Betadine là gì ? Có mấy loại ? Sử dụng như thế nào?

Về thành phần chính, các dung dịch Betadine® đều chứa Povidone-Iodine là chất có tác dụng diệt khuẩn phổ rộng. Tuy nhiên, điểm khác biệt quan trọng về thành phần của các chế phẩm này nằm ở hai điểm chính:

• Nồng độ Povidone-Iodine: Với dung dịch Betadine súc họng, nồng độ của Povidone-Iodine là 1%, trong khi 2 dung dịch sát khuẩn da và dung dịch Betadine phụ khoa đều có nồng độ thành phần chính trong chế phẩm là 10%.
• Các thành phần tá dược khác: Ngoài thành phần chính là Povidone-Iodine, các thành phần khác và tá dược trong mỗi dung dịch là khác nhau (như Glycerol, Menthol, Methyl Salicylate, Nonoxynol, v.v.) để phù hợp tối ưu với mục đích sử dụng và vị trí ứng dụng của từng loại sản phẩm. Ví dụ, dung dịch súc miệng sẽ có thêm các chất tạo mùi, tạo vị.

Chính vì có sự khác biệt giữa các chế phẩm cùng tên gọi Betadine và thành phần chính Povidone-Iodine, trước khi sử dụng cần kiểm tra chính xác loại Betadine có phù hợp với mục đích sử dụng hay không. Việc sử dụng thay thế các loại Betadine với nhau không được khuyến cáo và có nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn và hiệu quả cho người sử dụng.

Xem thêm: Nhổ răng khôn không đau 

4. Hướng Dẫn Sử Dụng Dung Dịch Betadine Đúng Cách Cho Từng Loại

Để đạt hiệu quả sát khuẩn tối ưu và đảm bảo an toàn, việc sử dụng dung dịch Betadine đúng cách cho từng loại là rất quan trọng. Dưới đây là hướng dẫn của Nha Khoa Kim về cách sử dụng đối với mỗi loại dung dịch cụ thể:

4.1. Dung Dịch Sát Trùng Âm Đạo Betadine Vaginal Douche 10% (Betadine Xanh Ngọc)

• Cách dùng: Để vệ sinh ngoài âm hộ hoặc để thụt rửa âm đạo. Với mục đích dùng để vệ sinh ngoài, Betadine phụ khoa có thể pha loãng theo tỷ lệ 1 nắp chai (khoảng 15ml) với 500ml nước sạch để ngâm rửa vùng kín.
• Liều dùng: 1 lần/ngày vào buổi sáng.
• Đối tượng: Người lớn và trẻ em trên 12 tuổi.
• Thời gian: Duy trì sử dụng trong 14 ngày (trừ khi có chỉ định khác của bác sĩ). Với mục đích dùng để thụt rửa âm đạo, cần sử dụng kèm chai vắt chuyên dụng, do đó tốt nhất cần có chỉ định của bác sĩ và nên do nhân viên y tế thực hiện để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

4.2. Dung Dịch Súc Họng Và Súc Miệng Betadine Gargle and Mouthwash 1% (Betadine Xanh Rêu)

• Cách dùng: Có thể dùng trực tiếp không pha loãng hoặc pha loãng với 2 phần nước.
• Liều dùng: Sử dụng 1 lần khoảng 20 – 30ml dung dịch, tương ứng với 1 – 2 nắp chai. Súc miệng hoặc họng trong 30 giây (để dự phòng), hoặc 2 phút (để điều trị khi có viêm nhiễm hay tổn thương, đặc biệt sau khi ăn). Tuyệt đối không được nuốt.
• Đối tượng sử dụng: Người lớn và trẻ em trên 6 tuổi.
• Thời gian: Duy trì sử dụng thông thường khoảng 14 ngày (trừ khi có chỉ định khác của bác sĩ).

