Nam Khoa - Bí Mật Đàn Ông
TRIGLYCERIDE là gì? 1 số vai trò của triglyceride với cơ thể
Triglyceride là chất béo trung tính luôn có ở trong máu do thức ăn chuyển hóa mỗi ngày và gan tạo ra. Triglyceride sẽ chuyển thành năng lượng đi nuôi các tế bào nhưng nếu triglyceride trong cơ thể quá nhiều sẽ đối diện nguy cơ mắc bệnh tim, mạch máu, viêm tụy cấp…
Triglyceride là gì?
Triglyceride là một dạng phổ biến của lipid (chất béo) trong cơ thể con người và nhiều loài động vật. Chúng là một loại mỡ cần thiết cho cơ thể vì chúng cung cấp năng lượng và tham gia vào nhiều quá trình sinh học quan trọng. Triglyceride được tạo ra từ ba chuỗi axit béo (acid) gắn vào một phần tử glycerol.
Triglyceride thường được lưu trữ trong mô mỡ, cung cấp dự trữ năng lượng cho cơ thể khi cần. Khi bạn ăn thức ăn, các chất béo trong thức ăn sau đó được tiêu hóa và hấp thụ trong dạ dày và ruột non, sau đó chuyển thành triglyceride và lưu trữ trong mô mỡ. Khi cơ thể cần năng lượng, nó có thể phân giải triglyceride này và sử dụng nó.
Tuy nhiên, một lượng quá lớn triglyceride trong huyết thanh có thể gây hại cho sức khỏe và là một yếu tố nguy cơ cho các bệnh tim mạch. Do đó, việc duy trì một mức triglyceride trong huyết thanh trong khoảng bình thường là quan trọng. Điều này thường đòi hỏi sự cân nhắc trong chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh.
Triglyceride hoạt động như thế nào?
Triglyceride là sự tổng hợp của 3 axit béo (chất béo bão hoà, chất béo không bão hoà hoặc cả hai) cùng với một dạng đường đơn glucose. Vì triglyceride đặc biệt cần thiết đối với cơ thể cho nên chúng được cung cấp từ 2 nguồn khác nhau:
- Ngoại sinh: hầu hết chất béo có trong thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày tồn tại dưới dạng triglyceride. Trong quá trình hấp thu, tại ruột non những phân tử triglyceride sẽ được hấp thụ vào trong máu và được phân bố đi khắp cơ thể.
- Nội sinh: các tế bào gan có chức năng tổng hợp và dự trữ triglyceride.
Triglyceride khác với cholesterol như thế nào?
Triglyceride và cholesterol là các loại mỡ máu khác nhau lưu thông trong máu. Chất béo trung tính có tác dụng tích trữ năng lượng và bổ sung vào cơ thể khi cần thiết. Cholesterol được dùng để chế tạo cấu trúc tế bào, tham gia trong quá trình hoạt động của các tế bào thần kinh và góp phần sản xuất một số loại hormone.
Triglyceride bao nhiêu là tốt?
Xét nghiệm được chỉ định thường quy khi khám sức khoẻ tổng quát định kỳ, khám tầm soát hoặc theo dõi người bệnh. Để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác, người bệnh cần nhịn ăn hoặc uống (trừ nước lọc) trong khoảng 8 – 10 giờ trước khi thực hiện xét nghiệm.
| Chỉ số triglyceride | Tình trạng sức khỏe |
| Dưới 150 miligam trên decilit (mg/dL) hoặc dưới 1,7 milimol trên lít (mmol/L) | Bình thường |
| 150 đến 199 mg/dL (1,8 đến 2,2 mmol/L) | Vượt ngưỡng bình thường |
| 200 đến 499 mg/dL (2,3 đến 5,6 mmol/L) | Cao |
| 500 mg/dL trở lên (5,7 mmol/L trở lên) | Rất cao |
9 Công dụng tuyệt vời khác của hà thủ ô có thể bạn chưa biết ?
Triglyceride cao có hại như thế nào?
Kết quả xét nghiệm trong máu cao sẽ góp phần khiến thành động mạch trở nên xơ cứng hoặc dày hơn (xơ cứng động mạch), ngăn cản sự lưu chuyển của máu, gia tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim và suy tim. .
