HIV là gì? Triệu chứng thường gặp và 3 phương pháp chẩn đoán

HIV là gì triệu chứng thường gặp và các phương pháp chẩn đoán

HIV dường như là căn bệnh khiến ai cũng sợ hãi khi nhắc đến. Tuy nhiên, HIV là gì thì không phải ai cũng có thể nắm bắt được. Đây được coi là một căn bệnh thế kỷ và có những ảnh hưởng nặng nề đến cả thể chất và tinh thần đối với con người. Để biết nhiều hơn nữa về căn bệnh này.

1.HIV là gì?

HIV là một hội chứng làm suy yếu hệ miễn dịch trên cơ thể người do loại virus HIV (Human Immunodeficiency Virus) . Virus gây ra bệnh HIV thuộc họ Retroviridae, là loại virus có vật chất di truyền là RNA một sợi dương có vỏ ngoài.

Khi đi vào máu, virus nhân lên và phá huỷ hệ miễn dịch của người gồm cả đại thực bào, các lympho bào T. Kết quả làm suy yếu khả năng miễn dịch, tạo điều kiện cho sự tăng trưởng hoặc thâm nhập của những vi khuẩn có hại nên HIV được coi là bệnh cơ hội.

HIV sống được bao lâu?

HIV sống được bao lâu? Nhiều lầm tưởng xung quanh HIV khiến nhiều bệnh nhân hoang mang. Trên thực tế, người bị nhiễm HIV sẽ có tuổi thọ trung bình thấp hơn nhiều so với người khoẻ bình thường.

Tuy nhiên, với nhiều nghiên cứu, ngành y học ngày nay cũng đang tìm thấy nhiều loại dược phẩm có thể duy trì cuộc sống ở bệnh nhân mắc HIV.

Người bị mắc HIV có cơ hội sống khoẻ mạnh tới 30 năm nếu tuân thủ liệu trình chữa trị. Đây là thông tin mà chuyên gia y khoa hàng đầu trong ngành khẳng định. Thực tế, trên thế giới ghi nhận khá nhiều bệnh nhân nhiễm từ các năm của thập kỷ 80 hay 90 nhưng lại sống khoẻ mạnh.

Con đường lây truyền của HIV là gì ?

HIV không có khả năng tạo ra trong máu và người bị HIV là nguồn lây nhiễm chính cho nhiều người khác. Ba con đường lây truyền HIV chủ yếu là: 

 – Lây theo đường máu: Máu và những chế phẩm của máu có khả năng truyền HIV từ người sang người bao gồm: 

• Dùng chung bơm kim tiêm hoặc một số vật dụng dùng trong y tế có chứa máu của người bị HIV. 
•  Dùng chung dao lam, kim xăm mắt, xăm môi, kim châm cứu, . .. 
•  Có vết thương hở tiếp xúc với máu của người khác bị HIV. 

– Lây theo đường tình dục: Quan hệ tình dục không an toàn với nhiều người bị HIV nghĩa là bạn có nguy cơ cao để lây nhiễm HIV. Nguy cơ cao nhất khi giao hợp bằng đường hậu môn và tiếp theo sẽ là đường sinh dục, rồi đến đường miệng. 

 – Lây từ mẹ sang con: Virus HIV sẽ thâm nhập vào cơ thể trẻ nhỏ theo 3 con đường: 

• Lây thông qua nhau thai trong thời kỳ mang thai. 
•  Lây qua nước ối, âm đạo hoặc máu mẹ thấm vào da hay vết thương hở của bé. 
•  Lây thông qua sữa mẹ. 
•  Tuy nhiên cũng có những trường hợp hay gặp là mẹ bị lây nhiễm HIV nhưng em bé đẻ ra hoàn toàn dương tính với HIV.

  

   

HIV không lây qua con đường nào ? 

Không khí hoặc nước
HIV không tồn tại lâu bên ngoài cơ thể con người, kể cả trong không khí lẫn nước. Trong phòng lab, khi được để trong không khí, virus HIV mất khả năng lây nhiễm bệnh khoảng 90 – 99 % chỉ trong vài giờ.

Chúng cũng không tồn tại trong nước, nên việc chia sẻ khu vực sống, bơi lội hay tắm rửa với người mắc bệnh HIV là tuyệt đối vô hại.
Muỗi, bọ ve hoặc những con côn trùng khác
Trên thực tế, khi bị muỗi chích, chúng chỉ tiết ra ít nước bọt mà không truyền thẳng máu qua cơ thể người. Hơn nữa, HIV chỉ sinh sản bên ngoài vật chủ là con người, và tồn tại trong côn trùng như bọ ve, vì vậy chúng lây truyền theo đường nước bọt, lây bệnh qua người.

