Tưa miệng ở người lớn – Nguyên nhân, triệu chứng và cách trị hiệu quả

Tưa miệng là bệnh lý do nấm Candida gây ra, có thể gặp phải ở người lớn chứ không riêng gì ở trẻ em. Bệnh gây cảm giác đau nhức, khó chịu, làm ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống sinh hoạt thường ngày. Vậy tưa miệng là gì? Nguyên nhân gây bệnh và cách điều trị ra sao? Cùng Nha Khoa BeDental theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu rõ hơn.

Tưa miệng là gì?

Xem thêm: Nhổ răng bao lâu thì lành?

Tưa miệng là một bệnh lý phổ biến trong khoang miệng, thường gặp ở trẻ nhỏ nhưng cũng không hiếm trường hợp xuất hiện ở người trưởng thành. Nhiều người thường nghĩ tưa miệng chỉ là tình trạng nhẹ, tự hết sau vài ngày, nhưng thực tế bệnh có thể kéo dài và gây khó chịu dai dẳng.

Bệnh tưa miệng còn được gọi là nhiễm nấm Candida trong khoang miệng. Loại nấm này thường trú ngụ sẵn trong cơ thể người nhưng chỉ phát triển mạnh khi hệ miễn dịch suy yếu. Khi đó, chúng tạo thành những mảng trắng bám chắc trên lưỡi, nướu, niêm mạc má, thậm chí lan xuống họng.

Theo thống kê của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ, có khoảng 35 – 40% người lớn từng ít nhất một lần bị tưa miệng trong đời. Tỷ lệ cao hơn ở những người đang sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc corticosteroid hoặc mắc bệnh tiểu đường, HIV.

Vậy, tưa miệng là gì nếu nhìn cụ thể ở người lớn? Đó chính là tình trạng lưỡi bị tưa, xuất hiện những mảng trắng khó cạo sạch, kèm theo cảm giác rát, khó chịu, ảnh hưởng lớn đến ăn uống và giao tiếp.

Nguyên nhân bị tưa miệng ở người lớn

Xem thêm: Bị nhiệt lưỡi uống gì nhanh khỏi?

Nếu bạn đang thắc mắc tại sao lại bị tưa miệng ở người lớn thì có nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, yếu tố cơ địa, sức khỏe răng miệng và lối sống đều đóng vai trò quan trọng.

1. Nấm Candida phát triển quá mức: Đây là nguyên nhân chính gây bệnh tưa miệng. Bình thường, nấm Candida tồn tại cân bằng với các vi sinh vật khác trong khoang miệng. Khi sức đề kháng suy yếu, chúng sẽ phát triển mạnh mẽ và tạo thành mảng trắng dày đặc trên lưỡi.
   
2. Sử dụng thuốc kháng sinh hoặc corticosteroid kéo dài: Thuốc kháng sinh diệt vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho nấm phát triển. Những người dùng thuốc xịt hen suyễn chứa corticoid cũng có nguy cơ cao bị tưa miệng ở người lớn.
3. Bệnh nền mạn tính: Người mắc bệnh tiểu đường, ung thư, HIV/AIDS thường có hệ miễn dịch yếu, dễ bị tưa miệng hơn bình thường.
4. Vệ sinh răng miệng chưa đúng cách: Đánh răng qua loa, không vệ sinh lưỡi hoặc đeo răng giả không vệ sinh thường xuyên cũng khiến lưỡi bị tưa.
5. Chế độ ăn uống nhiều đường, rượu bia, thuốc lá: Đây là những yếu tố làm mất cân bằng vi sinh trong miệng, thúc đẩy sự phát triển của nấm.

Theo Bộ Y tế Việt Nam, có tới 60% người lớn bị tưa miệng từng có thói quen hút thuốc hoặc uống rượu bia thường xuyên. Điều này cho thấy lối sống ảnh hưởng trực tiếp đến nguy cơ mắc bệnh.

Triệu chứng bệnh tưa miệng ở người lớn

Khi bị tưa miệng, dù là ở đầu lưỡi hay lan rộng ra toàn bộ khoang miệng, người bệnh sẽ nhận thấy các biểu hiện rõ rệt sau:

1. Mảng Bám Trắng hoặc Vàng Dày Đặc

Đây là dấu hiệu nhận biết đặc trưng nhất của bệnh tưa miệng.

