Mặt lệch phải làm sao? 9 bài tập giúp cải thiện mặt lệch

Mặt lệch là tình trạng mất cân đối cấu trúc khuôn mặt, khiến một bên trông cao, nhô hoặc to hơn bên còn lại. Ngoài các nguyên nhân như di truyền, thói quen nhai một bên, ngủ nghiêng hay chấn thương, thì yếu tố cơ hàm yếu hoặc phát triển không đồng đều cũng góp phần làm tình trạng rõ rệt hơn. Theo thống kê của Hiệp hội Nha khoa Quốc tế (FDI), có tới 35% người trưởng thành gặp tình trạng mặt lệch ở mức độ nhẹ đến trung bình, trong đó hơn 60% nguyên nhân xuất phát từ thói quen sinh hoạt hàng ngày.

Tin vui là bạn hoàn toàn có thể cải thiện mặt lệch tại nhà thông qua các bài tập cơ mặt và cơ hàm đơn giản. BeDental – đơn vị nha khoa thẩm mỹ tiên phong với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm – khuyến nghị kết hợp những bài tập này cùng liệu trình điều chỉnh nha khoa khi cần, để đạt hiệu quả tối ưu và duy trì lâu dài.

Nguyên nhân mặt lệch 

Mặt lệch là tình trạng cấu trúc khuôn mặt mất cân đối, khi một bên cao hơn, nhô hơn hoặc phát triển khác biệt so với bên còn lại. Nguyên nhân của hiện tượng này có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố, bao gồm bẩm sinh, thói quen sinh hoạt, chấn thương hoặc bệnh lý.

1. Do di truyền

Nếu trong gia đình (cha, mẹ hoặc ông bà) có người bị lệch mặt bẩm sinh, khả năng bạn gặp phải tình trạng tương tự sẽ cao hơn do ảnh hưởng của yếu tố di truyền. Đây là dạng nguyên nhân khó thay đổi nếu không áp dụng các phương pháp can thiệp chuyên sâu như chỉnh nha, niềng răng, hoặc phẫu thuật thẩm mỹ – chỉnh hình xương hàm.

2. Do ăn nhai một bên

Việc chỉ sử dụng một bên hàm (thường là bên thuận) để nhai thức ăn trong thời gian dài khiến cơ hàm bên đó phải hoạt động liên tục và phát triển mạnh hơn so với bên còn lại. Sự phát triển không đồng đều này làm mất cân đối cơ hàm, dẫn tới khuôn mặt bị lệch sang bên phải hoặc bên trái tùy thói quen ăn nhai.

3. Thói quen xấu trong sinh hoạt

Một số thói quen tưởng chừng vô hại lại có thể tác động âm thầm đến cấu trúc khuôn mặt:

• Chống tay lên mặt khi đọc sách, làm việc hoặc sử dụng máy tính.
• Thường xuyên nằm nghiêng một bên khi ngủ, khiến xương hàm và cơ mặt chịu áp lực không đều.
• Bẻ cổ hoặc nghiêng đầu theo một hướng cố định trong thời gian dài.

Những thói quen này nếu duy trì liên tục trong nhiều năm có thể dẫn đến sự thay đổi về vị trí xương hàm, độ phát triển cơ mặt và gây lệch mặt rõ rệt.

Xem thêm: Vì sao BeDental là địa chỉ nha khoa trẻ em uy tín?

4. Do chấn thương

Các tai nạn như gãy xương mũi, tổn thương vùng hàm mặt, hoặc phải trải qua phẫu thuật liên quan đến xương hàm – xương mặt có thể để lại di chứng khiến khuôn mặt không còn cân đối. Sự sai lệch này có thể thấy rõ ngay sau chấn thương hoặc dần dần trở nên rõ hơn theo thời gian.

5. Do bệnh lý

• Liệt mặt: Tổn thương dây thần kinh số VII (dây thần kinh mặt) khiến cơ mặt một bên không hoạt động bình thường, dẫn đến tình trạng xệ hoặc mất cân đối.
• Đột quỵ: Sự giảm đột ngột lượng máu lên não có thể gây liệt cơ mặt một bên, làm méo miệng hoặc lệch khuôn mặt.
• Cảm lạnh: Nhiễm lạnh đột ngột, đặc biệt là vùng mặt, có thể khiến dây thần kinh mặt bị tê liệt tạm thời, gây ra hiện tượng lệch miệng hoặc méo mặt.

