Các bệnh về mắt đang ngày càng trở nên phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Thời buổi công nghệ, mắt thường phải tiếp xúc nhiều với thiết bị điện tử, ngoài ra cũng do ô nhiễm môi trường mà tỷ lệ bệnh về mắt ngày một gia tăng. Đôi mắt là bộ phận nhạy cảm nhất của cơ thể, vì vậy nếu không có chế độ chăm sóc phù hợp thì mắt sẽ dễ bị mắc một số bệnh về mắt dưới đây.
1. Viêm loét giác mạc
Loét giác mạc là bệnh về mắt tương đối phổ biến ở những quốc gia đang phát triển. Một trong các nguyên nhân chủ yếu của bệnh là thiếu hụt vitamin A trong khẩu phần ăn hàng ngày. Ngoài ra điều kiện khí hậu nóng ẩm cũng là tác nhân gây loét giác mạc. Giác mạc là lớp mô trong suốt ở phía ngoài của mắt. Giác mạc là nơi cho phép ánh sáng đi qua mắt.
Vì là lớp ngoài cùng nên giác mạc phải tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn và bụi bẩn, nước mắt giúp làm sạch giác mạc. Nhưng nếu mức độ gây nhiễm khuẩn vượt quá khả năng làm sạch của nước mắt thì sẽ gây viêm loét giác mạc. Thậm chí cả các vết thương rất nhỏ gây nhiễm trùng bởi bụi mắt hay kính áp tròng cũng sẽ gây viêm loét giác mạc. Viêm loét giác mạc nếu không được chữa trị kịp thời thì thậm chí có gây nguy cơ mù loà vĩnh viễn.
2. Lẹo mắt
Lẹo mắt là bệnh về mắt tương đối phổ biến ở Việt Nam. Bệnh gây ra bởi một loại tụ cầu khuẩn xâm nhập vào tuyến chân lông mi. Những người mắc lẹo mắt sẽ có biểu hiện mi mắt sưng nhẹ, ngứa ngáy và ửng đỏ. Sau khoảng 3 – 4 ngày chỗ đau nổi thành một khối to cỡ hạt gạo. Mụn lẹo nằm ở ngay hai bờ mi, nếu không chữa trị kịp thời thì mụn lẹo sẽ mưng mủ rồi vỡ ra lâu ngày gây ứ phù màng tiếp hợp. Các dạng lẹo mắt khác:
- Lẹo bên ngoài: hay xuất hiện ở mí mắt trên và sưng đỏ khoảng chừng hạt gạo
- Lẹo bên trong: nằm ở phía trong của mi mắt, muốn nhìn thấy cần lật mí mắt trong ra, một vài trường hợp lẹo bên trong bị mưng mủ
- Đa lẹo: là lẹo ở mặt trong và ngoài mí mắt, đôi khi có thể xuất hiện ở cả hai mắt
Nguyên nhân gây lẹo mắt do: viêm mi mắt do sử dụng mỹ phẩm (mascara, kẻ viền mắt…). Thông thường bệnh sẽ tự khỏi sau 2 hoặc 3 tuần nếu được chăm sóc và điều trị đúng phương pháp.
3. Giác mạc hình nón
Bệnh giác mạc hình nón (Keratoconus) là hiện tượng lồi ra của giác mạc và gây nên giác mạc hình chóp hay giác mạc hình nón. Căn bệnh này được các nhà khoa học lý giải là vì những sợi protein nhỏ trong mắt (Collagen) vốn dĩ có chức năng giữ giác mạc ở đúng vị trí. Thế nhưng, khi các sợi protein này suy yếu dần thì chúng không còn khả năng giữ được giác mạc đúng vị trí nên dần biến dạng thành hình chóp và thay đổi cấu trúc trong của giác mạc làm giác mạc mỏng dần và tác động tới khả năng quan sát của người bệnh.
4. Viêm mạc bồ đào
Viêm màng bồ đào là viêm mống mắt, thể mi và hắc mạc. Tuy nhiên, võng mạc và thuỷ dịch trong tiền phòng và dịch kính cũng có liên quan. Khoảng một nửa trường hợp là vô căn và những nguyên nhân được chẩn đoán bao gồm chấn thương, nhiễm khuẩn và các bệnh lý khác, trong đó phần nhiều là do tự miễn.