4.3. Dung Dịch Sát Khuẩn Betadine Antiseptic Solution 10% (Betadine Vàng)

• Cách dùng: Có thể dùng trực tiếp không pha loãng hoặc pha loãng để súc hoặc rửa vết thương.
• Liều dùng:
• • Sát khuẩn vết thương ngoài da: Bôi trực tiếp lên vùng da bị tổn thương và vùng da rộng xung quanh tổn thương (từ 3-5cm). Sau khi khô lại sẽ tạo thành 1 lớp phim thông khí, rất dễ rửa sạch bằng nước. Có thể bôi nhiều lần trong ngày. Đây là thuốc sát trùng vết thương Betadine phổ biến nhất.
  • Diệt khuẩn tay: Nếu vệ sinh tay thông thường, dùng 3ml bôi thuốc trong 1 phút. Nếu tiệt khuẩn để chuẩn bị phẫu thuật thì dùng 2 x 5ml bôi thuốc trong 5 phút.
  • Tiệt khuẩn da trước phẫu thuật: Đối với vùng da có ít tuyến bã nhờn thì bôi dung dịch ít nhất trong 1 phút; với vùng da có nhiều tuyến bã nhờn thì cần bôi thuốc ít nhất 10 phút. Cần tránh tạo các nơi đọng dung dịch thuốc dưới cơ thể người bệnh (vì có thể gây kích ứng da).

Xem thêm: Nhổ răng khôn mọc lệch

5. Tác Dụng Phụ Của Betadine Và Những Lưu Ý Quan Trọng

Mặc dù Betadine được đánh giá là an toàn và hiệu quả khi sử dụng đúng cách, nhưng vẫn có một số tác dụng phụ tiềm ẩn, đặc biệt khi dùng không đúng liều lượng, sai mục đích hoặc trên đối tượng nhạy cảm.

• Kích ứng da hoặc niêm mạc: Một số người có thể gặp phải tình trạng đỏ, ngứa, rát, hoặc sưng nhẹ tại vị trí tiếp xúc với Betadine, đặc biệt là trên da nhạy cảm hoặc khi sử dụng nồng độ quá cao.
• Phản ứng dị ứng: Mặc dù hiếm gặp, nhưng một số trường hợp có thể bị dị ứng với Povidone-Iodine, biểu hiện bằng phát ban, nổi mề đay, khó thở (trường hợp nặng).
• Ảnh hưởng tuyến giáp: Iod có thể hấp thu vào cơ thể, và việc sử dụng Betadine trên diện rộng, trong thời gian dài hoặc ở đối tượng nhạy cảm (như trẻ sơ sinh, phụ nữ có thai/cho con bú, người có bệnh lý tuyến giáp) có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, gây cường giáp hoặc suy giáp.
• Thay đổi màu da tạm thời: Betadine có thể làm da hoặc niêm mạc có màu nâu vàng tạm thời, nhưng thường dễ dàng rửa sạch bằng nước.
• Tương tác thuốc: Cần thận trọng khi sử dụng Betadine cùng với các sản phẩm chứa thủy ngân hoặc Lithium, vì có thể xảy ra tương tác.

6. Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Sử Dụng Betadine

Để đảm bảo hiệu quả và an toàn khi sử dụng Betadine, người dùng cần tuân thủ các lưu ý sau:

• Không dùng cho người mẫn cảm với Iod: Đây là chống chỉ định quan trọng nhất.
• Không dùng cho phụ nữ có thai và cho con bú (trừ khi có chỉ định): Do Iod có thể hấp thu vào cơ thể và ảnh hưởng đến tuyến giáp của thai nhi/trẻ sơ sinh.
• Không dùng cho bệnh nhân có vấn đề về tuyến giáp: Hoặc những người đang điều trị bằng Lithium.
• Không sử dụng trên vết thương quá sâu, diện rộng hoặc bỏng nặng: Trừ khi có chỉ định của bác sĩ, vì có thể gây hấp thu Iod quá mức.
• Tránh nuốt phải: Đặc biệt với dung dịch súc miệng Betadine và dung dịch sát khuẩn da.
• Không pha loãng quá mức: Pha loãng không đúng tỷ lệ có thể làm giảm hiệu quả sát khuẩn của Betadine.
• Kiểm tra hạn sử dụng: Đảm bảo sản phẩm còn hạn sử dụng và được bảo quản đúng cách.
• Nếu có dấu hiệu kích ứng: Ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu xuất hiện các triệu chứng như đỏ, ngứa, sưng hoặc phát ban.

Xem thêm: Nước súc miệng Betadine