English
한국어
日本語
中文 (中国)
Răng sữa bị mủn là một trong những vấn đề răng miệng phổ biến nhất ở trẻ nhỏ mà nhiều cha mẹ thường chủ quan. Không chỉ khiến răng của bé trở nên yếu, xỉn màu và dễ vỡ, tình trạng này còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình mọc răng vĩnh viễn, khớp cắn và khả năng ăn nhai. Thực tế, theo Báo cáo Sức khỏe Răng miệng Việt Nam 2024, có tới hơn 65% trẻ em dưới 6 tuổi từng gặp tình trạng răng sữa bị mòn hoặc mủn ở các mức độ khác nhau.
Nhiều cha mẹ thường nghĩ rằng răng sữa chỉ là “tạm thời” nên không quá quan trọng, nhưng khi trẻ bị vỡ răng hoặc răng sữa mủn sớm, nguy cơ sâu răng, viêm tủy, lệch răng vĩnh viễn về sau tăng cao gấp 3 lần so với trẻ có răng khỏe mạnh. Chính vì vậy, việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách xử lý khi răng sữa bị mủn là cực kỳ quan trọng để bảo vệ nụ cười và sức khỏe răng miệng lâu dài cho bé.
Trong bài viết này, Nha khoa BeDental sẽ cùng cha mẹ tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân khiến răng sữa bị mủn, cách chăm sóc và điều trị hiệu quả, đồng thời chia sẻ những giải pháp nha khoa an toàn giúp phục hồi răng sữa cho trẻ, được các chuyên gia nha khoa hàng đầu khuyến nghị.
Dấu hiệu nhận biết răng sữa bị mủn
Răng sữa bị mủn là tình trạng khá phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong độ tuổi từ 2 đến 6 tuổi – giai đoạn răng sữa phát triển mạnh và cũng dễ tổn thương nhất. Khi răng sữa bị mủn, bề mặt răng không còn nhẵn bóng mà trở nên sần sùi, có màu vàng ngà hoặc nâu. Nhiều bé còn xuất hiện các vết lõm nhỏ ở mặt nhai hoặc viền nướu. Một số trẻ bị đau khi ăn đồ nóng, lạnh, chua hoặc ngọt do lớp men răng bị bào mòn khiến ngà răng lộ ra.
Theo thống kê của Viện Răng Hàm Mặt Trung ương năm 2023, có tới hơn 60% trẻ em Việt Nam gặp tình trạng mòn men hoặc mủn răng sữa ở các mức độ khác nhau. Nếu không được phát hiện sớm, răng sữa bị mủn có thể gây ra sâu răng, viêm tủy, ảnh hưởng đến khả năng nhai, phát âm và sự phát triển răng vĩnh viễn sau này.
Một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất là khi bé than đau răng, hơi thở có mùi hoặc bạn thấy răng của bé dần trở nên ngắn, mờ, không còn bóng sáng như trước. Ngoài ra, bé cũng có thể gặp khó khăn trong việc ăn nhai, thậm chí biếng ăn vì đau răng.
Xem thêm: CÓ NÊN BỌC SỨ RĂNG HÀM BỊ SÂU KHÔNG?
Mức độ mòn răng sữa
Răng sữa bị mủn được chia thành nhiều mức độ khác nhau tùy theo mức độ tổn thương men răng và ngà răng. Ở giai đoạn đầu, răng chỉ bị mòn nhẹ ở bề mặt, hầu như không gây đau, nhưng nếu để lâu sẽ tiến triển nhanh chóng, làm lộ ngà và gây ê buốt.
Ở mức độ trung bình, răng đã bị mất men ở phần mặt nhai, rìa hoặc gần nướu. Bé bắt đầu cảm thấy đau rát khi chải răng, ăn uống hoặc khi tiếp xúc với đồ lạnh. Giai đoạn này thường khiến cha mẹ nhầm lẫn với sâu răng nên dễ bỏ qua.
