8 Biểu hiện cơ thể thiếu sắt cần được xử lý ngay sẽ được Bedental chia sẻ trong bài viết dưới đây, cùng tìm hiểu nhé !
Chất sắt là gì?
Sắt là một nguyên tố cần thiết và có vai trò vô cùng to lớn đối với cơ thể. Sắt có thể tìm thấy trong từng tế bào của cơ thể và tác động lên hầu hết mọi cơ quan ngoài hệ miễn nhiễm của cơ thể. Sắt cần đối với sự phát triển của bộ não như thân nhiệt, sự trao đổi năng lượng và hiệu quả làm việc. Bởi vì cơ thể không tự tổng hợp sắt cho nên chúng ta cần cung cấp sắt qua những nguồn thực phẩm ăn mỗi ngày.
Tại sao cơ thể chúng ta cần có sắt?
- Sắt là thành phần tạo nên oxy (haemoglobin) của hồng cầu. Sắt trong hồng cầu cộng với oxy từ phổi tạo nên oxyhaemoglobin (duy trì sắc đỏ của máu) và tế bào hồng cầu theo những mạch máu lưu thông trong cơ thể sẽ mang oxy đến từng tế bào (lúc ấy máu sẽ đổi sang sắc đen).
- Sắt cũng là thành phần tạo nên myoglobin – một chất mang oxy có trong máu đến những mô khoẻ mạnh và hỗ trợ tim làm việc khoẻ mạnh.
- Sắt có vai trò cần thiết đối với sự phát triển của thai nhi. Các phụ nữ trong thời kỳ mang thai cần được cung cấp sắt đầy đủ.
- Sắt cần thiết đối với sự phát triển của trẻ em trong thời kỳ dậy thì.
- Sắt có vai trò thiết yếu đối với sự tạo ra bạch cầu và góp phần tăng cường chức năng của bạch cầu.
Thiếu sắt là như thế nào ?
Thiếu sắt là tình trạng thiếu máu xảy ra khi cơ thể không có khả năng thoả mãn nhu cầu tạo hồng cầu do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Ngày càng có nhiều người bị ảnh hưởng từ tình trạng thiếu máu do thiếu sắt hơn so với sự thiếu hụt của những chất dinh dưỡng cần thiết. Trước khi tình trạng thiếu máu xảy ra, thiếu sắt đã làm ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác nhau bao gồm hệ thống tim mạch, hệ thống thần kinh trung ương, làm giảm khả năng học tập, các hoạt động thể lực và suy giảm trí nhớ.
nguyên nhân thiếu sắt
Thiếu sắt (sắt thiếu hụt) có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, như:
- Nguyên nhân thiếu sắt : Chế độ ăn uống không cân bằng: Một nguyên nhân khác của thiếu sắt là vì chế độ ăn uống không cung ứng đầy đủ sắt. Sắt là một vi chất thiết yếu có trong thực phẩm, chủ yếu là trong thịt đỏ và các loại hải sản, rau và các loại cây bao gồm rau bina và lá cải xanh, rau chân vịt, đậu và hạt, . .. Thiếu sắt có thể gây tiêu chảy khi bạn không ăn đủ các loại thực phẩm chứa sắt hoặc không dung nạp sắt qua chế độ ăn uống của mình.
- Nguyên nhân thiếu sắt : Tiêu chảy và đường ruột kém: Một số bệnh bao gồm viêm ruột non hoặc viêm đại tràng và dạ dày viêm, các nhiễm khuẩn về đường tiêu hoá có thể gây tiêu chảy mãn tính và dẫn đến mất sắt và tiêu trúc thiếu sắt qua thức ăn.
- Nguyên nhân thiếu sắt : Suy thận thời kỳ sau do mất máu trong khi lọc máu. Những người bị bệnh thận mãn tính cũng thường xuyên dùng các loại thuốc khác, ví dụ như thuốc ức chế bơm proton hoặc thuốc kháng đông máu, như thuốc làm loãng máu – có thể gây thiếu sắt. Thuốc ức chế bơm proton ngăn cản việc hấp thụ sắt và thuốc làm loãng máu làm tăng nguy cơ chảy máu trong đường tiêu hoá.
- Tập thể hình cường độ cao: Những vận động viên hoặc người tập thể hình như thường bị thiếu sắt bởi vì luyện tập chăm chỉ làm tăng lượng sắt của cơ thể theo một vài cách. Ví dụ như tập luyện vất vả kích thích sản sinh hồng cầu nên cần sắt nhiều hơn nữa để chế tạo loại tế bào máu này, ngoại trừ sắt có thể bị mất thông qua mồ hôi.
