Viêm mũi dị ứng là gì ?

1) Viêm mũi dị ứng là gì?

Viêm mũi dị ứng hay còn được gọi là dị ứng mũi, khiến cơ thể những người bị mắc bệnh xuất hiện các triệu chứng tương tự như bệnh cảm lạnh, bao gồm ngứa mũi, nghẹt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi, đau đầu, và đau các hốc xoang.

Tuy nhiên, khác với cảm lạnh, viêm mũi dị ứng được gây ra bởi các chất gây dị ứng thay vì virus. Do đó, viêm mũi dị ứng thường không gây sốt và không thể lây lan từ người này sang người khác.

Viêm mũi dị ứng thường được chia thành các dạng bao gồm:

• Viêm mũi dị ứng theo mùa (thể có chu kỳ): Hay còn gọi là viêm mũi dị ứng thời tiết, thường xảy ra ở một vài thời gian nhất định trong năm.
• Viêm mũi dị ứng quanh năm (thể không có chu kỳ): Là tình trạng bất cứ khi nào đụng phải các yếu tố dị ứng thì mũi sẽ bị kích ứng và viêm.

2) Triệu chứng viêm mũi dị ứng

Những triệu chứng thường xảy ra trong khoảng thời gian ngắn ngủi hoặc kéo dài vài ngày đến cả tuần rồi tự biến mất. Tuy không đặc biệt nghiêm trọng nhưng nếu triệu chứng kéo dài sẽ gây khó chịu, mệt mỏi, suy giảm miễn dịch, ảnh hưởng đến sức khoẻ, học hành và kể cả chuyện ăn uống và giấc ngủ của trẻ nhỏ.

Triệu chứng của bệnh viêm mũi dị ứng được phân chia làm 2 nhóm:

• Triệu chứng bệnh theo chu kỳ: thường xuất hiện vào đầu mùa lạnh hoặc mùa nóng, khiến người bệnh cảm thấy ngứa mũi, hắt hơi liên tục, đỏ mắt, ngứa mắt, chảy nước mắt, chảy nước mũi nhiều kèm dịch nhầy.
• Người bệnh cũng có thể có những biểu hiện như rát khó chịu ở mắt hoặc vùng họng, uể oải, mỏi mệt, nhức đầu. Những triệu chứng trên có thể kéo dài khoảng vài ngày đến một tuần mới hết và cứ đúng ở thời điểm đó thì bệnh lại tái phát, đôi khi dai dẳng suốt cả năm như đau nhức, phù nề niêm mạc mũi, viêm mũi, phì đại dịch mũi…
• Triệu chứng bệnh không theo chu kỳ: là tình trạng thường thấy nhất với những biểu hiện như sổ mũi, hắt hơi và chảy mũi khi vừa thức dậy vào buổi sáng, giảm dần trong ngày rồi lại tái phát khi tiếp xúc với bụi hay môi trường lạnh
• . Ban đầu nước mũi trong suốt nhưng càng về sau thì càng đặc lại và chảy thành từng đợt, nghiêm trọng hơn nữa thì có thể hắt hơi liên tục trong nhiều giờ liền , gây ra tình trạng tiết dịch tích tụ trong vòm họng khiến người bệnh thường xuyên phải khạc nhổ làm tổn thương niêm mạc mũi họng. Ngoài ra, người bệnh thường xuyên phải thở bằng miệng do nghẹt mũi nên rất dễ bị viêm họng và viêm thanh quản.

Xem thêm bài viết >>> Viêm Mũi Xoang: 1 Số Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Điều Trị

3) Các kiểu viêm mũi dị ứng 

 Dựa vào các nguyên nhân gây bệnh, có một số kiểu viêm mũi dị ứng thường gặp như sau: 

•  Viêm mũi dị ứng theo mùa (thời tiết)

 Các loại nấm mốc và phấn hoa đặc biệt phát triển khi chuyển mùa, là yếu tố gây bệnh viêm mũi dị ứng thời tiết thường gặp nhất. Một người có thể dị ứng với một hoặc nhiều loại phấn hoa. 

