English
한국어
日本語
中文 (中国)
Răng hàm giữ chức năng chính trong việc nhai và nghiền nhỏ thức ăn, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Khi trẻ bắt đầu thay răng, nhiều bậc phụ huynh thường thắc mắc: thay răng hàm diễn ra như thế nào? Răng hàm sữa có thay không? Bài viết dưới đây, các bác sĩ tại Nha Khoa Bedental sẽ giải đáp cụ thể về đặc điểm của răng hàm, quá trình thay răng hàm, cũng như cách chăm sóc để bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.
Tổng Quan Về Răng Hàm Và Cơ Chế Thay Răng Hàm
Răng hàm (răng cối) nằm phía sau cùng của hàm, đóng vai trò quan trọng khi nhai và bảo vệ hệ thống xương hàm. Trẻ có 20 răng sữa, bao gồm 4 răng cửa giữa, 4 răng cửa bên, 4 răng nanh và 8 răng hàm (răng cối sữa). Khi trẻ lên 6 tuổi, răng sữa bắt đầu được thay thế bằng răng vĩnh viễn. Quá trình này kéo dài khoảng 6 năm và cuối cùng trẻ có 32 răng vĩnh viễn, được phân bố trên 4 cung hàm, trong đó có 8 răng hàm nhỏ và 12 răng hàm lớn.
Thay Răng Hàm (Răng Có Thay)
- Răng Số 4 và Số 5 (Răng hàm nhỏ): Đây là những răng hàm được thay thế. Chúng là răng cối sữa nằm trong bộ 8 răng hàm sữa, quá trình thay răng hàm này diễn ra từ 10 – 12 tuổi.
- Cơ chế: Răng vĩnh viễn mọc lên từ bên dưới, tiêu chân răng sữa, làm răng sữa lung lay và rụng đi. Sau khi được thay thế, răng hàm nhỏ (tiền hàm) vĩnh viễn, tương tự như các răng vĩnh viễn khác, không thể mọc lại nếu răng bị hư hỏng phải nhổ bỏ.
Răng Hàm Không Thay (Răng Vĩnh Viễn Nguyên Phát)
- Răng Số 6, 7 và 8 (Răng hàm lớn): Những răng này là răng vĩnh viễn nguyên phát và không trải qua giai đoạn thay răng sữa như các răng khác. Răng số 6 thường mọc vào khoảng 6 tuổi và răng số 7 vào khoảng 12 tuổi.
- Tầm quan trọng: có thay răng hàm không đối với răng số 6 và 7 là câu trả lời KHÔNG. Do đó, phụ huynh cần giúp trẻ chăm sóc những răng này cẩn thận vì chúng không mọc lại nếu mất. Nếu không chú ý đến chế độ ăn uống và vệ sinh răng miệng, gây sâu răng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ.
Việc hiểu rõ về hai nhóm răng này rất quan trọng để xác định được răng nào cần được bảo tồn tuyệt đối.
Xem thêm: Bọc sứ răng hàm bị sâu
Bao Nhiêu Tuổi Thì Thay Răng Hàm? Thứ Tự Diễn Ra
Trẻ mấy tuổi thay răng hàm? Thông thường, trẻ bắt đầu thay răng hàm sữa (răng số 4 và 5) khoảng 10 tuổi và kết thúc khi 12 tuổi. Tuy nhiên, quá trình thay răng hàm này nằm trong chu trình thay răng tổng thể:
| Độ Tuổi Dự Kiến | Thứ Tự Thay Răng Hàm và Răng Khác |
| 6 – 7 tuổi | Thay răng cửa giữa. Mọc thêm răng hàm lớn số 6 (vĩnh viễn, không thay). |
| 7 – 8 tuổi | Thay răng cửa bên. |
| 9 – 10 tuổi | Bắt đầu thay răng hàm sữa nhỏ (răng số 4). |
| 10 – 11 tuổi | Thay răng nanh. |
| 11 – 12 tuổi | Kết thúc quá trình thay răng hàm nhỏ (răng số 5). |
Trẻ có 20 chiếc răng sữa và tất cả đều sẽ được thay bằng răng vĩnh viễn theo từng giai đoạn. Ngoài ra, còn có 12 răng cối lớn (số 6, 7, 8), đây là răng vĩnh viễn mọc mới, không thay thế cho răng sữa. Vì vậy, trong giai đoạn thay răng hàm, cha mẹ nên chú ý chăm sóc răng miệng và theo dõi sự phát triển của trẻ.
Phân Tích Hậu Quả Khi Thay Răng Hàm Quá Sớm Hoặc Quá Muộn
Quá trình thay răng hàm (răng cối sữa số 4 và 5) cần diễn ra theo đúng lịch trình sinh học để đảm bảo răng vĩnh viễn mọc lên đúng vị trí. Bất kỳ sự can thiệp sai thời điểm nào cũng có thể gây ra những hậu quả tiêu cực cho sự phát triển của hàm răng vĩnh viễn.
