Mụn nội tiết là một loại mụn hình thành do sự dao động về mức độ hormone mà cơ thể bạn sản xuất. Loại mụn này phổ biến, ảnh hưởng đến bất cứ ai và tuỳ thuộc vào độ tuổi.
Mụn nội tiết là gì?
Mụn nội tiết là một loại mụn liên quan đến sự thay đổi của các loại hormone trong cơ thể mỗi người, và thường được gọi là mụn trứng cá. Mụn nội tiết có thể xuất hiện ở mọi nhóm tuổi nhưng phổ biến nhất vẫn là trong giai đoạn dậy thì, đặc biệt là ở phụ nữ. Ngoài Ra mụn nội tiết cũng thường xuất hiện vào chu kỳ kinh nguyệt hay giai đoạn mãn kinh đối với phụ nữ.
Ước tính trên toàn thế giới có khoảng 50% phụ nữ trong độ tuổi từ 20 đến 29 mắc phải tình trạng mụn nội tiết. Có nhiều ý kiến khác nhau về mụn nội tiết nhưng sự mất cân bằng hormone là nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng này.
Một số đặc điểm của mụn nội tiết tố
Ở độ tuổi dậy thì, mụn nội tiết tố thường xuất hiện ở những vùng da như trán, mũi và cằm. Tuy Nhiên khi đến tuổi trưởng thành, mụn mất cân bằng hormone gây ra lại có xu hướng xuất hiện ở phần dưới khuôn mặt như má và vùng da quanh xương hàm.
Đối với một số người, mụn nội tiết tố có dạng mụn đầu đen, mụn đầu trắng hoặc là mụn nhỏ hay u nang. Các nang mụn nằm sâu dưới da và mang đầy đủ đặc điểm của tình trạng viêm là sưng, nóng, đỏ, đau.
Tham khảo thêm : Mụn trứng cá – 1 số nguyên nhân và cách phòng tránh hiệu quả
Mụn nội tiết có thể được gây ra bởi sự mất cân bằng các loại hormone bởi những nguyên nhân sau:
- Đến ngày hành kinh
- Hội chứng buồng trứng đa nang
- Giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh ở phụ nữ
- Sự tăng quá mức nồng độ androgen
Cụ thể, những thay đổi về hormone kể trên có thể khiến tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn thông qua các cách như:
- Gây tình trạng viêm da tổng thể
- Tăng bài tiết mồ hôi và bã nhờn từ các lỗ chân lông
- Khiến các tế bào da bị tắc trong nang lông
- Tạo điều kiện cho một số loại vi khuẩn là nguyên nhân gây ra mụn mà điển hình là Propionibacterium acnes.
Mụn trứng cá thời kỳ mãn kinh
Mụn trứng cá xuất hiện vàogiai đoạn tiền mãn kinh hay giai đoạn mãn kinh thực chất là một dạng của mụn nội tiết tố. Những người phụ nữ trong độ tuổi từ 40 đến 50 bắt đầu trải qua giai đoạn mãn kinh. Giai đoạn này chứng kiến sự suy giảm một cách tự nhiên các loại hormone sinh sản nữ và chấm dứt bằng sự biến mất hoàn toàn của chu kỳ kinh nguyệt.
Trong nhiều trường hợp, mụn trứng cá xuất hiện vào giai đoạn mãn kinh của người phụ nữ do sự sụt giảm nồng độ hormone estrogen hay do sự gia tăng của hormone loại androgen mà đặc biệt là testosterone. Mụn trứng cá cũng có thể xuất hiện ngay cả khi người phụ nữ đã sử dụng biện pháp thay thế hormone (HRT) nhằm giảm nhẹ triệu chứng của giai đoạn mãn kinh.
Điều này khiến HRTs sử dụng một số dòng hormone protein để thay thế estrogen và progesterone mà cơ thể mất đi. Hormone dòng progestin khiến lỗ chân lông giãn ra, tạo điều kiện cho bụi bẩn và vi khuẩn xâm nhập hình thành lên mụn trứng cá.
Tham khảo thêm : Tác hại của việc nặn mụn, không nặn mụn có tự hết không ?
Các cách điều trị mụn nội tiết
Thuốc tránh thai trị mụn nội tiết
Trong thực tế, thuốc ngừa thai điều trị mụn nội tiết từ loại vừa đến nặng là loại thuốc kê đơn từ. Vì vậy không tự ý dùng khi chưa có chỉ dẫn của các bác sĩ.
Thời gian nhận được kết quả khả quan đối với mụn và sắc tố khi dùng thuốc ngừa thai có thể mất vài ba tháng. Ngoài ra để điều trị hiệu quả, bác sĩ có thể kê thêm những thuốc bôi điều trị mụn khác như corticoid. Bạn cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và không được tự tiện giảm hay tăng liều lượng thuốc.
