Viêm Lợi Răng Hàm: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Cách Điều Trị Hiệu Quả Và Phòng Ngừa Tái Phát

Viêm lợi răng hàm là một bệnh lý răng miệng khá phổ biến, xảy ra khi mô nướu quanh các răng hàm bị viêm nhiễm, dẫn đến sưng đỏ, đau nhức và đôi khi chảy máu chân răng. Theo thống kê của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA), có tới 70% người trưởng thành từng mắc viêm lợi ít nhất một lần trong đời, trong đó vùng răng hàm là vị trí dễ bị ảnh hưởng nhất do khó vệ sinh và dễ tích tụ mảng bám.

Nếu bạn đang cảm thấy đau âm ỉ, sưng đỏ, khó nhai hoặc hơi thở có mùi ở khu vực răng phía trong, rất có thể bạn đang gặp phải tình trạng viêm lợi răng hàm. Hãy cùng Nha khoa BeDental tìm hiểu kỹ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiệu quả nhất hiện nay.

Viêm lợi răng hàm là gì?

Viêm lợi răng hàm (viêm nướu vùng răng hàm) là tình trạng viêm nhiễm mô nướu quanh các răng 6, 7 và 8 do sự tích tụ của vi khuẩn và mảng bám. Đây là vị trí khó vệ sinh nhất trong khoang miệng, dễ bám cao răng, khiến vi khuẩn sinh sôi và gây viêm nhiễm.

Giai đoạn đầu, bệnh có thể chỉ gây sưng lợi nhẹ, đỏ, đau rát, nhưng nếu không được điều trị, vi khuẩn có thể xâm nhập sâu vào mô nướu, gây viêm nha chu, tiêu xương ổ răng và mất răng vĩnh viễn.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), viêm lợi là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mất răng sớm ở người lớn tuổi, chiếm đến 35% các ca mất răng không do chấn thương.

Xem thêm: Răng thưa: Nguyên nhân, tác hại và cách khắc phục hiệu quả

Nguyên nhân gây viêm lợi răng hàm

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm lợi răng hàm, trong đó phổ biến nhất là do mảng bám và cao răng. Khi không vệ sinh kỹ vùng răng trong cùng, mảng bám kết hợp với khoáng chất trong nước bọt sẽ cứng lại, tạo thành cao răng bám chắc vào chân răng, gây kích ứng và viêm nướu.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng góp phần làm tăng nguy cơ viêm lợi răng hàm:

• Vệ sinh răng miệng không đúng cách: Chải răng qua loa, bỏ qua khu vực răng trong cùng hoặc không dùng chỉ nha khoa khiến thức ăn bị sót lại.
• Cấu trúc răng đặc thù: Răng hàm có nhiều khe kẽ, rãnh sâu, khó làm sạch.
• Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Hút thuốc, uống rượu, cà phê, ăn đồ cay nóng hoặc lạnh thường xuyên khiến mô nướu yếu hơn.
• Chế độ ăn uống kém: Ăn nhiều tinh bột, đường, thiếu vitamin C và canxi – hai thành phần quan trọng giúp nướu khỏe mạnh.
• Thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ mang thai hoặc mãn kinh có thể bị viêm lợi do thay đổi hormone.
• Bệnh lý toàn thân: Tiểu đường, HIV/AIDS, hoặc hệ miễn dịch suy yếu cũng khiến nướu dễ bị viêm.

Triệu chứng của viêm lợi răng hàm

Xem thêm: Tư vấn nha khoa: Bạn cần biết gì khi làm răng sứ?

Giai đoạn đầu (viêm nhẹ)

Đây là giai đoạn khởi phát của bệnh, còn được gọi là viêm nướu. Ở giai đoạn này, các triệu chứng thường nhẹ và dễ bị bỏ qua, nhưng lại là thời điểm vàng để điều trị dứt điểm.