• Vị trí: Mảng bám thường xuất hiện dày đặc trên bề mặt lưỡi, khiến lưỡi trông như bị phủ một lớp bột.
• Lan rộng: Các mảng bám này không chỉ giới hạn ở lưỡi mà còn có thể lan sang các khu vực khác như nướu, má trong, vòm miệng và amidan.
• Đặc điểm: Các mảng bám khó cạo sạch. Nếu cố gắng cạo hoặc chùi mạnh, khu vực dưới mảng bám có thể bị chảy máu hoặc xuất hiện các vết loét đỏ.

2. Cảm Giác Rát, Đau và Khó Chịu

Sự hiện diện của nấm và các vết loét nhỏ dưới mảng bám gây ra cảm giác đau dai dẳng.

• Người bệnh thường cảm thấy rát và đau trong khoang miệng, đặc biệt là khi ăn các loại thức ăn có tính kích thích như đồ cay, nóng hoặc uống nước chua (chứa axit).
• Cảm giác khó chịu này làm giảm đáng kể sự ngon miệng.

Xem thêm: Răng ma cà rồng – Xu hướng thẩm mỹ độc đáo và chi phí thực hiện

3. Khó Nuốt và Khô Miệng

Nhiễm nấm làm thay đổi môi trường và cảm giác trong miệng.

• Nhiều người mô tả cảm giác như có một lớp bột dày hoặc bông gòn trong miệng, gây khô miệng và khó chịu.
• Khi bệnh nặng hơn, nấm có thể lan xuống cổ họng và thực quản, gây khó nuốt (nuốt vướng) và đau họng.

4. Nứt Khóe Miệng (Angular Cheilitis)

Trong những trường hợp bệnh tưa miệng nặng hoặc kéo dài, tình trạng viêm nhiễm do nấm có thể lan ra vùng mép môi.

Vùng khóe miệng có thể bị nứt, đỏ, và đau rát, gây khó khăn khi nói chuyện hoặc cười.

Nếu tình trạng kéo dài mà không được điều trị, bệnh tưa miệng có thể lan xuống thực quản, gây khó nuốt và đau họng. Đây là lý do tại sao không nên chủ quan khi bị tưa miệng ở người lớn.

Ảnh hưởng của bệnh tưa miệng nếu không chữa trị

Nhiều người chủ quan cho rằng tưa miệng là bệnh nhẹ. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài mà không được kiểm soát, tưa miệng có thể dẫn đến những hệ lụy đáng lo ngại.

1. Giảm Chất Lượng Cuộc Sống và Dinh Dưỡng

Cảm giác đau, rát và khó nuốt khiến người bệnh ăn uống kém ngon miệng, không dám ăn hoặc ăn rất ít. Về lâu dài, điều này dẫn đến tình trạng sụt cân, suy nhược cơ thể và thiếu hụt dinh dưỡng.

2. Nguy Cơ Viêm Nhiễm Lan Rộng

Xem thêm: Nắn chỉnh răng – Khi nào cần thực hiện và có những phương pháp nào phổ biến?

Nếu không kiểm soát, nấm Candida không chỉ khu trú trong miệng.

• Nấm có thể lan xuống hệ tiêu hóa, gây ra các vấn đề về đường ruột.
• Đặc biệt nguy hiểm hơn, ở những người có vết thương hở hoặc miễn dịch yếu, nấm có thể xâm nhập vào máu (Candidaemia), dẫn đến nhiễm trùng huyết đe dọa tính mạng.

3. Mối Đe Dọa Với Người Suy Giảm Miễn Dịch

Tưa miệng là một dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng ở những người có hệ miễn dịch suy giảm (như bệnh nhân tiểu đường, ung thư đang hóa trị, hoặc HIV/AIDS).

• Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 7% bệnh nhân HIV/AIDS tử vong có liên quan đến các bệnh nhiễm trùng cơ hội do nấm Candida nặng, trong đó thường khởi phát từ tưa miệng không được điều trị dứt điểm.

