Bệnh viêm họng hạt là gì – Nguyên nhân và cách điều trị

Viêm họng hạt, một trong những vấn đề sức khỏe thường gặp trong hệ thống hô hấp, làm phiền hàng triệu người trên khắp thế giới. Khi bạn cảm nhận sự đau đớn và khó chịu trong họng, việc thực hiện những hoạt động hàng ngày như ăn uống và nói chuyện trở nên khó khăn. Trong bài viết này, hãy cùng BeDental tìm hiểu sâu hơn về viêm họng hạt, từ nguyên nhân gây ra cho đến các triệu chứng và phương pháp điều trị hiệu quả. Bạn sẽ hiểu rõ hơn về cơ chế bên trong của bệnh, cách nhiễm trùng lan truyền, và tại sao viêm họng hạt có thể trở nên mãn tính hoặc tái phát.

Viêm họng hạt là gì ?

Viêm họng hạt, còn được gọi là viêm amidan hoặc viêm amidan cấp tính, là một tình trạng viêm nhiễm của họng hạt, cụ thể là amidan palatine. Amidan palatine là những mô lymphoepithelial nằm ở hai bên của họng, gần hẻm miệng. Chúng có vai trò trong việc phát hiện và chống lại các chất gây nhiễm trùng như vi khuẩn và virus.

Khi bị viêm họng hạt, amidan palatine sẽ trở nên viêm nhiễm và sưng to, gây ra các triệu chứng khó chịu. Những triệu chứng thường gặp bao gồm đau họng, khó nuốt, sưng và đỏ ở vùng họng, hạt nhỏ màu trắng hoặc vàng trên bề mặt họng hạt, sốt, mệt mỏi, và một cảm giác tồn đọng khó chịu ở họng.

Viêm họng hạt thường xảy ra do nhiễm trùng vi khuẩn hoặc virus. Nhiễm trùng có thể lan tỏa qua tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc qua không khí khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc ho.

Viêm họng hạt thường là một bệnh cấp tính và thường tự giảm sau một thời gian. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nếu không được điều trị hoặc nếu tái phát liên tục, viêm họng hạt có thể trở nên mạn tính và gây ra những vấn đề lâu dài.

Nguyên nhân gây mắc bệnh viêm họng hạt

Nguyên nhân gây ra viêm họng hạt có thể bao gồm:

1. Nhiễm trùng vi khuẩn và virus: Viêm họng hạt thường được gây ra bởi các loại vi khuẩn như Streptococcus pyogenes, và virus như virus cúm, virus Epstein-Barr (EBV) và virus herpes simplex. Những tác nhân này xâm nhập vào niêm mạc họng và gây viêm nhiễm.

2. Hệ miễn dịch yếu: Hệ miễn dịch yếu là một yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ mắc viêm họng hạt. Những người có hệ miễn dịch suy yếu, như trẻ em, người già hoặc những người bị các bệnh mãn tính hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch, thường dễ bị nhiễm trùng và phát triển viêm họng hạt.

3. Tiếp xúc với người bệnh: Viêm họng hạt có thể lây lan thông qua tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm trùng, như hít phải giọt bắn từ người hoặc cảm nhận vi khuẩn từ chất nhầy bị nhiễm trùng.

4. Môi trường ô nhiễm: Môi trường ô nhiễm, bao gồm khói thuốc lá, bụi, hóa chất và các chất gây kích thích khác, có thể làm mất cân bằng trong hệ thống miễn dịch của họng, gây ra viêm nhiễm và viêm họng hạt.

5. Các yếu tố khác: Một số yếu tố khác như khí hậu lạnh, tiếp xúc với hóa chất có tính chất gây kích thích, hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với chất gây dị ứng có thể tác động và làm tăng nguy cơ viêm họng hạt.

Các yếu tố trên có thể tương tác với nhau, tạo ra một môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và virus xâm nhập và gây viêm họng hạt. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nguyên nhân cụ thể có thể thay đổi từ người này sang người khác và phản ứng của mỗi cá nhân đối với yếu tố gây viêm cũng có thể khác nhau.

Có bao nhiêu loại viêm họng hạt ?