Các triệu chứng bao gồm giảm sút thị giác, nhức mắt, đỏ mắt, sợ hãi ánh sáng và ruồi bay. Mặc dù viêm màng bồ đào được chẩn đoán trên lâm sàng nhưng cũng phải xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân.
Điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân, nhưng thông thường bao gồm corticosteroid tra hoặc tiêm tại mắt, hoặc toàn thân với một thuốc liệt điều tiết để chống dính đồng tử. Các thuốc ức chế miễn dịch không chứa corticosteroid có thể được sử dụng đối với những trường hợp nghiêm trọng và khó chữa trị.
Viêm mạc bồ đào được phân chia làm 4 loại:
- Viêm màng bồ đào trước: Khu trú ở tiền phòng bao gồm viêm mống mắt (phản ứng viêm trong tiền phòng) và viêm mống mắt thể mi (phản ứng viêm trong tiền phòng và dịch kính trước)
- Viêm màng bồ đào trung gian: Xâm nhập vào khoang thể thuỷ tinh hoặc phân tích bằng phẳng (một phần của thể mi mở rộng ra phía sau gần điểm tiếp xúc của mống mắt và màng cứng)
- Viêm màng bồ đào sau: Bất kỳ hình thái viêm võng mạc hoặc viêm hắc mạc, viêm gai thị
- Viêm màng bồ đào lan toả: Viêm màng bồ đào trước, trung gian và sau
5. Tăng nhãn áp
Tăng nhãn áp là tên gọi khác của bệnh cườm nước và glocom hay thiên đầu thống là bệnh mắt nghiêm trọng gây ra bởi sự tích tụ của thuỷ dịch trong mắt và gây tăng áp suất trong nhãn cầu quá mức. Cũng giống một quả bóng khi bơm quá căng sẽ bị vỡ thì bệnh tăng nhãn áp nếu không được chữa trị sớm sẽ gây tổn hại thần kinh thị giác ở đáy mắt, khiến thị lực suy giảm nghiêm trọng và thậm chí là mù loà vĩnh viễn.
Nguyên nhân chủ yếu gây tăng nhãn áp là vì kênh thoát thuỷ dịch của mắt bị tắc hoặc cũng có thể vì mắt sản sinh thừa thuỷ dịch. Trong giai đoạn sớm thì triệu chứng tăng nhãn áp thường không rõ rệt khiến mọi người không nghĩ là mình bị bệnh.
Bệnh tiến triển thầm lặng và tăng dần theo năm tháng cho đến khi nhận biết thì thị lực đã suy giảm rất nhiều kèm theo các triệu chứng điển hình như:
- Nhìn mờ, nhìn thấy quầng sáng hoặc hào quang toả tròn giống cầu vồng khi nhìn vào đèn
- Đau nhức trong hốc mắt và đau đầu
- Mắt sưng và đỏ
- Cảm giác mắt căng lên như hòn bi khi chạm vào
- Mất dần tầm nhìn trung tâm, khi nhìn một vật giống như nhìn xuyên qua một đường hầm, ở giữa vẫn thấy rõ ràng nhưng vùng xung quanh bị tối mờ
- Buồn nôn, nôn
- Nhạy cảm hơn với ánh sáng và âm thanh mạnh
Xem thêm bài viết >>> Tại sao lại bị chóng mặt buồn nôn? Nếu bị thì phải làm gì
6. Đau mắt đỏ
Nguyên nhân chủ yếu là do bơi lội ở sông suối, hồ ao và tại những bể bơi công cộng. Tiếp xúc với nước ô nhiễm không những dẫn đến đau mắt thông thường mà còn làm gia tăng khả năng nhiễm vi khuẩn như Chlamydia, một loại vi khuẩn bộ phận sinh dục.
Biểu hiện thường gặp nhất của bệnh viêm kết mạc là mắt đỏ, xuất hiện nhiều ghèn, khám lâm sàng nhú gai trên kết mạc sụn, thẩm lậu vùng rìa và ánh củng mạc mờ đục. Mùa hè cũng dễ xuất hiện bệnh đau mắt đỏ do virus gây ra và lây lan khá nhanh, biểu hiện ban đầu là sốt nhẹ, ho, đau họng, sưng hạch, đỏ mắt, ra ghèn, cộm rát và nhìn mờ.
