể dẫn đến sưng họng và tắc nghẽn đường thở. Nhiễm trùng nước bọt lan đến xương mặt có thể khó kiểm soát.
Những phương pháp chẩn đoán viêm tuyến nước bọt
Phương pháp chuẩn đoán tình trạng viêm tuyến nước bọt thông dụng nhất hiện nay bao gồm: siêu âm, chụp CT-scan, MRI, sinh thiết; nội soi, và lấy mủ từ ống tuyến nước bọt đối với trường hợp nghi ngờ nhiễm trùng tuyến nước bọt.
Sưng do tắc nghẽn ống tuyến nước bọt gây ra các cơn đau nhức liên quan đến ăn hay uống thực phẩm làm tăng tiết nước bọt. Để chẩn đoán phân biệt với một số nguyên nhân có thể gây sưng to tuyến nước bọt, bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm khác bao gồm:
- Sinh thiết: Thực hiện bằng cách lấy mẫu mô tuyến nước bọt và kiểm tra dưới kính hiển vi.
- Nội soi: Thực hiện bằng cách đưa ống nội soi có lắp camera siêu nhỏ vào các ống tuyến nước bọt để quan sát.
- X-quang: Chỉ định trong trường hợp bác sĩ không thể chẩn đoán trong quá trình khám sức khoẻ. Chụp X-quang có thể được thực hiện sau khi sử dụng tương phản có thể nhìn thấy trên tia X đã được tiêm vào các tuyến nước bọt và ống dẫn.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT) và siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) : chỉ định trong trường hợp nghi có nhiễm trùng để xác định viêm.
- Cấy mủ từ ống tuyến nước bọt: Nếu bác sĩ có thể nặn mủ từ ống dẫn của tuyến nước bọt bị viêm thì vi khuẩn sẽ được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm.
- Xét nghiệm máu: Nhằm phát hiện tình trạng tăng amylase trong máu và nước tiểu, bạch cầu giảm, bạch cầu đa nhân trung tính giảm nếu viêm do vi rút, hoặc bạch cầu đa nhân trung tính tăng đối với nguyên nhân vi khuẩn.
Bệnh viêm tuyến nước bọt có lây không?
Bệnh viêm tuyến nước bọt có lây không? Theo các chuyên gia, bệnh viêm tuyến nước bọt không lây nhiễm và trên thực tế đã chứng minh được rằng không có trường hợp thứ hai nào bị lây bệnh ngay cả khi người bị viêm tuyến nước bọt là thành viên trong gia đình. Nguyên nhân có thể khẳng định được điều này là do:
Tuyến nước bọt gồm có hai bộ phận chính là tuyến nước bọt nhỏ và tuyến nước bọt lớn. Các khối u tuyến nước bọt hầu hết là những khối u lành tính và không lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Còn những tế bào ác tính sẽ chuyển biến thành ung thư để lây lan trong cơ thể người bệnh nhưng những tế bào ác tính này không bao giờ có trong tuyến nước bọt của người bệnh nên bạn hoàn toàn có thể an tâm.
Vậy với câu hỏi Bệnh viêm tuyến nước bọt có lây không? thì câu trả lời là Bệnh viêm tuyến nước bọt không lây nhiễm từ người này sang người kia.
Nhưng cũng đừng nghĩ ung thư tuyến nước bọt không lây lan mà bạn chủ quan không tìm hiểu những nguyên nhân gây bệnh thường gặp. Theo nghiên cứu, nhóm người có nguy cơ bị bệnh nhiều nhất chính là những người đã trải qua các ca xạ trị ở vùng đầu và vùng cổ, các công nhân hoặc những người tiếp xúc nhiều với các bức xạ từ các nhà máy sản xuất , những người dùng nhiều điện thoại cũng có nguy cơ bị ung thư tuyến nước bọt mang tai nên bạn cần phải hết sức chú ý.
Mặc dù viêm tuyến nước bọt không lây lan qua tiếp xúc hàng ngày, thậm chí không lây ngay cả khi trao nụ hôn hoặc quan hệ bằng đường miệng nhưng bệnh viêm tuyến nước bọt có thể xuất phát từ các tác nhân khác nên khi mắc bệnh, sức khoẻ người bệnh sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí có thể gây tử vong nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Xem thêm: Viêm xoang là gì? 1 vài nguyên nhân và triệu chứng
Những loại thảo dược trị viêm tuyến nước bọt
Viêm tuyến nước bọt là một bệnh lý thường gặp ở các bệnh nhân đang bị mắc bệnh lý về đường hô hấp hoặc các bệnh lý liên quan đến miệng và họng. Ngoài việc điều trị bằng các loại thuốc kháng sinh và các loại thuốc chống viêm khác, một số loại thuốc thảo dược có thể hỗ trợ điều trị viêm tuyến nước bọt. Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc thảo dược nào, bạn nên tìm kiếm lời khuyên từ bác sĩ hoặc nhà thầy thuốc để đảm bảo rằng chúng phù hợp với trường hợp của bạn và không gây tác dụng phụ.
