Dấu Hiệu Nhiệt Miệng Ở Trẻ – Cha Mẹ Cần Biết Để Xử Lý Đúng Cách

Dấu hiệu nhiệt miệng ở trẻ là điều cha mẹ cần nhận biết sớm để kịp thời xử lý, giúp con bớt đau rát và khó chịu. Nhiệt miệng là tình trạng phổ biến, gây ra những vết loét nhỏ trong miệng khiến trẻ biếng ăn, quấy khóc và nếu kéo dài có thể dẫn đến biến chứng.

 Dấu hiệu nhiệt miệng ở trẻ

Hiện tượng nhiệt miệng ở trẻ có thể biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng, gây ra những dấu hiệu đau đớn và khó chịu với các cấp độ nguy hiểm như sau:

1. Mức độ nhẹ

Biểu hiện: Xuất hiện các đốm trắng hoặc vàng nhỏ, vị trí thường là trên lưỡi, má trong hoặc nướu. Các đốm này ban đầu có kích thước nhỏ, hình tròn hoặc oval, có thể ít gây đau hoặc chỉ hơi khó chịu.

Triệu chứng: Trẻ có thể hơi quấy khóc hoặc không mấy khó chịu, ăn uống bình thường nhưng cần lưu ý vệ sinh miệng tốt để tránh viêm nặng thêm.

Tình trạng: Các vết loét nông, nhỏ thường lành trong vòng 1-2 tuần nếu được chăm sóc đúng cách. Đây là mức độ phổ biến và ít nguy hiểm nhất của nhiệt miệng ở trẻ.

2. Mức độ trung bình

Biểu hiện: Vết loét lớn hơn, có viền đỏ quanh, đau rõ ràng khi trẻ ăn uống, đặc biệt là khi tiếp xúc với đồ cay, nóng, hoặc mặn; trẻ dễ bị sưng đỏ lưỡi, khô miệng hơn.

Triệu chứng kèm theo: Trẻ khó chịu, quấy khóc nhiều hơn, biếng ăn hoặc từ chối bú; miệng chảy nhiều nước dãi không kiểm soát được do khó chịu.

Ảnh hưởng: Khó ăn uống dẫn đến giảm dinh dưỡng nếu kéo dài, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Vết loét chưa lan rộng nhưng cần chăm sóc kỹ lưỡng để tránh nhiễm trùng hoặc lan rộng.

3. Mức độ nặng

Biểu hiện: Vết loét to, đau nhiều, lan rộng trong khoang miệng, viền đỏ sưng tấy rõ rệt.

Triệu chứng nghiêm trọng: Trẻ có thể sốt nhẹ đến sốt cao, nổi hạch bạch huyết ở cổ, đau nhức kéo dài, khó chịu dữ dội; ăn uống bị hạn chế nghiêm trọng, trẻ dễ mệt mỏi, mất ngủ do đau; miệng có thể chảy máu hoặc viêm nhiễm secondary (bội nhiễm) xảy ra.

Nguy hiểm: Đây là hiện tượng cần khám và điều trị y tế kịp thời để tránh biến chứng nghiêm trọng như suy dinh dưỡng, mất nước hoặc bệnh nhiễm trùng lan rộng trong khoang miệng.

Xem thêm: Bé sốt mọc răng: Dấu hiệu bình thường hay cảnh báo bất thường?

Vị trí nhiệt miệng thường gặp ở trẻ

Nhiệt miệng ở trẻ thường xuất hiện ở nhiều vị trí trong khoang miệng, nhất là những vùng có niêm mạc mỏng và dễ tổn thương. Dưới đây là mô tả chi tiết từng vị trí thường gặp kèm theo các cách điều trị tại nhà phù hợp giúp giảm đau và hỗ trợ lành vết loét nhanh hơn:

Mặt trong môi dưới hoặc môi trên

Vị trí: Vết loét xuất hiện bên trong môi, thường ở phần niêm mạc phía trong môi dưới hoặc môi trên. Đây là khu vực thường bị tổn thương do cắn phải hoặc tiếp xúc với thức ăn cay nóng.

Triệu chứng: Đau rát, khó chịu khi động vào, đặc biệt là khi ăn uống. Trẻ có thể quấy khóc, biếng ăn do cảm giác đau.

