Bé bị ngã lung lay răng sữa phải làm sao? Cách xử lý đúng để tránh tổn thương răng vĩnh viễn

Trẻ nhỏ thường hiếu động, chạy nhảy và dễ bị vấp ngã trong quá trình vui chơi. Một trong những tai nạn phổ biến là bé bị ngã lung lay răng sữa. Nhiều cha mẹ khi thấy răng con bị lung lay, chảy máu hay đau nhức thường vô cùng lo lắng, không biết xử lý thế nào để không ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn sau này.

Bài viết dưới đây sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ nguyên nhân, mức độ nguy hiểm, cách sơ cứu và hướng điều trị đúng cách khi trẻ bị ngã làm lung lay răng sữa, cùng lời khuyên từ các bác sĩ nha khoa BeDental – hệ thống nha khoa uy tín hàng đầu hiện nay.

Vì sao bé bị ngã dễ làm lung lay răng sữa?

Theo thống kê của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA), hơn 50% trẻ em trong độ tuổi 1–6 tuổi từng gặp ít nhất một chấn thương vùng miệng, chủ yếu do ngã khi tập đi, chạy chơi hoặc va đập khi vận động.

Răng sữa của trẻ có chân răng ngắn, cấu trúc men răng mỏng và phần nướu mềm nên rất dễ bị ảnh hưởng khi va chạm. Ngay cả những cú ngã nhẹ cũng có thể khiến răng bị lung lay, lệch vị trí hoặc chảy máu chân răng.

Một số nguyên nhân phổ biến khiến răng sữa bị lung lay sau khi ngã gồm:

• Trẻ té ngã úp mặt xuống sàn, va trực tiếp vào vùng miệng.
• Trẻ cắn vật cứng hoặc bị đồ vật đập vào miệng khi ngã.
• Lực tác động mạnh làm tổn thương mô nướu và dây chằng quanh răng, khiến răng sữa bị lỏng.

Xem thêm: Bé sốt mọc răng: Dấu hiệu bình thường hay cảnh báo bất thường?

Dấu hiệu nhận biết bé bị ngã lung lay răng sữa

Cha mẹ cần quan sát kỹ các dấu hiệu sau để xác định mức độ tổn thương:

• Răng lung lay nhẹ: Bé cảm thấy ê buốt khi chạm vào hoặc khi ăn uống, răng hơi lắc nhẹ nhưng không đau nhiều.
• Răng lung lay mạnh: Răng di chuyển rõ rệt, có thể kèm theo chảy máu chân răng, nướu sưng hoặc đổi màu.
• Răng bị gãy hoặc sứt mẻ: Một phần thân răng bị vỡ, đôi khi thấy tủy răng lộ ra.
• Răng đổi màu xám hoặc đen: Dấu hiệu răng bị tổn thương tủy, có thể dẫn đến hoại tử.

Nếu bé có sưng má, đau nhức nhiều, chảy máu không cầm được hoặc răng bị lệch hẳn khỏi vị trí ban đầu, cần đưa trẻ đến nha khoa ngay lập tức để được thăm khám và xử lý kịp thời.

Bé bị ngã lung lay răng sữa có nguy hiểm không?

Theo các chuyên gia tại BeDental, việc răng sữa bị lung lay tưởng chừng nhỏ nhưng có thể gây ảnh hưởng lâu dài đến răng vĩnh viễn nếu không được xử lý đúng cách.

Cụ thể:

• Tổn thương tủy răng sữa: Nếu tủy bị viêm hoặc chết, vi khuẩn có thể lan xuống mầm răng vĩnh viễn bên dưới.
• Răng sữa rụng sớm: Khi răng lung lay quá mức, bé có thể nuốt hoặc hít vào đường thở, gây nguy hiểm.
• Chảy máu tuỷ: Do sung huyết, các mao quản bị chảy máu để lại những mảnh vụn đọng lại trong ống ngà. Trường hợp nhẹ, máu sẽ tiêu đi và có sự đổi màu ít, sẽ nhạt dần sau vài tuần. Nếu tình trạng trầm trọng hơn thì sự đổi màu tồn tại vĩnh viễn. Khi quan sát thân răng có thể có màu: đỏ nâu, xám, vàng. Sự đổi màu ở răng sữa không có nghĩa là răng bị chết tủy, đặc biệt khi sự đổi màu xảy ra trong vòng 1-2 ngày sau chấn thương tuy nhiên nếu kéo dài thì đây rất có thể là dấu hiệu hoại tử tuỷ.
• Vôi hoá: Là tình trạng buồng tuỷ và ống tủy bị bít kín dần do ngà lắng đọng.
• Tiêu chân răng: Sau chấn thương, chân răng dần dần bị tiêu đi.
• Ảnh hưởng đến hướng mọc của răng vĩnh viễn: Răng sữa mất sớm khiến răng vĩnh viễn mọc lệch, chen chúc, gây sai khớp cắn, đổi màu thân răng trắng hoặc vàng – nâu, thiểu sản men, thân răng tách đôi, tách đôi chân răng, thân răng bị gập, ngừng hình thành chân răng, rối loạn mọc răng…
• Nguy cơ nhiễm trùng nướu: Tổn thương mô nướu không được vệ sinh sạch sẽ dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

Theo Viện Nghiên cứu Răng Hàm Mặt Quốc gia Hoa Kỳ (NIDCR), có tới 30% trường hợp răng vĩnh viễn mọc lệch bắt nguồn từ việc răng sữa bị mất sớm do chấn thương mà không được điều trị đúng.

Xem thêm: Sâu Răng Trẻ Em: Nguyên Nhân & Cách Điều Trị

Cách xử lý khi bé bị ngã lung lay răng sữa tại nhà

Trước khi đưa bé đến nha khoa, cha mẹ có thể thực hiện một số bước sơ cứu tạm thời:

Bước 1: Giữ bình tĩnh và trấn an trẻ

Trẻ nhỏ thường hoảng sợ, khóc nhiều khi bị đau. Cha mẹ nên nhẹ nhàng trấn an, tránh để bé chạm hoặc lay mạnh răng bị thương.

Bước 2: Làm sạch vùng miệng

Dùng nước muối sinh lý 0.9% để súc miệng nhẹ nhàng, giúp sát khuẩn và giảm viêm. Không dùng nước muối đặc hoặc chà xát nướu.

Bước 3: Cầm máu nếu có

Nếu răng bị chảy máu, dùng gạc sạch hoặc khăn ẩm ép nhẹ vào vùng nướu khoảng 5–10 phút.

Bước 4: Chườm lạnh giảm sưng

Chườm túi đá bọc khăn mềm bên ngoài má trong 10–15 phút để giảm sưng, đau và hạn chế bầm tím.

Bước 5: Theo dõi dấu hiệu bất thường

Sau 1–2 ngày, nếu răng vẫn đau, sưng, đổi màu hoặc bé sốt, cha mẹ cần đưa con đến nha sĩ ngay.

Bé bị ngã lung lay răng sữa – Khi nào cần đi nha khoa?

Theo khuyến cáo của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ, cha mẹ nên đưa bé đi khám ngay nếu có một trong các dấu hiệu sau:

• Răng lung lay mạnh hoặc bị lệch khỏi vị trí ban đầu.
• Răng đổi màu đen, xám hoặc có mùi hôi.
• Bé đau kéo dài, sưng nướu, chảy máu không cầm.
• Răng gãy, mẻ lộ tủy.
• Bé gặp khó khăn khi ăn nhai, nói chuyện.

Tại nha khoa, bác sĩ sẽ kiểm tra lâm sàng, chụp X-quang vùng răng tổn thương để đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng đến mầm răng vĩnh viễn.

Tùy tình trạng, bác sĩ có thể chỉ định:

• Cố định răng bằng nẹp nha khoa: giúp giữ răng sữa ổn định để tự hồi phục.
• Điều trị tủy răng sữa: nếu tủy bị viêm nhưng răng vẫn còn giữ được.
• Nhổ răng sữa hư: nếu răng lung lay quá mức hoặc ảnh hưởng đến răng bên dưới.