Xem thêm: Đau nhức răng hàm
Nhổ Răng Hàm Sữa Quá Sớm (Trước 10 tuổi)
Việc nhổ răng hàm sữa quá sớm (do sâu răng nặng hoặc chấn thương) trước khi răng vĩnh viễn sẵn sàng mọc lên có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng:
- Mất Khoảng Trống: Răng sữa có vai trò giữ khoảng. Khi răng sữa hàm bị nhổ sớm, các răng vĩnh viễn kế cận có xu hướng trượt vào khoảng trống đó. Điều này khiến răng vĩnh viễn thay thế (răng tiền hàm) không còn đủ chỗ để mọc, dẫn đến răng mọc kẹt, mọc ngầm hoặc chen chúc.
- Ảnh Hưởng Hướng Mọc: Sự mất đi của răng sữa sữa làm mất đi yếu tố hướng dẫn tự nhiên. Răng vĩnh viễn có thể mọc sai hướng hoặc lệch trục.
- Suy Giảm Chức Năng Nhai: Việc thiếu răng hàm sữa ở trẻ em làm giảm khả năng nhai, ảnh hưởng đến thói quen ăn uống và phát triển cơ hàm.
Nhổ Răng Hàm Sữa Quá Muộn (Sau 12 tuổi)
Ngược lại, nếu răng sữa đã đến tuổi rụng nhưng vẫn tồn tại trên cung hàm (thường do không có răng vĩnh viễn bên dưới hoặc răng bị cứng chắc bất thường), cũng gây ra rắc rối:
- Răng Vĩnh Viễn Mọc Lệch/Chen Chúc: Răng vĩnh viễn không có không gian để mọc lên, buộc phải tìm lối khác để nhú lên, thường là mọc chen, mọc lệch ra ngoài hoặc vào trong.
- Gây Khớp Cắn Sai Lệch: Răng sữa tồn tại quá lâu sẽ cản trở khớp cắn, gây ra sai lệch khớp cắn ở trẻ em, điều này cần phải niềng răng để điều chỉnh sau này.
- Tổn Thương Chân Răng Vĩnh Viễn: Trong một số trường hợp, răng vĩnh viễn cố gắng mọc lên có thể tiêu ngót hoặc làm tổn thương chân răng sữa còn sót lại, gây đau nhức.
Khuyến nghị: Phụ huynh cần đưa trẻ đến Nha khoa Bedental thăm khám định kỳ để bác sĩ theo dõi quá trình thay răng hàm. Nha sĩ sẽ chỉ định nhổ răng sữa hàm đúng thời điểm để thay răng hàm diễn ra thuận lợi, đảm bảo răng vĩnh viễn mọc lên đúng vị trí và thẳng hàng.
Xem thêm: Mẻ răng hàm
Dấu Hiệu Trẻ Thay Răng Hàm Và Cách Chăm Sóc Đúng Cách
Trong giai đoạn thay răng hàm, trẻ thường gặp nhiều thay đổi trong khoang miệng. Vì vậy, cha mẹ cần biết cách chăm sóc để giúp con vượt qua giai đoạn này dễ dàng.
Dấu Hiệu Nhận Biết Sắp Thay Răng Hàm
- Răng lung lay: Khi răng lung lay, đó là dấu hiệu cho thấy răng sắp rụng để nhường chỗ cho răng vĩnh viễn.
- Khó chịu ở lợi: Lúc răng mới mọc, phần lợi sẽ bị nứt, gây ngứa và khó chịu. Dẫn đến việc trẻ thường xuyên quấy khóc, bỏ ăn hoặc bú kém.
- Biểu hiện khác: Ở một số bé, còn có thể xuất hiện triệu chứng sốt nhẹ hoặc tiêu chảy.
Lưu ý: Vẫn có những trường hợp đặc biệt: răng sữa chưa rụng mà răng vĩnh viễn đã mọc (mọc chen). Điều này có thể khiến răng mọc lệch, chen chúc và không đều. Lúc này, cần đưa trẻ đến nha sĩ để được kiểm tra và thực hiện nhổ nếu cần thiết. Việc nhổ răng quá sớm có thể ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai và sự phát triển của xương hàm, trong khi nhổ răng quá muộn lại làm răng vĩnh viễn mọc lệch.
Xem thêm: Răng bị mẻ
Chăm Sóc Trong Giai Đoạn Thay Răng Hàm Ở Trẻ Em
- Vệ sinh răng miệng cẩn thận: Việc chăm sóc răng miệng đóng vai trò quan trọng và cần được duy trì hằng ngày ở trẻ. Cha mẹ nên tập cho trẻ thói quen đánh răng 2 lần/ngày. Khuyến khích trẻ súc miệng bằng nước muối sinh lý. Sau mỗi bữa ăn, nên cho trẻ sử dụng chỉ nha khoa.
- Chế độ ăn mềm: Thực phẩm quá nóng, quá lạnh hoặc quá cứng có thể gây ảnh hưởng xấu đến răng của trẻ. Thay vì vậy, nên cho trẻ uống nhiều nước ấm và dùng các món ăn đã được xay hoặc nghiền nhỏ để giúp việc nhai trở nên dễ dàng hơn trong quá trình thay răng hàm.