Nướu sưng đỏ và dễ chảy máu: Biểu hiện rõ ràng nhất là nướu bị sưng tấy, chuyển sang màu đỏ tươi hoặc đỏ thẫm thay vì màu hồng nhạt khỏe mạnh. Đặc biệt, khi thực hiện các thao tác vệ sinh như đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa, nướu rất nhạy cảm và dễ dàng bị chảy máu mà không cần tác động mạnh.

Cảm giác đau và thay đổi mô nướu: Người bệnh có thể cảm thấy đau nhẹ hoặc ngứa râm ran tại vùng nướu răng hàm. Khi chạm vào, nướu có cảm giác mềm hơn và lỏng lẻo hơn so với bình thường.

Hơi thở có mùi nhẹ: Do vi khuẩn bắt đầu tích tụ và phân hủy mảng bám, tạo ra các hợp chất lưu huỳnh, người bệnh có thể nhận thấy hơi thở có mùi hôi nhẹ.

Điều quan trọng là ở giai đoạn này, bệnh hoàn toàn có thể được điều trị dứt điểm tại nhà nếu người bệnh tăng cường chăm sóc răng miệng đúng cách và nhanh chóng đến nha khoa để cạo vôi răng (làm sạch mảng bám cứng đầu).

Ở giai đoạn này, bệnh có thể điều trị dứt điểm tại nhà nếu chăm sóc đúng cách và cạo vôi răng sớm.

Giai đoạn nặng (viêm lợi mạn tính)

Nếu viêm lợi nhẹ không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ tiến triển thành viêm lợi mạn tính, lan rộng và gây ra những tổn thương nghiêm trọng.

Nướu sưng to, đau dữ dội và có mủ: Ở giai đoạn này, nướu không chỉ sưng đỏ mà còn sưng to rõ rệt, gây đau nhức dữ dội kéo dài, ảnh hưởng đến việc ăn nhai. Sự nhiễm trùng nặng có thể dẫn đến việc hình thành mủ chảy ra quanh chân răng hoặc khi ấn vào nướu.

Hôi miệng nặng và tổn thương nướu/răng: Hơi thở có mùi hôi nặng hơn nhiều do nhiễm trùng sâu. Đồng thời, mô nướu bị phá hủy dẫn đến tụt nướu, làm lộ chân răng và khiến răng trở nên nhạy cảm hơn.

Nguy cơ viêm nha chu và mất răng: Tình trạng viêm nhiễm lúc này đã vượt qua đường viền nướu và lan xuống xương ổ răng và dây chằng nha chu. Khi xương bị tiêu hủy, bệnh lý sẽ chuyển thành viêm nha chu, khiến răng bị lung lay bất thường. Nếu không can thiệp kịp thời, nguy cơ mất răng vĩnh viễn là rất cao.

Theo Viện Nghiên cứu Nha khoa Quốc gia Hoa Kỳ (NIDCR), có đến 42% bệnh nhân viêm lợi không điều trị kịp thời sẽ tiến triển thành viêm nha chu chỉ trong vòng 1–2 năm.

Cách xử lý viêm lợi răng hàm tại nhà

Xem thêm: Răng khôn mọc ở đâu?

Khi phát hiện sớm các dấu hiệu viêm lợi, bạn có thể áp dụng các phương pháp chăm sóc đơn giản tại nhà để giảm sưng và ngăn viêm lan rộng:

1. Súc miệng bằng nước muối ấm

Nước muối sinh lý 0.9% giúp kháng khuẩn, giảm viêm, giảm đau và thúc đẩy tái tạo mô nướu. Thực hiện 2–3 lần mỗi ngày, đặc biệt sau khi ăn.

2. Dùng thảo dược tự nhiên

Một số nguyên liệu như mật ong, gừng, nha đam, lá trầu không có tác dụng sát khuẩn, giảm sưng nướu hiệu quả.

Ví dụ, mật ong chứa enzym glucose oxidase giúp ức chế vi khuẩn gây viêm, trong khi tinh chất lá trầu chứa chavicol và eugenol có tính kháng viêm mạnh.