Bệnh có thể được chia thành các loại dựa trên mức độ và thời gian xuất hiện của triệu chứng, bao gồm:

Viêm họng hạt cấp tính: Đây là loại viêm họng hạt phổ biến nhất và thường kéo dài trong khoảng 7-10 ngày. Triệu chứng bao gồm đau họng, sưng tấy của họng hạt, khó chịu khi nuốt và có thể kèm theo sốt và mệt mỏi.
Viêm họng hạt mạn tính: Đây là loại viêm họng hạt kéo dài, thường kéo dài hơn 3 tháng trong vòng 2 năm liên tiếp. Người bị viêm họng hạt mạn tính thường gặp các cơn viêm nhiễm tái phát, mà có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Triệu chứng bao gồm sưng tấy của họng hạt, mủ hoặc hạt màu đỏ hoặc hồng trên bề mặt họng hạt và khó chịu khi nuốt.
Viêm họng hạt cấp tính tái phát: Đây là loại viêm họng hạt cấp tính mà tái phát thường xuyên, với ít nhất 3 cơn viêm trong vòng 6 tháng hoặc ít nhất 4 cơn viêm trong vòng 1 năm. Triệu chứng và đặc điểm của viêm họng hạt cấp tính tái phát tương tự như viêm họng hạt cấp tính thông thường.

Ngoài ra, còn có một số loại viêm họng hạt khác, bao gồm viêm họng hạt mủ nang, viêm họng hạt tắc nghẽn và viêm họng hạt thể mô hóa, tuy hiếm gặp nhưng có những đặc điểm và triệu chứng riêng.

Việc xác định chính xác loại viêm họng hạt đòi hỏi sự đánh giá của một chuyên gia y tế, như bác sĩ tai mũi họng, để đưa ra chẩn đoán và phương pháp điều trị phù hợp.

Xem thêm bài viết >>> Viêm họng: Nguyên nhân và cách điều trị

Các triệu chứng của bệnh viêm họng hạt

Các triệu chứng bao gồm:

Cảm giác khô và ngứa trong họng, thường phải khạc ra để giảm ngứa.
Có thể xuất hiện các hạt màu đỏ hoặc hồng ở cổ họng, lồi cao hơn so với niêm mạc xung quanh.
Bệnh nhân cũng có thể gặp khó khăn khi nuốt, kèm theo đau khi nuốt nước bọt.
Ho khan và có đờm.
Nếu viêm nhiễm nghiêm trọng, bệnh nhân có thể sốt cao trên 38 độ và cổ sẽ nổi lên các u ách, cảm giác căn lại và đau nhức.
Viêm họng gây mất ngủ do sự mệt mỏi liên tục và không muốn ăn uống.

Viêm họng hạt có gây nguy hiểm hay không ?

Viêm họng hạt không phải là một tình trạng nguy hiểm đối với sức khỏe nếu được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, nếu không được quan tâm và điều trị kịp thời, viêm họng hạt có thể gây ra những vấn đề và biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

Viêm nhiễm lan sang các cấu trúc khác: Vi khuẩn hoặc virus từ họng hạt có thể lan ra các cấu trúc khác trong hệ thống hô hấp, gây ra viêm phổi, viêm xoang, viêm tai giữa, viêm màng não và các vấn đề khác.
Viêm nhiễm lan ra môi trường xung quanh: Nếu không điều trị, vi khuẩn hoặc virus từ viêm họng hạt có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với người khác, gây ra viêm nhiễm họng cho người khác.
Mất năng lực miễn dịch địa phương: Viêm họng hạt kéo dài có thể gây mất cân bằng và suy giảm chức năng miễn dịch trong khu vực họng hạt, làm cho họ trở nên dễ bị nhiễm trùng hơn và tái phát viêm họng hạt.
Vấn đề trong việc ăn uống và hô hấp: Sưng tấy của họng hạt có thể gây ra đau và khó chịu khi nuốt thức ăn và nước uống. Nếu viêm họng hạt kéo dài, nó có thể gây khó khăn trong việc ăn uống và gây ra mất cân nặng. Ngoài ra, sự sưng tấy và tắc nghẽn có thể gây khó khăn trong việc hô hấp và gây ra khó thở.

Cách chẩn đoán viêm họng hạt

Viêm họng hạt là một bệnh phổ biến ảnh hưởng đến niêm mạc trong cổ họng và có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Để chẩn đoán viêm họng hạt, bác sĩ thường tiến hành một số quy trình. Đầu tiên, bác sĩ sẽ thu thập thông tin về triệu chứng và thời gian xuất hiện của bệnh từ người bệnh. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành khám tai mũi họng để xem xét tình trạng của niêm mạc cổ họng.