Nguyên nhân nào ảnh hưởng đến triglyceride
Chất béo trung tính tăng cao thường xuất phát từ cơ thể người bệnh đang gặp các vấn đề về sức khỏe như: thừa cân, béo phì, rối loạn chuyển hóa, …
Yếu tố gia đình: có tính chất gia đình khi người bệnh bị bất hoạt gen lipoprotein lipase (LPL) khiến gan sản xuất quá nhiều các lipoprotein tỷ trọng rất thấp (VLDL), dẫn đến có quá nhiều triglyceride và VLDL. Kết quả xét nghiệm triglyceride bao giờ cũng tăng nhẹ hoặc trung bình so với người thường. Sự tăng triglyceride quá cao dẫn đến rối loạn lipid máu và viêm tuỵ cấp tính.
Vì rối loạn này có tính chất di truyền từ gen trội, người bệnh sẽ kèm theo một số bệnh lý khác như béo phì, tăng đường huyết, tăng huyết áp. Tăng triglyceride máu có tính chất gia đình được phân làm các loại: I, IIa, IIb, III, IV và V. Nếu rối loạn lipid máu gia đình loại IV được gọi là tăng triglyceride máu có tính chất gia đình và dựa trên xét nghiệm lipid máu của người bệnh, bác sĩ có thể phân biệt bệnh với những rối loạn khác.
Lối sống: hơn 50% dân số thành thị bị mỡ máu tăng cao, một phần do lười ăn rau, lười tập thể dục, ít dành thời gian tập thể dục nhưng vẫn hấp thụ nhiều chất béo, tinh bột, đồ ăn nhanh. ..
Bệnh nền: người bị tiền đái tháo đường hoăc bệnh đái tháo đường tuýp 2; người có nồng độ hormone tuyến giáp (suy giáp), người bị rối loạn tim mạch (bệnh huyết áp cao, béo phì và nồng độ đường trong máu cao diễn ra cùng lúc) Ngoài ra, một vài tình trạng di truyền hiếm gặp khác cũng ảnh hưởng đến quá trình cơ thể chuyển hoá mỡ thành năng lượng, dẫn đến tăng triglyceride tích trữ máu cao.
Thuốc đang điều trị: nhiều trường hợp, tăng cao trong máu do tác dụng phụ của một số nhóm thuốc đang dùng điều trị bệnh khác gây ra như: thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế beta, nhóm thuốc ức chế hệ miễn dịch, estrogen và progestin; retinoids, steroid, và thuốc điều trị HIV.
Bao nhiêu lâu nên xét nghiệm triglycerid?
Xét nghiệm định lượng triglyceride thường đi cùng với những xét nghiệm chuyển hoá lipid khác (cholesterol toàn phần, cholesterol xấu. ..) vì những yếu tố này có thể góp phần dẫn đến bệnh động mạch cảnh, bệnh động mạch vành, đau tim, hội chứng chuyển hoá, bệnh động mạch ngoại vi (PAD). .. Vậy những ai nên làm xét nghiệm mỡ máu và nên xét nghiệm bao nhiêu một lần? (5)
- Trẻ em: cần xét nghiệm lúc 9-11 tuổi và xét nghiệm thêm lần nữa khi trẻ lên 17 – 21 tuổi.
- Người trẻ: hiện nhiều người trẻ, đặc biệt dân văn phòng ở những đô thị lớn bị mỡ máu “xấu” do lười vận động, ăn uống nhiều đồ dầu mỡ, thức ăn nhanh. .. vì vậy cần xét nghiệm mỗi năm 1 lần khi kiểm tra sức khoẻ tổng thể.
- Người lớn: chất béo trung tính sẽ tăng cao theo mức tuổi. Với người không có bệnh nền nhưng nếu từ 40-55 tuổi (nam giới) và từ 50-65 tuổi (phụ nữ) cần xét nghiệm 2 lần/năm.
- Người bệnh nền: người bệnh đái tháo đường, tiền sử gia đình có cholesterol cao, tiền sử mắc bệnh tim. .. cần xét nghiệm định kỳ lần theo hướng dẫn của bác sĩ, khoảng 4 – 6 lần/năm. retinoids, steroid, một số thuốc điều trị HIV.
Các biện pháp phòng ngừa, giảm nồng độ triglyceride máu
- Tập thể dục đều đặn: đây là bí quyết tối ưu nhất giúp ngăn ngừa tình trạng triglyceride tăng cao trong máu. Mỗi ngày, bạn phải kiên trì dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tập thể dục, tốt nhất là đi nhanh, chạy bộ hay chơi bóng rổ, bơi lội, cầu lông. .. Hãy cố gắng phối hợp nhiều hoạt động thể chất hơn vào những công việc hàng ngày như tranh thủ đi cầu thang bộ tại văn phòng làm việc thay vì dùng thang máy, đứng lên đi lại trong giờ nghỉ giải lao thay vì ngồi lâu trên ghế. Tập thể dục đều đặn có thể làm giảm nồng độ triglyceride máu và tăng nồng độ HDL máu (mỡ máu tốt).