Cách điều trị tại nhà:

• Giữ vệ sinh miệng sạch sẽ, súc miệng bằng nước muối loãng ấm (pha 1/2 muỗng cà phê muối với 1 cốc nước ấm) 2-3 lần/ngày để sát khuẩn và giảm viêm.
• Tránh cho trẻ ăn thức ăn cay, chua, mặn, nóng để không làm kích thích vết loét.
• Cho trẻ uống nước nhiều, giữ ẩm niêm mạc để tránh khô miệng.
• Có thể chấm nhẹ thuốc mỡ sát trùng hoặc gel làm dịu niêm mạc (theo hướng dẫn bác sĩ) lên vết loét để giảm đau và kích thích lành vết thương.

Bên trong má

Vị trí: Niêm mạc má trong, phần dễ chịu tác động khi trẻ vô tình cắn hoặc do va chạm với vật cứng.

Triệu chứng: Vết loét có dạng trắng hoặc vàng với vòng viền đỏ xung quanh, làm trẻ cảm thấy đau rát nhất là khi ăn uống.

Cách điều trị tại nhà:

• Súc miệng nước muối ấm hoặc các dung dịch nước súc miệng dịu nhẹ không cồn để làm sạch và giảm viêm sưng.
• Tránh các thực phẩm có hại như đồ ăn cứng, thức ăn nhiều gia vị, các thức uống có ga.
• Khuyến khích trẻ ăn thức ăn mềm, nguội hoặc ở nhiệt độ phòng.
• Bổ sung thêm vitamin C và các thực phẩm giàu dinh dưỡng giúp tăng sức đề kháng.

Trên bề mặt lưỡi

Vị trí: Vết loét có thể xuất hiện trên đầu lưỡi, mặt dưới hoặc mặt trên lưỡi, nơi chịu ảnh hưởng nhiều từ ma sát khi ăn hoặc nói.

Triệu chứng: Lưỡi trẻ đau rát, có thể khó ăn, giảm cảm giác ngon miệng. Lưỡi có thể đỏ và phù nề quanh vết loét.

Cách điều trị tại nhà:

• Sử dụng nước muối sinh lý hoặc nước muối pha loãng để súc miệng nhiều lần trong ngày.
• Hạn chế cho trẻ ăn các thức ăn thô, thậm chí tạm ngưng các món chua, cay, mặn cho đến khi vết loét lành.
• Có thể dùng gel nha khoa dành cho trẻ nhỏ để bôi làm dịu và giảm đau vết loét trên lưỡi.
• Giữ miệng trẻ luôn sạch, nếu trẻ đã biết đánh răng thì hướng dẫn nhẹ nhàng tránh làm tổn thương thêm.

Nướu răng

Vị trí: Phần niêm mạc nướu quanh răng, nơi dễ bị tổn thương do vi khuẩn tích tụ hoặc chấn thương cắn vào nướu.

Triệu chứng: Nướu đỏ, sưng, dễ chảy máu và đau khi chạm hoặc khi ăn. Vết loét có thể gây khó chịu rõ rệt cho trẻ.

Cách điều trị tại nhà:

• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, dùng bàn chải lông mềm và đánh răng nhẹ nhàng.
• Súc miệng nước muối ấm hoặc nước pha chanh nhẹ (theo tỉ lệ an toàn) để giảm viêm và kháng khuẩn.
• Cho trẻ ăn thức ăn mềm, tránh va chạm mạnh vào vùng nướu.
• Nếu nướu sưng nhiều, có thể chườm lạnh bên ngoài má để giảm sưng đau.

Xem thêm: Sâu Răng Trẻ Em: Nguyên Nhân & Cách Điều Trị

Ảnh hưởng của nhiệt miệng đến trẻ

1. Gây đau rát, khó ăn uống – nguy cơ suy dinh dưỡng

Đau khi ăn uống: Vết loét niêm mạc miệng rất nhạy cảm, nhất là khi bé ăn hoặc bú. Cảm giác đau rát, xót, khiến trẻ sợ nhai nuốt, đặc biệt khi dùng thức ăn nóng, chua, mặn hoặc cứng. Do đó, bé thường từ chối ăn, uống và bú sữa.

