Nhiều bạn trẻ thắc mắc chỉnh nha được phát minh từ bao giờ và lịch sử của công nghệ chỉnh nha phát triển như thế nào, vậy hôm nay hãy cùng nha khoa Bedental tìm hiểu về lịch sử công niềng răng nha khoa nhé!
Công nghệ chỉnh nha được phát minh từ đầu những năm 1800, và đặc biệt được những người Ấn Độ khai sáng song song với đó các nền văn hóa khác nhau cũng có cũng có nhiều phương pháp làm răng thẳng hàng khác nhau
Khí cụ chỉnh nha được tìm thấy trên các xác ướp Ai Cập:
Trong quá trình khám phá các di tích của người cổ đại Ai cập, Các nhà khảo cổ học đã phát hiện nhiều xác ướp Ai Cập có chứa các sợi dây được làm từ ruột động vật được buộc chạy dọc theo răng giống với hình dạng của khí cụ chỉnh nha nhằm mục đích đóng các khe thưa trên răng
Khí cụ nha khoa của người La mã cổ
Các thiết bị nha khoa Hy Lạp (được biết đến bằng tên”cầu nối”) được các nhà khảo cổ phát hiện chỉ ra rằng con người bắt đầu thực hành chỉnh hình răng mặt vào khoảng 1000 năm trước Công nguyên ở tộc người Etruscans
Người Etruscans sống ở Ý vào khoảng năm 770 đến 270 trước Công nguyên được biết là người tiền sử cổ đại của người La Mã. Họ có nghi lễ chôn cất nghiêm trang trước khi chôn vùi trong một ngôi mộ. Các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra rằng một phần của nghi lễ của quá trình chôn cất bao gồm việc đặt một khí cụ tương tự như thiết bị bảo vệ răng vào miệng của những người đã chết nhằm mục đích để ngăn chặn các tác động vật lý từ bên ngoài bên trong của khoang miệng người đã mất, họ quan niệm rằng làm như vậy người chết sẽ trông đẹp hơn khi họ bước vào thế giới bên kia. Ngoài ra các cầu răng bằng vàng nguyên chất được khai quật từ các vị trí khảo cổ ở miền trung Italy chỉ có trên xác ướp của phụ nữ.
Sử dụng lực đẩy ngón tay để chỉnh nha của người La Mã cổ đại:
Cornelius Celsus Aulus – một nha sĩ La Mã cổ đại đã cống hiến cuộc đời mình cho sự phát triển và đổi mới của các công nghệ y tế. Ông là người đầu tiên nỗ lực tính toán đến việc di chuyển răng bằng cách sử dụng lực từ các ngón tay. Celsus đã ghi chép lại quá trình các bệnh nhân dùng lực ngón tay tác động để giảm độ khấp khểnh của các răng mọc lệch lạc. Celsus đưa ra giả thuyết và chứng minh rằng rằng các nhóm răng khấp khểnh đã từ từ di chuyển và được sắp xếp lại do tác động lực thường xuyên từ lực ngón tay
Những nỗ lực niềng răng sớm của người La Mã cổ đại:
Người La Mã đã phát minh ra các thiết bị tương tự như các thiết bị chỉnh nha của các nha khoa thời hiện đại. Trong quá trình khai quật các ngôi mộ cổ của người La Mã các nhà khảo cổ học phát hiện ra rằng một số răng của người quá cố đã có các sợi dây nhỏ bằng vàng có tác dụng tương tự như là một dây thắt khá giống với các sợi dây cung của nha khoa ngày nay. Các sợi dây liên kết với các răng từ đó di chuyển và đóng kín những khoảng trống giữa các răng. Mặc dù không ghi nhận kết quá, tuy nhiên nó cũng chứng minh lịch sử của công nghệ chỉnh nha đã được phát sinh từ rất sớm.
