English
한국어
日本語
中文 (中国)
Trong số các vấn đề sai lệch khớp cắn thường gặp, tình trạng bị móm là một trong những dạng phức tạp và gây ảnh hưởng nhiều nhất đến cả thẩm mỹ lẫn chức năng ăn nhai. Theo Hiệp hội chỉnh nha Hoa Kỳ (AAO), tỷ lệ người trưởng thành gặp các vấn đề khớp cắn sai lệch, bao gồm móm răng, chiếm khoảng 20% dân số. Ở Việt Nam, báo cáo của Viện Răng Hàm Mặt Trung ương năm 2022 cho thấy có tới 36% trẻ em trong độ tuổi 12–15 mắc các vấn đề khớp cắn, trong đó răng bị móm và hô là hai tình trạng phổ biến nhất. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết bị móm là sao, nguyên nhân hình thành, hậu quả nếu không điều trị và các cách khắc phục hàm móm hiện nay.
Bị móm là gì?
Khái niệm bị móm thường được sử dụng để chỉ tình trạng xương hàm dưới phát triển quá mức hoặc răng hàm dưới chìa ra ngoài nhiều hơn so với hàm trên. Về mặt chuyên môn, đây là dạng sai khớp cắn loại III (Class III malocclusion), trong đó răng cửa hàm dưới phủ ra ngoài răng cửa hàm trên khi ngậm miệng. Điều này khiến khuôn mặt mất cân đối, cằm nhô, miệng trề, và nụ cười kém tự nhiên.
Nhiều người thắc mắc bị móm là sao và liệu có khác với móm bẩm sinh hay không. Thực tế, móm răng có thể xuất hiện từ nhỏ do yếu tố di truyền hoặc hình thành trong quá trình phát triển bởi các thói quen xấu như chống cằm, mút tay. Trong trường hợp nặng, đặc biệt là móm hàm dưới, nguyên nhân chủ yếu đến từ sự phát triển quá mức của xương hàm dưới, gây ra sự mất cân đối giữa hai hàm.
Nguyên nhân khiến răng bị móm
Tình trạng răng bị móm có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau. Trước hết, yếu tố di truyền chiếm tỷ lệ lớn. Nếu bố mẹ có xương hàm dưới phát triển mạnh thì khả năng con sinh ra bị móm là rất cao. Theo một nghiên cứu trên Tạp chí Journal of Dental Research (2020), khoảng 45–50% các ca sai khớp cắn loại III có liên quan đến di truyền.
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác cũng góp phần khiến răng bị móm, bao gồm:
- Thói quen xấu trong thời thơ ấu như chống cằm, mút tay, ngậm núm giả quá lâu.
- Răng sữa rụng sớm hoặc mọc lệch khiến cung răng vĩnh viễn bị xô lệch.
- Dị tật bẩm sinh ở xương hàm.
- Yếu tố môi trường, dinh dưỡng kém trong giai đoạn phát triển xương hàm.
Đặc biệt, móm hàm dưới thường nghiêm trọng hơn móm răng, vì liên quan đến sự phát triển cấu trúc xương thay vì chỉ sai lệch ở vị trí răng.
Hậu quả của tình trạng móm răng
Nhiều người cho rằng bị móm chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ khuôn mặt, tuy nhiên thực tế tác hại còn lớn hơn nhiều. Về chức năng, móm răng khiến việc ăn nhai khó khăn, đặc biệt là khi cắn xé thức ăn. Theo một nghiên cứu tại Hàn Quốc (Seoul National University, 2019), những người răng bị móm có nguy cơ rối loạn khớp thái dương hàm cao gấp 2,3 lần so với người có khớp cắn chuẩn.
Về mặt thẩm mỹ, người bị móm thường có cằm đưa ra trước, môi dưới dày, gương mặt thiếu hài hòa. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sự tự tin trong giao tiếp. Một khảo sát của Hiệp hội Nha khoa Việt Nam (2021) cho thấy có tới 68% người trong độ tuổi 18–35 cảm thấy tự ti vì khuyết điểm răng miệng, trong đó tình trạng móm chiếm tỷ lệ 21%.