Bỏ ăn, biếng ăn: Chỉ cần một vết nhiệt miệng cũng khiến trẻ giảm hứng thú với việc ăn uống, thậm chí gặp tình trạng bỏ bú, chán ăn kéo dài nhiều ngày.

Suy dinh dưỡng: Nếu tình trạng khó ăn uống kéo dài, trẻ dễ bị thiếu hụt năng lượng, protein, vitamin và các vi chất thiết yếu. Điều này làm tăng nguy cơ suy dinh dưỡng, nhẹ cân, ảnh hưởng phát triển thể chất, chiều cao của trẻ nhỏ.

2. Ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt hàng ngày

Rối loạn giấc ngủ: Nhiệt miệng khiến trẻ đau suốt cả ngày lẫn đêm, nhất là lúc ngủ thao tác nuốt nước bọt cũng gây đau nên bé dễ giật mình, khó ngủ, ngủ không sâu, dễ khóc hoặc tỉnh giấc nhiều lần.

Cản trở giao tiếp, nói chuyện: Vết loét đau kéo dài khiến trẻ ngại hoặc phát âm khó khăn, hạn chế, nhất là những trẻ đang tập nói hoặc đi học mẫu giáo, tiểu học.

Ảnh hưởng bú mẹ ở trẻ nhỏ: Đối với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ vẫn bú bình hoặc bú mẹ, việc nhiệt miệng gây đau rát khiến trẻ bỏ ti, kém hấp thu dinh dưỡng, tăng nguy cơ mất nước và sụt cân.

3. Nguy cơ mất nước và các vấn đề nghiêm trọng hơn

Dễ mất nước: Khi bị đau miệng, trẻ ít uống nước, lại bỏ ăn, bỏ bú, kèm tiết nhiều nước bọt có thể dẫn tới mất nước, khô miệng, tiểu ít, môi khô, thóp lõm ở trẻ nhỏ.

Suy giảm miễn dịch: Thiếu nước, suy dinh dưỡng, ăn yếu khiến hệ miễn dịch của trẻ suy giảm, làm bệnh dễ chuyển biến nặng, gây bội nhiễm.

4. Nguy cơ nhiễm trùng, biến chứng nếu không chăm sóc và điều trị đúng

Bội nhiễm vi khuẩn: Vết loét không được vệ sinh sạch sẽ có thể trở thành nơi cư trú cho vi khuẩn gây viêm, sưng mủ, nặng có thể lan rộng ra các vùng khác trong khoang miệng.

Nhiễm trùng lan tỏa: Trường hợp nặng có thể dẫn đến viêm mô tế bào miệng, viêm hạch, viêm amidan, hoặc nhiễm trùng huyết ở trẻ có cơ địa yếu, suy giảm miễn dịch.

Ảnh hưởng lâu dài: Nếu vết loét thường xuyên tái phát mà không được điều trị triệt để, có thể ảnh hưởng tới cấu trúc niêm mạc miệng, gây sẹo hoặc rối loạn vị giác.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám?

Cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế khi:

• Vết loét kéo dài trên 2 tuần không khỏi hoặc lan rộng nhanh
• Đốm lưỡi thay đổi màu sắc đột ngột, chảy máu hoặc sưng tấy nghiêm trọng
• Trẻ bị sốt cao, quấy khóc dữ dội, bỏ ăn nhiều ngày
• Tiểu sử suy giảm miễn dịch hoặc các bệnh nền khác
• Vết loét kèm triệu chứng toàn thân như hạch sưng, mệt mỏi nhiều.

Đi khám sớm giúp phát hiện kịp thời các vấn đề nghiêm trọng, tránh các biến chứng không mong muốn.

Mong rằng với bài viết trên đây bạn đọc đã có kiến thức cơ bản nhất về các dấu hiệu nhiệt miệng ở trẻ. Nếu còn bất kỳ thắc mắc và băn khoăn nào hãy liên hệ ngay hôm nay với BeDental để được nhận tư vấn từ chính các nha sĩ hàng đầu của nha khoa thông qua hotline 24/7 nhé.

Xem thêm: Trám Răng Cho Bé Có Được Không? BeDental giải đáp

Tư vấn chuyên môn bài viết:

BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA

Bác sĩ chỉnh nha tổng hợp

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Anh, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