9 bài tập giúp cải thiện mặt lệch

Dưới đây là 9 bài tập cải thiện mặt lệch mà bạn có thể thực hiện hàng ngày:

1. Bài tập I, O, E, A – Khởi động cơ mặt

Bài tập này giúp làm ấm và kích hoạt toàn bộ cơ mặt, tạo tiền đề cho các động tác tiếp theo.

• Cách thực hiện:
  1. Ngồi hoặc đứng thẳng lưng.
  2. Phát âm rõ và mở khẩu hình tối đa các nguyên âm I, O, E, A.
  3. Giữ hơi và đẩy hơi lâu nhất có thể.
  4. Lặp lại 10–12 lần.

2. Bài tập cơ dưới cằm

Giúp giảm nọng cằm và tăng sức cơ vùng dưới hàm.

• Cách thực hiện:
  1. Ngồi thẳng, ngửa đầu nhìn lên trần.
  2. Đưa môi dưới ra xa như muốn chạm trần.
  3. Giữ 5–10 giây, lặp lại 2–3 lần.

3. Cơ cằm kết hợp hít thở

Xem thêm: Nắn chỉnh răng – Khi nào cần thực hiện và có những phương pháp nào phổ biến?

Bài tập này vừa tăng độ săn chắc vừa cải thiện tuần hoàn máu vùng cằm.

• Cách thực hiện:
  1. Đứng thẳng, khoanh tay trước ngực.
  2. Nâng cằm lên đến giới hạn thoải mái.
  3. Hít sâu 10–15 giây, sau đó thở ra và hạ về vị trí ban đầu.

4. Nâng cơ vùng má

Ngăn chảy xệ và giúp khuôn mặt cân đối hơn.

• Cách thực hiện:
  1. Giữ môi chạm nhau.
  2. Kéo cằm xuống dưới, giữ 5–10 giây.
  3. Lặp lại nhiều lần.

5. Bài tập với bút

Tăng sự linh hoạt và đồng đều của cơ môi.

• Cách thực hiện:
  1. Ngậm bút chì hoặc bút bi giữa môi.
  2. Di chuyển bút lên, xuống, trái, phải hoặc xoay vòng chỉ bằng lực môi.
  3. Thực hiện 3 phút, nghỉ rồi lặp lại.

6. Tập cơ vùng cổ

Giúp nâng đỡ cơ mặt, giảm chảy xệ.

• Cách thực hiện:
  1. Nghiêng đầu sang phải, tai gần vai phải.
  2. Dùng tay phải đẩy đầu về hướng ngược lại, giữ 10 giây.
  3. Lặp lại bên trái.

7. Phồng má

Bài tập đơn giản nhưng tăng sức đề kháng cho cơ má.

• Cách thực hiện:
  1. Hít sâu, giữ không khí trong miệng.
  2. Dùng tay ép nhẹ hai má 5–10 giây.
  3. Thả ra từ từ, lặp lại 5 lần.

8. Tập cơ hàm dưới

Cân bằng sức mạnh giữa hai bên hàm.

Xem thêm: Cách tẩy trắng răng ố vàng tại nhà đơn giản

• Cách thực hiện:
  1. Há miệng, môi che răng.
  2. Đẩy hàm về phía trước trong khi dùng ngón tay cản lại.
  3. Trở về vị trí ban đầu, lặp lại 10 lần.

9. Mở hàm với kháng lực

Giúp cơ hàm khỏe, cải thiện cân đối khuôn mặt.

• Cách thực hiện:
  1. Chống hai tay lên cằm, ngón cái dưới cằm.
  2. Mở miệng đồng thời tay tạo lực cản.
  3. Giữ 30 giây, lặp lại 10 lần.

Để đạt hiệu quả cao, hãy duy trì tập luyện mỗi ngày và kết hợp với thăm khám nha khoa định kỳ. Theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA), các trường hợp mặt lệch do sai lệch khớp cắn hoặc xương hàm cần can thiệp chỉnh nha hoặc phẫu thuật để đảm bảo kết quả bền vững. BeDental ứng dụng công nghệ chỉnh nha hiện đại, cá nhân hóa phác đồ, giúp 95% khách hàng cải thiện đáng kể độ cân đối gương mặt chỉ sau 6–12 tháng.