- Nguyên nhân thiếu sắt : Mất máu: Mất máu có thể là một nguyên nhân khác gây thiếu sắt. Các nguyên nhân mất máu có thể do kinh nguyệt nhiều hoặc chảy máu đường tiêu hoá do chấn thương – phẫu thuật hoặc viêm đại tràng mạn tính. ..
- Nguyên nhân thiếu sắt : Mất sắt gây mất máu mạn tính: Loét dạ dày – ruột gây chảy máu do ung thư đường tiêu hoá, bệnh trĩ, polyp đường tiêu hoá. .. ; viêm chảy máu đường tiêu hoá do mất máu nhiều trong kinh nguyệt; do phẫu thuật, bị chấn thương hoặc u xơ tử cung. .. Tan máu trong lòng động mạch: Bệnh tiểu máu vào đêm tối.
- Các tình trạng sức khoẻ khác: Một số bệnh bao gồm thalassemia và suy dinh dưỡng, bệnh tim và viêm phổi hoặc ung thư và bệnh thận cũng có thể gây tình trạng thiếu sắt.
- Tình trạng bệnh lý: Cần tăng lượng sắt và tăng sản sinh hồng cầu khi cơ thể trải qua các biến đổi, ví dụ sự phát triển vượt bậc đối với trẻ em và thiếu niên, hoặc trong quá trình mang thai và cho con bú. Theo nghiên cứu, 1/3 bạn nữ dậy thì và 1/2 bạn nữ thời thiếu niên rất dễ bị mất sắt vì nhiều nguyên nhân mà đặc biệt là mất máu giữa kỳ kinh nguyệt.
Nếu bạn nghi bị thiếu sắt thì hãy hỏi ý kiến của bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán đúng đắn. Bác sĩ sẽ chỉ định biện pháp điều trị thích hợp và bổ sung sắt thông qua thực phẩm hoặc thuốc bổ sung sắt.
Biểu hiện thiếu sắt ở cơ thể
Dấu hiệu ở móng tay
Dấu hiệu thiếu sắt ở móng tay cái thông thường bắt đầu với tình trạng móng rất dễ gãy và nứt nẻ. Trong giai đoạn cuối của thiếu sắt, móng tay hình thìa có thể xảy ra khi phần giữa của móng và các cạnh được đẩy lên nhằm tạo vẻ ngoài giống với chiếc thìa.
Tình trạng móng tay cứng hay hình thìa là triệu chứng thiếu sắt ít gặp và thường tìm thấy trên những bệnh nhân thiếu máu nghiêm trọng vì thiếu sắt.
Tuyến giáp hoạt động kém
Theo Viện Hàn Lâm tuyến giáp (Hoa Kỳ) thiếu sắt làm suy yếu chức năng tuyến giáp của cơ thể và cản trở sự trao đổi dinh dưỡng. Theo Hiệp hội tuyến giáp Mỹ thì 6 trên 10 người bị ung thư tuyến giáp đã bỏ qua dấu hiệu này của cơ thể. Vì vậy, nếu bạn nhận ra mình đột nhiên bị tăng cân và thân nhiệt đột nhiên giảm thấp thì bạn cần theo dõi lượng sắt trong cơ thể.
Chu kỳ kinh nguyệt của chị em bị ảnh hưởng
Chu kỳ kinh nguyệt của chị em bị ảnh hưởng từ nhiều nguyên nhân, trong đó có lượng sắt. Bởi sắt là thành phần tạo máu chính. Việc thiếu sắt là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp và là nguyên nhân làm nhiều chị em bị đau kinh, rong kinh hoặc có thể mất kinh nguyệt vĩnh viễn.
sức khoẻ của chị em bị thiếu sắt sẽ có số ngày kinh nguyệt thấp, trung bình khoảng 2 ngày và lượng máu tiết ra cũng ít đi so với thông thường. Đồng thời chu kỳ kinh nguyệt cũng bị kéo dài hơn, một số người chu kỳ kinh nguyệt có thể tăng lên 45 – 60 ngày. Chu kỳ kinh nguyệt thất thường và không đều đặn có thể gây ảnh hưởng lớn đối với khả năng thụ thai của nhiều chị em. Ngược lại, nếu một người bị mệt mỏi nhiều ngày thì rong kinh cũng làm cơ thể bị thiếu sắt.
tham khảo thêm : 9 Công dụng tuyệt vời khác của hà thủ ô có thể bạn chưa biết ?