Ngoài ra, móm hàm dưới kéo dài không điều trị còn có thể gây mòn răng, đau khớp thái dương hàm, phát âm không rõ, thậm chí ảnh hưởng đến hô hấp khi ngủ.
Phân biệt móm răng và móm hàm dưới
Nhiều người nhầm lẫn giữa móm răng và móm hàm dưới. Tuy nhiên, đây là hai khái niệm khác nhau về bản chất:
- Móm răng: Xảy ra khi răng cửa hàm dưới chìa ra phía trước so với hàm trên, trong khi xương hàm vẫn phát triển bình thường.
- Móm hàm dưới: Xảy ra khi toàn bộ xương hàm dưới phát triển quá mức, đẩy toàn bộ cung răng dưới ra ngoài, gây lệch khớp cắn nặng.
Việc phân biệt đúng giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị chính xác, tránh tình trạng chỉ chỉnh răng nhưng không giải quyết được gốc rễ từ xương hàm.
Xem thêm: Răng lệch, nhân trung lệch: Dấu hiệu mất cân đối khuôn mặt và cách khắc phục hiệu quả
Bị móm có chữa được không?
Một trong những câu hỏi thường gặp nhất là bị móm có chữa được không. Câu trả lời là hoàn toàn có thể, tuy nhiên phương pháp điều trị phụ thuộc vào độ tuổi và nguyên nhân.
Ở trẻ nhỏ, khi xương hàm còn đang phát triển, bác sĩ có thể can thiệp bằng khí cụ chỉnh nha chức năng để định hướng sự phát triển của xương, hạn chế móm hàm dưới. Theo Tạp chí European Journal of Orthodontics (2021), việc can thiệp sớm ở độ tuổi 7–12 giúp tăng hiệu quả điều trị lên tới 70%.
Ở người trưởng thành, việc điều trị trở nên phức tạp hơn. Nếu nguyên nhân là do răng, niềng răng sẽ mang lại kết quả tốt. Ngược lại, nếu là móm hàm dưới, trong nhiều trường hợp cần kết hợp phẫu thuật chỉnh hàm để đưa xương về đúng vị trí.
Các cách khắc phục hàm móm hiệu quả
Hiện nay, có nhiều cách khắc phục hàm móm được áp dụng, tùy theo tình trạng cụ thể:
- Niềng răng: Phù hợp với trường hợp móm răng do răng mọc lệch. Thời gian điều trị trung bình từ 18–30 tháng.
- Phẫu thuật chỉnh hàm: Được chỉ định khi bệnh nhân bị móm hàm dưới nặng, xương hàm phát triển quá mức. Theo số liệu từ Hiệp hội Phẫu thuật Hàm mặt Hàn Quốc (2020), tỷ lệ thành công của phẫu thuật chỉnh hàm đạt trên 92%, giúp cải thiện rõ rệt cả thẩm mỹ và chức năng ăn nhai.
- Kết hợp niềng răng và phẫu thuật: Với trường hợp móm phức tạp, bác sĩ thường phối hợp cả hai phương pháp để đạt hiệu quả tối ưu.
Xem thêm: Cách làm chắc răng khi bị lung lay: Giải pháp từ chuyên gia nha khoa
Khi nào nên đi khám để điều trị móm răng?
Thời điểm đi khám đóng vai trò quyết định trong việc chẩn đoán và điều trị tình trạng bị móm. Với trẻ em, các chuyên gia của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA) khuyến nghị nên đưa trẻ đến nha khoa lần đầu tiên trước 7 tuổi. Đây là giai đoạn xương hàm và răng sữa đang trong quá trình phát triển mạnh, việc can thiệp sớm có thể giúp định hướng lại sự phát triển của xương hàm, giảm nguy cơ móm hàm dưới sau này. Nếu trẻ được phát hiện có dấu hiệu răng bị móm, bác sĩ có thể chỉ định các khí cụ chỉnh nha chức năng để ngăn chặn sự phát triển lệch lạc. Theo một nghiên cứu trên European Journal of Orthodontics (2021), trẻ được điều trị trong giai đoạn từ 7–12 tuổi có tỷ lệ thành công cao hơn 70% so với việc can thiệp muộn.
