Nam Khoa - Bí Mật Đàn Ông, Phụ Khoa - Góc Phụ Nữ
Những triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ em
Bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em là gì ?
Sốt xuất huyết ở trẻ em là một bệnh lý do virus gây ra và chủ yếu là virus Dengue (gây bệnh sốt Dengue) hoặc virus Zika (gây bệnh sốt Zika) trong số những virus chủ yếu. Bệnh sốt xuất huyết phổ biến ở những vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, đặc biệt trong mùa mưa. Bệnh sốt xuất huyết là một trong các tình trạng sức khoẻ nghiêm trọng cho trẻ em ở các khu vực có sự xuất hiện của muỗi Aedes truyền bệnh. Muỗi Aedes là nguồn truyền bệnh chính khi muỗi trẻ em mang virus và truyền sang máu của trẻ.
Nếu trẻ em có bất cứ dấu hiệu nào của sốt xuất huyết thì cần phải đến bệnh viện ngay để bác sĩ thăm khám và can thiệp kịp thời. Bệnh sốt xuất huyết có thể gây nhiễm trùng nặng và nguy hiểm hơn, do đó việc nhanh chóng chẩn đoán và can thiệp là vô cùng cần thiết.
Đặc biệt là ở địa bàn TP. Hồ Chí Minh đang bước dần sang mùa mưa là thời điểm thích hợp cho muỗi vằn gây bệnh sinh sôi và phát triển mạnh dẫn tới khả năng tình hình dịch sốt xuất huyết sẽ còn xảy ra nhiều hơn nữa. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê công bố, trong 5 tháng đầu năm 2022, Việt Nam ghi nhận gần 26.000 ca với 13 ca tử vong chủ yếu tập trung tại các tỉnh thành phía Nam. Riêng TP. HCM chiếm khoảng 30% số ca tử vong với hơn 11.000 ca tăng hơn 46% so với cùng kì năm ngoái.
Những triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ em
Sốt xuất huyết ở trẻ cũng giống với những bệnh nhiễm virus thông thường, nhưng biểu hiện có thể khác đi đôi chút. Đầu tiên trẻ có thể đau đầu và nhức mỏi cơ thể, kế đến là trẻ có thể sốt phát ban và do có xung huyết hoặc chảy máu cam và đi cầu có phân đen. Tuy theo mỗi giai đoạn bệnh mà triệu chứng sẽ này khác biệt.
Giai đoạn đầu:
Ở giai đoạn đầu bệnh rất khó nhận biết với những bệnh sốt do virus thông thường. Bé có biểu hiện sốt cao đột ngột khoảng 39-40 độ và liên tục trong 1-2 ngày đầu sau đó bệnh chuyển biến qua giai đoạn 2 – giai đoạn nguy hiểm.
Giai đoạn nguy hiểm:
Sau giai đoạn đầu trẻ tiến sang giai đoạn 2 là giai đoạn nguy hiểm, giai đoạn này sẽ kéo dài khoảng từ ngày 3 đến ngày 7 tính từ thời điểm sốt. Lúc này bé có thể có các biểu hiện khác như mệt mỏi, khó chịu và quấy khóc. Với các trẻ lớn hơn nữa thì có thể bé sẽ than đau đầu, không chịu ăn và buồn nôn. Khi bố mẹ nhìn ở trên da có biểu hiện chảy máu, 2 mắt đau nhức và có thể chảy máu chân răng hoặc mũi và có thể xuất huyết nội tạng (tiểu ra máu,…). Sau đó bệnh chuyển sang giai đoạn 3 – giai đoạn hồi phục.
Giai đoạn hồi phục:
Ở giai đoạn này trẻ bắt đầu đỡ sốt và sức khoẻ tốt dần đều, trẻ bắt đầu có cảm giác thèm ăn và huyết động cải thiện, trẻ tiểu tiện thường xuyên hơn và kết quả xét nghiệm tiểu cầu tốt dần và trở về trạng thái khoẻ mạnh. Tuy vậy, ở các trẻ nguy kịch thì ở giai đoạn phục hồi có thể xuất hiện một số biến chứng tiến triển phức tạp khó lường.
Xem thêm bài viết >>> 1 vài lưu ý về bệnh sốt xuất huyết
Nguyên nhân gây ra sốt xuất huyết
Bệnh sốt xuất huyết do nhiễm virus dengue sau khi bị muỗi cái thuộc chi Aedes cắn. Người là nguồn nhiễm virus chính.
Muỗi Aedes aegypti là véc tơ truyền bệnh vì chúng hoạt động vào ban ngày và chỉ có muỗi cái mới cắn người và truyền bệnh. Sau khi muỗi cái Aedes chích máu bệnh nhân nhiễm virus dengue thì virus này sẽ ủ bệnh trong cơ thể muỗi khoảng 8 – 11 ngày. Trong khoảng thời gian trên, muỗi có khả năng truyền bệnh sang người. Khi xâm nhập cơ thể người thì virus tuần hoàn trong máu khoảng 2 – 7 ngày.