Thông qua quá trình này, các biểu hiện rõ ràng của viêm họng có thể được nhận diện và từ đó giúp cho việc chẩn đoán ban đầu. Tuy nhiên, để có kết quả chính xác, bác sĩ cũng có thể yêu cầu người bệnh thực hiện các xét nghiệm khác như siêu âm hoặc MRI để kiểm tra tình trạng tổn thương trong khoang miệng và chiếc áo lót dưới. Qua quá trình này, các kết quả được thu được từ việc kiểm tra chi tiết niêm mạc trong khoang miệng và cổ họng giúp xác định chính xác tình trạng bệnh và từ đó, bác sĩ có thể đưa ra những quyết định điều trị phù hợp.

Những cách điều trị bệnh viêm họng hạt

Việc chữa trị viêm họng hạt tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Dưới đây là một số phương pháp chữa trị thường được sử dụng:

Điều trị dựa trên nguyên nhân nhiễm trùng

Nếu viêm họng hạt do nhiễm trùng vi khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh để giảm vi khuẩn và kiểm soát nhiễm trùng.
Trong trường hợp nhiễm trùng virus, điều trị chủ yếu tập trung vào giảm triệu chứng và tăng cường hệ miễn dịch. Điều này có thể bao gồm việc uống nhiều nước, nghỉ ngơi đầy đủ và sử dụng các loại thuốc giảm đau và giảm sốt như paracetamol hoặc ibuprofen.

Điều trị giảm triệu chứng

Súc miệng với nước muối ấm: súc miệng với nước muối ấm có thể giúp giảm viêm và làm sạch các tác nhân gây kích thích trong họng.
Sử dụng thuốc xịt họng hoặc viên hấp: Các loại thuốc xịt họng hoặc viên hấp chứa thành phần giảm viêm và giảm đau có thể cung cấp sự an ủi cho họng bị viêm.
Sử dụng thuốc ngậm: Các viên ngậm hoặc kẹo có chứa thành phần chống viêm và giảm đau có thể giúp giảm triệu chứng và làm giảm khó chịu trong họng.

Điều trị tại nhà

Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp đủ lượng nước hàng ngày giúp làm mềm và giảm khó chịu trong họng.
Tránh các tác nhân kích thích: Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá, hóa chất gây kích thích và không khí ô nhiễm để tránh làm tổn thương niêm mạc họng.
Nghỉ ngơi đầy đủ: Nghỉ ngơi giúp cơ thể hồi phục và tăng cường hệ miễn dịch để chống lại nhiễm trùng.

Ngoài ra, trong những trường hợp nghiêm trọng hoặc tái phát liên tục, bác sĩ có thể xem xét các biện pháp điều trị khác như việc loại bỏ họng hạt bằng phẫu thuật hoặc điều trị bằng thuốc kháng histamine hoặc steroid. Tuy nhiên, việc chữa trị viêm họng hạt nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn và sự giám sát của một chuyên gia y tế để đảm bảo việc điều trị hiệu quả và an toàn.

Chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh viêm họng hạt

Có một chế độ ăn uống hợp lý và đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp cơ thể tăng sức đề kháng và hệ thống miễn dịch. Đồng thời, việc sơ chế và lựa chọn thức ăn hợp lý cũng góp phần làm giảm đau rát và kích ứng họng.

Những thực phẩm cần kiêng khi mắc bệnh viêm họng hạt

Khi mắc bệnh viêm họng hạt, có một số loại thực phẩm nên hạn chế hoặc kiêng cữ để giảm triệu chứng và không làm tăng viêm nhiễm. Dưới đây là một số loại thực phẩm cần xem xét:

Thực phẩm cay nóng: Thực phẩm như ớt, tiêu, gia vị cay, cà chua, nước mắm có thể làm kích thích niêm mạc họng và làm tăng khó chịu. Hạn chế tiêu thụ thực phẩm cay nóng trong thời gian bệnh viêm họng hạt.
Thực phẩm có thành phần acid: Các loại thực phẩm chứa acid như cam, chanh, dứa, cà chua, chanh dây có thể làm kích thích họng và gây kích ứng. Hạn chế hoặc tránh tiêu thụ thực phẩm có thành phần acid trong thời gian bệnh viêm họng hạt.
Thực phẩm ngọt: Các loại thực phẩm có nồng độ đường cao như đồ ngọt, đồ bánh ngọt, đồ uống ngọt có thể tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển. Hạn chế hoặc giảm tiêu thụ đồ ăn và đồ uống ngọt trong thời gian bệnh.
Thực phẩm cứng: Thực phẩm như bánh mì cứng, snack cứng, hạt cứng có thể gây kích ứng và làm tổn thương niêm mạc họng. Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm cứng và cứng trong thời gian bệnh viêm họng hạt.
Thức ăn nóng: Thức ăn nóng có thể tạo ra sự kích thích và làm tăng viêm nhiễm. Hãy đảm bảo thức ăn và đồ uống được để nguội trước khi tiêu thụ.

Xem thêm bài viết >>> Ăn cay là gì? Đặc trưng và 1 trong những sức hấp dẫn của ẩm thực cay

Những thực phẩm nên tiêu thụ khi mắc bệnh viêm họng hạt

Khi mắc bệnh viêm họng hạt, có một số loại thực phẩm có thể giúp giảm triệu chứng và hỗ trợ quá trình phục hồi. Dưới đây là một số loại thực phẩm nên ăn khi mắc bệnh viêm họng hạt:

Thức ăn mềm và dễ tiêu: Chọn các loại thức ăn mềm như cháo, súp, mì hoặc gà hầm. Những loại thức ăn như này dễ nuốt và không gây kích ứng họng.
Uống nước ấm: Nước ấm, nước ấm có thêm mật ong, nước trà hữu cơ không có đường là những lựa chọn tốt để giữ cổ họng ẩm và giảm khó chịu.
Thực phẩm giàu vitamin C: Ăn các loại trái cây và rau có chứa nhiều vitamin C, như cam, quýt, kiwi, dứa, và các loại rau lá xanh. Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm viêm.
Thực phẩm giàu chất xơ: Tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ như ngũ cốc nguyên hạt, hạt giống, và các loại rau quả tươi giúp duy trì sự trơn tru và chống táo bón, giúp hỗ trợ quá trình phục hồi.
Thực phẩm giàu omega-3: Các loại cá như cá hồi, cá thu, cá mackerel chứa nhiều axit béo omega-3 có tác dụng chống viêm và hỗ trợ quá trình phục hồi.
Nước chanh và mật ong: Nước chanh pha loãng và nước mật ong có thể làm dịu và làm mềm họng. Hãy uống nước chanh ấm pha với mật ong để giảm triệu chứng viêm.

Cách phòng ngừa bệnh viêm họng hạt

Viêm họng hạt là bệnh hoàn toàn có thể ngăn ngừa bởi các giải pháp đơn giản như:

Điều trị triệt để viêm họng cùng những bệnh vùng mũi – xoang, hô hấp và đường tiêu hoá trên, tránh để bệnh kéo dài dai dẳng dẫn đến viêm họng hạt. Những người có miễn dịch yếu nên xem xét tiêm chủng ngừa vắc-xin nhằm hạn chế nguy hại mắc bệnh lý đường hô hấp.
Vệ sinh răng miệng cẩn thận và đúng cách, thường xuyên súc miệng với nước muối sinh lý giúp tiêu diệt vi khuẩn.
Xây dựng thói quen sinh hoạt và nghỉ ngơi lành mạnh, điều độ.
Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên giúp cải thiện sức khoẻ.
Bỏ hút thuốc, kiêng rượu, thuốc kích thích và những món ăn cay nóng nồng và nhiều dầu mỡ.
Giữ ấm cổ và toàn thân, đặc biệt khi thời tiết trở rét.
Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với hoá chất và khói bụi. Nếu phải lao động trong môi trường ô nhiễm thì người bệnh cần mặc quần áo bảo hộ lao động đúng quy cách nhằm bảo vệ an toàn sức khoẻ cá nhân.

Tư vấn chuyên môn bài viết:

BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA

Bác sĩ chỉnh nha tổng hợp

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Anh, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ

BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU

CHI NHÁNH HÀ NỘI

CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090

CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090

CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)

CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080

CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680

CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN

CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090

GIỜ HOẠT ĐỘNG:

09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần

Website: https://bedental.vn/

Nam Khoa - Bí Mật Đàn Ông