•  Viêm mũi dị ứng lâu năm

 Người bị viêm mũi dị ứng lâu năm chủ yếu do tiếp xúc bụi bẩn trong nhà hay ngoài trời, lông chó mèo, gián, mọt và các loài gặm nhấm trong nhà… 

•  Viêm mũi dị ứng không thường xuyên 

Bệnh lý này chỉ xuất hiện khi người bệnh có tiếp xúc với phấn hoa, bụi bẩn và nấm mốc. Khi hết tiếp xúc thì triệu chứng bệnh cũng biến mất. Một số trường hợp có thể dị ứng với thức ăn, gây ra các biểu hiện như nổi mề đay, tiêu chảy, đau bụng… 

•  Viêm mũi dị ứng nghề nghiệp 

 Một số người thường xuyên làm việc ở những nơi có chứa nhiều tác nhân gây dị ứng từ hoá chất, bụi khói, bụi phấn, lông thú, kim loại, lông động vật… cũng có thể mắc bệnh viêm mũi dị ứng. 

4) Khi nào bạn cần gặp bác sĩ 

Nếu các triệu chứng của viêm mũi dị ứng chỉ diễn ra ở một vài thời điểm trong ngày, không ảnh hưởng đến việc ăn, uống, sinh hoạt và giấc ngủ thì người bệnh nên tự vệ sinh mũi tại nhà. 

Nếu các triệu chứng diễn ra lâu dài và lặp lại liên tục làm ảnh hưởng đến sức khoẻ, việc ăn uống, ngủ nghỉ, sinh hoạt thì người bệnh nên đến bệnh viện để được bác sĩ khám và điều trị sớm, tránh việc bệnh kéo dài gây ra những biến chứng viêm mũi xoang nặng, đặc biệt là ở trẻ em. 

Nếu xuất hiện những triệu chứng nghiêm trọng này thì cần đến bệnh viện kiểm tra ngay: nghẹt mũi, sưng và đau nhức hốc mũi, ho nhiều và sốt, trẻ ăn uống kém hoặc chán ăn, sụt cân, mất ngủ, dị ứng nặng đến mức phù nề, thở khó…

Xem thêm bài viết >>> Những điều cần biết khi bị viêm mũi

5) Đối tượng có nguy cơ nhiễm bệnh 

Bất cứ ai cũng có thể bị viêm mũi dị ứng nhưng bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu người trong nhà có tiền sử dị ứng. Ngoài ra, nếu bạn mắc bệnh chàm da hay hen suyễn thì bạn cũng thuộc nhóm nguy cơ này. 

Các yếu tố có thể làm kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm bệnh viêm mũi dị ứng bao gồm: hoá chất, thời tiết lạnh, độ ẩm cao, ô nhiễm không khí, khói thuốc lá, nước hoa, phấn hoa, bụi bẩn,…

6) Nguyên nhân bệnh viêm mũi dị ứng 

Nguyên nhân gây viêm mũi dị ứng là tình trạng cơ thể giải phóng histamin khi tiếp xúc với các tác nhân dị ứng. Histamin là một chất hoá học tự nhiên giúp bảo vệ cơ thể trước tác nhân từ ngoài thâm nhập vào nhưng nó lại gây phản ứng quá mức và gây nên tình trạng viêm mũi dị ứng. 

•  Các chất gây dị ứng trong nhà 

• 

Các tác nhân gây dị ứng trong nhà bao gồm: bụi, lông chó mèo, lông vải từ quần áo, chăn mền, nước hoa, mỹ phẩm, sữa tắm, xà phòng, nước xả vải, mùi thức ăn, nấm mốc,… 

•  Các chất gây dị ứng trong không khí 

 Các tác nhân gây dị ứng trong không khí bao gồm: phấn hoa, lông sâu, bướm, bụi lúa trong mùa gặt, khói, bụi, mùi rác thải, gió, không khí lạnh và mưa,… 

•  Các chất gây dị ứng nghề nghiệp 

 Các tác nhân gây dị ứng nghề nghiệp bao gồm: bụi phấn ở trường học, hoá chất trong các nhà máy, sợi vải trong các xưởng may, lông động vật trong các cơ sở giết mổ, khói hương nhang trong các đền chùa, bụi xi măng trong các nhà máy vật liệu, bụi gỗ trong các xưởng mộc… 

 Những yếu tố gây viêm mũi dị ứng tiềm ẩn ở mọi nơi nên chứng bệnh này rất dễ tái phát. Đối với người thường xuyên xịt rửa mũi thì những triệu chứng sẽ giảm nhẹ hơn nữa. 

