Khi cơ quai hàm trở nên căng hoặc mỏi, người dùng sẽ trải qua những triệu chứng như đau đớn, khó khăn trong việc nuốt hoặc nhai, cảm thấy mệt mỏi và hạn chế sự chuyển động hàm. Mỏi quai hàm cũng liên quan với những vấn đề về căng cơ, hoạt động quá mức cơ hàm, việc ngậm chặt hoặc nhai không đúng cách, việc nghiến răng lúc ngủ hoặc những thay đổi trong cấu tạo hàm mặt.
Mỏi quai hàm là gì?
“Mỏi quai hàm” là một cảm giác khó chịu hoặc đau đớn trong khu vực cơ quai hàm, tức là vùng nằm giữa cằm và tai. Cảm giác này thường xuất hiện khi bạn dùng quá nhiều cơ quai hàm, ví dụ như khi cười nhiều, nghiến răng hoặc nhai thức ăn quá lâu. Ngoài ra, một số nguyên nhân khác có thể gây ra mỏi quai hàm bao gồm chấn thương, viêm nhiễm hoặc rối loạn thần kinh.
Mỏi quai hàm (hay thường được gọi là mỏi cơ hàm) là một tình trạng khi cơ quai hàm (thường được gọi là cơ masseter) trở nên căng hoặc mỏi sau khi làm việc quá mức hoặc mệt mỏi. Cơ quai hàm là một trong các cơ quan chính trong việc nhai và nuốt thức ăn vì nó có thể điều khiển cử động hàm dưới và trên. Khi cơ quai hàm trở nên căng hoặc mỏi, người dùng sẽ trải qua những triệu chứng như đau đớn, khó khăn trong việc nuốt hoặc nhai, cảm thấy mệt mỏi và hạn chế sự chuyển động hàm. Mỏi quai hàm cũng liên quan với những vấn đề về căng cơ, hoạt động quá mức cơ hàm, việc ngậm chặt hoặc nhai không đúng cách, việc nghiến răng lúc ngủ hoặc những thay đổi trong cấu tạo hàm mặt.
Mỏi quai hàm có phải là biểu hiện của bệnh lí? Nguyên nhân dẫn tới việc ngủ dậy bị mỏi quai hàm mặt
Mỏi quai hàm có thể là dấu hiệu của một số bệnh, tuy nhiên không phải bao giờ cũng là dấu hiệu tốt. Mỏi quai hàm mặt sau khi ngủ dậy có thể có nhiều lý do, và nguyên nhân phổ biến nhất: Nghiến răng (bruxism):
Nếu bạn nghiến răng trong khi ngủ (bruxism), có thể dẫn đến sưng cơ quai hàm và gây mỏi sau khi tỉnh dậy. Nghiến răng hay xảy ra khi bạn có căng thẳng, lo âu hoặc khi bạn có một vấn đề với hàm răng không đúng chỗ.
Rối loạn hàm (TMJ disorders): Những rối loạn liên quan đến khớp thái dương hàm (TMJ) có thể gây đau nhức và mỏi quai hàm. TMJ disorders có thể xuất hiện sau khi ngủ và khi bạn nằm xuống sau một khoảng thời gian dài.
Khiếm khuyết răng: Nếu bạn khuyết răng hoặc có sự không đồng nhất về cấu trúc răng miệng, nó có thể gây áp lực không đồng đều lên quai hàm và dẫn đến mỏi quai hàm mặt sau khi thức dậy.
Chấn thương hoặc nhiễm trùng: Một chấn thương hoặc nhiễm trùng trong vùng quai hàm có thể gây đau nhức và mỏi sau khi ngủ dậy.
Vấn đề về cấu trúc hàm răng: Một vấn đề trong cấu trúc hàm răng như răng lệch hoặc răng khôn mọc không đúng chỗ có thể tạo ra áp lực không đồng đều lên quai hàm và dẫn đến mỏi quai hàm sau khi ngủ. Để có thể xác định nguyên nhân gây mỏi quai hàm sau khi ngủ, nên hỏi ý kiến của một bác sĩ hoặc nha sĩ. Họ có thể đưa ra kết luận chuẩn xác và gợi ý những biện pháp chữa trị thích hợp căn cứ trên tình hình thực tế của bạn.
