English
한국어
日本語
中文 (中国)
Việc nâng hàm giúp tái thiết lập lại sự hài hòa giữa hai cung hàm, từ đó giải quyết các tình trạng sai khớp như cắn sâu, cắn ngược, cắn chéo… Đây là yếu tố quan trọng trong chỉnh nha vì nếu khớp cắn không đúng, dù răng đều đẹp thì chức năng ăn nhai và nét mặt vẫn chưa hoàn thiện.
1. Nâng hàm là gì?
Nâng hàm, hay còn gọi là điều chỉnh chiều cao khớp cắn, là một trong những kỹ thuật quan trọng trong quá trình điều trị chỉnh nha. Phương pháp này giúp tạo khoảng trống giữa hai hàm trên – dưới, hỗ trợ răng dịch chuyển đúng vị trí khi niềng, đồng thời cải thiện chức năng ăn nhai và thẩm mỹ khuôn mặt. Khác với việc cắt xương hàm, nâng hàm trong niềng răng không cần phẫu thuật mà chỉ sử dụng các khí cụ hỗ trợ như mắc cài, thun liên hàm, máng nâng khớp, hoặc vật liệu nâng tạm.
Việc nâng khớp cắn giúp tái thiết lập lại sự hài hòa giữa hai cung hàm, từ đó giải quyết các tình trạng sai khớp như cắn sâu, cắn ngược, cắn chéo… Đây là yếu tố quan trọng trong chỉnh nha vì nếu khớp cắn không đúng, dù răng đều đẹp thì chức năng ăn nhai và nét mặt vẫn chưa hoàn thiện.
2. Tại sao cần nâng khớp khi niềng răng?
Trong các ca niềng răng sai lệch khớp cắn, nâng khớp khi niềng răng là bước gần như bắt buộc. Khi răng hàm trên chồng quá sâu lên răng hàm dưới, hoặc ngược lại, thì bác sĩ sẽ chỉ định nâng hàm để tạo lực kéo phù hợp. Nếu không có bước này, việc siết răng sẽ gặp cản trở, gây đau và khiến tiến độ điều trị kéo dài.
Nâng khớp niềng răng giúp điều chỉnh tương quan giữa hai hàm từ sớm, hỗ trợ răng di chuyển trơn tru và đúng hướng. Hơn nữa, nó còn giúp người bệnh ăn nhai thoải mái hơn trong thời gian đầu khi răng còn chưa ổn định. Việc nâng khớp cũng giúp bảo vệ răng khỏi lực nhai lệch, tránh nguy cơ mòn men hoặc nứt răng trong quá trình điều trị kéo dài.
3. Các phương pháp nâng khớp cắn trong niềng răng
Hiện nay, nha khoa sử dụng nhiều phương pháp để nâng khớp cắn niềng răng, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể:
Trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể dán máng nâng khớp bằng vật liệu composite lên răng hàm, tạo độ cao tạm thời giúp hai hàm không tiếp xúc trực tiếp. Máng này được gắn ở mặt trong hoặc mặt nhai, không ảnh hưởng thẩm mỹ và có thể điều chỉnh dễ dàng theo tiến độ điều trị.
Với những ca cắn sâu hoặc cắn ngược nghiêm trọng, bác sĩ sẽ sử dụng thun liên hàm kết hợp minivis để kéo răng theo hướng mong muốn. Trong các trường hợp phức tạp hơn, hệ thống mắc cài được thiết kế riêng với độ nâng cụ thể tại một số vị trí răng hàm, nhằm kiểm soát chiều cao khớp cắn chính xác nhất.
Ngoài ra, một số người bệnh có thể được chỉ định sử dụng máng nâng khớp chuyên dụng được chế tác riêng bằng nhựa cứng hoặc vật liệu chuyên biệt, giúp ổn định hàm dưới trong thời gian đầu. Đây là lựa chọn hiệu quả với những ai có nâng khớp cắn niềng răng kết hợp điều trị loạn năng khớp thái dương hàm (TMJ).
4. Cảm giác khi nâng khớp niềng răng
Nhiều người lo lắng nâng khớp niềng răng sẽ gây đau hoặc khó chịu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy cảm giác này khá nhẹ và chỉ tồn tại trong 3 – 5 ngày đầu. Người bệnh có thể cảm thấy hơi cộm khi cắn, khó nhai hoặc phát âm chưa quen. Điều này là hoàn toàn bình thường và cơ thể sẽ nhanh chóng thích nghi.
Sau khoảng một tuần, cảm giác khó chịu gần như biến mất và người bệnh ăn nhai bình thường trở lại. Quan trọng là phải tuân thủ chế độ ăn uống phù hợp: hạn chế thực phẩm cứng, dẻo, quá nóng hoặc lạnh. Bác sĩ cũng sẽ điều chỉnh độ cao máng nâng theo từng giai đoạn điều trị để đảm bảo sự thoải mái tối đa.