Thèm ăn lạ
Dường như bất cứ sự thiếu hụt sắt nào cũng sẽ dẫn đến cảm giác thèm ăn khi cơ thể cố gắng cân bằng hơn nữa. Tuy nhiên, khi thiếu sắt bạn sẽ bắt đầu thèm ăn các chất không tiêu hoá được như cát hay kim loại và đây là một dấu hiệu rõ ràng cho biết nhu cầu dinh dưỡng không được thoả mãn.
Tóc và da khô
Khi da và tóc thiếu sắt, chúng trở nên giòn và dễ dàng rụng hơn nữa. Lượng oxy trong máu thấp cũng khiến tóc và da trở nên yếu đi.
Ngoài ra thiếu protein gọi là ferritin cũng gây nên những vấn đề tương tự bởi vì nó là dưỡng chất cần thiết cho việc sản xuất và dự trữ sắt cho hầu hết mọi phần của cơ thể. Thiếu sắt làm gia tăng nguy cơ rụng tóc, đặc biệt là đối với phụ nữ mãn kinh.
Cơ thể cảm thấy uể oải
Cảm thấy mệt mỏi là một trong các dấu hiệu thiếu sắt phổ biến nhất, diễn ra ở hơn một nửa những người bị thiếu sắt. Bên cạnh đó cơ thể không có đủ lượng máu cung cấp oxy cho từng mô và tế bào, trái tim bạn phải hoạt động mạnh hơn nữa nhằm đưa oxy khắp cơ thể, điều này sẽ khiến bạn choáng váng và mỏi mệt. cảm thấy mệt mỏi vốn được xem là điều quen thuộc của cuộc sống thường ngày nên bạn khó có thể phát hiện thiếu sắt cùng với triệu chứng trên.
Mãn kinh sớm
Phụ nữ đang trải qua thời kỳ kinh nguyệt thường bị thiếu sắt. Điều này phần lớn là do sự thiếu hụt kẽm. Các bác sĩ nói rằng nguyên nhân chủ yếu của thiếu sắt là vì lượng sắt trung bình được bổ sung từ nguồn thực phẩm hàng ngày bị thiếu hụt, đặc biệt trong thời kỳ mãn kinh. Vì vậy phụ nữ cần quan tâm hơn nữa trong chế độ ăn uống và thực phẩm hàng ngày nhằm bổ sung sắt đầy đủ cho cơ thể.
tham khảo thêm : 9 DẤU HIỆU NHẬN BIẾT UNG THƯ GAN SỚM NHẤT
Chóng mặt hoặc mờ mắt, nhức đầu
Tình trạng thiếu máu, nồng độ hemoglobin thấp trong từng tế bào hồng cầu không đảm bảo đưa oxy đến nơi đâu có thể khiến cho mạch máu trong não sưng to và tạo nên áp lực lớn làm bệnh nhân đau đầu hoặc đau nửa đầu, choáng váng, mờ mắt, mất khả năng nhận thức.
Tim đập nhanh
Nhịp tim đập nhanh là một triệu chứng khác của thiếu máu vì thiếu sắt cũng có thể ảnh hưởng lên sự vận chuyển oxy. Hemoglobin là protein trong mỗi tế bào hồng cầu để cung cấp oxy cho cơ thể. Khi thiếu sắt, lượng hemoglobin thấp có nghĩa là tim cần hoạt động mạnh hơn nữa cho cung cấp oxy. Điều này có thể dẫn đến nhịp tim không ổn định hoặc cảm thấy tim đập nhanh khác thường.
Do đó, thiếu sắt có thể làm nặng hơn một số vấn đề liên quan đến tim, ví dụ như suy tim và bệnh lý mạch vành.
Thiếu sắt nên bổ sung như thế nào?
Thực phẩm nhiều chất sắt gồm: Cá, trứng, rau lá xanh thẫm, hoa quả sấy khô, thức ăn giàu chất sắt như bánh mì, mì ống và thịt đỏ (thịt lợn hoặc thịt bò) .
Cơ thể dễ hấp thụ được chất sắt trong thịt hơn. Nhưng những người không ăn được thịt lại nên sử dụng các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật nhiều chất sắt hơn để hấp thụ một lượng tương đương với khi dùng thịt đỏ nhằm bổ sung lượng sắt thiếu hụt vào cơ thể.
