English
한국어
日本語
中文 (中国)
Gàu là một bệnh da liễu phổ biến, ảnh hưởng tới khoảng 50% dân số. Ngoài việc gây phiền muộn khi diện các trang phục tối màu và ảnh hưởng đến vẻ ngoại hình và giao tiếp, gàu còn là một tình trạng da liễu dai dẳng, khó trị, và có thể kéo dài suốt đời.
Gàu là gì?
Gàu là tình trạng da đầu mà các tế bào da sản xuất và rụng đi với tốc độ nhanh chóng và bất thường, dẫn đến hiện tượng da đầu bị khô và bong tróc thành từng mảng hoặc lấm tấm nhỏ màu trắng. Ở một số người, gàu cũng có thể gây ngứa da đầu, kích ứng và mẩn đỏ trên da đầu, cũng như viêm da đầu.
Cơ thể mỗi ngày sản xuất khoảng 487.000 tế bào/cm2 da được bong ra cùng với chất làm sạch theo quá trình sinh lý. Tuy nhiên, ở những người bị gàu và viêm da đầu, con số này tăng lên 800.000 tế bào/cm2 da.
Cách điều trị gàu phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Ở mức độ nhẹ, việc sử dụng dầu gội đầu hàng ngày có thể giúp kiểm soát tình trạng. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, người bệnh cần sử dụng dầu gội chứa thành phần thuốc. Tuy nhiên, các triệu chứng có thể tái phát sau đó. Gàu cũng có thể là một triệu chứng của bệnh viêm da tiết bã nhờn (hay còn gọi là viêm da dầu, chàm da mỡ).
Nguyên nhân gây gàu da đầu
Gàu có thể do một số nguyên nhân, bao gồm: tình trạng da dầu, kích ứng; da khô; một loại nấm giống như nấm men (malassezia) ăn chất dầu trên da (thường là da đầu, da mặt, vùng tiết mồ hôi dầu ở người trưởng thành); nhạy cảm với các sản phẩm chăm sóc tóc (viêm da tiếp xúc); các tình trạng da khác, chẳng hạn như bệnh vảy nến và bệnh chàm. Cụ thể:
Viêm da
Viêm da đầu là tình trạng da đầu bị đỏ, kèm vảy da màu trắng, mỏng dính vùng trán đỉnh, có thể lan tỏa vùng đầu. Tình trạng viêm da cũng xuất hiện ở mặt với những đám đỏ da có ranh giới rõ rệt, trên có vảy; vảy mỡ vàng dính tập trung ở rãnh mũi má, đầu trong lông mày…; vùng thân mình hay gặp ở ngực, lưng.
Nấm men
Malassezia thuộc họ nấm men sinh sống trên da người có sở thích ăn chất dầu, bã nhờn trên da, hình thành các axit béo tự do, gây phản ứng viêm da kích ứng. Hệ quả là tế bào sừng da đầu tăng sinh quá mức và tạo vảy da đầu. Do đó những người da dầu dễ bị gàu hơn so với nhóm da khác.
Da khô
Ngược lại với tình trạng da đầu đổ nhiều dầu, da đầu khô do không có đủ độ ẩm, chất dầu, rơi vào tình trạng rối loạn, dễ kích ứng và bong tróc, dễ phát sinh những vảy trắng nhỏ.
Sử dụng sản phẩm chăm sóc tóc
Dầu gội, gel tạo kiểu, thuốc uốn, nhuộm hay mỹ phẩm chăm sóc tóc chứa các thành phần tẩy rửa, chất bảo quản… không thân thiện với da đầu. Độ pH bị ảnh hưởng và xáo trộn khiến độ ẩm mất cân bằng, da đầu khô hơn mức bình thường, dễ kích ứng và sinh gàu.
Bệnh lý
Những loại bệnh lý như viêm da tiết bã nhờn, bệnh vảy nến, bệnh chàm… đều là những yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến da đầu và sinh vảy gầu.