3. Thay đổi thói quen sinh hoạt

Hạn chế thực phẩm cay nóng, ngọt hoặc quá cứng. Uống nhiều nước, ăn rau xanh và trái cây giàu vitamin C để hỗ trợ tái tạo mô lợi.

Đồng thời, ngưng hút thuốc lá và cà phê – hai yếu tố làm giảm lưu lượng máu đến nướu và khiến vết thương lâu lành hơn.

Điều trị viêm lợi răng hàm tại nha khoa

Xem thêm: Tại Sao Lại Bị Viêm Amidan?

Nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn nặng, bạn cần đến cơ sở nha khoa uy tín để được bác sĩ thăm khám và điều trị đúng cách.

1. Cạo vôi răng và làm sạch mảng bám

Đây là bước cơ bản và quan trọng nhất. Bác sĩ sử dụng sóng siêu âm để loại bỏ toàn bộ cao răng bám quanh răng và dưới nướu, giúp giảm sưng và khôi phục mô lợi.

2. Sử dụng thuốc đặc trị

Tùy theo mức độ bệnh, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh, thuốc kháng viêm, gel bôi nướu hoặc nước súc miệng y khoa có chứa chlorhexidine để hỗ trợ giảm viêm.

3. Điều trị nha chu (nếu có biến chứng)

Trong trường hợp viêm lan sâu, bác sĩ có thể tiến hành nạo túi nha chu, ghép mô nướu hoặc điều trị laser nha chu để phục hồi vùng nướu bị tổn thương.

Phòng ngừa viêm lợi răng hàm hiệu quả

Xem thêm: Viêm Chân Răng: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Cách Điều Trị và Phòng Ngừa

Theo khuyến nghị của Hiệp hội Nha khoa Việt Nam, việc phòng bệnh nên bắt đầu từ thói quen hàng ngày:

• Đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày bằng bàn chải lông mềm.
• Dùng chỉ nha khoa hoặc tăm nước thay vì tăm tre để loại bỏ mảng bám.
• Súc miệng bằng nước sát khuẩn sau khi ăn.
• Cạo vôi răng định kỳ 6 tháng/lần tại các cơ sở nha khoa uy tín.
• Bổ sung vitamin C, D, canxi trong chế độ ăn uống để tăng sức đề kháng cho nướu.

Điều trị viêm lợi răng hàm tại BeDental

Tại Nha khoa BeDental, quy trình điều trị viêm lợi được thực hiện an toàn – chuyên sâu – hiệu quả theo chuẩn Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA).
BeDental sở hữu đội ngũ bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm, ứng dụng công nghệ lấy cao răng siêu âm không đau, laser điều trị nướu hiện đại, giúp làm sạch hoàn toàn mảng bám mà không gây tổn thương mô mềm.

Sau điều trị, bác sĩ sẽ hướng dẫn khách hàng chăm sóc và duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách để ngăn ngừa tái phát viêm lợi.

Viêm lợi răng hàm tuy không nguy hiểm ngay lập tức nhưng có thể dẫn đến mất răng và viêm nha chu mạn tính nếu chủ quan. Việc phát hiện sớm, điều trị kịp thời và chăm sóc đúng cách là yếu tố then chốt để giữ gìn sức khỏe răng miệng.

Nếu bạn đang gặp tình trạng sưng đau nướu hoặc chảy máu khi đánh răng, hãy đến Nha khoa BeDental để được thăm khám và tư vấn miễn phí.
Một nụ cười khỏe mạnh bắt đầu từ những thói quen nhỏ – và BeDental luôn đồng hành cùng bạn trên hành trình ấy.

Xem thêm: Nha khoa giá rẻ ở Hà Nội có tốt hay không?

Tư vấn chuyên môn bài viết:

BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA

Bác sĩ chỉnh nha tổng hợp

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Anh, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