Ăn thực phẩm có nhiều vitamin C cũng góp phần cải thiện lượng sắt. Chẳng hạn như, bông cải xanh, xoài, kiwi, rau ăn lá, dưa chuột, cà chua, táo, cam và chanh.
Dùng thuốc bổ sung sắt: Thuốc bổ sung sắt có thể được áp dụng nhằm cải thiện lượng sắt trong máu. Bổ sung sắt có thể gây kích ứng dạ dày và niêm mạc ruột. Nên dùng khi khát, như với nước cốt chanh giúp tăng cường sự hấp thụ.
Thuốc bổ sung sắt an toàn hơn so với những phương pháp tác động qua chế độ ăn uống thông thường nhưng cần được sử dụng dưới sự chỉ dẫn và theo dõi của nhân viên y tế.
Nếu bạn hay người thân của bạn ở trong nhóm có yếu tố nguy cơ cao đã nêu trên, có thể đi thăm khám bác sỹ nhằm tầm soát tình trạng thiếu sắt và được chữa trị thiếu máu thiếu sắt nếu cần thiết.
Tham khảo thêm : Vitamin E là gì ? Bổ sung vitamin E như thế nào để tốt nhất cho cơ thể ?
Những cách ngăn ngừa thiếu sắt
- Thực hiện chế độ ăn cân bằng nhiều sắt và vitamin gồm thịt nạc đỏ (thịt bò, thịt cừu. ..), cá và thịt gà, ngũ cốc và tinh bột lúa mì như vừng hoặc đậu phộng và những loại rau màu sẫm như rau ngót, bí đỏ và đậu Hà Lan. .. Tăng hấp thu sắt nhờ dùng nước trái cây họ chanh hoặc bưởi khi dùng thức ăn nhiều sắt. Không được sử dụng chè và cafe ngay bữa ăn.
- Vệ sinh nhà cửa và vệ sinh đồng ruộng nhằm phòng tránh lây nhiễm ký sinh trùng và thuốc tẩy giun sán mỗi năm một đợt (chủ yếu là sán dây và giun); dùng nước khi ăn uống, sinh hoạt và dùng bảo hộ lao động khi làm nông và không dùng phân bón ruộng.
- Bổ sung viên sắt cho người lớn và trẻ sơ sinh: đây là cách khắc phục tình trạng thiếu máu thiếu sắt tốt nhất tuy nhiên cần theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Điều trị kịp thời những bệnh làm suy giảm hấp thu sắt gồm: rối loạn tiêu hoá, kinh nguyệt bất thường. .. những bệnh gây chảy máu mạn tính.
- Để phòng ngừa thiếu máu thiếu sắt đối với trẻ nhỏ cần cho trẻ sữa mẹ đầy đủ ít nhất 6 tháng tuổi bởi sắt qua sữa mẹ dễ dàng hấp thu hơn so với sắt qua sữa bột, đặc biệt đối với trẻ sinh non. Trong tình trạng trẻ không có sữa mẹ hoặc sữa mẹ không đầy đủ thì cần cho trẻ ăn sữa có bổ sung sắt. Khi trẻ ăn cháo thì cần cung cấp cho trẻ đầy đủ năng lượng cung cấp thêm những dưỡng chất cần thiết và thức ăn bổ sung cho trẻ cần là loại có bổ sung nhiều sắt và vitamin C nhằm phòng tránh thiếu máu thiếu sắt.
- Khi có những dấu hiệu của bệnh thiếu máu thiếu sắt thì bệnh nhân cần tới những địa chỉ chuyên khoa uy tín để được khám và điều trị đúng cách để cho tình trạng sức khoẻ sớm được ổn định. Người bệnh không được tự dùng thuốc bổ sung sắt khi không có chỉ dẫn của bác sĩ bởi có thể làm cho cơ thể dư thừa sắt gây hại bởi khi mà hàm lượng sắt thừa sẽ gây hại gan và gây thêm những bệnh nghiêm trọng khác.
Hy vọng qua bài viết mà Bedental chia sẻ bạn sẽ hiểu hơn về vai trò của sắt đối với cơ thể, và từ đó có thể bổ sung sắt thật an toàn cho bản thân và những người thân trong gia đình bạn nhé !
Tư vấn chuyên môn bài viết:
TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/