English
한국어
日本語
中文 (中国)
Xác định đúng các loại khớp cắn rất quan trọng trong việc xây dựng lộ trình chỉnh nha hiệu quả. Vậy có bao nhiêu loại khớp cắn? Hãy cùng khám phá các loại khớp cắn trong chỉnh nha thông qua bài viết sau.
Khớp cắn là gì?
Khớp cắn là thuật ngữ dùng để mô tả mối quan hệ giữa hàm trên và hàm dưới khi chúng khép lại. Một khớp cắn chuẩn là khi các răng hàm trên bao phủ một phần răng hàm dưới, và các răng hàm trên và dưới đều thẳng hàng, đối xứng. Tuy nhiên, không phải ai cũng có khớp cắn lý tưởng. Các loại khớp cắn sai lệch có thể gây ra nhiều vấn đề về thẩm mỹ, chức năng ăn nhai và sức khỏe răng miệng.
Việc xác định đúng các loại khớp cắn sai lệch là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bác sĩ có thể xây dựng lộ trình chỉnh nha hiệu quả. Trong nha khoa, có rất nhiều các loại khớp cắn sai lệch khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân, tuy nhiên, phổ biến nhất là 6 loại dưới đây.
Nguyên nhân gây sai lệch các loại khớp cắn
Nhìn chung, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sai lệch các loại khớp cắn là do di truyền và các thói quen xấu ngay từ nhỏ gây nên. Đặc biệt là trong quá trình thay răng, nếu răng sữa mất quá sớm trước khi răng vĩnh viễn phát triển, có thể dẫn đến tình trạng răng sau này mọc lệch, mọc chậm.
Do đó, để răng trẻ sau này được đều và đẹp, cha mẹ nên thường xuyên chú ý đến việc vệ sinh răng miệng và các thói quen hàng ngày của trẻ. Giúp trẻ luyện tập và từ bỏ các thói quen xấu như mút tay, cắn bút, lè lưỡi. Đồng thời dạy trẻ cách đánh răng đúng cách để đảm bảo sức khỏe răng miệng, hạn chế mất răng sữa quá sớm.
Xem thêm: Khớp cắn ngược có tập Mewing được không?
Phân biệt khớp cắn chuẩn và các loại khớp cắn sai
Để hiểu rõ hơn về tình trạng khớp cắn của mình, bạn cần biết cách phân biệt một khớp cắn chuẩn với các loại khớp cắn sai lệch.
- Khớp cắn chuẩn (Khớp cắn lý tưởng): Đây là trạng thái lý tưởng khi răng hai hàm khép lại. Khi đó, răng hàm trên sẽ phủ nhẹ răng hàm dưới, các răng đều thẳng hàng và đối xứng với nhau. Răng hàm trên và hàm dưới sẽ khớp chặt với nhau, tạo ra một sự tương quan cân đối giữa hai hàm. Một khớp cắn chuẩn không chỉ mang lại tính thẩm mỹ mà còn giúp chức năng ăn nhai và phát âm diễn ra trôi chảy.
- Khớp cắn sai lệch: Các loại khớp cắn sai lệch là khi hai hàm không thể khít vào nhau một cách hoàn hảo. Điều này có thể xảy ra do sự phát triển bất thường của xương hàm, răng mọc lệch hoặc các thói quen xấu. Các sai lệch này có thể nhận biết bằng mắt thường, như răng hô, móm, cắn hở hoặc lệch khớp cắn, và chúng gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe và thẩm mỹ.
Các loại khớp cắn sai thường gặp
Khớp cắn hô (vẩu)
Trong các loại khớp cắn sai, khớp cắn hô là tình trạng sai khớp cắn loại II, với biểu hiện rõ rệt là răng hàm trên phát triển quá mức, chìa ra phía trước so với hàm dưới. Khi nhìn nghiêng, gương mặt bị gãy, mất cân đối, ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do răng mọc lệch hoặc khung xương hàm trên phát triển quá mức.
Khớp cắn hô không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai, khả năng phát âm và gây khó khăn trong việc vệ sinh răng miệng. Việc vệ sinh răng khó khăn có thể dẫn đến các bệnh lý như viêm nướu, sâu răng.
