Niềng răng kim loại là một trong những giải pháp chỉnh nha truyền thống và hiệu quả, được nhiều người lựa chọn để cải thiện các khuyết điểm của răng như hô, móm, thưa, hay khấp khểnh từ mức độ nhẹ đến phức tạp. Phương pháp này sử dụng các khí cụ nha khoa chuyên dụng để tạo lực kéo ổn định, giúp dịch chuyển răng về đúng vị trí mong muốn trên cung hàm, mang lại nụ cười đều đặn và khớp cắn chuẩn hơn. Trong số các lựa chọn niềng răng kim loại, mắc cài kim loại thường là loại được sử dụng phổ biến nhất.
1. Mắc Cài Kim Loại Thường: Giải Pháp Chỉnh Nha Cơ Bản và Hiệu Quả
Mắc cài kim loại thường là lựa chọn niềng răng cơ bản và được ưa chuộng hàng đầu hiện nay. Cấu tạo của phương pháp này bao gồm các mắc cài làm từ vật liệu kim loại không gỉ như niken, titanium hoặc thép không gỉ, đôi khi có thể là vàng hoặc bạc, được gắn trực tiếp lên bề mặt răng. Dây cung sẽ được đặt vào rãnh của các mắc cài này và cố định bằng thun buộc nha khoa nhiều màu sắc. Chính lực đàn hồi từ thun buộc sẽ giúp dây cung tạo áp lực ổn định, từ đó dịch chuyển răng từ từ.
Theo 1 bài viết của Trường Đại học Y, tại Việt Nam, tỷ lệ lệch lạc răng và hàm ở trẻ rất cao chiếm 96,1% tại Hà Nội, 83,25% tại thành phố.

Ưu điểm của mắc cài kim loại thường:
- Chi phí hợp lý: Đây là ưu điểm lớn nhất của mắc cài kim loại thường, giúp phương pháp này tiếp cận được đông đảo đối tượng khách hàng. (Mắc cài làm bằng vàng sẽ có chi phí cao hơn đáng kể).
- Hiệu quả cao: Mắc cài kim loại thường tạo ra lực siết ổn định, tác động đồng đều lên các răng, mang lại hiệu quả nắn chỉnh răng tốt đối với nhiều trường hợp sai lệch, kể cả phức tạp.
- Thời gian điều trị tương đối ngắn: Do lực kéo mạnh và ổn định, quá trình điều trị bằng mắc cài kim loại thường thường diễn ra nhanh chóng hơn so với một số phương pháp khác.
- Đa dạng màu sắc thun buộc: Dây thun sử dụng với mắc cài kim loại thường có nhiều màu sắc, tạo sự thích thú, đặc biệt phù hợp với trẻ em và thanh thiếu niên.
- Không đòi hỏi công nghệ quá phức tạp: Kỹ thuật gắn và điều chỉnh mắc cài kim loại thường tương đối chuẩn hóa, không yêu cầu các thiết bị hỗ trợ điều trị quá đắt đỏ.
Xem thêm: Răng sứ Venus
Nhược điểm của mắc cài kim loại thường:
- Tính thẩm mỹ hạn chế: Các mắc cài và dây cung sẽ lộ rõ khi cười nói, ảnh hưởng đến thẩm mỹ trong quá trình niềng. Đây là nhược điểm chính của mắc cài kim loại thường.
- Nguy cơ bung tuột mắc cài: Dây thun và mắc cài có thể bị bung tuột nếu va chạm mạnh hoặc ăn nhai không cẩn thận.
- Kích ứng mô mềm: Chất liệu kim loại của mắc cài kim loại thường có thể gây kích ứng nướu hoặc má trong miệng đối với một số người nhạy cảm. Cảm giác vướng víu, như đang ngậm kim loại trong miệng có thể gây tăng tiết nước bọt trong thời gian đầu.
- Tổn thương mô mềm: Các cạnh của mắc cài kim loại thường đôi khi có thể cọ xát gây tổn thương môi, má.