Khi mòn răng tiến triển nặng, răng sữa có thể bị gãy, mủn từng mảng hoặc mòn gần tới tủy. Đây là thời điểm bé thường khó chịu, đau nhức kéo dài, dẫn đến viêm nhiễm hoặc áp xe quanh răng. Theo báo cáo của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA), nếu không được điều trị, mòn răng sữa nặng có thể khiến 1/3 trẻ bị mất răng sữa sớm trước tuổi thay, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và khớp cắn của răng vĩnh viễn sau này.
Răng sữa của trẻ bị mòn, mủn – nguyên nhân là gì?
Do di truyền và bẩm sinh
Một số trẻ sinh ra đã có men răng yếu hoặc mỏng do di truyền từ cha mẹ. Các nghiên cứu cho thấy, khoảng 10–15% trẻ có cấu trúc men răng kém bền, dễ bị axit trong miệng bào mòn, dẫn đến răng sữa bị mủn nhanh hơn bình thường. Những trẻ sinh non, thiếu canxi hoặc thiếu vitamin D trong giai đoạn mang thai cũng có nguy cơ cao hơn bị mòn răng sữa sớm.
Do trẻ nghiến răng
Thói quen nghiến răng khi ngủ là nguyên nhân phổ biến khiến răng sữa bị mòn cơ học. Khi hai hàm răng chà xát mạnh với nhau, men răng bị bào mòn dần, đặc biệt ở mặt nhai. Nhiều bé có tật nghiến răng kéo dài trong nhiều năm khiến răng sữa trở nên ngắn, sần sùi và dễ vỡ. Nghiên cứu của Đại học Y Hà Nội năm 2022 cho thấy, có khoảng 20% trẻ em trong độ tuổi 3–7 có biểu hiện nghiến răng khi ngủ ít nhất một lần mỗi tuần.
Do vệ sinh răng miệng kém
Một nguyên nhân khác khiến răng sữa bị mủn là do vệ sinh răng miệng không đúng cách. Khi mảng bám và vi khuẩn tích tụ lâu ngày, axit do vi khuẩn tiết ra sẽ ăn mòn men răng. Trẻ nhỏ thường chưa có ý thức chải răng kỹ, nếu cha mẹ không hướng dẫn và kiểm tra, tình trạng mòn men và sâu răng sẽ xuất hiện nhanh chóng. Hơn nữa, việc dùng bàn chải lông cứng hoặc chải răng quá mạnh cũng khiến men răng bị tổn thương dần theo thời gian.
Xem thêm: Cùi răng sứ giả là gì? Làm cùi giả cho răng có đau không?
Do chế độ ăn uống không đúng cách
Trẻ ăn quá nhiều đồ ngọt, uống nước có gas, hoặc sử dụng các loại nước trái cây đóng hộp chứa axit citric thường xuyên là nguyên nhân hàng đầu gây răng sữa bị mòn. Axit và đường trong thực phẩm làm mất khoáng men răng, khiến răng yếu và dễ mủn. Ngoài ra, việc ngậm bình sữa khi ngủ, đặc biệt là sữa có đường, cũng tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Một khảo sát tại TP.HCM cho thấy hơn 70% trẻ có thói quen uống sữa hoặc ăn vặt trước khi ngủ mà không chải răng, dẫn đến men răng bị tổn thương sớm.
Cách xử lý khi răng sữa của trẻ bị mòn
Xử lý khi răng sữa bị mòn nhẹ
Với những trường hợp răng sữa bị mủn nhẹ, cha mẹ cần chú ý thay đổi thói quen chăm sóc răng miệng cho bé ngay lập tức. Hãy giúp bé chải răng ngày hai lần với kem đánh răng chứa fluoride hàm lượng phù hợp cho trẻ em. Bổ sung thêm thực phẩm giàu canxi, vitamin D và photpho để củng cố cấu trúc răng. Nếu bé có thói quen nghiến răng, nên đưa trẻ đến nha sĩ để được hướng dẫn sử dụng máng chống nghiến. BeDental khuyến cáo nên đưa bé khám răng định kỳ 6 tháng/lần để kiểm soát sớm các tổn thương men răng.
Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể áp dụng phương pháp tái khoáng men răng bằng dung dịch fluoride hoặc vật liệu chuyên dụng. Phương pháp này giúp củng cố men răng, làm chậm quá trình mòn và giảm nguy cơ sâu răng.
Xử lý khi răng sữa bị mòn nặng
Nếu răng sữa bị mủn nặng, lộ ngà hoặc đau khi ăn nhai, cần đưa bé đến nha khoa sớm để được điều trị chuyên sâu. Các bác sĩ BeDental thường áp dụng phương pháp trám răng hoặc bọc răng sữa bằng vật liệu composite để bảo vệ răng khỏi vi khuẩn. Trong trường hợp tủy răng đã viêm hoặc hoại tử, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị tủy răng sữa (lấy tủy và trám kín ống tủy) nhằm duy trì răng đến thời điểm thay răng vĩnh viễn.
Theo thống kê của Hiệp hội Nha khoa Việt Nam, việc điều trị răng sữa bị mủn sớm giúp giảm tới 80% nguy cơ mất răng sữa sớm và 60% nguy cơ lệch khớp cắn khi mọc răng vĩnh viễn. Vì vậy, cha mẹ không nên tự ý dùng thuốc hay mẹo dân gian mà nên để bác sĩ chuyên khoa thăm khám và điều trị đúng cách.
Phòng ngừa mòn răng sữa cho trẻ
Phòng ngừa luôn là giải pháp hiệu quả nhất. Cha mẹ nên tạo thói quen cho trẻ vệ sinh răng miệng đúng cách từ khi mọc răng sữa đầu tiên. Hãy dùng bàn chải lông mềm, kem đánh răng chứa fluoride nồng độ thấp và hướng dẫn trẻ chải nhẹ nhàng theo chiều tròn. Nên cho bé súc miệng bằng nước muối sinh lý sau khi ăn, tránh để cặn thức ăn bám trên răng quá lâu.
Xem thêm: Bọc răng sứ hay trồng răng implant?
Hạn chế cho trẻ dùng đồ ăn, thức uống chứa nhiều đường hoặc axit, nhất là trước khi đi ngủ. Thay vào đó, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi và các sản phẩm từ sữa giúp răng chắc khỏe. Đặc biệt, hãy đưa bé đến khám tại Nha khoa BeDental định kỳ 6 tháng/lần để được kiểm tra và làm sạch răng chuyên sâu.
BeDental là một trong những hệ thống nha khoa uy tín hàng đầu với đội ngũ bác sĩ chuyên sâu về răng trẻ em, trang thiết bị hiện đại và quy trình vô trùng tuyệt đối. Nhiều cha mẹ tin tưởng lựa chọn BeDental để điều trị các vấn đề như răng sữa bị mủn, sâu răng sữa, viêm lợi và chăm sóc nướu toàn diện cho bé.
Theo báo cáo nội bộ năm 2024 của BeDental, hơn 92% trẻ được điều trị răng sữa bị mủn tại hệ thống đã phục hồi hoàn toàn, không tái phát sau 6 tháng theo dõi. Con số này chứng minh hiệu quả vượt trội của quy trình điều trị kết hợp giữa tái khoáng men, trám bảo vệ và hướng dẫn chăm sóc răng miệng tại nhà đúng cách.
Câu chuyện thực tế từ khách hàng BeDental: Hành trình khôi phục nụ cười cho bé 5 tuổi
Chị Hương (32 tuổi, quận Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ rằng con gái chị – bé Minh Anh, 5 tuổi – bắt đầu xuất hiện tình trạng răng sữa bị mủn và ê buốt khi ăn đồ chua hoặc lạnh. Ban đầu, chị chỉ nghĩ đây là hiện tượng bình thường vì “răng sữa rồi cũng thay”, nên chưa đưa con đi khám. Tuy nhiên, sau hơn 1 tháng, bé bắt đầu khó ăn, răng bị ngắn lại và thỉnh thoảng đau khi chải răng.