- Điều chỉnh khẩu phần ăn: hạn chế thực phẩm nhiều tinh bột, đường: những thức ăn làm từ bột gạo trắng, bột mì trắng, đường fructose. .. có thể làm tăng chất béo trung tính. Ngược lại, bổ sung nhiều rau xanh, đặc biệt rau quả chứa nhiều chất xơ có thể giảm mỡ máu cho cơ thể.
- Giảm cân: thừa cân, béo phì là nguyên nhân hàng đầu làm tăng triglyceride trong máu. Thậm chí, ngay cả với người có chỉ số khối cơ thể BMI ổn định nhưng nếu bị mỡ thừa vùng bụng tăng triglyceride. Chính vì thế việc giảm cân, giảm số đo vòng eo làm giảm khả năng tăng triglyceride máu.
- Dùng chất béo lành mạnh: dùng chất béo thực vật như dầu oliu, dầu hạt cải, đậu nành. .. để chế biến thay vì dùng mỡ heo. Bạn không nên ăn mỡ lợn, da gà, thịt mỡ, gân mỡ, da vịt. .. thay vào đó là ăn những loại cá có nhiều axit béo omega-3 như cá thu, cá hồi, cá ngừ.
- Hạn chế đồ uống có ga, nước ngọt: việc uống quá nhiều bia rượu, nước ngọt có nhiều đường sẽ dẫn đến việc làm tăng nồng độ triglyceride trong máu. Với bệnh nhân có tình trạng tăng triglyceride máu nặng, tốt nhất là nên ngưng ngay bia rượu, nước ngọt.
- Dùng thuốc: với trường hợp bệnh nhân có nồng độ tăng cao, hoặc đã dùng nhiều biện pháp hỗ trợ ở trên nhưng không cải thiện được tình trạng tăng triglyceride máu thì bác sĩ có thể chỉ định và cho người bệnh dùng thuốc tây đặc trị.
1 số thuốc hạ sốt ở trẻ em và cách dùng thuốc hạ sốt đúng cách
Top thực phẩm giúp duy trì ổn định triglyceride
Nếu bạn muốn duy trì mức Triglyceride trong huyết thanh ở mức bình thường hoặc giảm nó, dưới đây là một số thực phẩm tốt cho sức khỏe tim mạch.
- Cá hồi và các loại cá có nhiều axit béo omega-3: Các loại cá như cá hồi, sardine, cá thu, và cá trích là nguồn giàu omega-3, có khả năng làm giảm mức Triglyceride trong huyết thanh. Hãy cố gắng ăn cá ít nhất hai lần mỗi tuần.
- Hạt lanh (chia seeds) và hạt lanh: Hạt lanh chứa nhiều chất xơ và omega-3, giúp cải thiện hệ tim mạch và kiểm soát mức Triglyceride.
- Lúa mạch và các loại ngũ cốc nguyên hạt: Các loại ngũ cốc nguyên hạt, như yến mạch nguyên hạt, muesli, và lúa mạch, giàu chất xơ.
- Trái cây và rau xanh: Thêm nhiều trái cây tươi và rau xanh vào chế độ ăn uống hàng ngày. Chúng giàu chất xơ và chất chống oxy hóa.
- Dầu ô liu: Sử dụng dầu ô liu thay thế cho các loại dầu bão hòa chứa nhiều chất béo bão hòa. Dầu ô liu chứa chất béo không bão hòa đơn và có lợi cho tim mạch.
- Hạt đậu (đậu nành, đậu hũ): Hạt đậu là nguồn tốt của protein thực vật và chất xơ, giúp kiểm soát bệnh.
- Cà chua và sản phẩm từ cà chua: Cà chua chứa lycopene, một chất chống oxy hóa có lợi cho tim mạch. Sản phẩm từ cà chua như sốt cà chua cũng có thể giúp.
- Hành và tỏi: Các loại thảo dược này có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và kiểm soát mức Triglyceride.
- Hạt dẻ cười: Hạt này chứa chất xơ và chất béo tốt cho tim mạch.
[chặn id=”popupbsvi”]
Website: https://bedental.vn/ BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
HƯỚNG DẪN ĐI KHÁM TẠI BỆNH VIỆN RĂNG HÀM MẶT TRUNG ƯƠNG NĂM 2023
