Xiết ăn răng là gì? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả cho người lớn và trẻ em

Xiết ăn răng là một trong những bệnh lý răng miệng phổ biến, gây tổn thương men răng và làm mất thẩm mỹ nghiêm trọng nếu không được phát hiện sớm. 

Tình trạng này không chỉ khiến răng đau nhức, ê buốt, khó ăn uống mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe toàn thân. Hãy cùng Nha khoa BeDental tìm hiểu chi tiết xiết ăn răng là gì, nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết cũng như cách điều trị hiệu quả ở cả người lớn và trẻ em.

Xiết ăn răng là gì?

Xiết ăn răng (hay còn gọi là sún răng hoặc sâu răng tiến triển chậm) là tình trạng vi khuẩn trong khoang miệng tấn công men răng, khiến lớp bảo vệ này bị mòn dần. Theo thời gian, phần răng bị tổn thương chuyển sang màu nâu đen, sau đó bị mủn ra, chỉ còn sót lại chân răng bám sát nướu.

Nếu không được điều trị kịp thời, vi khuẩn sẽ xâm nhập sâu hơn vào ngà răng, tủy răng và gây ra nhiễm trùng, viêm tủy hoặc mất răng vĩnh viễn.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 60% trẻ em dưới 12 tuổi có dấu hiệu xiết ăn răng nhẹ, đặc biệt ở những khu vực có thói quen ăn nhiều đồ ngọt và vệ sinh răng miệng kém.

Nguyên nhân gây nên xiết ăn răng

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng xiết ăn răng, trong đó phổ biến nhất bao gồm:

1. Do bẩm sinh hoặc men răng yếu

Xem thêm: TOP thuốc viêm răng lợi hiệu quả và an toàn nhất hiện nay

Một số người, đặc biệt là trẻ em, bị thiếu hụt khoáng chất trong quá trình hình thành men răng, khiến răng mỏng, yếu và dễ bị vi khuẩn tấn công. Đây là nguyên nhân khiến xiết ăn răng xuất hiện từ sớm, dù trẻ được vệ sinh răng miệng thường xuyên.

2. Vệ sinh răng miệng kém

Không đánh răng đúng cách hoặc bỏ qua việc dùng chỉ nha khoa, nước súc miệng khiến mảng bám và vụn thức ăn tích tụ lâu ngày. Vi khuẩn trong mảng bám tiết ra axit phá hủy men răng, hình thành ổ viêm và gây xiết ăn răng.

3. Chế độ ăn uống nhiều đường và tinh bột

Các thực phẩm chứa đường như bánh kẹo, nước ngọt có gas, sữa đặc,… là “mồi ngon” cho vi khuẩn trong miệng. Khi tiếp xúc với răng, chúng sản sinh axit làm mòn men răng, dẫn đến sâu và xiết ăn răng.

4. Thiếu khoáng chất và vitamin

Cơ thể thiếu canxi, fluor, vitamin A, D, K2 làm men răng yếu, không đủ khả năng tự tái khoáng. Theo ADA, fluor giúp giảm nguy cơ sâu răng đến 30% nhờ khả năng phục hồi tổn thương men răng sớm.

5. Thói quen ăn nhai không tập trung

Việc nhai lệch một bên, ăn nhanh hoặc ngậm thức ăn lâu trong miệng tạo điều kiện cho vi khuẩn hoạt động mạnh tại một vùng, từ đó gây mòn răng cục bộ và xuất hiện tình trạng xiết ăn răng.

Triệu chứng của bệnh xiết ăn răng qua từng giai đoạn

Xiết ăn răng tiến triển chậm nhưng qua từng giai đoạn sẽ biểu hiện rõ rệt hơn:

Giai đoạn 1: Xiết ăn răng nhẹ

Ở giai đoạn này, tổn thương chỉ xảy ra ở lớp men răng. Người bệnh hầu như không cảm thấy đau hay ê buốt, chỉ xuất hiện các đốm trắng hoặc nâu mờ trên răng. Thông thường, chỉ khi đi khám nha khoa mới phát hiện được.

Giai đoạn 2: Xiết ăn răng tiến triển

Men răng bị bào mòn nhiều hơn, lộ ngà răng, gây ra đau nhức, ê buốt khi ăn đồ lạnh, chua hoặc ngọt. Răng có thể bị sậm màu và dễ gãy mẻ.