Vì vậy, côn trùng không là vật trung gian truyền HIV hoặc một vài bệnh truyền nhiễm khác.
Nước bọt, máu, tinh dịch, phân hoặc nước tiểu không lẫn với máu
Trong lây nhiễm HIV, dịch tiết cơ thể có nguy cơ truyền virus là máu, sữa mẹ, dịch tiết âm đạo.

Các dịch tiết khác (nước bọt, đờm, máu, mồ hôi hoặc nước tiểu không đồng thời với máu) được cho là an toàn khi tiếp xúc, mặc dù khả năng lây nhiễm của chúng trở nên đáng kể khi bị pha lẫn với các dịch tiết có nguy cơ truyền bệnh (máu, dịch tiết âm đạo, . ..).

Dùng chung thớt, dao dĩa, chung chén uống nước

• Trên thực tiễn, chưa có ghi chép nào chứng minh trường hợp bị lây nhiễm từ việc tiếp xúc hay dùng chung bát, dao thìa, thậm chí dùng chung chén nước. 
• Tuy nhiên, khi chung sống với người có HIV, với tính chất tiếp xúc kéo dài, lặp đi lặp lại nên có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt là ở những đợt bệnh cấp tính như lao phổi, nấm mồm, loét dạ dày, . ..
• Cần tránh không được dùng chung dao cạo hoặc bàn chải đánh răng. Những đồ dùng cá nhân trên có nguy cơ lây bệnh đối với trường hợp dính máu như chảy máu chân răng do xước da khi cầm dao cạo.

Hôn môi dưới như hôn má
Như đã phân tích ở trên, nước bọt cũng không có khả năng lây nhiễm virus HIV từ người bệnh sang người lành. Vậy nên hành vi hôn môi là vô hại, khi dịch tiết tiếp xúc hoàn toàn là nước bọt.

Tuy nhiên, cần để ý những trường hợp nước bọt bị lẫn máu hoặc viêm phổi. Dù nguy cơ lây nhiễm thấp hơn bất kỳ tiếp xúc tình dục khác, hành vi này cần được suy xét thận trọng, kể cả khi người lành chung sống với người có HIV.

Các hoạt động tình dục không trao đổi chất lỏng cơ thể
Nếu không trao đổi chất lỏng cơ thể với người mắc HIV khi quan hệ tình dục, HIV không xâm nhập vào cơ thể, lây nhiễm mà còn phá huỷ sức khoẻ của bạn tình.

2. Triệu chứng của người mắc HIV là gì?

Người nhiễm HIV có những triệu chứng lâm sàng khác biệt nhau theo từng giai đoạn. Có thể tóm lược những triệu chứng của HIV ở 3 giai đoạn dưới đây: 

Giai đoạn nhiễm trùng tiên phát: 

• Là giai đoạn virus mới thâm nhập vào cơ thể người, giai đoạn này virus tăng trưởng rồi nhân rộng cực nhanh. 
•  Sau 2 – 4 tuần tính từ ngày bị lây nhiễm, bệnh nhân có thể sẽ có những triệu chứng như sốt, ho, nổi mụn, phát ban, viêm kết mạc, nhức mỏi cơ bắp, đôi khi đau đầu, buồn nôn, tiêu chảy, sưng gan mật. 
•  Các triệu chứng kéo dài khoảng 1 tuần hoặc 1 tháng và biểu hiện không rõ khiến bệnh nhân dễ nhầm với cảm cúm khác. 

Giai đoạn mãn tính:

• Giai đoạn cuối, một lượng lớn virus sẽ bị ức chế do miễn dịch nên dẫn đến tình trạng nhiễm khuẩn mạn tính, hay được coi là giai đoạn tiềm ẩn. 
•  Thời gian của giai đoạn cuối kéo dài khoảng vài tuần đến nửa năm và có thể đạt trên 20 năm. Bệnh nhân sẽ lây bệnh sang người lành trong giai đoạn đầu. 
•  Trong suốt giai đoạn này, một số hạch bạch huyết thường bị viêm khi bắt virus nhằm bảo vệ cơ thể. 