- Loại bỏ thói quen xấu: Khi mọc răng, nhiều trẻ có thói quen đưa tay vào miệng hoặc cắn các vật cứng. Hành động này tạo điều kiện để vi khuẩn và virus xâm nhập vào cơ thể. Do đó, cha mẹ nên giúp trẻ bỏ những thói quen này.
Xem thêm: Cách điều trị Sâu răng hàm
Chi Phí Can Thiệp Hỗ Trợ Quá Trình Thay Răng Hàm Dự Kiến 2025
Chi phí cho quá trình thay răng hàm ở trẻ em thường bao gồm các dịch vụ hỗ trợ và phòng ngừa, giúp răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí:
| Dịch Vụ Nha Khoa | Mục Đích Chính | Chi Phí Dự Kiến (VNĐ) |
| Nhổ Răng Sữa Đúng Lúc | Nhổ bỏ răng sữa số 4/5 để tạo điều kiện cho răng vĩnh viễn mọc thẳng. | 100.000 – 300.000 /răng |
| Trám Bít Hố Rãnh (Răng 6/7) | Phòng ngừa sâu cho răng hàm vĩnh viễn mới mọc, không thay. | 300.000 – 600.000 /răng |
| Khí Cụ Giữ Khoảng | Dùng khi răng sữa rụng sớm, ngăn răng bên cạnh xô lệch. | 1.000.000 – 3.000.000 /khí cụ |
| Khám Tổng Quát & Tái khám | Theo dõi định kỳ quá trình thay răng hàm và hướng mọc răng. | Miễn phí – 300.000 /lần |
Thay Răng Hàm An Toàn Và Theo Dõi Định Kỳ Tại Nha Khoa Bedental
Nha Khoa Bedental cung cấp dịch vụ nha khoa tổng quát và nha khoa trẻ em chuyên nghiệp, hỗ trợ tối đa quá trình thay răng hàm của trẻ.
- Kiểm tra và Nhổ răng đúng thời điểm: Phụ huynh nên đưa trẻ đến nha khoa định kỳ 6 tháng/lần để theo dõi sức khỏe răng miệng. Đặc biệt khi trẻ bước vào giai đoạn thay răng hàm, bác sĩ sẽ kiểm tra và chỉ định nhổ răng sữa đúng thời điểm để thay răng hàm không gây ảnh hưởng đến toàn bộ hàm răng vĩnh viễn sau này. thay răng hàm cần có sự giám sát của nha sĩ.
- Bảo vệ Răng Vĩnh Viễn: Chúng tôi thực hiện trám bít hố rãnh cho răng hàm vĩnh viễn (số 6, 7) ngay khi chúng mới mọc để phòng ngừa sâu răng tuyệt đối. thay răng hàm là quá trình tự nhiên nhưng cần bảo vệ răng mới. thay răng hàm là cơ hội để có hàm răng khỏe. thay răng hàm cần chú ý. thay răng hàm mang lại răng vĩnh viễn. thay răng hàm tốt cho sức khỏe. thay răng hàm cần vệ sinh cẩn thận.
Hãy để Bedental đồng hành cùng bạn trong suốt quá trình thay răng hàm của trẻ, đảm bảo sức khỏe răng miệng lâu dài.
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
Tại BeDental, khách hàng có thể an tâm điều trị với dịch vụ bảo lãnh viện phí nha khoa nhanh chóng và tiện lợi. BeDental hiện liên kết với nhiều công ty bảo hiểm uy tín, hỗ trợ thanh toán trực tiếp chi phí các dịch vụ nha khoa như nhổ răng, trám răng, điều trị tủy, phục hình răng sứ... Quy trình linh hoạt, minh bạch giúp tiết kiệm thời gian và tối ưu chi phí. Hãy liên hệ BeDental để được tư vấn chi tiết và tận hưởng trải nghiệm chăm sóc răng miệng chuyên nghiệp, không lo gánh nặng tài chính.
🔹 Các đơn vị nha khoa chấp nhận bảo lãnh bao gồm : Hùng Vương Insurance, Bảo Long Insurance, BSH (Bảo hiểm BSH), FWD Insurance Cathay Life Fubon Insurance, Tokio Marine Insurance Group VNI (Bảo hiểm Hàng không), HD Insurance MSIG AAA Insurance PTI (Bảo hiểm Bưu điện), BIDV MetLife, PJICO, Techcom, Insurance, AIA, Dai-ichi Life MIC GIC DBV Insurance VBI (Bảo hiểm VietinBank)
🔹 Các công ty bảo hiểm BeDental có thể xuất hóa đơn: Manulife Dai-ichi Life Prudential AIA Hanwha Life PVI VCLI (Bảo hiểm nhân thọ Vietcombank - Cardif) BIC (Bảo hiểm BIDV), Bảo Việt Insurance và PVI