Sự khởi đầu của công nghệ Niềng răng:
Trước khi niềng răng được chính thức giới thiệu với công chúng, công nghệ niềng răng cần được công nhận bởi các nghiên cứu khoa học cụ thể. Vào những năm 1770, Niềng răng và các khái niệm về chỉnh nha bắt đầu xuất hiện trên các tạp chí y khoa. “Nha Sĩ” – cuốn sách y khoa được xuất bản năm 1728 bởi Pierre Fauchard, một bác sĩ phẫu thuật nha khoa nổi tiếng tại Pháp với các kỹ thuật nha khoa. Ông đã cho xuất bản nhiều tài liệu nổi tiếng về ngành y tế nói và đặc biệt về các chủ đề nha khoa, nhưng những gì làm cho cuốn sách nổi bật và được các nhà khoa học thế giới đánh giá cao là một chương đặc biệt nói riêng về chỉnh nha răng hàm mặt. Chương sách này khái quát nhiều cách thức khác nhau để làm thẳng răng, giải quyết các răng lệch lạc, thưa hở…., nhưng tập trung chủ yếu vào một khái niệm mới liên quan đến “mắc cài”. “Mắc cài” là khí cụ nha khoa có hình dạng hình móng ngựa được gắn vào miệng nhằm cố mắc cài và răng của bệnh nhân.
Năm 1757, các nha sĩ tại nước Pháp đã xuất bản 1 cuốn sách có tên “Nghệ thuật nha khoa”. Pierre Bourdet đã miêu tả các phương pháp khác nhau được sử dụng để làm thẳng hàng răng trong một phần riêng của cuốn sách.
Hai giả thuyết quan trọng trong “nghệ thuật nha khoa” là lý thuyết cho rằng nhổ răng khôn có thể giúp ngăn chặn răng chen chúc và cải tiến “mắc cài”, trong đó ông đã viết một số cách để cải tiến “mắc cài” từ ý tưởng ban đầu của nó.
Các sáng kiến cơ bản của công nghệ chỉnh nha:
Cho đến đầu những năm 1900, Thuật ngữ “niềng răng” được cơ bản đặt ra. Từ đó, các nha sĩ không ngừng cải tiến và đổi mới cũng như phương pháp và kỹ thuật mới nhằm xếp thẳng răng trong nha khoa. Công nghệ chỉnh nha răng hàm mặt có những tiến bộ đáng kể và vẫn không ngừng biến đổi cho đến tận ngày nay. các phát minh chỉnh nha giữa những thập niên 1800 – 1890 phải kể đến bao gồm:
Christophe-Francois Delabarre phát minh ra khái niệm “dây cung” lần đầu tiên vào năm 1819. “dây cung” là khí cụ cơ bản đầu tiên của nẹp răng và là hình thức đầu tiên của chỉnh nha hiện đại ngày nay. “Dây cung” là một khí cụ có hình dạng nửa vòng tròn gắn trực tiếp lên các răng có tác dụng tác động lực nhỏ nhưng liên tục và nhằm sắp xếp lại các răng lệch lạc.
Vào năm 1843 – Tiến sĩ Edward Maynard là nha sĩ đầu tiên ứng dụng chun cao su nnhằm cải thiện tương quan giữa 2 hàm răng. Chun cao su là một vật liệu đàn hồi có tác dụng kéo hệ thống dây buộc trên răng từ đó từ từ di chuyển hàm và các răng đến vị trí thích hợp.
Năm 1850 – E.J. Tucker cùng với bác sĩ Maynard đã sử dụng chun cao su để sửa sai khớp giữa 2 hàm. Tucker đã sử dụng ống cao su dài sau đó cắt nó thành những vòng tròn nhỏ để có thể dễ dàng móc trong miệng.
Năm 1864 – Một nha sĩ tại New York là bác sĩ SC Barnum đã phát minh “đê cao su” – một tấm cao su to để giữ các răng khô ráo khi Nha sĩ làm việc trên răng. Từ đó, “Đê cao su” được ứng dụng vào việc cách ly khô các răng trong quá trình gắn mắc cài .
Năm 1893 – Henry A. Baker – người đầu tiên kết hợp nhiều khái niệm và phương pháp được sử dụng bởi các nha sĩ trước đó vào chỉnh nha. Ông là người đã phát minh ra phương pháp mới được đặt tên là “neo giữ Baker”. Neo giữ Baker là sự phối hợp giữa các sợi chun cao su được phát minh bởi EJ Tucker với “dây cung” chỉnh nha. Kỹ thuật này giúp giảm thiểu yêu cầu về nhổ răng trong quá trình chỉnh nha
Vào năm 1894, Eugene S. Talbot là nha sĩ đầu tiên ứng dụng tia X-quang vào quá trình chỉnh nha và cho đến hiện tại, X-quang vẫn thường xuyên được sử dụng để phát hiện các răng ngầm dưới lợi. Ông chorằng việc phát hiện và nhổ các răng mọc ngầm sớm sẽ giúp loại bỏ được hiện tượng chen chúc răng trên miệng.