Các triệu chứng khác có thể xuất hiện khi bạn bị mỏi xương hàm mặt
Khi bạn bị mỏi xương hàm mặt (TMJ) bạn sẽ xuất hiện những triệu chứng bên ngoài mỏi quai hàm. Một số triệu chứng phổ biến của mỏi xương hàm mặt bao gồm:
- Đau hàm và mặt: Đau hàm và mặt là một trong các triệu chứng phổ biến của mỏi xương hàm mặt. Đau đôi khi xuất hiện ở một hoặc cả hai bên quai hàm và đôi khi ảnh hưởng đến vùng mặt, tai hoặc cổ.
- Khó khăn khi mở miệng: Mỏi xương hàm mặt sẽ khiến cho việc mở miệng trở nên khó khăn hoặc đau khi mở miệng lớn hơn nữa. Bạn sẽ gặp khó khăn khi cười, nói chuyện hoặc nhai đồ ăn cứng.
- Tiếng kêu khi mở miệng: Một trong những dấu hiệu của mỏi xương hàm mặt là tiếng kêu, cắn, hoặc kẹp khi bạn mở hoặc khép miệng. Tiếng kêu có thể nghe như tiếng “kêu”, “nổ” hoặc “nhấp nháy”.
- Đau tai: Mỏi xương hàm mặt sẽ làm đau và sưng ở vùng tai. Đau tai có thể tồn tại một mình hoặc đi cùng với các triệu chứng khác bao gồm đau hàm và mặt.
- Đau đầu: Một số người bị mỏi xương hàm mặt cũng có thể bị đau đầu, điển hình là đau đầu gò má (xoang vành). Đau đầu có thể kéo dài hoặc đôi khi xuất hiện với đau hoặc khó chịu.
- Cảm giác đau đớn ở hàm và quai hàm: Bạn sẽ thấy đau và sưng hoặc ngứa ở vùng hàm và quai hàm.
- Cảm giác đau đớn hoặc mất cân đối: Một số người bị mỏi xương hàm mặt và cảm giác xương hàm bị đau hoặc mất cân đối.
Những lưu ý khi bị mỏi cơ hàm mặt:
Khi bạn cảm thấy mỏi cơ hàm mặt, có một vài gợi ý sau đây sẽ giúp bạn giảm đau và kiểm soát tình hình của mình:
- Nghỉ ngơi: Nếu cơ hàm mặt mỏi sau một hoạt động cụ thể, nên cho nó thời gian để thư giãn và phục hồi. Tránh sử dụng quá nhiều hoặc căng cơ hàm mặt trong thời gian dài.
- Áp dụng nhiệt ẩm: Sử dụng nhiệt ẩm để giúp giảm mỏi cơ hàm mặt. Bạn nên sử dụng một khăn ướt nóng hoặc túi nhiệt chườm trên khu vực hàm sẽ làm giảm đau nhức và mỏi cơ.
- Tránh nhai thức ăn cứng: Tránh nhai những thức ăn cứng hoặc khó nhai trong thời gian mỏi cơ hàm mặt. Chọn các thức ăn lỏng và dễ nhai như súp, cháo hay đồ uống mềm giúp giảm áp lực cho cơ hàm mặt.
- Hạn chế hoạt động gây căng cơ hàm mặt: Tránh những hoạt động như cắn ngón tay, cắn răng, cắn môi, hay nhai không đúng cách, đặc biệt khi bạn đang bị căng thẳng.
- Sử dụng phương pháp giảm căng thẳng: Bằng việc sử dụng những phương pháp giảm stress như yoga, thiền định, tập nhẹ hoặc những liệu pháp thư giãn như massage giúp giảm đau cơ và giảm mỏi cơ hàm mặt.
- Điều chỉnh tư thế ngủ: Nếu mỏi cơ hàm mặt diễn ra sau khi tỉnh dậy, bạn nên thay đổi tư thế ngủ của bạn. Hạn chế đánh răng hoặc sử dụng mặt nạ ban đêm (nếu có chỉ định từ bác sĩ) nhằm giảm áp lực cho cơ hàm mặt trong khi bạn ngủ.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu triệu chứng mỏi cơ hàm mặt xuất hiện, trở nên trầm trọng có thể làm khó khăn cho sinh hoạt hàng ngày
Mẹo điều trị giảm mỏi quai hàm tại nhà:
Dưới đây là một vài mẹo để giảm mỏi quai hàm tại nhà mà bạn nên tham khảo:
- Thực hiện bài tập giãn cơ hàm: Một số bài tập giãn cơ hàm đơn giản sẽ giúp giảm mỏi quai hàm. Ví dụ, bạn hãy mở miệng rộng và nhẹ nhàng kéo quai hàm về phía dưới trong một vài giây, sau đó nghỉ ngơi và lặp lại. Bài tập này giúp kéo giãn và thư giãn cơ hàm.