Khớp cắn ngược (móm)
Khớp cắn ngược, hay còn gọi là móm, là tình trạng sai khớp cắn loại III. Biểu hiện cụ thể của khớp cắn này là răng hàm dưới phát triển quá mức, bao phủ hoàn toàn răng hàm trên khi ngậm miệng. Khi nhìn nghiêng, khuôn mặt có thể bị lệch tương quan giữa trán, mũi và cằm. Nguyên nhân chủ yếu của khớp cắn ngược là do cấu trúc răng và xương hàm.
Tương tự như khớp cắn hô, khớp cắn ngược cũng gây mất cân đối gương mặt, ảnh hưởng đến cả chức năng ăn nhai và khả năng phát âm của người bệnh.
Khớp cắn hở
Trong các loại khớp cắn sai, khớp cắn hở là một trường hợp đặc biệt. Tình trạng này xảy ra khi nhóm răng cửa ở hàm trên và hàm dưới không thể khít lại với nhau, ngay cả khi cắn chặt răng. Khoảng trống giữa hai hàm đủ lớn để có thể nhìn thấy lưỡi bên trong.
Khác với các loại sai khớp cắn trên, nguyên nhân chính dẫn đến khớp cắn hở thường là do các thói quen xấu khi còn nhỏ như: mút ngón tay, cắn móng tay, cắn bút hoặc tật đẩy lưỡi.
Xem thêm: Lệch khớp cắn
Khớp cắn đối đầu
Khớp cắn đối đầu, hay khớp cắn đối đỉnh, là tình trạng rìa răng cửa của hàm trên và hàm dưới chạm vào nhau khi ngậm miệng. Đây là một trong những các loại khớp cắn sai lệch khó nhận biết và dễ bị nhầm lẫn với khớp cắn chuẩn.
Tuy nhiên, bạn có thể phân biệt chúng bằng cách nhìn vào rìa răng hai hàm. Khi nghỉ, rìa răng của hai hàm sẽ chạm thẳng vào nhau. Về lâu dài, khớp cắn đối đầu có thể làm mòn men răng, gây tổn thương khớp thái dương hàm và ảnh hưởng đến thẩm mỹ nụ cười.
Khớp cắn chéo
Trong các loại khớp cắn sai, khớp cắn chéo là một tình trạng nghiêm trọng, dẫn đến sự mất tương quan lớn giữa hai hàm. Biểu hiện rõ nhất của loại khớp cắn này là tình trạng răng mọc xô lệch, lộn xộn, phá vỡ sự đối xứng giữa hai hàm khi nhìn từ phía trước.
Điểm đặc biệt của loại khớp cắn này là chúng không gây mất cân đối gương mặt quá nhiều. Do đó, khi nhìn trực diện, rất khó để nhận biết người đó có bị khớp cắn chéo hay không.
Khớp cắn sâu
Khớp cắn sâu là tình trạng răng hàm dưới bị lọt thỏm và khuất sâu vào bên trong răng hàm trên khi đóng chặt hàm. Khác với khớp cắn hô, răng hàm dưới gần như không chạm vào răng hàm trên. Trong trường hợp nặng, răng hàm dưới thậm chí có thể chạm vào nướu bên trong của răng hàm trên.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến loại sai lệch khớp cắn này là do răng hàm dưới mọc cụp vào trong hoặc xương và răng hàm trên phát triển quá mức.
Tác hại của các loại khớp cắn sai lệch
Mỗi loại khớp cắn sai đều gây ra những tác hại riêng, ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống.
- Ảnh hưởng đến thẩm mỹ: Các loại khớp cắn sai lệch như hô, móm, cắn hở, cắn sâu đều làm mất đi sự hài hòa của gương mặt, khiến nụ cười kém duyên và người bệnh mất tự tin khi giao tiếp.
- Gây khó khăn trong ăn nhai: Khi răng không khớp đúng, khả năng cắn và nghiền thức ăn sẽ bị giảm sút. Điều này gây áp lực lên hệ tiêu hóa, có thể dẫn đến các vấn đề về dạ dày.
- Ảnh hưởng đến phát âm: Đối với khớp cắn hở, người bệnh thường gặp khó khăn trong việc phát âm, đặc biệt là các âm gió, dẫn đến nói ngọng hoặc không rõ lời.