Những sáng kiến trong công nghệ niềng răng trong thế kỷ 20:
Trong thế kỷ 20, những kỹ thuật và công nghệ chỉnh nha được cải tiến một cách kể. Các mắc cài của những năm 1900 có sự khác biệt đáng kể với các mắc cài thời hiện tại. Các mắc cài vẫn được gắn với nhau bằng một sợi dây cung nhằm tạo ra áp lực giúp răng di chuyển thẳng hàng một cách từ từ. Trong lịch sử, không có tiêu chuẩn cụ thể nào về các loại vật liệu được sử dụng để chế tác mắc cài. Một số nha sĩ thẩm chí sử dụng ngà voi, trong khi các nha sĩ khác sử dụng gỗ, đồng, kẽm…. Các vật liệu chỉnh nha được sử dụng hoàn toàn phụ thuộc vào sở thích cá nhân, ngân sách của bệnh nhân, và những gì đã có sẵn vào thời điểm đó. Tuy nhiên, vật liệu được ưa thích bởi nhiều nha sĩ trên toàn thế giới thời bấy giờ là vàng.
Vàng là vật liệu dễ gia công làm nóng, dễ chế tác và có thể được tạo hình và đúc để bọc xung quanh răng, chế tác các vật liệu như dây cung, mắc cài, móc. Tuy nhiên không phải khách hàng nào cũng có đủ điều kiện để sử dụng vàng vì vàng rất đắt vào những năm 1900. Ngoài ra, các bệnh nhân đeo mắc cài bằng vàng cũng cần được điều chỉnh thường xuyên do vật liệu bị mềm đi do nhiệt độ cơ thể.
Những bệnh nhân không thể đủ khả năng tài chính để mua vàng được khuyến nghị sử dụng sử dụng bạc. Bạc là vật liệu rẻ hơn đáng kể hơn so với vàng tuy nhiên vẫn có tính đàn hồi, vì vậy bạc trở thành vật liệu được ưa thích hơn các vật liệu như gỗ hay ngà voi
Kỹ thuật mắc cài dần được cải thiện trong năm 1970:
Kỹ thuật chỉnh nha hiện tại khá tương đồng với những năm 1970. Trong đó kỹ thuật mang tính đột phá lớn nhất là việc sử dụng các chất kết dính răng để giữ mắc cài trên răng, giảm thiểu tình trạng bị rơi mắc cài trong quá trình chỉnh nha.
Việc ứng dụng thép không gỉ để làm mắc cài và dây cung, thay vì các vật liệu như vàng hay bạc cũng là một đột phá lớn trong những năm 1970, nhưng phải cho đến các năm sau đó các nha sĩ mới bắt đầu ứng dụng thép không gỉ để làm vật liệu thực hành nha khoa. Thép không gỉ là giải pháp hoàn hảo cho cả bệnh nhân cũng như các nha sĩ thời bấy giờ; đối với bệnh nhân nó giúp giảm chi phí niềng răng so với sử dụng các vật liệu như vàng hay bạc, trong khi đó nha sĩ cũng thích vật liệu này bởi vì nó là cực kỳ đàn hồi dễ dàng thao tác.
Năm 1970 cũng là thời điểm nở rộ của các sáng kiến trong công nghệ chỉnh răng thẩm mỹ. Các thử nghiệm với mắc cài được gắn vào mặt trong của răng, thay vì bên ngoài được ứng dụng tại Mỹ và Nhật. Việc đặt mắc cài mặt trong giúp cho quá trình chỉnh nha trở lên thẩm mỹ hơn tuy nhiên công nghệ này vẫn gây một số khó khăn trong quá trình thao tác cũng như gây khó khăn cho bệnh nhân trong quá trình sinh hoạt.
Công nghệ “Niềng răng thẩm mỹ” được hoàn thiện hơn trong những năm 1990:
Khái niệm về niềng răng thẩm mỹ trở thành mối quan tâm lớn của các nghiên cứu giữa những năm 1970 -1990. Cho đến năm 1997, một kỹ thuật mới lại được phát triển bởi 2 người không được đào tạo chuyên sâu trong lĩnh vực nha khoa tuy nhiên lại được chấp nhận rộng rãi bởi các nha sĩ chỉnh nha toàn cầu.