Giai đoạn AIDS:

• Virus tấn công sẽ khiến suy yếu hệ miễn dịch, ức chế chức năng trung gian của tế bào và là cơ hội để nhiễm trùng từ những vi khuẩn khác tạo nên. 
•  Đặc trưng cho sự suy yếu hệ miễn dịch là do nấm Candida species ở người, bệnh lao, viêm phổi vì nấm và các virus herpes gây ra bệnh ung thư hạch bạch huyết, zona thần kinh. 
•  Bệnh nhân bị sốt không có lý do sẽ dễ dàng mắc thêm những nhiễm trùng khác. Cuối thời kỳ, bệnh nhân thường bị tấn công và chết bởi những bệnh nhiễm trùng cơ hội.

  

3. Đối tượng cần được tư vấn và xét nhiệm HIV 

Đối tượng phải tiến hành chẩn đoán, xét nghiệm HIV bao gồm: người hút chích ma tuý, phụ nữ mại dâm, người có quan hệ tình dục đồng giới nam, người chuyển giới;

người bị bệnh aids; người mắc các nhiễm trùng lây theo đường tình dục; phụ nữ mang thai; vợ/chồng/con của người nhiễm ; anh chị em của trẻ HIV;

người phơi nhiễm, người có quan hệ tình dục không an toàn với người nghiện ma tuý không rõ ràng tình trạng nhiễm, người nhiễm vi rút viêm gan C;

người bệnh đã đi khám lâm sàng và xét nghiệm tiền lâm sàng, tuy nhiên không xác định được căn nguyên gây bệnh hoặc có những triệu chứng gợi ý nhiễm HIV. 

Tham khảo thêm : 7 dấu hiệu mắc ung thư cổ tử cung chị em cần biết

4. Phương pháp chẩn đoán HIV là gì?

Ở một số giai đoạn đầu, bệnh nhân cũng sẽ xuất hiện những triệu chứng không rõ và hay nhầm với các bệnh khác. Vì thế, muốn có kết quả điều trị chính xác, cần căn cứ trên những xét nghiệm sàng lọc sau đây: 

• Xét nghiệm acid nucleic: nguyên lý của phương pháp này là phân tích gen nhằm phát hiện thấy những acid nucleic của virus. Phương pháp này cho kết quả chuẩn xác ngay từ những giai đoạn đầu tiên của phơi nhiễm bệnh. Nhưng chi phí tương đối đắt đỏ nên chỉ được áp dụng khi bệnh nhân có những biểu hiện nặng hoặc nguy cơ cao phơi nhiễm. 
•  Xét nghiệm kháng nguyên – kháng thể: Xác nhận sự hiện diện của các virus và kháng thể phòng chống virus trong máu bệnh nhân. 
•  Xét nghiệm miễn dịch: Thường sử dụng máu tĩnh mạch nhằm tìm kháng thể bằng những que test nhanh. 

Khi thực hiện các xét nghiệm miễn dịch có kết quả dương tính thì bệnh nhân cần phải theo dõi và tiến hành tiếp một vài xét nghiệm nữa nhằm bảo đảm tính chuẩn xác của kết quả. 

5. Những việc cần làm khi phát hiện mình bị nhiễm HIV

Nếu không may kết quả xét nghiệm cho biết bạn âm tính với virus thì bạn phải hết sức bình tĩnh để lắng nghe những lời tư vấn từ phía bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Dưới đây là một số lời khuyên bạn nên tham khảo khi phát hiện mình đã bị phơi nhiễm: 

• Bạn không nên quá lo lắng, không phải là một tệ nạn xã hội, thực tế đã có những người bị HIV khoẻ mạnh và rất an toàn qua hàng năm hoặc vài chục năm. 
•  Thông báo với các chuyên gia điều trị HIV/AIDS để có thêm nhiều lời tư vấn và bạn sẽ thực sự an tâm trong việc công khai giới tính. 
•  Dừng quan hệ tình dục không lành mạnh hãy báo với những người bạn trai của mình biết tình trạng. 
• Hiện không có thuốc chữa trị hiệu quả, nhưng bạn sẽ được cấp toa thuốc để kìm hãm sự tăng trưởng của virus. Nhiệm vụ của bạn là cần dùng thuốc đủ thời gian và đúng liều lượng mới mong hạn chế được quá trình tăng trưởng của virus. 
• Bạn vẫn nên sống và hoạt động như một người bình thường. Bạn không nên mặc cảm mà hãy sống làm sao thật hữu ích cho mình và cho cộng đồng.

  

Đến đây, HIV là gì, nó nguy hiểm như thế nào thì chắc hẳn bạn đã tìm ra câu trả lời. Ý thức được mức độ nguy hiểm của căn bệnh này, bạn cần chú trọng hơn trong bảo vệ sức khỏe của chính mình và cộng đồng.