Phương pháp khắc phục mặt lệch hiệu quả tại nha khoa 

Nếu nguyên nhân xuất phát từ cấu trúc xương hoặc khớp cắn, các phương pháp nha khoa sẽ mang lại hiệu quả nhanh chóng và lâu dài.

Niềng răng chỉnh nha – Giải pháp tối ưu cho mặt lệch do sai khớp cắn

Theo số liệu từ Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ, hơn 70% trường hợp mặt lệch do sai khớp cắn có thể cải thiện đáng kể chỉ sau 12–24 tháng niềng răng. Đây là phương pháp sử dụng khí cụ chỉnh nha chuyên dụng để dịch chuyển răng, điều chỉnh khớp cắn và cân bằng khung hàm.

Với những người bị lệch mặt bên phải do răng mọc lệch, răng khấp khểnh hoặc khớp cắn sai, niềng răng không chỉ giúp cải thiện thẩm mỹ gương mặt mà còn ngăn ngừa mòn răng, đau khớp thái dương hàm và các vấn đề về ăn nhai.

Tuy nhiên, hiệu quả chỉnh nha phụ thuộc rất lớn vào tay nghề bác sĩ và công nghệ áp dụng. Do đó, bạn nên lựa chọn cơ sở nha khoa uy tín, có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và áp dụng các kỹ thuật hiện đại như niềng răng mắc cài tự buộc, niềng răng trong suốt Invisalign để đạt kết quả tối ưu và rút ngắn thời gian điều trị.

Phẫu thuật cắt xương hàm – Giải pháp cho mặt lệch nghiêm trọng

Trong những trường hợp mặt lệch bên phải do bất thường cấu trúc xương hàm, niềng răng đơn thuần sẽ không đủ để khắc phục triệt để. Khi đó, phẫu thuật cắt xương hàm sẽ được bác sĩ chỉ định nhằm can thiệp trực tiếp vào phần xương, chỉnh lại vị trí hàm trên – hàm dưới sao cho cân xứng.

Phương pháp này thường áp dụng với các ca mặt lệch nặng, kèm theo sai lệch khớp cắn nghiêm trọng hoặc biến dạng hàm bẩm sinh. Phẫu thuật giúp cải thiện tức thì hình dáng khuôn mặt, đồng thời khôi phục chức năng ăn nhai và ngăn ngừa các vấn đề phát sinh về khớp thái dương hàm trong tương lai.

Tuy nhiên, đây là phẫu thuật xâm lấn, đòi hỏi bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, cơ sở vật chất hiện đại và quy trình hậu phẫu an toàn. Thông thường, người bệnh cần kết hợp niềng răng trước và sau phẫu thuật để đạt hiệu quả tối đa.

BeDental – Giải pháp toàn diện cho tình trạng mặt lệch

Tại BeDental, tình trạng mặt lệch được chẩn đoán và điều trị bài bản:

• Khám và đo khớp cắn bằng hệ thống Scan 3D, CAD/CAM.
• Phác đồ cá nhân hóa dựa trên nguyên nhân cụ thể.
• Ứng dụng công nghệ niềng răng Invisalign, mắc cài sứ hoặc kim loại cho trường hợp sai khớp cắn.
• Phối hợp điều trị với chuyên khoa phẫu thuật hàm mặt nếu cần.
• Đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, từng điều trị thành công hàng trăm ca lệch mặt mỗi năm.

Theo khảo sát nội bộ, hơn 92% khách hàng điều trị lệch mặt tại BeDental cải thiện rõ rệt chỉ sau 6–12 tháng.

Mặt lệch bên phải là vấn đề không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe răng hàm và tiêu hóa. Việc xác định nguyên nhân chính xác và áp dụng phương pháp khắc phục phù hợp sẽ giúp bạn lấy lại khuôn mặt cân đối, tự tin hơn trong giao tiếp.

Nếu bạn đang gặp tình trạng này, hãy đến BeDental để được thăm khám và tư vấn giải pháp toàn diện, an toàn và hiệu quả.

Xem thêm: Nha khoa giá rẻ ở Hà Nội có tốt hay không?

Tư vấn chuyên môn bài viết:

BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA

Bác sĩ chỉnh nha tổng hợp

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Anh, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