Xem thêm: Chữa Viêm Lợi Răng Tại Nhà

Giai đoạn 3: Xiết răng trở nặng

Răng gần như bị hủy hoại toàn bộ, chỉ còn lại chân răng sát nướu. Người bệnh đau nhức dữ dội, có thể sưng lợi, viêm tủy hoặc sốt nếu nhiễm trùng lan rộng. Đây là giai đoạn nặng nhất, cần can thiệp nha khoa ngay.

Hậu quả nghiêm trọng của xiết ăn răng

Nếu không được điều trị, xiết ăn răng có thể gây ra nhiều hậu quả:

1. Phát triển các bệnh lý răng miệng khác

Tổn thương do xiết ăn răng là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, gây viêm lợi, viêm nha chu, áp xe chân răng. Ngoài ra, hơi thở có mùi hôi khó chịu ảnh hưởng lớn đến giao tiếp và tâm lý.

2. Mất răng vĩnh viễn

Khi vi khuẩn ăn sâu vào chân răng, mô nướu và xương ổ răng, răng sẽ bị lung lay và rụng. Thống kê của ADA cho thấy, 30% trường hợp mất răng ở người trưởng thành bắt nguồn từ sâu răng hoặc tổn thương men răng không được điều trị sớm.

Cách trị xiết ăn răng ở người lớn tại nhà

Với trường hợp nhẹ, bạn có thể áp dụng một số phương pháp dân gian giúp giảm đau, kháng khuẩn và hỗ trợ tái tạo men răng tự nhiên:

1. Tỏi và gừng

Tỏi và gừng chứa hợp chất allicin và gingerol, có tác dụng kháng khuẩn mạnh, ngăn ngừa viêm nhiễm.

• Nghiền nát tỏi và gừng, trộn đều rồi đắp trực tiếp lên vùng răng bị tổn thương.
• Giữ 5 phút rồi súc miệng lại bằng nước sạch.
• Thực hiện 2 lần mỗi ngày để giảm đau và diệt khuẩn.

2. Dầu ô liu và đinh hương

Đinh hương chứa eugenol, hoạt chất gây tê tự nhiên, kết hợp với dầu ô liu giúp làm dịu và tái khoáng răng:

• Trộn dầu ô liu và tinh dầu đinh hương theo tỷ lệ 1:2.
• Dùng tăm bông chấm lên vùng răng bị đau 3 – 4 lần mỗi ngày.

3. Hạt tiêu đen và húng quế

Cả hai nguyên liệu này có đặc tính chống viêm, sát khuẩn, hỗ trợ phục hồi mô răng bị tổn thương:

• Giã nhỏ húng quế và hạt tiêu đen thành hỗn hợp sệt.
• Đắp lên vùng răng bị xiết ăn, giữ 10 phút rồi rửa lại với nước.

4. Lá trà xanh

Lá trà xanh chứa catechin – hợp chất chống oxy hóa mạnh giúp ngăn chặn vi khuẩn Streptococcus mutans – nguyên nhân chính gây sâu răng.

• Đun lá trà xanh với nước, dùng súc miệng 2 – 3 lần/ngày.
• Kiên trì thực hiện để giảm mùi hôi miệng và bảo vệ men răng.

5. Lá bạc hà

Tinh dầu bạc hà có tác dụng làm mát và giảm đau nhanh chóng.

• Đun lá bạc hà tươi với nước, để nguội và dùng súc miệng mỗi sáng, tối.
• Giúp hơi thở thơm mát và làm dịu vùng răng bị tổn thương.

Xem thêm: Tại Sao Lại Bị Viêm Amidan?

Cách trị xiết ăn răng chuẩn nha khoa

Với các trường hợp nặng, việc điều trị cần được thực hiện bởi bác sĩ nha khoa chuyên môn. Tại BeDental, hiện đang áp dụng ba phương pháp hiệu quả sau:

1. Tái khoáng men răng

Áp dụng cho giai đoạn đầu của xiết ăn răng.

Bác sĩ sử dụng dung dịch chứa canxi và fluor chuyên dụng để bôi lên răng, giúp phục hồi lớp men bị tổn thương và ngăn ngừa vi khuẩn tái phát.