Vì sao mụn nội tiết phải sử dụng thuốc tránh thai
Mụn nội tiết thường xuất hiện bởi việc tăng sản sinh dầu và lỗ chân lông trên da, gây thuận lợi cho việc hình thành mụn. Một số người cho rằng việc sử dụng thuốc tránh thai có thể giúp giải quyết tình trạng mụn nội tiết, tuy vậy, việc điều trị không phải bao giờ cũng hiệu quả và cần được trao đổi trực tiếp với bác sĩ.
Thuốc tránh thai chứa những hormone bao gồm estrogen và progestin (hoặc chỉ progestin), tác dụng trên buồng trứng nhằm ức chế quá trình rụng trứng và làm biến đổi chất nhờn âm đạo nhằm làm khó việc thụ thai. Tuy nhiên, một vài loại thuốc tránh thai có thể ảnh hưởng đến nồng độ hormone và gây ảnh hưởng việc tiết dầu trên da. Do đó, trong một vài trường hợp, thuốc tránh thai có thể giúp điều trị mụn nội tiết bằng việc ức chế sản xuất dầu trên da.
Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc tránh thai trong điều trị mụn nội tiết cần được bàn luận kỹ với bác sĩ chuyên khoa da liễu hoặc bác sĩ phụ khoa. Mỗi người có thể phản ứng khác nhau với thuốc và cần được cân nhắc kỹ giữa lợi ích và rủi ro. Bác sĩ có thể tư vấn về việc sử dụng thuốc tránh thai hoặc những biện pháp điều trị khác nhằm giảm tình trạng mụn nội tiết dựa trên điều kiện thể chất và tình trạng da của bạn.
Cách chăm sóc làn da trong khi dùng thuốc tránh thai trị mụn :
- Thuốc ngừa thai đường uống là chỉ định chính trong mọi phác đồ điều trị mụn. Thông thường nhằm tăng cường hiệu quả điều trị các bác sĩ sẽ kê toa thêm một vài loại thuốc bôi có chứa corticoid hay những thành phần khác nhằm giúp da nhanh sạch mụn, liền sẹo, ngăn ngừa những loại sẹo rỗ, sẹo lồi và những vết thâm sau mụn.
- Bạn vẫn nên duy trì những thói quen chăm sóc da hàng ngày với những sản phẩm phù hợp, làm sạch, cấp ẩm, chống nắng là cần thiết để nhanh chóng có được làn da khoẻ đẹp.
- Uống đủ nước lọc và nước ép hoa quả hàng ngày
- Ngoài chăm sóc da thì chế độ dinh dưỡng mỗi ngày cũng ảnh hưởng đến quá trình điều trị mụn. Điển hình như việc cung cấp nước vào cơ thể mỗi ngày sẽ giúp da giảm tiết dầu, da được ẩm, mềm mượt hơn, ngăn ngừa tình trạng lão hoá da.
- Do đó, mỗi ngày bạn nên uống ít nhất 2 lít nước nhằm thúc đẩy quá trình trị mụn. Ngoài ra, bạn nên uống thêm một vài loại nước uống có khả năng cân bằng nội tiết, điều trị mụn từ bên trong bao gồm: nước chanh, nước dừa, tinh bột nghệ, . ..
- Tuy nhiên, nên tránh uống các loại nước uống cay nóng, gây ra mụn như nước ngọt có gas, rượu bia, cafe, trà, kem, . .. nhằm ngăn ngừa mụn.
Sản phẩm bôi chứa Retinoids
Sản phẩm bôi chứa Retinoids chủ yếu được sử dụng điều trị mụn nội tiết thể vừa. Tác dụng của Retinoids là giúp giảm tình trạng bít tắt lỗ chân lông, tăng khả năng sát khuẩn, giảm thiểu mụn. Ngoài ra, hoạt chất này cũng giúp giảm sẹo mụn, cải thiện tình trạng thâm mụn bởi khả năng kích thích quá trình làm lành da.
Tuy nhiên, sử dụng Retinoids sẽ khiến da nhạy cảm thêm với tia nắng mặt trời, làm tăng khả năng bắt nắng do đó bạn cần chú ý tránh nắng cẩn thận. Ngoài ra, không nên sử dụng Retinoids khi đang mang thai hoặc cho con bú.
Ngoài ra, những sản phẩm bôi ngoài da chứa thành phần kháng viêm như Salicylic acid, Azelaic acid, Benzoyl peroxide cũng có thể được sử dụng để trị mụn do rối loạn nội tiết.