Cách chăm sóc sau khi bé bị ngã lung lay răng sữa

Sau khi điều trị, cha mẹ cần giúp con chăm sóc đúng cách để răng nhanh hồi phục:

• Cho bé ăn thức ăn mềm, tránh đồ cứng, giòn, dai.
• Hạn chế dùng bên răng bị tổn thương khi nhai.
• Dạy bé súc miệng bằng nước muối sinh lý mỗi ngày.
• Vệ sinh răng miệng nhẹ nhàng bằng bàn chải lông mềm.
• Theo dõi sự thay đổi màu sắc và độ lung lay của răng trong 2–3 tuần.

Nếu răng bị đổi màu hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng, cần đưa trẻ tái khám sớm.

Phòng ngừa chấn thương răng sữa ở trẻ nhỏ

Phòng ngừa luôn là cách tốt nhất để bảo vệ hàm răng sữa khỏi những tổn thương không đáng có.

Thói quen an toàn: Dạy trẻ không được chạy nhảy, nô đùa khi đang cầm vật cứng (như bàn chải, bút chì) trong miệng, vì khi bị ngã, những vật này có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho răng và mô mềm.

Bảo vệ khi chơi thể thao: Nếu bé tham gia các hoạt động thể thao có tính đối kháng hoặc có nguy cơ va chạm (như bóng rổ, trượt patin, võ thuật), hãy trang bị bảo hộ răng (mouthguard) được thiết kế riêng. Thiết bị này giúp hấp thụ lực va chạm, bảo vệ răng và xương hàm.

Kiểm soát môi trường: Luôn giữ sàn nhà khô ráo, đặc biệt ở khu vực nhà bếp, phòng tắm, để tránh nguy cơ trẻ bị trơn trượt dẫn đến chấn thương vùng mặt.

Tránh ngậm vật nhọn: Không để trẻ có thói quen ngậm đồ chơi hoặc các vật dụng sắc nhọn, cứng khi đang di chuyển, vui chơi để tránh chấn thương bất ngờ.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các biện pháp phòng ngừa đơn giản có thể giảm tới 60% nguy cơ chấn thương răng ở trẻ nhỏ.

Thăm khám răng sữa định kỳ tại BeDental – Giải pháp an toàn cho trẻ

BeDental là hệ thống nha khoa được nhiều phụ huynh tin tưởng với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị răng miệng cho trẻ nhỏ.

Khi bé bị ngã lung lay răng sữa, việc thăm khám tại BeDental giúp:

• Xác định chính xác mức độ tổn thương qua phim X-quang kỹ thuật số.
• Điều trị an toàn, không đau, không gây sợ hãi cho trẻ.
• Tư vấn chế độ chăm sóc răng sữa và mầm răng vĩnh viễn.
• Theo dõi định kỳ để đảm bảo răng phát triển đúng hướng.

BeDental áp dụng quy trình vô khuẩn đạt chuẩn Bộ Y tế, cùng hệ thống thiết bị hiện đại nhập khẩu từ Đức, mang đến trải nghiệm nha khoa nhẹ nhàng, an toàn cho trẻ.

Bé bị ngã lung lay răng sữa là tình huống phổ biến, tuy không quá nguy hiểm nhưng cần xử lý đúng cách để tránh ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn sau này. Cha mẹ nên giữ bình tĩnh, sơ cứu đúng bước và đưa trẻ đi khám nha khoa sớm khi có dấu hiệu bất thường.

Đừng chủ quan vì một chiếc răng sữa lung lay có thể ảnh hưởng lâu dài đến cả hàm răng của trẻ. Để đảm bảo an toàn, hãy lựa chọn thăm khám tại các cơ sở nha khoa uy tín như BeDental, nơi có đội ngũ chuyên gia răng hàm mặt hàng đầu và quy trình chăm sóc trẻ em thân thiện, nhẹ nhàng.

Xem thêm: Trám Răng Cho Bé Có Được Không? BeDental giải đáp