Mụn: 1 số loại mụn và nguyên nhân dẫn đến mụn

Cuộc sống căng thẳng, nhu cầu làm đẹp ngày càng trở nên chính đáng và cần thiết. Để làn da luôn sáng mịn không tì vết, chị em phụ nữ không ngừng truyền tai nhau nhiều bí quyết chăm sóc da. Dưới đây là những nguyên nhân chính gây mụn phổ biến và những điều cần lưu ý khi chăm sóc da.

Mụn là gì?

Mụn là tình trạng bệnh về da phổ biến, xuất hiện ở mặt, lưng, ngực, cổ, cằm, mông, bả vai… Có nhiều nốt sần khác nhau như mẩn đỏ, sưng tấy, có mủ, ngứa và đau, nguyên nhân chủ yếu là do hoạt động nội tiết tố và các yếu tố bên ngoài như nhiễm trùng do vi khuẩn và lỗ chân lông bị tắc… Tùy vào biểu hiện trên da, mụn được chia ra nhiều loại khác nhau: mụn trứng cá thông thường, trứng cá đỏ, mụn ẩn, mụn bọc (mụn nốt nang), mụn cám, mụn đầu đen, mụn mủ, mụn viêm…

Nguyên nhân phổ biến của mụn 

Bốn nguyên nhân chính gây ra mụn là: Bã nhờn tiết ra quá nhiều, nang lông bị tắc nghẽn bởi dầu và tế bào chết; da bị nhiễm trùng; viêm da; chăm sóc da không đúng cách và lạm dụng mỹ phẩm. Mụn có thể trở nên tồi tệ hơn vì nhiều lý do:

• Do bị nhiễm trùng: P. acnes (Propionibacterium acnes) là nguyên nhân chính gây ra mụn trứng cá thông thường, trong khi Demodex là nguyên nhân chính gây ra bệnh rosacea.
• Thay đổi nội tiết tố: Sự thay đổi nội tiết tố ở tuổi dậy thì và trung niên, đặc biệt là ở phụ nữ tiền mãn kinh, khiến tuyến bã nhờn to ra và sản sinh nhiều hơn. Sự kết hợp giữa tiết nhờn và chăm sóc da không đúng cách có thể dẫn đến mụn. Sử dụng thuốc:
• Các loại thuốc chứa corticoid, testosterone, lithium,… cũng có thể gây mụn.
• Chế độ ăn uống : Ăn thực phẩm giàu carbohydrate (đường, tinh bột), chẳng hạn như bánh mì ngọt, khoai tây chiên và bánh ngọt, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn .
• Tâm lý căng thẳng: Nó không gây ra mụn, nhưng căng thẳng có thể làm cho tình trạng mụn tệ hơn nếu bạn có nó.
• Chăm sóc da sai cách: Da không sạch sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mụn phát triển, làm da yếu đi dễ bị nổi mụn.
• Lạm dụng mỹ phẩm: Mỹ phẩm có vai trò bảo vệ và dưỡng ẩm cho da, tuy nhiên việc sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng hoặc mỹ phẩm không hợp với da kéo dài có thể khiến da nổi mụn, bít tắc lỗ chân lông và nổi mụn.

Triệu chứng dấu hiệu của mụn?

Mụn có nhiều loại, với từng nguyên nhân gây mụn sẽ có những biểu hiện lên da khác nhau.Và dựa trên nguyên nhân và các triệu chứng, mụn sẽ được chia thành nhiều loại gồm: mụn trứng cá, mụn ẩn, mụn đầu đen, mụn bọc, …

• Mụn trứng cá: Mụn trắng là khi lỗ chân lông đóng lại, còn mụn đen là khi lỗ chân lông mở. Mụn gây sưng đỏ, mụn bọc, mụn mủ, khối lớn cứng dưới da chứa đầy mủ gây đau nhức, viêm nhiễm.
• Mụn ẩn: Xuất hiện sâu bên trong nang lông nên mụn có kích thước nhỏ, không gây viêm nhiễm hay đau nhức.
• Mụn đầu đen: Dễ dàng nhận biết bởi màu da sậm, hơi nhô cao, không đau và không gây kích ứng.
• Mụn bọc: Triệu chứng là các nốt mụn sưng đỏ, cứng, có dịch và mủ màu vàng hoặc trắng, sờ vào thấy đau, dễ vỡ để lại vết thâm lâu dài.
• Mụn trứng cá đỏ: những mụn màu đỏ, thường ở quanh mũi và miệng, gây đau và ngứa. 

Phân loại mụn

Mụn được chia ra nhiều loại, tùy vào nguyên nhân gây mụn được chia thành các loại sau:

1. Mụn trứng cá thông thường (mụn đầu trắng)

Mụn trứng cá là một bệnh viêm da phổ biến ở mọi lứa tuổi. Nguyên nhân chính gây ra mụn trứng cá là do bã nhờn tiết ra quá nhiều dẫn đến vi khuẩn tích tụ, lỗ chân lông bị bít tắc, lâu ngày gây viêm nhiễm, nhiễm khuẩn dẫn đến hình thành mụn trứng cá, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý của bệnh nhân.