Zia Chishti, tốt nghiệp Đại học Stanford, ông không được đào tạo bài bản về kiến thức y tế, nha khoa, tuy nhiên trong quá trình tìm hiểu, ông phát hiện ra rằng hàm răng của mình có thể thay đổi khi đeo hàm nhựa duy trì của chả mình. Việc đeo hàm duy trì trong vài ngày sẽ khiến răng từ từ di chuyển. Sau đó Chishti đã mang sáng kiến của mình trình bày với Kelsey Wirth – một nhà đầu tư ngân hàng cho Robertson Stephens, để tạo ra một phương pháp kết hợp giữa công nghệ máy tính 3-D với nhựa hàm duy trì. Trong đó, ông ứng dụng Công nghệ chụp ảnh 3-D để chụp hình ảnh răng của bệnh nhân, và từ đó chỉ ra cách di chuyển răng để giúp răng thẳng hàng
Quá trình chỉnh nha bằng máng nhựa cũng chia ra làm nhiều giai đoạn và mỗi giai đoạn của tiến trình bệnh nhân sẽ phải sử dụng một máng nhựa khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định. Các máng nhựa sẽ tác động 1 lực liên tục nhằm di chuyển răng về vị trí mong muốn tương tự như tác dụng của mắc cài.
Chishti và Wirth đã sáng lập công ty Align với slogan “phát triển một thế hệ mới của công nghệ cao sản phẩm chỉnh hình răng.” Quá trình được biết đến với tên chỉnh nha máng trong suốt Invisalign – công nghệ này đã trở nên thông dụng vào năm 2000.
Sự phổ biến của Niềng răng trong xã hội ngày nay:
Vào giai đoạn đầu được phát minh, chỉnh nha được coi là công nghệ dành cho những người giàu có, hoặc những người bị biến dạng răng nặng. Ngày nay, niềng răng được coi là một thủ thuật nha khoa phổ biến mà cả trẻ em và người lớn đều sử dụng để làm đẹp nụ cười của họ cũng như cải thiện vệ sinh răng miệng tổng thể.
Theo số liệu do Hiệp hội Chỉnh hình răng của Mỹ: Hơn bốn triệu người ở Mỹ đã từng chỉnh nha. Trong đó, chỉnh nha có thể bao gồm niềng răng, niềng răng không mắc cài, hoặc hàm duy trì….
- 33% dân số trên thế giới đã từng trải qua chỉnh nha
- 80% thanh thiếu niên tại Hoa Kỳ hiện nay đã hoặc đã từng sử dụng công nghệ chỉnh nha.
- Thống kê cho thấy số lượng tìm kiếm chỉnh nha tăng 24% từ năm 1982 đến 2008.
- Năm 1982-2008 số lượng thiếu niên áp dụng công nghệ chỉnh nha tăng gấp 2 lần.
- Độ tuổi trung bình điều trị niềng răng ở Mỹ là khoảng 10 tuổi, trong khi đó, độ tuổi điều trị trung bình vào những năm 1900 là 20 tuổi
Tương lai của niềng răng có thể đi đến đâu
Công nghệ niềng răng đã trải qua một chặng đường dài kể từ khi con người sử dụng các khí cụ cơ bản như các sợi dây cước nhỏ để từ từ dịch chuyển răng. Lịch sử chứng minh đã có rất nhiều tiến bộ và phát minh trong trong quá trình phát triển của con người và công nghệ niềng răng. Sau gần 3.000 năm phát triển của công nghệ chỉnh nha thẩm mỹ, các bác sĩ chỉnh nha vẫn không ngừng tìm các phương pháp mới để giảm chi phí và thời gian điều trị cho khách hàng.
Một số nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng thép kích hoạt nhiệt, niken-titan có thể là sự đột phá tiếp theo trong công nghệ chỉnh nha. Các nhà nghiên cứu tin rằng kim loại này, có thể được đúc thành một sợi dây nhỏ thay thế cho dây cung nhằm cải thiện quá trình làm răng thẳng hàng, tăng hiệu quả điều trị, giảm thời gian và giá thành của công nghệ chỉnh nha
ĐỂ LẠI THÔNG TIN NẾU BẠN MUỐN NHA KHOA TƯ VẤN THÊM
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ VÕ HUY VI
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/