Người mắc bệnh Parkinson, các bệnh thần kinh hay người nhiễm HIV cũng dễ bị viêm da tiết bã nhờn và gây ra gàu.
Ngoài ra, nhóm người mắc bệnh lý tim mạch, người vừa hồi phục sau nhồi máu cơ tim có hệ miễn dịch bị suy yếu cũng khiến da đầu của họ dễ bị đổ gàu hơn.
Căng thẳng
Stress là nguyên nhân gây ra gàu. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, căng thẳng còn khiến bạn dễ mắc phải một số vấnTrên thực tế, gàu là một tình trạng phổ biến và có thể xảy ra với bất kỳ ai. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ gàu, bao gồm:
Loại da
Người có da dầu có nguy cơ cao hơn bị gàu so với người có da khô hoặc da bình thường. Da dầu cung cấp môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển, góp phần vào sự hình thành của gàu.
Nấm men Malassezia
Một loại nấm men gọi là Malassezia tồn tại tự nhiên trên da của chúng ta. Tuy nhiên, nếu có quá nhiều nấm này hoặc nấm hoạt động quá mức, nó có thể làm tăng nguy cơ gàu.
Tác động môi trường
Môi trường khắc nghiệt như thời tiết lạnh hoặc khô cũng có thể làm khô da đầu và góp phần vào sự hình thành của gàu.
Sản phẩm chăm sóc tóc:
Sử dụng các sản phẩm chăm sóc tóc không phù hợp hoặc có chứa các chất tẩy rửa mạnh có thể làm lành tính da đầu và góp phần vào sự hình thành của gàu.
Tình trạng sức khỏe
Một số bệnh lý da như viêm da tiết bã nhờn, bệnh vảy nến hay bệnh chàm có thể làm tăng nguy cơ gàu. Ngoài ra, tình trạng sức khỏe tổng quát yếu, hệ miễn dịch suy yếu hoặc căng thẳng cũng có thể ảnh hưởng đến da đầu và góp phần vào sự hình thành của gàu.
Tuy gàu có thể gây khó chịu và tự ti cho một số người, nhưng thông thường nó không gây hại và có thể được kiểm soát bằng cách sử dụng các sản phẩm chăm sóc da đầu phù hợp hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ nếu tình trạng gàu trở nên nghiêm trọng hoặc không được cải thiện.
Những triệu chứng, dấu hiệu của gàu
Các dấu hiệu và triệu chứng của gàu có thể bao gồm:
Gàu đặc trưng bằng những vảy nhỏ, màu trắng xuất hiện trên da đầu
- Vảy gàu dính trên da đầu, tóc, lông mày, râu, trên vai áo.
- Ngứa ngáy da đầu.
- Da đầu có vảy theo mảng ở người lớn; “cứt trâu” ở trẻ sơ sinh.
- Các dấu hiệu và triệu chứng có thể nghiêm trọng hơn nếu rơi vào trạng thái. căng thẳng.
- Gàu có xu hướng bùng phát vào mùa lạnh, khô.
Những ai có nguy cơ mắc phải gàu?
Ai cũng có thể mắc phải gàu, tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ có thể làm cho bạn dễ bị gàu hơn. Những yếu tố này bao gồm:
- Tuổi tác: Gàu thường xuất hiện từ tuổi dậy thì và tiếp tục đến tuổi trung niên. Điều này không có nghĩa là người cao tuổi không thể bị gàu. Với một số người, gàu có thể kéo dài suốt đời.
- Giới tính: Gàu phổ biến hơn ở nam giới so với nữ giới.
- Mắc một số bệnh: Các bệnh như Parkinson và các bệnh ảnh hưởng đến hệ thần kinh có thể làm tăng nguy cơ mắc gàu. Ngoài ra, người nhiễm HIV hoặc có hệ thống miễn dịch suy yếu cũng nằm trong nhóm nguy cơ.
Gàu có để lại tác hại, biến chứng gì không?