Vì những lý do trên, việc nhận biết và đi khám, điều trị sớm khi nhận thấy các triệu chứng tưa miệng ở người lớn là vô cùng quan trọng để ngăn chặn bệnh tiến triển và gây ra các biến chứng nghiêm trọng.

Cách trị tưa miệng ở người lớn

Điều trị bị tưa miệng phụ thuộc vào mức độ bệnh và tình trạng sức khỏe người bệnh. Có 3 hướng phổ biến:

Điều trị bằng thuốc

• Thuốc kháng nấm đường uống (Fluconazole, Itraconazole).
• Thuốc súc miệng hoặc gel bôi chứa Nystatin.

 Bác sĩ sẽ kê đơn tùy trường hợp, không nên tự ý dùng thuốc.

Vệ sinh răng miệng đúng cách

• Đánh răng 2 – 3 lần/ngày, sử dụng bàn chải mềm.
• Dùng dụng cụ vệ sinh lưỡi để loại bỏ vi khuẩn.
• Súc miệng bằng nước muối sinh lý để giảm viêm.

Điều chỉnh lối sống và chế độ ăn uống

• Hạn chế đường, bia rượu, thuốc lá.
• Tăng cường ăn rau xanh, uống nhiều nước.
• Bổ sung sữa chua chứa lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh miệng.

Theo một báo cáo trên Journal of Oral Health, 85% người lớn bị tưa miệng thuyên giảm rõ rệt sau 2 – 4 tuần điều trị kết hợp thuốc và thay đổi thói quen sinh hoạt.

Xem thêm: Tư vấn nha khoa: Bạn cần biết gì khi làm răng sứ?

Phòng ngừa bệnh tưa miệng ở người lớn

Để không còn lo lắng về tưa miệng, người lớn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Giữ thói quen vệ sinh răng miệng khoa học, thay bàn chải 3 tháng/lần.
• Khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm dấu hiệu tưa miệng hoặc bệnh lý khác.
• Hạn chế lạm dụng kháng sinh, chỉ dùng khi có chỉ định bác sĩ.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, nâng cao sức đề kháng.

BeDental – Giải pháp an toàn trong điều trị tưa miệng

Khi bị tưa miệng hay tưa lưỡi ở người lớn, việc tự chữa tại nhà chỉ có tác dụng hỗ trợ. Muốn điều trị dứt điểm, bạn cần thăm khám tại các cơ sở nha khoa uy tín.

BeDental là hệ thống nha khoa được nhiều khách hàng lựa chọn với:

• Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa răng miệng giàu kinh nghiệm.
• Trang thiết bị hiện đại, đảm bảo phát hiện chính xác tình trạng bệnh tưa lưỡi.
• Phác đồ điều trị CAD/CAM cá nhân hóa, an toàn, giúp bệnh nhân nhanh chóng thoát khỏi cảm giác khó chịu do tưa lưỡi.
• Dịch vụ chăm sóc khách hàng tận tâm, theo dõi quá trình hồi phục sau điều trị.

Theo số liệu nội bộ của BeDental, có tới 92% bệnh nhân bị tưa lưỡi khỏi hoàn toàn chỉ sau 1 – 2 tuần điều trị, nếu tuân thủ đúng hướng dẫn bác sĩ.

Tưa miệng ở người lớn là một bệnh lý không hiếm gặp nhưng dễ bị chủ quan. Nếu thấy dấu hiệu bị tưa lưỡi, lưỡi bị tưa hoặc bị tưa đầu lưỡi ở người lớn, bạn cần tìm đúng nguyên nhân và có phương pháp điều trị kịp thời.

Thay vì chịu đựng cảm giác khó chịu kéo dài, hãy chủ động đến nha khoa uy tín như BeDental để được thăm khám và điều trị triệt để. Chỉ với những bước đơn giản trong chăm sóc răng miệng hằng ngày, bạn hoàn toàn có thể phòng tránh bệnh tưa miệng và duy trì một nụ cười khỏe mạnh.

Xem thêm: Nha khoa giá rẻ ở Hà Nội có tốt hay không?

Tư vấn chuyên môn bài viết:

BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA

Bác sĩ chỉnh nha tổng hợp

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Anh, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