- Sử dụng nóng ẩm và lạnh nhẹ: Sử dụng nóng ẩm hoặc lạnh lên vùng quai hàm sẽ giúp giảm mỏi cơ hàm. Bạn có thể sử dụng chai nước ấm hoặc túi chườm đắp trên vùng quai hàm trong khoảng thời gian nhất định.
- Massage quai hàm: Nhẹ nhàng massage vùng quai hàm giúp giảm đau cơ và mỏi quai hàm. Sử dụng các ngón tay hoặc ngón cái để thực hiện những động tác xoay nhẹ nhàng và massage trên vùng quai hàm trong khoảng 5-10 phút mỗi ngày.
- Tránh thói quen gặm chặt và ăn không kỹ: Nếu bạn có thói quen ăn chặt hay nhai không kỹ thì hãy hạn chế hoặc từ bỏ thói quen trên. Đặt sự chú ý vào việc nhai thực phẩm thật nhẹ nhàng và đúng cách.
- Giảm stress: Căng thẳng có thể đóng góp vào mỏi quai hàm. Tìm cách giảm stress bằng cách thực hiện những bài tập nhẹ nhàng như yoga, thiền định, thể dục nhẹ nhàng, hoặc tham gia vào những hình thức giảm stress khác mà bạn muốn.
- Điều chỉnh thói quen ngủ: Nếu mỏi quai hàm xảy ra sau khi tỉnh dậy, bạn nên thay đổi thói quen ngủ của bạn. Hạn chế đánh răng hoặc sử dụng mặt nạ ban đêm (nếu có chỉ định từ bác sĩ) nhằm giảm áp lực cho cơ hàm mặt trong lúc bạn ngủ.
- Hạn chế sử dụng điện thoại
Uống thuốc có thể trị dứt điểm chứng mỏi quai hàm không?
Uống thuốc có thể giúp giảm chứng mỏi quai hàm, tuy nhiên không thể điều trị dứt bệnh mỏi quai hàm một cách triệt để. Việc sử dụng thuốc nên được phối hợp với những biện pháp tổng thể khác bao gồm điều chỉnh lối sống, các bài tập và giảm stress nhằm có được kết quả cao nhất.
Các loại thuốc được sử dụng trong điều trị mỏi quai hàm bao gồm:
- Thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau bao gồm paracetamol, ibuprofen hoặc naproxen có thể được sử dụng để giảm viêm và giảm mỏi quai hàm. Tuy nhiên, cần có chỉ định cụ thể và tránh sử dụng thuốc trong thời gian dài.
- Thuốc giảm viêm: Đối với trường hợp viêm nhiễm hoặc viêm khớp trong vùng quai hàm, bác sĩ sẽ kê toa thuốc giảm viêm bằng corticosteroid hoặc nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) nhằm giảm viêm và mỏi quai hàm.
- Thuốc giãn cơ: Một vài loại thuốc giãn cơ đã được sử dụng nhằm mục đích giãn cơ hàm và giảm mỏi quai hàm. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc vẫn cần được hướng dẫn rõ ràng kèm theo sự giám sát của bác sĩ.
Ngoài ra, bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc khác căn cứ trên tình hình sức khoẻ của bạn và nguyên nhân gây đau mỏi quai hàm. Tuy nhiên, quan trọng là lắng nghe và chấp hành chỉ dẫn của bác sĩ nhằm bảo đảm việc sử dụng thuốc đúng và hiệu quả.
Tham khảo thêm: Sái quai hàm và một số cách điều trị bạn nên biết
Nên làm thế nào nếu tình trạng mỏi hàm kéo dài?
Nếu tình trạng mỏi hàm dai dẳng và không cải thiện sau một thời gian, bạn nên tiến hành các bước sau:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu mỏi hàm dai dẳng và gây khó chịu, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc nha sĩ. Họ có thể đánh giá tình trạng của bạn và đề ra những phương pháp điều trị thích hợp.
- Điều trị theo chỉ dẫn chuyên gia: Bác sĩ hoặc nha sĩ sẽ khuyên bạn áp dụng những phương pháp điều trị như chụp X-quang, sử dụng mảnh nhựa bọc răng, sử dụng nhiệt, massage, hoặc thủ thuật giãn cơ hàm. Các biện pháp này có thể giúp giảm mỏi hàm và cải thiện triệu chứng.