Khi đưa bé đến Nha khoa BeDental, bác sĩ chẩn đoán mòn men răng mức độ trung bình, nguyên nhân chủ yếu là do thói quen uống sữa trước khi ngủ mà không chải răng. Sau khi thăm khám và chụp phim, bé được chỉ định tái khoáng men răng kết hợp trám bảo vệ bằng composite y khoa. Toàn bộ quá trình điều trị diễn ra nhẹ nhàng, không gây đau, được bác sĩ hướng dẫn riêng từng bước cho trẻ nhỏ.
Chị Hương cho biết:
“Chỉ sau 4 tuần, răng con mình sáng hơn hẳn, không còn than đau khi ăn kem hay trái cây lạnh nữa. Bé còn rất thích đến BeDental vì được các bác sĩ động viên, hướng dẫn cách đánh răng như chơi trò chơi. Mình thấy khác biệt rõ rệt so với các phòng khám khác.”
Theo dữ liệu theo dõi nội bộ của BeDental năm 2024, hơn 92% trường hợp trẻ bị mủn răng sữa mức độ nhẹ đến trung bình đã phục hồi hoàn toàn trong 4–6 tuần điều trị, đồng thời giảm 80% nguy cơ sâu răng tái phát sau 6 tháng tái khám.
Xem thêm: Tái Tạo Cùi Răng Giả Là Gì ? Khi Nào Cần Tái Tạo Cùi Để Bọc Răng Sứ?
Trường hợp của bé Minh Anh là ví dụ điển hình cho thấy việc phát hiện và điều trị sớm tại cơ sở nha khoa uy tín giúp ngăn ngừa biến chứng lâu dài, đồng thời khôi phục sức khỏe răng miệng và nụ cười tự tin cho trẻ.
Kết luận
Răng sữa bị mủn là dấu hiệu cảnh báo men răng đang yếu đi và dễ tổn thương. Nếu không được can thiệp sớm, tình trạng này có thể dẫn đến sâu răng, viêm tủy, thậm chí ảnh hưởng đến sự phát triển của răng vĩnh viễn. Cha mẹ nên chú ý nhận biết sớm các dấu hiệu răng sữa bị mòn, đưa bé đi khám định kỳ tại Nha khoa BeDental để được điều trị kịp thời.
BeDental khuyến nghị phụ huynh không nên chủ quan với những biểu hiện như răng bé bị mờ, sần, đổi màu hay gãy mủn từng phần. Sự chăm sóc đúng cách hôm nay sẽ giúp bé có hàm răng khỏe mạnh và nụ cười tự tin trong tương lai.
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
Tại BeDental, khách hàng có thể an tâm điều trị với dịch vụ bảo lãnh viện phí nha khoa nhanh chóng và tiện lợi. BeDental hiện liên kết với nhiều công ty bảo hiểm uy tín, hỗ trợ thanh toán trực tiếp chi phí các dịch vụ nha khoa như nhổ răng, trám răng, điều trị tủy, phục hình răng sứ... Quy trình linh hoạt, minh bạch giúp tiết kiệm thời gian và tối ưu chi phí. Hãy liên hệ BeDental để được tư vấn chi tiết và tận hưởng trải nghiệm chăm sóc răng miệng chuyên nghiệp, không lo gánh nặng tài chính.
🔹 Các đơn vị nha khoa chấp nhận bảo lãnh bao gồm : Hùng Vương Insurance, Bảo Long Insurance, BSH (Bảo hiểm BSH), FWD Insurance Cathay Life Fubon Insurance, Tokio Marine Insurance Group VNI (Bảo hiểm Hàng không), HD Insurance MSIG AAA Insurance PTI (Bảo hiểm Bưu điện), BIDV MetLife, PJICO, Techcom, Insurance, AIA, Dai-ichi Life MIC GIC DBV Insurance VBI (Bảo hiểm VietinBank)
🔹 Các công ty bảo hiểm BeDental có thể xuất hóa đơn: Manulife Dai-ichi Life Prudential AIA Hanwha Life PVI VCLI (Bảo hiểm nhân thọ Vietcombank - Cardif) BIC (Bảo hiểm BIDV), Bảo Việt Insurance và PVI