Tham khảo thêm : 10 loại thuốc trị mụn trứng cá mà bác sĩ khuyên dùng
Sử dụng thuốc chống Androgen
Androgen có tác dụng làm gia tăng tiết bã nhờn, tăng cơ hội cho mụn phát triển. Vì thế, sử dụng thuốc chống Androgen sẽ hạn chế được sự phát triển của những đốm mụn. Tuy nhiên, loại thuốc này có thể gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm đối với sức khoẻ vì vậy thuốc Androgen cần được sử dụng theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
Dùng tinh dầu trà xanh điều trị mụn nội tiết
Điều trị mụn nội tiết với liệu pháp thảo dược được đánh giá là hiệu quả. Nó không kèm theo bất kỳ công dụng gì có thể tổn hại lên da. Tuy nhiên, hiệu quả của sản phẩm chỉ được cảm nhận rõ ràng sau một thời gian kiên trì sử dụng.
Trong số nhiều nguyên liệu tự nhiên có khả năng điều trị mụn nội tiết, tinh dầu trà xanh được rất nhiều người tin dùng. Loại tinh dầu này cũng có mặt trong rất nhiều sản phẩm chăm sóc da: sữa rửa mặt, toner, kem dưỡng, serum ngừa mụn.
Trà xanh có tính chất chống oxy hoá cao. Nó hoạt động trên cơ chế giảm viêm. Đây là lý do hàng đầu tạo thành sự sưng viêm của mụn. Khi dùng tinh dầu trà xanh bôi trên các vùng da mụn, có thể làm giảm các triệu chứng. Nó thích hợp đối với những loại mụn nhỏ hoặc trung bình.
Kiên trì áp dụng tinh dầu trà xanh sau 2-3 tuần, bạn sẽ thấy mụn giảm nhanh và biến mất. Trà xanh cũng có hiệu quả trong việc nuôi dưỡng da sáng, căng mướt, đồng đều màu da. Đặc biệt là nó sẽ giúp thu nhỏ lỗ chân lông nhanh chóng.
Sử dụng thuốc kháng sinh
Thuốc kháng sinh có tác dụng điều trị mụn nội tiết hiệu quả, không những giúp điều hoà nội tiết tố còn chống viêm, diệt vi khuẩn. Bạn có thể sử dụng một vài loại thuốc kháng sinh như Minocycline, Doxycycline, Isotretinoin trong việc điều trị loại mụn này.
Dùng thực phẩm chức năng trị mụn nội tiết:
Việc sử dụng thực phẩm chức năng trong trị mụn nội tiết đang được tìm hiểu và thử nghiệm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mụn nội tiết có nhiều lý do khác nhau, như sự rối loạn hormone, tắc lỗ chân lông, viêm nhiễm, di truyền, tình trạng sức khoẻ, lượng dầu nhờn dư thừa trên da. Dưới đây là một vài thực phẩm chức năng và thành phần có thể giúp ích trong việc hỗ trợ điều trị tình trạng mụn nội tiết:
- Kem dưỡng có chứa những thành phần bao gồm salicylic acid và benzoyl peroxide: Đây là các thành phần có tác dụng giúp làm thông thoáng lỗ chân lông, loại bỏ lớp da chết và giảm vi trùng gây mụn.
- Omega-3: Những thực phẩm chứa omega-3 bao gồm dầu cá, hạt hạnh nhân và hạt chia có thể giúp giảm viêm nhiễm trên da.
- Kem chứa niacinamide (vitamin B 3): Niacinamide có tác dụng làm dịu và giảm viêm nhiễm trên da, giảm tình trạng mụn.
- Thực phẩm chứa chất chống oxy hoá: Quả việt quất, hạt lanh, hạnh nhân, nho, dẻ ngựa. .. có chứa nhiều hợp chất chống oxy hoá, có thể giúp làm giảm viêm và cải thiện tình trạng da.
- Zinc (kẽm): Kẽm có tác dụng ức chế sự tiết dầu nhờn trên da và giảm nguy cơ gây mụn.
- Sữa probiotic: Những loại sữa, nước uống có chứa probiotic có thể cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột và nhờ vậy tác động tốt lên tình trạng da.
- Nước uống: Việc cung cấp hàm lượng nước cân bằng trong ngày có thể giúp da bớt thô ráp và tăng tính đàn hồi.
Tuy nhiên, trước khi quyết định sử dụng bất cứ loại thực phẩm chức năng nào hỗ trợ trị mụn nội tiết, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia da liễu. Mụn nội tiết có thể xuất phát do nhiều yếu tố khác nhau, vì vậy việc tham vấn với bác sĩ sẽ giúp bạn có phương pháp điều trị thích hợp và hiệu quả nhất.