2. Mụn ẩn 

Mụn ẩn là loại mụn mọc sâu bên trong nang lông, không gây đau và không viêm nhiễm. Nhận biết mụn ẩn thông qua những nốt mụn li ti, mọc dày đặc, lan rộng ra xung quanh, bề mặt da sần sùi. Mụn ẩn rất khó phân biệt và cách dễ nhất là sờ vào da của bạn.

Ngoài ra, mụn ẩn có thể được phát hiện bằng soi da. Mụn ẩn thường xuất hiện dưới trán, má và cằm, đây là những vùng da dễ bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài. Mụn ẩn không trở thành viêm như các loại mụn khác nhưng nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, mụn có thể gây viêm nhiễm, sưng tấy để lại những vết thâm lâu dài khó điều trị.

3. Mụn bọc 

Mụn bọc hình thành dưới da và không giống như các loại mụn đầu trắng, đầu đen, mụn bọc phát triển dưới bề mặt da. Một số mụn bọc mọc hình thành từ những ổ áp xe nhỏ của vùng nang lông tuyến bã nhờn và bùng phát tạo nên các nốt to viêm đỏ sưng tấy và đau, có thể gây biến dạng khuôn mặt. Mụn bọc thường xuất hiện ở trên mặt, lưng hoặc ngực.

4. Mụn cám

Mụn cám là loại mụn nhỏ hình thành do lỗ chân lông bị bít tắc bởi bã nhờn và bụi bẩn. Mụn cám là một dạng nhẹ của mụn trứng cá, thường mọc thành từng mảng và khiến da mặt sần sùi, thô ráp. Nếu chăm sóc da không đúng cách, tự ý nặn mụn có thể khiến mụn sưng đỏ, viêm nhiễm, đau nhức…

5. Mụn đầu đen 

Mụn đầu đen là mụn nhỏ nổi lên trên nền mụn trứng cá, do lỗ chân lông hở (còn gọi là nhân trứng cá hở) và nhân mụn bị oxy hóa nên mụn đầu đen ( vì thế gọi là mụn đầu đen). Mụn đầu đen là loại mụn nhẹ hình thành trên mặt, lưng, ngực, cổ, cánh tay và vai 

6. Mụn mủ 

Mụn mủ là dạng viêm da gây nổi nốt sưng đỏ trên da, có đầu màu vàng hoặc trắng, bên trong chứa đầy dịch mủ (nhờn, tế bào chết, vi khuẩn…). Mụn mủ nhìn giống mụn nhọt nhưng nhọt có kích thước lớn hơn và viêm tấy mô nhiều hơn hơn. Chúng thường xuất hiện ở các vùng khác nhau trên khuôn mặt như: cằm, mũi, má, trán, quai hàm, thái dương, nách, háng… Mỗi vị trí mọc của mụn mủ biểu hiện một vấn đề về sức khỏe nhất định. Mụn mủ nếu không được xử lý đúng cách có thể gây ra những biến chứng xấu cho sức khỏe.

7. Trứng cá đỏ

Mụn trứng cá đỏ thường xuất hiện ở xung quanh mũi và miệng, gây sưng đau và ngứa. Mụn xuất hiện thường do bất thường trong kiểm soát vận mạch,  suy yếu hệ thống tĩnh mạch vùng mặt, tăng ký sinh trùng ở nang lông, rối loạn chức năng kháng khuẩn, chế độ ăn nhiều đồ ngọt cay nóng, lạm dụng các thuốc amiodarone, corticosteroid… Mụn trứng cá đỏ nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng như mũi cà chua (sưng đỏ ở mũi), đỏ da, phù mắt…

Nguy cơ gây mụn

1. Những ai có nguy cơ mắc phải mụn

Phụ nữ tiền mãn kinh, trẻ em trong độ tuổi dậy thì, người bị rối loạn nội tiết, thường xuyên bị stress, người làm việc trong môi trường ô nhiễm, người da nhờn kém chăm sóc, sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, chăm sóc da kém…

2. Yếu tố làm tăng nguy cơ gây mụn

Một số yếu tố liên quan đến nguy cơ gây mụn bao gồm:

• Rối loạn nội tiết tố: làm bã nhờn hoạt động, kích thích tiết bã nhờn, gây bít tắc lỗ chân lông, gia tăng vi khuẩn gây mụn. Nếu da không được chăm sóc đúng cách, lỗ chân lông rất dễ bị tắc nghẽn hoặc nhiễm vi khuẩn gây mụn.
• Chăm sóc da không đúng cách: Da mặt là vùng da nhạy cảm và thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với môi trường. Do đó, da mặt phải được chăm sóc cẩn thận hàng ngày. Nếu chăm sóc sai cách sẽ làm da yếu đi, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mụn sinh sôi.
• Sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, không phù hợp: Mỗi loại da sẽ có những sản phẩm hỗ trợ chăm sóc da phù hợp. Tuy nhiên, việc lựa chọn mỹ phẩm không phù hợp, kém chất lượng, sử dụng trong thời gian dài dẫn đến da bị viêm nhiễm, bít tắc lỗ chân lông và hình thành mụn.
• Tác dụng phụ của thuốc: Mụn cũng có thể do tác dụng phụ của thuốc, nhất là khi dùng thuốc có chứa các chất như testosteron, lithium, corticoid, thuốc kháng lao, thuốc chống động kinh, thuốc chống trầm cảm… trong thời gian dài, gây rối loạn bài tiết nội môi, tăng tiết bã nhờn, gây mụn.
• Thói quen ăn uống không tốt: Ăn đồ nhiều dầu mỡ, cay nóng, nhiều đường dễ bị nổi mụn.
• Căng thẳng: Stress có thể gây rối loạn nội tiết làm tăng sản xuất tuyến bã nhờn, làm da yếu đi, bít tắc lỗ chân lông và gây mụn.
• Ô nhiễm môi trường: Làm việc trong môi trường có nguồn nước hoặc không khí bị ô nhiễm, bụi bẩn, bụi mịn… về lâu dài khiến da dễ bị nhiễm vi khuẩn, lỗ chân lông bị bít tắc, bã nhờn tích tụ… sẽ gây ra mụn. 

Tác hại biến chứng của mụn có thể gặp

Các biến chứng do mụn gây ra thường liên quan đến tính thẩm mỹ như để lại các vết sẹo lồi hoặc rỗ, tồn tại lâu dài, mụn sau khi lành có thể để lại vết thâm gây mất thẩm mỹ cho da. Mụn nếu không được điều trị kịp thời có thể phát triển sang các vùng da lân cận, phát triển lâu gây khó chịu cho người bệnh.

Nếu tự ý nặn mụn và vệ sinh kém có thể gây nhiễm trùng da. Đặc biệt vùng da ở trán, mũi, cằm, miệng, nhiễm trùng gây sưng phù, méo miệng, trường hợp nặng có thể gây viêm tắc tĩnh mạch xoang hang trong não dẫn đến hôn mê, tử vong. Trứng cá  đỏ có biến chứng là mũi cà chua, hoặc trĩ mũi

Khi nào cần gặp bác sĩ

Khi thấy da nổi mụn, các biện pháp chăm sóc da không cải thiện, người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa da liễu để được thăm khám và hướng dẫn điều trị. Đối với nhiều phụ nữ, mụn trứng cá có thể kéo dài và bùng phát một tuần trước kỳ kinh nguyệt.

Ở người lớn tuổi, nếu xuất hiện mụn nặng có thể báo hiệu bệnh, nên đi khám để điều trị.

Một số loại kem trị mụn, sữa rửa mặt và mỹ phẩm kém chất lượng có thể gây phản ứng nghiêm trọng cho da. Khi sử dụng mỹ phẩm có các triệu chứng như: phát ban da, kích ứng, ngứa, ngất xỉu, khó thở, sưng phù mắt, mặt, môi hoặc lưỡi, tức cổ họng… phải đến ngay bệnh viện để được điều trị kịp thời. 

Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa

Một số biện pháp giúp giảm nguy cơ bị nổi mụn mà bạn nên biết:

• Rửa mặt hàng ngày với sữa rửa mặt không chứa dầu
• Sử dụng sữa rửa mặt trị mụn không kê đơn để giúp loại bỏ dầu thừa trên da.
• Sử dụng tẩy trang dạng nước, không gây dị ứng da, giảm khả năng bít tắc lỗ chân lông.
• Tránh các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm có chứa dầu.
• Luôn tẩy trang và làm sạch da trước khi đi ngủ.
• Tắm hoặc rửa mặt sau khi đổ mồ hôi hoặc tập thể dục. Buộc tóc gọn gàng, hạn chế để tóc tiếp xúc với da mặt.
• Tránh đội mũ hoặc quấn băng đô quanh đầu…
• Ăn uống lành mạnh, uống đủ nước, giảm thức ăn nhiều năng lượng.
• Giảm căng thẳng, thư giãn.

Tư vấn chuyên môn bài viết:

TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG

Phó trưởng khoa tạo hình thẩm mỹ

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ

BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU

CHI NHÁNH HÀ NỘI

CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090

CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090

CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)

CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080

CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam -  093 181 0680

CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN

CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090

GIỜ HOẠT ĐỘNG:

09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần

Website: https://bedental.vn/