Trong khoảng thời gian trên nếu muỗi Aedes hút máu thì virus sẽ truyền qua muỗi. Muỗi sau khi cắn người bệnh hoặc bị nhiễm virus (không có triệu chứng nhiễm bệnh) sẽ mang mầm bệnh lây lan sang cho người mà nó nó chích sau đó. Vì vậy đối với trẻ em nếu sinh sống trong khu vực có nhiều muỗi và có người bệnh thì nguy cơ bị mắc sốt xuất huyết cũng cao hơn nữa nếu không có những phương pháp phòng tránh.
Virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết có 4 chủng huyết thanh gồm: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Trẻ nhỏ có thể nhiễm 1 trong 4 chủng và tạo ra hệ miễn dịch trọn đời với chủng đó, nhưng điều này tương đương với việc trẻ sẽ có thể mắc 4 lần sốt xuất huyết suốt cuộc đời.
Những phương pháp chẩn đoán sốt xuất huyết
Chẩn đoán sốt xuất huyết yêu cầu một sự kết hợp giữa triệu chứng lâm sàng, kỹ thuật xét nghiệm và thông tin về tiếp xúc với người nhiễm bệnh. Dưới đây là những phương pháp chẩn đoán phổ biến được sử dụng để xác định sốt xuất huyết:
Đánh giá triệu chứng lâm sàng: Bác sĩ sẽ lắng nghe và ghi nhận những triệu chứng mà người bệnh đang gặp phải như sốt cao, đau đầu, đau mắt, đau xương, mệt mỏi, chảy máu nướu, nổi mề đay, và các triệu chứng khác.
Đánh giá tiếp xúc với muỗi và vùng lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về lịch sử tiếp xúc gần đây với muỗi và các khu vực lâm sàng, nơi có nguy cơ cao lây nhiễm virus Dengue hoặc Zika.
Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu là phương pháp quan trọng để chẩn đoán sốt xuất huyết. Mẫu máu sẽ được kiểm tra để xác định sự hiện diện của virus hoặc các kháng thể chống lại virus trong máu. Các xét nghiệm này bao gồm:
a. Xét nghiệm kháng nguyên (antigen): Xác định sự hiện diện của virus trong máu.
b. Xét nghiệm kháng thể (antibody): Xác định có kháng thể chống lại virus trong máu hay không. Một số bệnh vi rút cần thời gian để cơ thể tạo ra kháng thể, vì vậy các xét nghiệm lặp lại sau một khoảng thời gian nhất định có thể cần thiết.
Các xét nghiệm khác: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm bổ sung như xét nghiệm chức năng gan, xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm tủy xương và xét nghiệm hình ảnh để đánh giá các biến chứng có thể xảy ra.
Nếu bạn nghi ngờ mình hoặc ai đó có triệu chứng sốt xuất huyết, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Điều quan trọng là sớm nhận biết và can thiệp để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe.
Cách điều trị sốt xuất huyết
Hiện chưa có liệu pháp đặc hiệu để điều trị trực tiếp cho sốt xuất huyết. Điều trị tập trung vào việc giảm triệu chứng và hỗ trợ điều trị các biến chứng nếu có. Dưới đây là những cách điều trị phổ biến cho sốt xuất huyết:
- Đầu tiên, bác sĩ sẽ là người đầu tiên xác định bệnh nhi đó có đạt tiêu chuẩn và điều kiện được chăm sóc tại bệnh viện hay không. Dựa trên những tiêu chí về xét nghiệm máu và kiểm tra máu có cô đặc nhiều không, tiểu cầu thấp quá không, nếu những điều kiện trên đạt ngưỡng chấp nhận được và khoẻ mạnh, không bị xuất huyết bệnh nhi sẽ được chấp nhận chăm sóc tại nhà.
- Bố mẹ cần theo dõi và đảm bảo bé tuân theo hướng dẫn của bác sĩ vì không ít phụ huynh cảm thấy con bệnh biếng ăn liền cho bé đi truyền nước biển. Tuy nhiên điều này không nguy hiểm bởi mỗi thời điểm sẽ có lúc bé thiếu nước và có lúc bé dư nước. Vì vậy việc tự cho bé đi truyền nước vô hình chung làm bệnh của bé nặng hơn.
- Cho bé uống nhiều nước và oresol theo dõi. Trong trường hợp bé không chịu uống oresol bố mẹ có thể bổ sung thêm bằng nước cam hoặc các loại nước hoa quả hoặc nước cháo muối đường. Nếu bé có biểu hiện mệt mỏi, bứt rứt khó chịu kèm đau bụng, nôn nhiều, không ăn uống được, đi tiểu ít, chảy máu chân răng hoặc đi cầu ra máu và khó thở… bố mẹ cần cho đến viện gấp.