Gàu là một vấn đề da liễu không gây hại cho sức khỏe, nhưng thường đi kèm với cảm giác ngứa ngáy và khó chịu, ảnh hưởng đến tâm lý, giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày.
Trường hợp gàu nặng có thể gây rụng tóc hoặc tóc rụng từng mảng. Sự gãi đầu bằng móng tay có thể làm tổn thương da đầu, gây chảy dịch, rò máu và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây ra tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng.
Khi nào cần tìm bác sĩ?
Nhiều người có thể tự điều trị gàu mà không cần đi khám bác sĩ. Tuy nhiên, nếu sử dụng các loại dầu gội chữa trị gàu trong thời gian dài mà không thấy cải thiện, bạn nên hẹn gặp bác sĩ da liễu.
Phương pháp điều trị gàu hiệu quả
Bác sĩ da liễu sẽ xem xét tình trạng gàu của bạn và đưa ra lời khuyên phù hợp.
Trong trường hợp gàu nhẹ, bạn nên làm sạch da đầu thường xuyên bằng dầu gội nhẹ nhàng để giảm lượng dầu và tế bào da chết tích tụ. Nếu tình trạng nặng hơn, bạn có thể được khuyên dùng dầu gội chứa thành phần chữa trị hoặc sử dụng kem bôi và thuốc uống.
- Sử dụng dầu gội chứa thuốc
Trong trường hợp gàu ở mức độ nặng hơn, bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng dầu gội chứa thuốc để trị gàu, sử dụng 2-3 lần mỗi tuần hoặc theo chỉ định hàng ngày. Đối với người có tóc khô, có thể giảm số lần gội và sử dụng dầu xả để nuôi dưỡng tóc hoặc da đầu.
Có nhiều loại sản phẩm dành cho tóc và da đầu, bao gồm cả thuốc và không chuyên dụng, có sẵn dưới dạng dung dịch, bọt, gel, thuốc xịt, thuốc mỡ và dầu. Bạn có thể cần thử nhiều sản phẩm để tìm ra quy trình phù hợp với bạn. Quá trình điều trị có thể lặp lại hoặc kéo dài trong thời gian dài.
Nếu bạn có cảm giác ngứa hoặc kích ứng sau khi sử dụng sản phẩm, hãy ngừng ngay việc sử dụng. Nếu bạn gặp phản ứng dị ứng như phát ban, ngứa hoặc khó thở, hãy đi gặp bác sĩ ngay lập tức.
Có nhiều loại dầu gội trị gàu được phân loại dựa trên thành phần thuốc hoặc theo toa.
– Dầu gội chứa kẽm pyrithione: Chất kẽm pyrithione có tác dụng kháng khuẩn và kháng nấm.
– Dầu gội chứa chiết xuất từ nhựa than: Loại sản phẩm này ngăn chặn quá trình tạo da chết và bong tróc trên da đầu. Đối với tóc sáng màu, dầu này có thể làm mất màu tóc hoặc làm da đầu trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng.
– Dầu gội chứa axit salicylic: Loại sản phẩm này giúp loại bỏ tình trạng da đầu khô – nguyên nhân gây gàu.
– Dầu gội chứa Selenium sulfide: Là loại dầu gội chống nấm, cần được sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ. Cần gội sạch để tránh thay đổi màu tóc và da đầu.
– Dầu gội Ketoconazole: Hợp chất này giúp tiêu diệt nấm gây gàu trên da đầu.
– Dầu gội fluocinolone: Loại sản phẩm chứa corticosteroid giúp kiểm soát ngứa, bong tróc da và kích ứng. Tuy nhiên, cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ da liễu để đạt được hiệu quả như mong muốn.
- Sử dụng thuốc (uống, bôi)
Bác sĩ da liễu có thể chỉ định sử dụng thuốc bôi nếu gàu là do nguyên nhân nấm da đầu. Tuy nhiên, nếu thuốc bôi không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất điều trị bằng thuốc uống.