- Yêu cầu kiêng khem trong ăn uống: Cần tránh các loại thực phẩm cứng, dai, dính để bảo vệ hệ thống mắc cài.
2. Các Loại Mắc Cài Kim Loại Khác
Bên cạnh mắc cài kim loại thường, còn có một số biến thể khác của mắc cài kim loại nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dùng:
Mắc cài kim loại tự buộc (tự khóa): Thay vì sử dụng thun buộc như mắc cài kim loại thường, mắc cài kim loại tự buộc có thiết kế chốt tự động hoặc nắp trượt thông minh để giữ dây cung trong rãnh mắc cài.
- Ưu điểm: Giảm ma sát giữa dây cung và mắc cài, giúp răng di chuyển nhanh hơn, có thể giảm số lần tái khám. Hạn chế tình trạng giãn thun, đứt dây thun và cảm giác vướng víu.
- Nhược điểm: Chi phí cao hơn mắc cài kim loại thường. Mắc cài có thể dày hơn một chút.
Mắc cài kim loại mặt trong (mặt lưỡi): Có cấu tạo tương tự như các loại mắc cài kim loại khác nhưng được gắn vào mặt trong của răng (phía lưỡi).
- Ưu điểm: Đảm bảo tính thẩm mỹ tối đa do mắc cài được “giấu” hoàn toàn, giúp người dùng tự tin giao tiếp. Hiệu quả niềng răng tương đương.
- Nhược điểm: Chi phí cao. Việc vệ sinh răng miệng khó khăn hơn, dễ gây hôi miệng và các vấn đề nha chu. Lưỡi có thể bị kích ứng hoặc tổn thương do tiếp xúc với mắc cài trong thời gian đầu. Kỹ thuật gắn và điều chỉnh phức tạp hơn.
Xem thêm: Bọc răng sứ có niềng được không?
3. Quy Trình Niềng Răng Mắc Cài Kim Loại Chuẩn Y Khoa
Niềng răng không chỉ đơn thuần là gắn mắc cài mà là một quá trình điều trị kéo dài, thường từ 18 – 24 tháng, bao gồm nhiều bước quan trọng. Dưới đây là quy trình niềng răng với mắc cài kim loại thường (hoặc các loại mắc cài kim loại khác) chi tiết:
Bước 1: Thăm khám, tư vấn và chụp X-quang
- Bác sĩ kiểm tra tổng quát tình trạng răng miệng, xác định các vấn đề như răng hô, móm, thưa, lệch lạc, sai khớp cắn.
- Chụp phim X-quang (toàn hàm Panorex, sọ nghiêng Cephalo) để đánh giá cấu trúc xương hàm, chân răng, và vị trí răng cần điều chỉnh.
- Nếu phát hiện các bệnh lý như sâu răng, viêm nướu, viêm tủy, bệnh nhân cần được điều trị dứt điểm trước khi bắt đầu quá trình niềng kim loại.
Bước 2: Lập phác đồ điều trị và lấy dấu răng
- Dựa trên kết quả thăm khám và phim X-quang, bác sĩ sẽ phân tích, đưa ra chẩn đoán và tư vấn về phương pháp niềng răng phù hợp (ví dụ: mắc cài kim loại thường, tự buộc, hay mặt trong).
- Tiến hành lấy dấu răng bằng thạch cao hoặc máy scan 3D để tạo mẫu hàm, dựa vào đó thiết kế mắc cài và lên kế hoạch di chuyển răng chi tiết.
- Nếu bệnh nhân có cung hàm hẹp, bác sĩ có thể chỉ định đeo khí cụ nong hàm để nới rộng không gian trước khi gắn mắc cài.

Bước 3: Vệ sinh răng miệng, tách kẽ (nếu cần) và gắn mắc cài
- Bệnh nhân được vệ sinh răng miệng sạch sẽ, cạo vôi răng (nếu có).