>> Xem thêm: Có phải ai cũng mọc răng khôn không? Giải mã hiện tượng mọc răng khôn hàm trên và cách xử lý cơn đau hiệu quả
5. Nâng hàm có ảnh hưởng đến thẩm mỹ khuôn mặt không?
Nhiều người thắc mắc liệu nâng khớp có làm mặt bị dài ra, nhô cằm, hoặc lệch khớp cắn tạm thời hay không. Câu trả lời là có thể, nhưng chỉ là tạm thời trong quá trình răng đang dịch chuyển. Khi răng về đúng vị trí và các khí cụ được tháo bỏ, khớp cắn sẽ ổn định và nét mặt sẽ được cải thiện rõ rệt.
Thực tế, rất nhiều ca điều trị nâng hàm thành công đã mang lại sự thay đổi tích cực về mặt thẩm mỹ: cằm cân đối hơn, gương mặt thon gọn hơn và nụ cười hài hòa. Quan trọng là bác sĩ phải có chuyên môn vững để tính toán độ nâng phù hợp, tránh tạo áp lực sai lệch lên khớp thái dương hàm.
6. Các rủi ro và cách khắc phục khi nâng hàm
Mặc dù nâng khớp cắn là một thủ thuật phổ biến và được ứng dụng hiệu quả trong điều trị chỉnh nha, tuy nhiên không thể phủ nhận rằng phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro nếu không được thực hiện đúng kỹ thuật hoặc theo dõi sát sao trong quá trình điều trị. Những rủi ro này có thể ảnh hưởng không chỉ đến hiệu quả chỉnh nha mà còn gây tác động xấu tới sức khỏe tổng thể vùng hàm – mặt của người bệnh.
Một trong những biến chứng thường gặp là tình trạng viêm khớp thái dương hàm, phát sinh khi khớp bị ép sai tư thế hoặc chịu áp lực kéo dài. Người bệnh có thể cảm thấy đau khớp hàm khi há miệng, nhai hoặc nói chuyện. Biểu hiện này thường đi kèm với đau đầu, mỏi vai gáy và cảm giác căng cơ hàm, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Trong trường hợp nghiêm trọng, rối loạn khớp thái dương hàm có thể làm lệch trục mặt, gây lệch hàm bên, ảnh hưởng đến thẩm mỹ.
Ngoài ra, người đang nâng khớp khi niềng răng cũng có thể gặp phải tình trạng mòn răng do sai lực nhai, đặc biệt nếu máng nâng khớp được gắn quá lâu hoặc không được điều chỉnh đúng thời điểm. Một số bệnh nhân phản ánh việc miếng nâng bị bong trong quá trình ăn uống, dẫn đến mất độ cao cần thiết, gây sai lệch khớp cắn hoặc làm giảm hiệu quả niềng răng.
Để hạn chế tối đa những rủi ro nói trên, điều quan trọng nhất là lựa chọn cơ sở nha khoa uy tín, nơi có đội ngũ bác sĩ chuyên sâu về chỉnh nha, am hiểu tường tận về cơ sinh học khớp cắn và hệ thống răng – hàm – mặt. Bác sĩ cần đánh giá chính xác tình trạng khớp cắn trước khi chỉ định nâng hàm, đồng thời theo dõi định kỳ để điều chỉnh kịp thời nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường. Việc tái khám đúng lịch là bắt buộc, không chỉ để kiểm tra độ cao của máng nâng mà còn để đảm bảo hai hàm đang tiếp xúc đúng trục, không gây lực lệch kéo dài.
Song song đó, người bệnh cũng cần chăm sóc vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng trong suốt thời gian thực hiện nâng khớp niềng răng. Các loại máng nâng thường được gắn bằng vật liệu composite hoặc acrylic, có bề mặt dễ bám thức ăn và vi khuẩn. Nếu không được vệ sinh kỹ, đây có thể trở thành ổ vi khuẩn gây viêm nướu, sâu răng và hôi miệng kéo dài. Việc sử dụng bàn chải lông mềm, tăm nước và nước súc miệng chuyên dụng là điều cần thiết để duy trì môi trường khoang miệng sạch sẽ.
Trong những trường hợp bệnh nhân cảm thấy đau nhiều, khó há miệng hoặc có tiếng kêu “lục cục” khi nhai, cần liên hệ ngay với bác sĩ chỉnh nha để kiểm tra lại khớp cắn và điều chỉnh độ nâng phù hợp. Tuyệt đối không tự tháo máng nâng hoặc điều chỉnh tại nhà vì có thể làm lệch phác đồ điều trị.
7. Khi nào cần nâng hàm trong điều trị chỉnh nha?
Không phải trường hợp niềng răng nào cũng cần thực hiện nâng hàm. Việc quyết định có can thiệp nâng khớp hay không phụ thuộc vào đánh giá chuyên môn của bác sĩ sau khi phân tích cấu trúc xương hàm, khớp cắn hiện tại và mục tiêu điều trị.