- Xét nghiệm máu
Trong một số trường hợp, gàu có thể là dấu hiệu của vấn đề tiềm ẩnnhư thiếu hụt vitamin hoặc vấn đề với hệ thống miễn dịch. Tình trạng bong da tương tự như gàu cũng có thể liên quan đến bệnh vẩy nến da đầu. Để tìm ra nguyên nhân gây gàu, xét nghiệm máu có thể được thực hiện để phát hiện các bất thường.
- Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa
Kết hợp một lối sống lành mạnh và sử dụng sản phẩm dầu gội phù hợp có thể giúp cải thiện tình trạng gàu của bạn.
Chế độ sinh hoạt giúp hạn chế gàu
Cải thiện tình trạng gàu và giảm nguy cơ phát triển hoặc kiểm soát nó có thể được thực hiện thông qua các bước sau:
- Kiểm soát căng thẳng: Thực hiện các hoạt động như đi bộ, yoga, và tập thở hàng ngày để kiểm soát căng thẳng và làm giảm gàu.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung đủ kẽm, vitamin B và chất béo omega-3, omega-6 thông qua thức ăn như cá hồi, cá ngừ, bơ đậu phộng, dầu ô liu nguyên chất, dầu hạt cải, bơ, quả óc chó và trứng. Dầu dừa cũng có thể giúp cải thiện tình trạng gàu, nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thường xuyên vì nó chứa nhiều chất béo bão hòa.
- Giảm lượng đường tiêu thụ và tránh thực phẩm chế biến có hàm lượng đường cao.
- Sử dụng mặt nạ dành cho da đầu, như mặt nạ dầu ô liu, để giải quyết vấn đề da đầu khô khi tiếp xúc với môi trường lạnh và khô.
- Xây dựng thói quen chăm sóc tóc và da đầu phù hợp: Tùy thuộc vào yếu tố tác động như tình trạng tóc (bết, nhuộm), sử dụng sản phẩm tạo kiểu (gel), hoạt động thể thao, hãy xác định số lần gội tương ứng. Trong quá trình gội, hãy thực hiện động tác xoa bóp nhẹ nhàng để loại bỏ vảy gàu và giúp chúng trôi dễ dàng theo nước. Nếu tóc khô và da đầu nhạy cảm, hãy giảm số lần gội và có thể gội cách ngày.
- Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: Ánh nắng có thể giúp kiểm soát gàu, nhưng cần đảm bảo không tắm nắng quá lâu để tránh tổn thương da và tăng nguy cơ ung thư da. Thay vào đó, hãy dành một ít thời gian ở ngoài trời vào thời điểm nắng sớm hoặc sau 15h sau khi đã thoa kem chống nắng cho mặt và toàn thân.
- Hạn chế sử dụng các sản phẩm tạo kiểu tóc: Nếu không làm sạch đúng cách, các sản phẩm này có thể tích tụ trên tóc và da đầu, gây tắc lỗ chân lông và làm da đầu dầu hơn và gây gàu.
Các phương pháp phòng ngừa hạn chế gàu quay trở lại
Nếu sử dụng một loại dầu gội đang cho hiệu quả trong một thời gian nhưng đột nhiên mất tác dụng thì bạn hãy thử xen kẽ giữa hai loại dầu gội trị gàu. Nếu tình trạng gàu đã được kiểm soát, hãy rút ngắn số lần sử dụng dầu gội thuốc trong tuần để duy trì và ngăn ngừa gàu quay lại.
Mỗi loại dầu gội sẽ kèm hướng dẫn cách sử dụng trên mỗi thân chai. Do đó, bạn cần đọc kỹ và thực hiện đúng theo hướng dẫn. Một số sản phẩm cần lưu giữ dầu trong vài phút, trong khi những sản phẩm khác cần được gội sạch nhanh chóng ngay sau đó để tránh các tác dụng phụ có thể xảy ra
Website: https://bedental.vn/ BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