- Nếu bé bị sốt cao và co giật liên tục 2 lần trở lên thì có thể là sốt cao co giật đơn thuần. Đây là sốt co giật toàn thể, bé có thể mắt bị trợn ngược lên, tay chân co giật và miệng có sùi bọt mép… cơn co giật chỉ kéo dài 1-2 phút là kết thúc, trường hợp này được chỉ định với các bé không có tiền sử chấn thương não hay viêm màng não và gia đình không có tiền sử động kinh hay bệnh lý về não khác thì chúng tôi gọi đó là sốt cao co giật đơn thuần.
- Trong trường hợp này thì bố mẹ cần bình tĩnh xử lý bằng việc cho bé nằm sang 1 bên ngay bởi vì nếu ngủ ngửa sẽ có khả năng bé bị co giật. Cho bé uống hạ sốt và uống thuốc, theo dõi đồng hồ nhằm xác định thời gian bé bị co giật, không đút tay vào mồm bé và cho lưỡi bé thụt vào miệng chứ không thò ra ngoài qua hàm răng.
- Với việc ăn uống, bố mẹ cho bé ăn đủ thực phẩm mềm, loãng và không ăn đồ chiên rán dầu mỡ và không ép bé ăn thực phẩm có màu sắc đen hoặc đỏ bởi trong bệnh sốt xuất huyết sẽ có xuất huyết dạ dày, nếu bé ăn các thực phẩm trên thì khi bé nôn hoặc đi ngoài sẽ rất khó nhận biết có đi ngoài ra máu hay là không, rất khó cho bác sĩ chẩn đoán.
Bên cạnh đó, bố mẹ cần theo dõi thân nhiệt cho bé thường xuyên và khi sốt bé cần được hạ sốt, nếu bé hạ sốt mà kèm theo không khoẻ mạnh bố mẹ cần hết sức lưu ý bởi có thể đó là dấu hiệu sốt xuất huyết nặng. Khi bé sốt mẹ có thể lau mát cho bé và hạn chế sử dụng thuốc, uống nhiều nước và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ nhằm hạn chế việc lạm dụng thuốc ảnh hưởng đến chức năng gan. Chỉ nên hạ sốt khi bé trên 38.5 độ và không tự điều chỉnh liều lượng thuốc của con.
Xem thêm bài viết >>> 1 số thuốc hạ sốt ở trẻ em và cách dùng thuốc hạ sốt đúng cách
Cách phòng ngừa sốt xuất huyết
Phòng ngừa sốt xuất huyết là một phần quan trọng trong việc giảm nguy cơ nhiễm bệnh và ngăn chặn sự lây lan của virus Dengue và Zika. Dưới đây là những cách phòng ngừa sốt xuất huyết:
Kiểm soát muỗi: Tránh tiếp xúc với muỗi và kiểm soát số lượng muỗi trong môi trường sống là điểm chính để ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Các biện pháp bao gồm:
– Sử dụng cửa lưới: Lắp cửa lưới chắn muỗi ở cửa và cửa sổ để ngăn muỗi xâm nhập vào nhà.
– Sử dụng chất diệt muỗi: Sử dụng các sản phẩm diệt muỗi an toàn để tiêu diệt muỗi trong nhà hoặc vùng xung quanh.
– Tránh nơi có muỗi: Cố gắng tránh ở trong những nơi có nhiều muỗi, đặc biệt vào ban đêm và vào những giờ muỗi hoạt động mạnh.
Tiêu diệt nơi sinh sản muỗi: Đảm bảo tiêu diệt các nơi sinh sản muỗi, như bể chứa nước không bị che phủ, để ngăn muỗi đẻ trứng và phát triển.
Đeo quần áo che phủ và sử dụng thuốc chống muỗi: Khi ra ngoài vào những lúc muỗi hoạt động mạnh, hãy đeo quần áo dài tay, quần dài và sử dụng thuốc chống muỗi theo hướng dẫn để bảo vệ cơ thể khỏi cắn muỗi.
Tránh các khu vực có nhiều muỗi: Trong trường hợp sốt xuất huyết đang bùng phát trong khu vực bạn sống, hạn chế thời gian ở các vùng có nhiều muỗi.
Hỗ trợ công cộng và giáo dục cộng đồng: Tăng cường các hoạt động giáo dục cộng đồng về cách phòng ngừa sốt xuất huyết, giúp người dân nhận biết triệu chứng và áp dụng các biện pháp bảo vệ cá nhân.
Tổ chức kiểm soát muỗi từ xa: Sử dụng phun khử trùng và các biện pháp kiểm soát muỗi từ xa để giảm số lượng muỗi trong các khu vực có dịch bệnh.
Nhờ vào các biện pháp phòng ngừa này, người ta có thể giảm nguy cơ nhiễm bệnh sốt xuất huyết và giữ cho cộng đồng an toàn khỏi sự lây lan của virus Dengue và Zika.
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/