2. Trám răng

Áp dụng cho giai đoạn 2.

Bác sĩ loại bỏ mô răng bị hư, sau đó dùng vật liệu Composite hoặc GIC (Glass Ionomer Cement) để trám vào lỗ sâu. Phương pháp này giúp ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập, đồng thời phục hồi hình dáng răng tự nhiên.

3. Nhổ răng và phục hình

Áp dụng cho giai đoạn 3 – khi răng không thể bảo tồn. Sau khi nhổ bỏ phần răng hư, bác sĩ có thể tư vấn trồng lại răng bằng Implant hoặc cầu răng sứ để phục hồi thẩm mỹ và chức năng ăn nhai.

Tại Nha khoa BeDental, các quy trình này được thực hiện bằng công nghệ Laser Er:YAG hiện đại, giúp giảm đau 90%, hạn chế xâm lấn, và rút ngắn thời gian hồi phục chỉ còn 1 – 2 ngày.

Phòng ngừa xiết ăn răng cho người lớn và trẻ em

Theo khuyến cáo của Hiệp hội Nha khoa Thế giới (FDI), phòng bệnh răng miệng là cách hiệu quả nhất để giảm nguy cơ mất răng về lâu dài. Bạn có thể áp dụng những biện pháp sau:

1. Vệ sinh răng miệng đúng cách

• Đánh răng 2 – 3 lần/ngày với kem chứa fluor.
• Sử dụng chỉ nha khoa hoặc máy tăm nước để làm sạch kẽ răng.
• Dùng nước súc miệng kháng khuẩn mỗi ngày.
• Thay bàn chải 3 tháng/lần.

2. Hạn chế thực phẩm chứa đường và tinh bột

Giảm lượng bánh kẹo, nước ngọt có gas, thay vào đó ăn nhiều rau xanh, trái cây và uống nước lọc. Uống nước sau mỗi bữa ăn để làm sạch khoang miệng.

3. Bổ sung thực phẩm giàu canxi và vitamin D

Canxi giúp tăng độ cứng của men răng, còn vitamin D hỗ trợ hấp thu canxi hiệu quả. Thực phẩm nên dùng: sữa, phô mai, trứng, cá hồi, rau xanh, khoai lang,…

4. Thăm khám răng định kỳ

Khám răng 6 tháng/lần giúp bác sĩ phát hiện sớm các dấu hiệu xiết ăn răng, sâu răng hoặc viêm nướu. Tại BeDental, quy trình khám tổng quát chỉ kéo dài khoảng 30 phút, giúp khách hàng nắm được tình trạng răng miệng chính xác và có hướng điều trị kịp thời.

BeDental – Địa chỉ điều trị và phòng ngừa xiết ăn răng uy tín

Với hệ thống hơn 30 chi nhánh trên toàn quốc, Nha khoa BeDental tự hào là địa chỉ chăm sóc răng miệng được hàng trăm nghìn khách hàng tin tưởng.
BeDental sở hữu:

• Đội ngũ bác sĩ tốt nghiệp từ Đại học Y Hà Nội, có hơn 10 năm kinh nghiệm trong nghề
• Hệ thống thiết bị tiên tiến, hiện đại
• Quy trình điều trị đạt chuẩn Bộ Y tế, an toàn tuyệt đối cho người lớn và trẻ em

BeDental cam kết đồng hành cùng bạn trong việc ngăn ngừa và điều trị hiệu quả các bệnh lý răng miệng, đặc biệt là tình trạng xiết ăn răng – căn bệnh tưởng chừng nhỏ nhưng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe răng lợi lâu dài.

Xiết ăn răng là bệnh lý răng miệng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị triệt để nếu phát hiện sớm. Việc chăm sóc răng miệng đúng cách kết hợp thăm khám định kỳ tại các cơ sở nha khoa uy tín như BeDental sẽ giúp bạn giữ gìn hàm răng chắc khỏe, trắng sáng và tự tin hơn mỗi ngày.

Xem thêm: Nha khoa giá rẻ ở Hà Nội có tốt hay không?

Tư vấn chuyên môn bài viết:

BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA

Bác sĩ chỉnh nha tổng hợp

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Anh, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