7) Biện pháp chẩn đoán viêm mũi dị ứng 

Bác sĩ có thể dựa trên những triệu chứng lâm sàng người bệnh thường mắc phải, cộng với yếu tố nghề nghiệp, thời tiết và tiền sử bệnh của gia đình mà chẩn đoán. 

Đối với những trường hợp phải xem xét kĩ hơn, bác sĩ có thể cho người bệnh làm xét nghiệm để kiểm tra độ châm chích da bằng cách bôi một số chất lên da để xem cơ thể người bệnh phản ứng với từng chất thế nào. Nếu dị ứng với một chất nào đấy, da của người bệnh sẽ bị dị ứng với một vết đỏ và có thể kèm sưng tấy. 

 Xét nghiệm máu hay xét nghiệm hấp thụ chất phóng xạ (RAST) phát hiện kháng thể IgE có thể được sử dụng để chẩn đoán viêm mũi dị ứng. RAST đo lượng kháng thể immunoglobulin E đối với các chất gây dị ứng cụ thể trong máu của người bệnh.

 8) Biến chứng của viêm mũi dị ứng 

Viêm mũi dị ứng có gây nguy hiểm không? Viêm mũi dị ứng không được điều trị có thể gây ra các biến chứng như niêm mạc mũi thoái hoá, phù nề làm tắc mũi, các cuốn mũi bị quá phát xen kẽ thoái hoá polyp, viêm loét vùng tiền đình mũi, viêm họng, viêm phế quản, viêm xoang và viêm tai giữa. 

Đối Với biến chứng viêm phế quản có thể gây tử vong cho trẻ sơ sinh nếu không được điều trị kịp thời. Viêm phế quản có thể lan xuống phổi gây viêm phổi, suy hô hấp, đe doạ tính mạng của trẻ. 

 9) Điều trị viêm mũi dị ứng 

 Để điều trị viêm mũi dị ứng hiệu quả người bệnh nên áp dụng các cách như:

•  Thuốc điều trị: Dùng các loại thuốc kháng histamin (theo hướng dẫn của bác sĩ).
•  Thuốc nhỏ mắt và thuốc xịt mũi: Dùng thuốc nhỏ mắt và thuốc xịt mũi có thể giúp giảm ngứa và các triệu chứng liên quan đến dị ứng khác trong thời gian ngắn (theo chỉ định của bác sĩ). 

Các biện pháp khắc phục tại nhà: Phụ thuộc vào chất gây dị ứng. Nếu bị dị ứng theo mùa hay phấn hoa, người bệnh nên tránh đến những nơi có nhiều cây cối, dùng máy hút ẩm hoặc bộ lọc không khí dạng hạt giúp bạn kiểm soát dị ứng khi ở trong nhà. Nếu bạn bị dị ứng với bụi hoặc mạt nhà, hãy giặt tấm trải giường và chăn mền bằng nước nóng trên 55 độ C, đeo khẩu trang khi làm việc nếu bị dị ứng với các tác nhân ở nơi làm việc… 

 10) Phòng ngừa bệnh viêm mũi dị ứng 

Để phòng ngừa viêm mũi dị ứng 1 cách hiệu quả, các bạn có thể tham khảo 1 số biện pháp dưới đây:

• Tăng cường miễn dịch: Khi miễn dịch yếu thì cơ thể rất dễ bị dị ứng. Do đó, tăng cường hệ miễn dịch là một trong những cách tốt nhất để bảo vệ cơ thể tránh khỏi viêm mũi dị ứng. 
• Tránh xa các tác nhân gây dị ứng: Khi biết bản thân bị dị ứng với chất gì, hãy cố hạn chế tiếp xúc với chất đó. Đeo khẩu trang trong vùng có nguy cơ xuất hiện các chất gây dị ứng là biện pháp phòng vệ tốt cho người bệnh. 
• Bảo vệ tai mũi họng: Tai mũi họng là một hệ thống liên thông với nhau, cho nên chăm sóc vùng tai và họng thường xuyên sẽ giúp mũi khoẻ mạnh để giảm bớt nguy cơ bị viêm mũi dị ứng nặng hơn. 
• Sử dụng máy lọc không khí: Sử dụng máy lọc không khí trong nhà có thể giúp loại bỏ các hạt bụi, phấn hoa và các tác nhân gây dị ứng khác khỏi không khí.
• Giữ nhà cửa sạch sẽ: Thường xuyên lau chùi, hút bụi và giữ cho môi trường sống của bạn sạch sẽ để giảm thiểu sự tích tụ của dị ứng.
• Thay đổi quần áo sau khi tiếp xúc: Khi bạn tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng ngoài trời, như phấn hoa, hãy thay đổi quần áo và tắm rửa để loại bỏ hạt bụi và phấn hoa dính trên da và tóc.
• Sử dụng khẩu trang: Khi cần tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng, như khi làm vườn hoặc làm việc trong môi trường bụi bặm, hãy đeo mặt nạ để bảo vệ mũi và miệng.
• Sử dụng thuốc dị ứng: Nếu triệu chứng dị ứng mũi khá nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc dị ứng như thuốc mắt và thuốc mũi để giảm các triệu chứng.
• Hỏi ý kiến bác sĩ: Nếu bạn có triệu chứng viêm mũi dị ứng không được kiểm soát bằng các biện pháp phòng ngừa cơ bản, hãy tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị tốt hơn.