Dưới đây là một số loại thuốc thảo dược có thể được sử dụng để hỗ trợ điều trị viêm tuyến nước bọt:
- Rễ cây nhân sâm: Rễ cây nhân sâm có tính chất chống viêm và có thể giúp giảm viêm tuyến nước bọt. Người ta thường sử dụng nhân sâm dưới dạng nước uống hoặc dưới dạng thuốc.
- Rễ cây mật ong: Rễ cây mật ong có tính chất chống viêm và giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể. Người ta thường sử dụng mật ong dưới dạng nước uống hoặc dưới dạng thuốc.
- Cây phỉ: Cây phỉ có tính chất chống viêm và giảm đau. Người ta thường sử dụng cây phỉ dưới dạng tinh dầu hoặc dưới dạng thuốc.
- Rễ cây cỏ ba lá: Rễ cây cỏ ba lá có tính chất chống viêm và giảm đau. Người ta thường sử dụng cây cỏ ba lá dưới dạng nước uống hoặc dưới dạng thuốc.
- Rễ cây hoa hòe: Rễ cây hoa hòe có tính chất chống viêm và giảm đau. Người ta thường sử dụng hoa hòe dưới dạng nước uống hoặc dưới dạng thuốc.
Phòng ngừa viêm tuyến nước bọt
- Giữ gìn vệ sinh răng miệng thật sạch sẽ, đánh răng thường xuyên đúng cách, làm sạch sẽ kẽ răng bằng chỉ nha khoa. ..
- Sử dụng nước xúc miệng sau mỗi bữa ăn để làm sạch lưỡi và khoang miệng, loại bỏ vi sinh vật gây bệnh.
- Tránh tiếp xúc với các nguồn bức xạ từ nhà máy, xí nghiệp.
- Không hút thuốc và uống rượu bia quá nhiều.
- Bổ sung các dưỡng chất cần thiết, ăn uống đủ chất dinh dưỡng và có chế độ ăn hợp lý để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
- Phải rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Uống nhiều nước.
Những lưu ý khi bị viêm tuyến nước bọt
Khi mắc phải viêm tuyến nước bọt, bạn hãy tham khảo những biện pháp sau để kiểm soát tình trạng bệnh:
Tìm kiếm sự khám và tư vấn từ bác sĩ: Đầu tiên, hãy hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế chuyên về miệng và răng để được chẩn đoán đúng và có phương pháp điều trị thích hợp.
Uống nhiều nước: Hãy luôn bổ sung đầy đủ lượng nước vào cơ thể. Uống đủ nước sẽ giúp giữ ẩm miệng và tăng cường chức năng nước bọt.
Đánh răng và dùng nước súc miệng: Rửa miệng hàng ngày là vô cùng cần thiết. Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày và sử dụng nước súc miệng không chứa cồn có thể làm cho miệng sạch sẽ và giảm nguy cơ sâu răng.
Ăn chế độ ăn hợp lý: Nên ăn một chế độ ăn nhiều chất xơ và tránh thức ăn có nhiều đường và tinh bột. Tránh nhai thực phẩm quá lạnh và siêu nóng hoặc siêu nguội để giảm tác động lên tuyến nước bọt.
Nghỉ ngơi và giảm stress: Giúp cơ thể có thời gian thư giãn cần thiết và giảm stress tinh thần. Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến tuyến nước bọt và làm tăng nguy cơ viêm tuyến nước bọt.
Kiểm tra và làm sạch sỏi: Nếu viêm tuyến nước bọt dẫn đến sỏi tuyến nước bọt bác sĩ nên thực hiện việc khám và làm sạch sỏi. Điều này giúp cải thiện luồng chảy nước bọt và giảm nguy cơ viêm.
Tuân thủ phương pháp điều trị: Nếu bác sĩ kê toa thuốc hoặc các biện pháp điều trị khác, hãy tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ. Uống nước đủ lượng và sử dụng các sản phẩm vệ sinh miệng khác theo chỉ dẫn của bác sĩ
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/
Trồng Răng Implant Chia Sẻ Kinh Nghiệm Trồng Răng Implant Ở Đâu Tốt TPHCM
Pingback: Độ PH trong cơ thể người nói lên điều gì? PH nước bọt ảnh hưởng thế nào đến răng và nướu của bạn – Be Dental