- Điều chỉnh hành vi mỗi ngày: Thay đổi hành vi mỗi ngày sẽ giúp giảm áp lực trên cơ hàm và làm giảm mỏi hàm. Hạn chế nhai thức ăn cứng để giảm đau răng, dùng mặt nạ tối hoặc bóng ban đêm để tránh đau răng trong ngủ, và thực hiện những quy tắc về cách nhai và nói chuyện.
- Xem xét điều trị chuyên gia: Trong trường hợp mỏi hàm dai dẳng và trầm trọng, bác sĩ sẽ giới thiệu bạn với chuyên gia TMJ (Temporomandibular Joint Disorders) hoặc nhà chuyên môn về phẫu thuật hàm mặt. Các chuyên gia này sẽ đề xuất những phương pháp điều trị bao gồm sử dụng mảnh nhựa định hình, điều trị bằng laser hoặc điện xung, hay những phương pháp điều trị khác nhằm giảm mỏi hàm.
- Quản lý stress: Căng thẳng sẽ đóng góp cho mỏi hàm. Hãy tìm những phương pháp giảm stress bằng thiền định, yoga và thể dục nhẹ, hoặc tham gia vào những hoạt động thể chất giúp giảm đau cơ và giảm mỏi hàm.
Địa chỉ điều trị các chứng đau mỏi xương khớp
Địa chỉ điều trị mỏi đau nhức sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân và vị trí của triệu chứng. Dưới đây là một số địa chỉ điều trị mỏi đau nhức tại Việt Nam:
- Điều trị mỏi quai hàm và răng hàm mặt tại phòng khám nha khoa như: Nha khoa Paris, Nha khoa Sài Gòn, Nha khoa Âu Việt.
- Điều trị mỏi đau nhức ở các khớp xương, thoái hóa đốt sống tại các phòng khám cơ xương khớp như: Viện Cơ Xương Khớp Hà Nội, Bệnh viện Cơ Xương Khớp TP.HCM, Phòng khám Da Liễu – Cơ xương khớp Hưng Vương.
- Điều trị mỏi đau nhức ở các cơ thể, cột sống, thư giãn cơ bắp tại các phòng khám thể thao, spa như: California Fitness & Yoga, Elite Fitness, Miu Spa.
- Điều trị mỏi đau nhức do các tình trạng lâm sàng nghiêm trọng tại các bệnh viện chuyên khoa như: Bệnh viện Tim mạch Hà Nội, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, Bệnh viện Đa khoa Hòa Hảo.
Bác sĩ chuyên khoa: Bạn có thể bắt đầu với việc hỏi bác sĩ chuyên khoa của mình. Họ có thể đưa ra chẩn đoán ban đầu và gợi ý về cách điều trị hoặc đưa bạn gặp chuyên gia thích hợp.
Bác sĩ nha khoa: Một số chuyên gia có thể tham khảo bao gồm bác sĩ chuyên về cơ xương khớp (ví dụ bác sĩ cơ xương khớp hoặc bác sĩ cấp cứu), bác sĩ nhãn khoa (nếu vấn đề ảnh hưởng đến hàm mặt) hoặc bác sĩ da liễu (nếu có triệu chứng hoặc vấn đề tim mạch).
Trung tâm y tế hoặc bệnh viện đa khoa: Điều trị cho chứng nhức mỏi xương khớp có thể được tiến hành tại các trung tâm y tế hoặc bệnh viện đa khoa. Bạn có thể tìm kiếm các trung tâm y tế hoặc bệnh viện có chuyên khoa liên quan về cơ xương khớp hoặc vật lý trị liệu trong khu vực của mình.
Chuyên gia về vật lý trị liệu: Một chuyên gia về vật lý trị liệu có thể giúp trong việc làm dịu đau nhức và phục hồi chức năng của cơ xương khớp. Họ có thể cung cấp những phương pháp như xoa bóp, massage, chườm đá hoặc nhiệt, và những liệu pháp tự nhiên làm giảm đau. Khi tìm kiếm dịch vụ điều trị, quan trọng là tìm kiếm những cơ sở y tế uy tín và có chất lượng. Bạn có thể tìm kiếm thông tin từ những bệnh viện, trung tâm y tế và những chuyên gia được đánh giá cao trong lĩnh vực của bạn, hoặc tìm sự trợ giúp từ bác sĩ hoặc người quen khi tìm kiếm nguồn thông tin thích hợp.
Tư vấn chuyên môn bài viết:
TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/
Pingback: Các nguyên nhân gây đau nhức hàm – Be Dental
Pingback: Sái quai hàm phải làm gì?1 số cách điều trị bạn nên biết – Be Dental