11) Viêm mũi dị ứng nên ăn gì và kiêng gì ? 

Nếu bạn bị viêm mũi dị ứng, có một vài thực phẩm và chế độ ăn có thể giúp giảm viêm và cải thiện triệu chứng của mình. Dưới đây là một vài lời khuyên về việc ăn uống cần kiêng khi bạn có viêm mũi dị ứng:

Nên ăn:

• Thực phẩm chống viêm: Bao gồm những loại thực phẩm chứa omega-3 bao gồm cá, hạt lanh, cây óc chó, và quả oliu. Những thực phẩm này có tác dụng giảm viêm nhiễm trong cơ thể.
• Thực phẩm chứa chất chống oxy hóa: Quả mọng, cà chua, dâu tây, quả mâm xôi, và những loại rau màu xanh sẽ giúp cơ thể chống lại những yếu tố gây viêm.
• Thực phẩm giàu vitamin C: Cam, quýt, kiwi, và những loại quả berry là nguồn bổ sung vitamin C tốt, giúp tăng cường khả năng miễn nhiễm.

• Thực phẩm, gia vị có tính nóng: Có công dụng ngược lại với những gia vị cay nóng gây kích thích đường hô hấp, gia vị có tính nóng như hành, tỏi, ớt, . .. đặc biệt tốt với bệnh viêm xoang mũi dị ứng vì chứa nhiều chất kháng sinh giúp tăng hệ miễn dịch.

Nên kiêng:

• Thức ăn gây dị ứng: Nếu bạn đã biết về một số thực phẩm gây dị ứng (ví dụ cá, sữa, trứng), hạn chế hoặc tránh tiếp xúc với chúng.
• Thực phẩm chứa histamin: Một số thực phẩm có thể chứa histamin hoặc kích thích tăng sản sinh histamine trong cơ thể. Điều này bao gồm thực phẩm lên men như phô mai, vang đỏ, và các loại thực phẩm chứa chất bảo quản.

• Thực phẩm làm gia tăng dị ứng chéo: Một số thực phẩm có thể làm gia tăng khả năng dị ứng chéo với phấn hoa, bao gồm các loại quả mọng và hạt mù tạt.
• Thực phẩm có màu và chất bảo quản: Các loại thực phẩm có màu nhân tạo và chất bảo quản có thể gây kích thích niêm mạc mũi, vì vậy bạn cũng nên tránh sử dụng chúng.

Lưu ý rằng từng người có thể phản ứng khác nhau với thực phẩm, vì vậy không phải tất cả mọi người cần phải kiêng những thực phẩm nhất định. 

Hãy thử thay đổi thói quen ăn của bạn và quan sát cách cơ thể phản ứng nhằm nhận thấy loại thực phẩm cụ thể nào có thể gây bệnh viêm mũi dị ứng của bạn.

 Nếu bạn có tình trạng viêm mũi dị ứng nặng, vui lòng thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế nhằm có thêm sự trợ giúp và lời khuyên thích hợp đối với vấn đề của bạn.

 

Tư vấn chuyên môn bài viết:

TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG

Phó trưởng khoa tạo hình thẩm mỹ

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ

BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU

CHI NHÁNH HÀ NỘI

CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090

CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090

CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)

CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080

CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam -  093 181 0680

CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN

CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090

GIỜ HOẠT ĐỘNG:

09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần

Website: https://bedental.vn/