Chuyên gia khuyến nghị khi bị đau mắt đỏ, nếu người bệnh ngại đến bệnh viện thì đầu tiên nên dùng nước muối sinh lý để rửa sạch hoặc dùng thuốc kháng sinh phổ rộng. Nếu 3-5 ngày không đỡ thì người bệnh nên đến cơ sở y tế ban đầu nếu bệnh ở mức độ thấp. Nếu mức độ nghiêm trọng và có thể có biến chứng thì bắt buộc phải đến cơ sở y tế chuyên khoa.
Để phòng chống bệnh đau mắt đỏ, biện pháp tốt nhất là lánh xa khỏi nguồn lây bệnh. Cách phòng bệnh thụ động thứ hai là mang khẩu trang, đeo kính và không tiếp xúc với người bệnh ở khoảng cách khoảng 1m nhằm hạn chế bớt nguy cơ.
Bên cạnh đó, nhỏ nước muối thường xuyên cũng là một cách phòng ngừa hiệu quả. Đặc biệt, khi có virus tình cờ dính vào mắt thì việc dùng nước muối rửa sạch đi là tốt nhất. Trong trường hợp có bệnh nhân mắc bệnh đau mắt đỏ thì tốt nhất nên dùng nước muối khoảng 6 giờ/lần nhằm ngăn ngừa virus gây bệnh.
7. Đục thủy tinh thể
Đục thuỷ tinh thể (cườm đá hay cườm khô) là bệnh hay gặp ở người cao tuổi. Thuỷ tinh thể là một dạng thấu kính trong suốt, hai mặt lồi. Thuỷ tinh thể là thành phần quan trọng giúp luồng ánh sáng xuyên qua và đảm bảo cho tia sáng hội tụ thẳng đến võng mạc.
Hiện tượng đục thuỷ tinh thể xảy ra ở những lớp khác nhau của thuỷ tinh thể:
- Nhân trung tâm (đục nhân)
- Dưới bao sau thuỷ tinh thể (đục dưới màng sau)
- Vỏ thuỷ tinh thể (đục vỏ) – không gây suy giảm thị lực
Đục thuỷ tinh thể xảy ra đồng thời với lão hoá. Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm:
- Chấn thương (đôi khi làm đục thuỷ tinh thể muộn)
- Hút thuốc
- Sử dụng rượu
- Tiếp xúc với tia X
- Nhiệt do tiếp xúc với tia hồng ngoại
- Bệnh toàn thân (ví dụ: tiểu đường)
- Viêm màng bồ đào
- Các thuốc dùng đường toàn thân (ví dụ: corticosteroid)
- Suy dinh dưỡng
- Tiếp xúc với tia cực tím kéo dài
Nhiều người không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào ngoài tuổi tác. Trong một vài trường hợp, đục thuỷ tinh thể mang tính bẩm sinh, có căn nguyên di truyền hoặc liên quan tới hội chứng toàn thân hoặc các bệnh lý.
8. Thoái hóa điểm vàng
Điểm vàng (thường gọi là hoàng điểm của mắt) là một bộ phận nằm sâu ở vùng trung tâm giác mạc. Đây là vùng nhạy cảm nhất của mắt, nơi chứa hàng triệu tế bào cảm quan và có vai trò quan trọng để tiếp nhận hình ảnh và góp phần phân biệt màu sắc, độ rõ nét của hình ảnh. Điểm vàng đặc biệt quan trọng với thị lực trung tâm.
Thoái hoá điểm vàng hay còn gọi là thoái hoá hoàng điểm là tình trạng thoái hoá những tế bào điểm vàng võng mạc làm mắt giảm khả năng nhìn chi tiết ở vùng trung tâm thị giác làm thị giác suy giảm, hình ảnh mắt nhìn thấy mờ nhạt, méo mó và biến dạng. Thoái hoá điểm vàng không gây ra mù vĩnh viễn, tầm nhìn tổng thể của bệnh nhân vẫn hoàn toàn bình thường tuy nhiên làm chức năng đọc, lái xe, nhận biết màu sắc và độ tương phản lại bị suy giảm đáng kể.
Thoái hoá điểm vàng là nguyên nhân gây mất thị giác hàng đầu trên toàn cầu và chiếm khoảng 50% tổng số những ca khiếm thị.