Những lầm tưởng khi điều trị mụn nội tiết
Không ít người có các nhầm tưởng khi điều trị mụn vì rối loạn nội tiết, nguyên nhân khiến mụn ngày càng nặng, mọc nhiều hơn nữa và không thể điều trị dứt điểm. Các lầm tưởng ấy có thể là:
- Tin rằng chỉ cần chống bụi thôi thì sẽ hết mụn tuy nhiên cách này chỉ giúp hạn chế tình trạng bít tắc lỗ chân lông.
- Nhầm tưởng rằng chỉ cần đi rửa mặt đủ ẩm là sẽ hết mụn. Tuy nhiên, rửa mặt không sạch sẽ có thể khiến da thiếu ẩm tự nhiên, khiến da nhạy cảm và những nốt mụn nội tiết viêm càng nặng hơn nữa.
- Tin rằng không thức khuya thì sẽ hết mụn. Không thức khuya, ngủ đủ giấc giúp duy trì độ pH tự nhiên của da, giúp da mịn màng và tươi trẻ hơn. Tuy nhiên, đối với điều trị mụn nội tiết lại không thể.
- Uống nhiều nước ép mỗi ngày sẽ mau hết mụn? Uống những loại nước ép là một trong những cách trị mụn nội tiết tự nhiên, nhưng nếu uống nước ép nhiều sẽ không thể nào giúp trị mụn. Bạn cần thay đổi thói quen ăn đúng cách, hạn chế các thực phẩm gây mụn như đồ ăn nhanh, thực phẩm cay nóng, thực phẩm nhiều dầu mỡ. ..
- Dùng đúng loại mỹ phẩm sẽ giúp hết mụn nội tiết? Thực tế, mỹ phẩm chỉ có tác dụng dưỡng da, còn điều trị mụn nội tiết bạn cần sử dụng kem thoa da đặc trị, chứa những thành phần kháng viêm hoặc diệt vi trùng.
Một số điều cần lưu ý trong quá trình trị mụn nội tiết
Trong quá trình điều trị mụn nội tiết, ngoài việc chọn cho bản thân một phương pháp điều trị mụn thích hợp, bạn cần lưu ý một vài vấn đề quan trọng để việc điều trị đem lại hiệu quả:
- Hạn chế mỹ phẩm: Việc sử dụng những loại mỹ phẩm trong giai đoạn điều trị sẽ càng dễ dàng khiến làn da trở nên bít tắt lỗ chân lông, những nốt mụn sưng viêm nhiều hơn nữa.
- Uống nhiều nước lọc và nước ép trái cây mỗi ngày sẽ giúp làn da giảm tiết bã dầu, da được thông thoáng, mềm mượt tự nhiên.
- Thực hiện những biện pháp dưỡng da đều đặn mỗi ngày cũng giúp thúc đẩy nhanh chóng quá trình phục hồi ở vùng da điều trị mụn nội tiết.
- Thiết lập thói quen ăn uống, nghỉ ngơi khoa học, hạn chế stress, căng thẳng lâu dài không những đảm bảo sức khoẻ của bạn còn giúp điều hoà hormone, giảm bã nhờn tiết ra trên da.
Trên đây là một vài thông tin về mụn nội tiết cùng những phương pháp điều trị hiệu quả. Hy vọng bài chia sẻ trên sẽ đem tới các thông tin bổ ích, giúp bạn lấy lại làn da tươi trẻ và trắng mịn của bản thân
Tư vấn chuyên môn bài viết:
TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG
BEDENTAL – HỆ THỐNG NHA KHOA TIÊU CHUẨN HÀNG ĐẦU
CHI NHÁNH HÀ NỘI
CS1: 7B Thi Sách, Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội - 0934.61.9090
CS2: Tòa nhà CC2, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Mai, Hà Nội (Bên trong Truehope) - 0934.61.9090
CHI NHÁNH TP.HỒ CHÍ MINH (HCM)
CS1: 53 -55 -57 Phó Đức Chính, Nguyễn Thái Bình, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh - 0766.00.8080
CS2 :Số 25, đường số 7 khu đô thị Cityland Gò Vấp (Ngõ 672A Phan Văn Trị), Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam - 093 181 0680
CHI NHÁNH THÀNH PHỐ VINH - NGHỆ AN
CS1: 39A Đ. Lê Hồng Phong, Hưng Bình, Thành phố Vinh, Nghệ An - 0934.61.9090
GIỜ HOẠT ĐỘNG:
09h00 – 21h00. Tất cả các ngày trong tuần
Website: https://bedental.vn/
Tầm quan trọng của hàm duy trì tháo lắp sau khi niềng răng? 6 lưu ý khi dùng hàm duy trì