- Nguy cơ bệnh lý răng miệng: Các loại khớp cắn sai lệch thường tạo ra các khe hở và vị trí khó vệ sinh, khiến thức ăn dễ bị mắc kẹt. Nếu không được làm sạch đúng cách, vi khuẩn sẽ tích tụ, gây ra các bệnh lý như sâu răng, viêm nướu, và nghiêm trọng hơn là viêm nha chu.
Xem thêm: Khớp cắn lệch
Phương pháp điều trị sai lệch các loại khớp cắn hiệu quả
Phần lớn các loại khớp cắn sai đều gây ảnh hưởng lớn đến khả năng ăn nhai, phát âm cũng như tính thẩm mỹ và cấu trúc gương mặt. Về lâu dài, chúng có thể dẫn đến mất tự tin khi giao tiếp, khó khăn trong vệ sinh răng miệng, gây ra các bệnh lý như viêm nướu, nha chu. Do đó, cần sớm phát hiện và điều trị kịp thời.
Niềng răng là phương pháp nha khoa giúp khắc phục và cải thiện tình trạng sai lệch khớp cắn được áp dụng phổ biến cho hầu hết các trường hợp lệch do răng. Hiện nay, có hai phương pháp niềng răng chính là niềng răng mắc cài và niềng răng trong suốt. Tùy theo tình trạng sai lệch các loại khớp cắn và sức khỏe răng miệng mà bác sĩ sẽ đề xuất phương án niềng phù hợp.
Các phương pháp điều trị khác
Ngoài niềng răng, có một số phương pháp khác có thể được áp dụng để khắc phục các loại khớp cắn sai, đặc biệt là những trường hợp do xương hàm hoặc ở mức độ nhẹ.
- Phẫu thuật hàm: Đây là phương pháp điều trị cho các trường hợp sai lệch khớp cắn nghiêm trọng do cấu trúc xương hàm. Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật để cắt và di chuyển một phần xương hàm trên hoặc dưới, đưa hai hàm về đúng vị trí tương quan. Phẫu thuật hàm thường được kết hợp với niềng răng để đạt hiệu quả tối ưu.
- Bọc răng sứ hoặc dán sứ Veneer: Đối với những trường hợp sai lệch khớp cắn ở mức độ nhẹ, bọc răng sứ hoặc dán sứ veneer là giải pháp thẩm mỹ nhanh chóng. Bác sĩ sẽ mài một lớp mỏng men răng và bọc lại bằng lớp sứ mới có hình dáng và màu sắc đẹp hơn, giúp cải thiện thẩm mỹ nụ cười và khắc phục một phần sai lệch. Phương pháp này chỉ nên áp dụng cho sai lệch do răng, không phải do xương hàm.
Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
Tại BeDental, khách hàng có thể an tâm điều trị với dịch vụ bảo lãnh viện phí nha khoa nhanh chóng và tiện lợi. BeDental hiện liên kết với nhiều công ty bảo hiểm uy tín, hỗ trợ thanh toán trực tiếp chi phí các dịch vụ nha khoa như nhổ răng, trám răng, điều trị tủy, phục hình răng sứ... Quy trình linh hoạt, minh bạch giúp tiết kiệm thời gian và tối ưu chi phí. Hãy liên hệ BeDental để được tư vấn chi tiết và tận hưởng trải nghiệm chăm sóc răng miệng chuyên nghiệp, không lo gánh nặng tài chính.
🔹 Các đơn vị nha khoa chấp nhận bảo lãnh bao gồm : Hùng Vương Insurance, Bảo Long Insurance, BSH (Bảo hiểm BSH), FWD Insurance Cathay Life Fubon Insurance, Tokio Marine Insurance Group VNI (Bảo hiểm Hàng không), HD Insurance MSIG AAA Insurance PTI (Bảo hiểm Bưu điện), BIDV MetLife, PJICO, Techcom, Insurance, AIA, Dai-ichi Life MIC GIC DBV Insurance VBI (Bảo hiểm VietinBank)
🔹 Các công ty bảo hiểm BeDental có thể xuất hóa đơn: Manulife Dai-ichi Life Prudential AIA Hanwha Life PVI VCLI (Bảo hiểm nhân thọ Vietcombank - Cardif) BIC (Bảo hiểm BIDV), Bảo Việt Insurance và PVI