- Tách kẽ răng (nếu cần): Đặt thun tách kẽ giữa các răng cối để tạo khoảng trống nhỏ, giúp việc gắn khâu (band) ở răng hàm dễ dàng hơn. Quá trình này thường diễn ra trong khoảng 3 – 7 ngày.
- Gắn mắc cài: Bác sĩ làm sạch bề mặt răng, bôi keo dán chuyên dụng và gắn từng chiếc mắc cài (ví dụ: mắc cài kim loại thường) lên răng theo đúng vị trí đã tính toán. Dây cung được đặt vào các rãnh mắc cài, sau đó cố định bằng dây thun (đối với mắc cài kim loại thường) hoặc đóng nắp chốt (đối với mắc cài tự buộc). Toàn bộ quá trình gắn mắc cài thường mất khoảng 60 – 90 phút.
Xem thêm: Nên niềng răng hay bọc sứ?
Bước 4: Tái khám định kỳ và điều chỉnh lực siết
- Bệnh nhân cần tái khám định kỳ, thường là 1 lần/tháng, để bác sĩ theo dõi sự dịch chuyển của răng.
- Trong mỗi lần tái khám, bác sĩ sẽ kiểm tra, thay dây cung mới (nếu cần), thay thun liên hàm, hoặc thực hiện các điều chỉnh cần thiết để đảm bảo răng di chuyển theo đúng phác đồ điều trị đã lập.
Bước 5: Tháo mắc cài và đeo hàm duy trì
- Khi răng đã dịch chuyển về đúng vị trí mong muốn (thường sau 18 – 24 tháng, tùy trường hợp), bác sĩ sẽ tiến hành tháo gỡ toàn bộ hệ thống mắc cài.
- Bệnh nhân được lấy dấu răng để làm hàm duy trì. Việc đeo hàm duy trì là rất quan trọng để ổn định kết quả, tránh tình trạng răng bị xô lệch trở lại vị trí cũ.
- Sau khi tháo niềng, có thể kết hợp các phương pháp thẩm mỹ răng miệng khác như tẩy trắng răng, cạo vôi răng, hoặc dán sứ veneer (nếu cần và có chỉ định).
4. Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Niềng Răng Mắc Cài Kim Loại
Để quá trình niềng răng với mắc cài kim loại thường hay các loại khác đạt hiệu quả tốt nhất và an toàn, bạn cần lưu ý:
Trước khi niềng:
- Lựa chọn nha khoa uy tín, bác sĩ có chuyên môn cao.
- Lắng nghe kỹ tư vấn của bác sĩ về tình trạng răng miệng, các bệnh lý răng miệng hiện có (nếu có), liệu có cần nhổ răng hay không.
- Thông báo cho bác sĩ về các vấn đề sức khỏe toàn thân (nếu có) như tiểu đường, bệnh máu khó đông,…
- Chụp phim X-quang đầy đủ để có kế hoạch điều trị chính xác.

Trong quá trình niềng:
- Tuân thủ đúng lịch tái khám của nha sĩ.
- Chú ý vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng: Đánh răng sau mỗi bữa ăn, sử dụng bàn chải kẽ, chỉ nha khoa, nước súc miệng để làm sạch mảng bám quanh mắc cài.
- Thực hiện chế độ ăn uống phù hợp: hạn chế đồ ăn cứng, dai, dính; cắt nhỏ thức ăn trước khi nhai.
Sau khi niềng:
- Đeo hàm duy trì đều đặn theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ (thời gian đeo có thể kéo dài vài năm hoặc suốt đời tùy trường hợp).
- Vệ sinh hàm duy trì sạch sẽ mỗi ngày.
- Tái khám định kỳ để kiểm tra tình trạng răng và hàm duy trì. Nếu có bất thường hay răng bị xô lệch, cần tái khám ngay.
Việc hiểu rõ về mắc cài kim loại thường và các lựa chọn khác sẽ giúp bạn tự tin hơn trên hành trình tìm lại nụ cười hoàn hảo.
Xem thêm: Quy trình bọc răng sứ
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/