Một số chỉ định phổ biến cho việc nâng khớp cắn niềng răng bao gồm:
- Cắn sâu: Khi răng hàm trên phủ quá nhiều lên răng hàm dưới, gây mất thẩm mỹ và hạn chế hoạt động nhai. Trong trường hợp này, nâng khớp khi niềng răng sẽ giúp tạo khoảng, từ đó răng có thể được kéo lùi hoặc nâng lên tùy mục tiêu điều trị.
- Cắn chéo hoặc cắn hở: Tình trạng lệch khớp cắn làm hai hàm tiếp xúc sai, gây khó khăn trong ăn nhai và phát âm. Nâng khớp cắn sẽ tạo tiền đề để kéo răng đúng hướng, hỗ trợ cải thiện tương quan giữa hai hàm.
- Sai lệch chiều cao cung hàm: Một số người có răng cửa quá dài hoặc răng hàm quá thấp, dẫn đến mất cân đối giữa hai hàm. Lúc này, nâng khớp sẽ giúp tái thiết lập mặt phẳng nhai hợp lý, tránh lực ép lệch gây tổn thương khớp.
- Mòn răng do cắn lệch lâu ngày: Những người có tiền sử nghiến răng, cắn lệch hoặc ăn nhai chỉ một bên thường bị mòn men răng không đều. Điều này không chỉ ảnh hưởng thẩm mỹ mà còn làm sai trục khớp cắn. Nâng khớp niềng răng là giải pháp giúp tái lập chiều cao răng, tạo lại độ cân bằng cho khớp hàm.
- Bệnh lý khớp thái dương hàm (TMJ): Một số bệnh nhân đến nha khoa với triệu chứng đau khớp hàm, mỏi cơ hoặc có tiếng lục cục khi nhai. Nếu nguyên nhân xuất phát từ sai khớp cắn, bác sĩ sẽ cân nhắc nâng khớp kết hợp với điều trị chức năng để giảm áp lực cho khớp.
Trong quá trình điều trị, người bệnh cần lưu ý rằng việc nâng khớp khi niềng răng không phải là can thiệp cố định mà có thể được điều chỉnh linh hoạt theo tiến trình dịch chuyển răng. Có thể sau vài tháng, máng nâng sẽ được tháo ra hoặc thay đổi độ cao để phù hợp với khớp cắn mới đang dần hình thành. Do đó, việc theo dõi sát sao những thay đổi về cảm giác khi nhai, phát âm và dáng mặt là rất cần thiết để thông báo kịp thời với bác sĩ.
Nếu bạn đang niềng răng và bác sĩ đề xuất nâng hàm, đừng quá lo lắng. Đây là một bước đi có tính chiến lược trong chỉnh nha hiện đại, giúp kiểm soát lực, tối ưu hiệu quả dịch chuyển răng và đảm bảo hài hòa khớp cắn sau điều trị. Hãy tuân thủ đúng chỉ định, duy trì lịch tái khám đều đặn và giữ tinh thần thoải mái – kết quả bạn nhận được sẽ là một nụ cười đều đẹp cùng một khớp cắn khỏe mạnh, bền vững theo thời gian.
>> Xem thêm: NÂNG XOANG HỞ – GIẢI PHÁP CHO NGƯỜI MẤT RĂNG HÀM TRÊN KHÔNG ĐỦ XƯƠNG
Kết luận
Nâng khớp cắn là một bước quan trọng trong quy trình điều trị sai khớp khi niềng răng, giúp điều chỉnh lại tương quan hai hàm, hỗ trợ răng di chuyển chính xác và cải thiện toàn diện từ chức năng nhai đến thẩm mỹ khuôn mặt. Dù có thể gây khó chịu nhẹ ban đầu, nhưng nếu được thực hiện đúng kỹ thuật và theo dõi chặt chẽ, phương pháp nâng khớp niềng răng sẽ giúp rút ngắn thời gian điều trị và mang lại kết quả tối ưu hơn.
Hãy luôn lựa chọn bác sĩ chỉnh nha chuyên sâu, theo dõi chặt chẽ quá trình điều trị, và duy trì thói quen vệ sinh răng miệng thật tốt trong suốt thời gian thực hiện. Với sự kiên trì và chăm sóc đúng cách, bạn sẽ sớm có được nụ cười đều đẹp và hàm răng khỏe mạnh lâu dài.
Được thành lập với sứ mệnh mang đến nụ cười khỏe đẹp chuẩn quốc tế, BeDental hiện là một trong những hệ thống nha khoa thẩm mỹ hàng đầu tại Việt Nam, có cơ sở tại Hà Nội và TP.HCM. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và quy trình vô trùng đạt chuẩn quốc tế, BeDental cung cấp đầy đủ dịch vụ từ khám – điều trị tổng quát đến thẩm mỹ cao cấp như niềng răng, cấy ghép implant, bọc răng sứ và tẩy trắng răng. BeDental luôn cam kết bảo tồn răng thật tối đa, mang lại giải pháp an toàn, hiệu quả và bền lâu cho khách hàng.
No block ID is set No block ID is set