9. Tật khúc xạ
Tật khúc xạ đã quá đỗi quen thuộc với mọi người vì đây là thuật ngữ y khoa dùng để mô tả các bệnh về mắt. Có 4 loại tật khúc xạ hay gặp gồm:
- Cận thị: hình ảnh hội tụ trước võng mạc
- Viễn thị: hình ảnh tập trung ở phía sau võng mạc
- Loạn thị: hình ảnh của vật không phải là một điểm mà lại là một đoạn thẳng có thể ở trước – ở sau hoặc nửa trước – nửa sau võng mạc
- Lão thị: một tật ở mắt do sự lão hoá của mắt và thường hay gặp ở người trên 40 tuổi.
Tất cả những tật khúc xạ đều sẽ khiến thị lực giảm đi. Vì vậy, cần nắm vững những dấu hiệu nhằm sớm nhận biết và ngăn chặn kịp thời.
Triệu chứng chủ yếu của tật khúc xạ là không nhìn thấy được vật ở xa hay vật ở gần hoặc cả hai. Vì vậy, tầm nhìn của người mắc tật khúc xạ khá mơ hồ. Người mắc tật khúc xạ thường có hiện tượng nheo mắt kéo dài và nếu nhìn quá lâu vào một vật gì đó (ví dụ như nhìn chằm chằm vào màn hình máy tính) sẽ có biểu hiện mỏi mắt. Ngoài ra, nhức đầu cũng là một triệu chứng đáng quan tâm, hiện tượng đau đầu diễn ra khi lực cơ mắt hoạt động quá mức do nheo mắt và nhíu mày liên tục.
Tật khúc xạ có thể gặp ở nhiều độ tuổi, chủ yếu là đối tượng học sinh, sinh viên và dân văn phòng, người tiếp xúc thường xuyên với các thiết bị điện tử. Thông tin từ Bộ Y tế năm 2020 cho biết, tình trạng mắc các tật khúc xạ đang ngày càng gia tăng trong thanh thiếu niên Việt Nam với tỉ lệ mắc khoảng 15% – 20% ở học sinh nông thôn và 30% – 40% ở thành thị. Nếu tính riêng đối tượng trẻ từ 6 – 15 tuổi trên cả nước thì tỷ lệ mắc các tật khúc xạ ở lứa tuổi này khoảng 20%, tương đương gần 3 triệu em.
10. Dị ứng mắt
Dị ứng mắt hay viêm kết mạc dị ứng thường xảy ra khi mắt phản ứng với các chất gây kích ứng (gọi là dị nguyên). Bệnh ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi và xuất hiện theo mùa xuân, hè và thu.
Dị ứng là phản ứng của hệ miễn dịch với một chất lạ không gây nguy hại đối với cơ thể. Tương tự, khi bị dị nguyên tiếp xúc với mắt thì cơ thể sẽ sản sinh histamin kháng lại các tác nhân này. Tuy nhiên, khi hệ thống miễn dịch sản sinh ra những chất kháng lại dị nguyên thì các chất này dù vô hại với cơ thể nhưng vẫn gây ra một số triệu chứng như: ngứa, đỏ, rát,… từ đó gây ra chứng dị ứng mắt.
Người dị ứng mắt hay đi kèm với dị ứng mũi (ngứa, nghẹt mũi và hắt hơi), tuy nhiên, tình trạng dị ứng thường có tính chất nhất thời. Khi bị dị ứng mắt người bệnh sẽ thấy ngứa và đỏ ở 1 hoặc 2 mắt. Bệnh không lây từ người nọ sang người kia.
Có hai loại dị ứng mắt là dị ứng theo mùa và lâu năm.
Dị ứng mắt theo mùa: xảy ra ở những thời điểm nhất định trong năm, từ đầu xuân đến hè rồi đến mùa thu. Những tác nhân gây dị ứng chủ yếu là phấn hoa từ cây cối, bào tử nấm,…
Dị ứng lâu năm: có thể xảy ra quanh năm, các tác nhân gồm mạt bụi, lông thú nuôi, nước hoa, khói, mỹ phẩm và một số loại thuốc cũng có thể gây dị ứng mắt,…
Xem thêm bài viết >>> KHÁM MẮT Ở ĐÂU TRONG TP HCM NĂM 2023
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/