Ở độ tuổi thanh thiếu niên và người trưởng thành, việc phát hiện các biểu hiện của móm răng cũng vô cùng quan trọng. Những dấu hiệu cảnh báo bao gồm: cằm đưa ra phía trước, răng hàm dưới phủ ra ngoài hàm trên, khó khăn trong việc cắn xé thức ăn, phát âm bị méo hoặc không tròn tiếng, thường xuyên đau mỏi khớp thái dương hàm. Nếu không điều trị sớm, tình trạng bị móm có thể ngày càng trầm trọng hơn, thậm chí dẫn tới biến chứng như mòn răng, sai lệch khớp thái dương hàm hoặc rối loạn tiêu hóa do chức năng nhai bị hạn chế.
Một lý do khác khiến việc thăm khám sớm trở nên cần thiết là vấn đề chi phí. Theo thống kê của Viện Răng Hàm Mặt TP.HCM năm 2022, chi phí điều trị các ca móm răng ở trẻ em có thể thấp hơn 40–60% so với người trưởng thành, do bác sĩ chỉ cần can thiệp chỉnh nha thay vì phẫu thuật phức tạp. Ngược lại, nếu bỏ qua giai đoạn vàng này, nhiều trường hợp móm hàm dưới sẽ cần đến phẫu thuật chỉnh hàm kết hợp niềng răng, vừa tốn kém, vừa kéo dài thời gian điều trị.
Vì vậy, ngay khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến móm răng, dù ở trẻ nhỏ hay người lớn, bạn nên chủ động sắp xếp thăm khám tại nha khoa uy tín. Việc chẩn đoán sớm không chỉ giúp bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa mà còn mang lại hiệu quả tối ưu, đảm bảo tính thẩm mỹ và chức năng nhai bền vững cho bệnh nhân.
Kết luận
Tình trạng bị móm không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng và chất lượng cuộc sống. Việc hiểu rõ bị móm là gì, phân biệt móm răng và móm hàm dưới, cũng như nắm được các cách khắc phục hàm móm sẽ giúp mỗi người chủ động hơn trong việc tìm giải pháp phù hợp.
Trong bối cảnh tỷ lệ người mắc các vấn đề khớp cắn tại Việt Nam ngày càng cao, việc thăm khám định kỳ tại các nha khoa uy tín là vô cùng quan trọng. Các trung tâm nha khoa hiện đại với đội ngũ bác sĩ chuyên môn sâu, trang thiết bị tiên tiến sẽ đưa ra phác đồ điều trị cá nhân hóa, mang lại hiệu quả lâu dài cho người bệnh.
BeDental – địa chỉ uy tín trong điều trị răng móm
Để điều trị hiệu quả tình trạng răng bị móm, việc lựa chọn nha khoa uy tín đóng vai trò quan trọng. BeDental hiện là một trong những hệ thống nha khoa thẩm mỹ hàng đầu tại Việt Nam, với cơ sở hiện đại tại Hà Nội và TP.HCM. BeDental quy tụ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản trong và ngoài nước, am hiểu chuyên sâu về chỉnh nha và phẫu thuật hàm mặt.
Bên cạnh đó, BeDental đầu tư mạnh vào hệ thống trang thiết bị đạt chuẩn quốc tế, áp dụng các công nghệ tiên tiến trong chẩn đoán và điều trị. Các phương pháp chỉnh nha, phẫu thuật hàm tại BeDental luôn được thiết kế cá nhân hóa, phù hợp với tình trạng móm răng và nhu cầu thẩm mỹ của từng khách hàng. Ngoài ra, BeDental cũng đặc biệt chú trọng đến yếu tố an toàn, vô trùng và chăm sóc hậu phẫu, giúp khách hàng yên tâm trong suốt quá trình điều trị.
Với phương châm “Kiến tạo nụ cười chuẩn quốc tế”, BeDental đã đồng hành cùng hàng nghìn khách hàng khắc phục thành công các vấn đề khớp cắn phức tạp, bao gồm cả móm hàm dưới. Đây chính là địa chỉ đáng tin cậy để bạn lựa chọn nếu đang tìm kiếm giải pháp triệt để và bền vững cho tình trạng bị móm.