Nếu nghi ngờ bản thân đang phơi nhiễm, hãy hành động đúng đắn bằng cách đến xét nghiệm tại các trung tâm sàng lọc HIV/AIDS để sớm có biện pháp xử lý phù hợp. Hãy chung tay vì một cộng đồng khỏe mạnh và nói không với kỳ thị bệnh nhân.

Có thuốc điều trị HIV/AIDS không?

Hiện nay, có khá nhiều loại thuốc được dùng để điều trị HIV. Tuy nhiên, thuốc có khả năng làm trì hoãn sự tiến triển của bệnh, không điều trị dứt bệnh. Trẻ có thể cần phải xét nghiệm máu mỗi vài tuần hoặc hàng tháng nhằm xác định số lượng virus.

Xét nghiệm giúp xác định tác động của virus đối với sức khoẻ của trẻ thế nào và diễn tiến việc điều trị ra sao. Điều trị HIV/AIDS bao gồm điều trị ngăn chặn virus lây lan. Thêm vào đó là để ngăn ngừa các biến chứng khác mà trẻ đang có khả năng gặp phải.

Để việc điều trị có kết quả theo ý muốn, thuốc điều trị HIV cần phải được sử dụng đúng thời điểm và đúng liều lượng. Điều này có thể gây nguy hiểm đối với trẻ.

Một vài trẻ có thể không muốn uống thuốc do có mùi vị khó chịu. Đôi khi, trẻ mặc cảm và không dám dùng thuốc trước mặt người khác. Bạn nên đưa trẻ đến gặp bác sỹ chuyên khoa được thăm khám và điều trị bệnh sớm nhất có thể.

Một số loại vắc xin cũng có thể dùng đối với trẻ vị thành niên hoặc trẻ nhỏ mắc HIV/AIDS. Trẻ em có khả năng miễn nhiễm quá kém sẽ không được tiêm chủng vắc-xin virus sống, ví dụ như sởi-quai bị-rubella (MMR), thuỷ đậu. ..

HIV/AIDS – căn bệnh thế kỷ, được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) coi đây là đại dịch khi số lượng người nhiễm phải và tử vọng tăng cao mà không có thuốc điều trị.

Việc lơ là về các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm HIV sẽ càng làm gia tăng khả năng lây nhiễm bệnh. Tuy nhiên, nếu được chẩn đoán và tuân thủ điều trị, người nhiễm HIV có thể sống hoà nhập được với xã hội như một người khoẻ mạnh bình thường.

Phương pháp sống thọ, sống lâu ở bệnh nhân HIV

• HIV sống được bao lâu cũng phụ thuộc vào thời gian chẩn đoán cùng phương pháp điều trị. Điều trị HIV càng sớm, tỉ lệ duy trì cuộc sống càng cao.
• Thuốc kháng virus cần phải dùng mỗi ngày nhằm ngăn ngừa quá trình phát triển của HIV trong cơ thể, những tế bào CD4 sẽ được bảo vệ tối đa, hệ thống miễn nhiễm không bị ảnh hưởng và vẫn làm nhiệm vụ phòng chống bệnh tật.
• Tuy nhiên, muốn sống thọ và sống khoẻ mỗi ngày, việc sử dụng thuốc tây thôi thì không đủ. Để làm m tiến trình khoẻ mạnh, người bệnh nên tập thói quen cân đối chế độ ăn uống. Kết hợp thêm với những bài tập thể dục đơn giản, nhẹ nhõm.
• Người bệnh cần đưa ra thực đơn ăn uống hợp lí. Đồng thời không để stress làm thay đổi tâm lý. Hãy tránh xa các thức uống gây nghiện, có cồn và chứa cafein.
• Nếu phát hiện ra những dấu hiệu trên, người bệnh cần báo ngay với bác sỹ. Đặc biệt cần quan hệ tình dục lành mạnh nhằm phòng tránh lây truyền HIV.

Để giảm thiểu khả năng lây nhiễm, nhóm người mới nhiễm HIV cần phòng ngừa bằng phương pháp điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) và sau phơi nhiễm (PEP).

 

Tư vấn chuyên môn bài viết:

TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG

Phó trưởng khoa tạo hình thẩm mỹ

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ

BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU

CHI NHÁNH HÀ NỘI

CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090

CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090

CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)

CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080

CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam -  093 181 0680

CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN

CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090

GIỜ HOẠT ĐỘNG:

09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần

Website: https://bedental.vn/